Morgunblaðið - 23.10.1969, Blaðsíða 4
4
MORiGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 11969
RAUÐARÁRSTÍG 31
LITLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastræti 13.
Sími 14970
Eftir lokun 81748 eða 14970.
ÍV1AGIMÚSAR
SK1PH»LT»21 símar 21190
effirlokun sJmi 40381
að BEZT
er að
auglýsa í
Morgunblaðinu
FÉLAGSLÍF
Glímufélegíð Armann,
handknattleiksdeild
Æfingatímar verða fyrst um
9inn:
R éttaií i o It s skó H
Mfl. og 1. fl. karla þriðjudaga
kt. 9.30—10.20.
2. fl. karla þriðjudaga
kl. 10.20—11.10.
Iþróttahöllín Laugarda'l
MfL og 1. fl. karla fimmtu-
daga kl. 8—9.20.
Iþróttahús Sehjatnamess
2. fl. karla föstudaga
kl. 7.50—8 40.
Hálogaland
3. fl. karla sunrrudaga
kl. 1.20—2.10.
3. fl. karla fimmtudaga
kl. 6.50—7.40.
4. fl. karla miðvikudaga
W. 6.00—6.50.
0 Hvernig á að þynna
mjólkina?
Mjótkurfræðingur skrifar:
„Að uindanföm.u hefur mikið
verið rætt og ritað um það úr-
ræði Mjólkursamsölunnar að hefja
blöndun á mjólk til að koma í
veg fyrir mjólkurskort á kom-
andi vetri.
Ýmsir hafa lagt þar orð í belg,
og ætla ég að leyfa mér að bæt-
ast í hóp þeirra.
Mikils misskilnings hefur gætt
í sambandi við þetta, og mun ég
með eftirfarandi línum leitast við
að skýra frá„ í hverju þessi
blöndun er fólgin, svo og ýmsum
taeknilegum atriðum í þessu sam-
bandi.
Iængi hefur þess konar fram-
leiðsla mjólkur átt sér stað víða
um heim, svo sem i Bandaríkj-
unum og ýmsum löndum Evrópu.
í heitari löndum hefur verið kom
ið á fót mjólkurbúum sem ein-
göngu framleiða þessa mjólk, þar
sem nautgripir eru af skornum
skammti. Er þá hráefni flutt um
langan veg og fer blönctun síðan
fram ’ i mjólkurbúunum. Dan.ir
eiga t.d. tvö slík mjólkurbú, ann
að í Kuwait og hitt í Bahrain.
Þar er þessi mjólk notuð ein-
göngu, eða án blöndunar við ný-
mjólk.
0 Undanrennuduft
og vatn
Framleiðslan fer fram í stór-
um dráttum á þessa leið: Undan-
rennudufti og vatni er blandað
saman í ákveðnum hlutföllum.
Þessi blanda er látin standa í
fjóra tíma, og má hitinn ekki yf-
irstíga 10 stig. Eftir upphitun í
60—65 stig, er undanrennan til-
búin að blandast smjörinu, sem
einnig hefur verið hitað upp í 60-
65 stig. Nú er þessari blöndu dælt
í gegnum fitusprecgjara (homo-
genisator), sem fitusprengir
mjólkina við 150—200 atm. þrýst-
ing. Strax á eftir er mjólkin ger-
ilsneydd á venjulegan hátt, sem
er upphitun í 74 stig í 15 sek. Eða
þannig, að fosfatase efnakljúf-
ur eyðileggist en peroxydase-
efnakljúfur ekki (Storchs próf-
un).
0 Fræðilegar
útskýringar
Til þess að mjólk þessi verði
jafngóð og nýmjólk, þurfa hrá-
efnin að sjálfsögðu að verafyrsta
flokks. Því gallar x hrávöru munu
koma fram í mjólkinni tilbúinni.
Undanrenruiduftið þarf að vera
sem næst lOOprs. uppleysanlegt,
þar kemur úðaþurrkað duft að-
eins til greina, því valsaþurrkað
duft hefur m.un takmarkaðri upp
leysanleika, eða ekki nema 70—
80prs. Úðaþurrkun á xmdanrennu
dufti fer fram á þessa leið í stór-
um dráttum: Mjólk sem áður hef
ur verið losuð við nokkum hluta
vatnsins, er leidd ofan frá inn í
þurrkara sem er keilulaga með
mjórri endann niður. Mjólkinni
er úðað með þar til gerðum úð-
ara sem snýst 80—150 m. sek.
Upp á móti mjólkinni er svo blás
ið 150—170 stiga heitu lofti sem
leiðir til þess að vatnið sem guf-
ar upp fer út að ofan en þurr-
efnin falla niður í botn þurrkar-
ans. Upphitumin tekur aðeins fá-
ar sekúndiur. Nú fáum við mjög
fín duftkorn sem eru aðeins 0.05
mm í þvermál, í duftinu er að-
eins 2—3prs. vatn. Þetta lága
vatnsinnihald gerir okkur mögu-
legt að geyma duftið um langan
tíma, því gerlar geta ekki náð að
fjölga sér í þetta litlu vatnsmagni
Hér á landi er smjör notað til
fraruleiðslu þessarar, en einnig
sem er um 99.9prs fita. Til smjörs
ins eru gerðar mjög strangarkröf
ur, það verður að vera ósaltað,
laus raki má ekki fyrirfinnast,
peroxydtala skal vera 0.8. Heiid-
argerlafjöldi má ekki yfirstíga
1000 pr.gramm.
Þá er komið að vatninu, en það
er afar veigamikill hluti mjólk-
urinnar eða um 85—87prs. Það
þarf að vera bragð og lyktar-
laust, og einnig eru mjög strang-
ar kröfur gagnvart gerlafjölda.
Oft er vatm sem nota á til slíkrar
framleiðslu gerilsneytt.
Endursamsett mjólk er fylli-
lega sambærileg við nýmjólk hvað
hollustu snertdr, en um einhvem
bragðmun getur þó verið að ræða
eftir geymslu, en þarf þó ekki að
vera. Bragðmunur ætti enginn að
vera þegar þessari mjólk er
blandað við nýmjólk í svo litlu
magn-i aðeins 20prs. Fitumagm er
það sama og í nýmjólk og einnig
prótein.
Að lokum vonast ég til að lest-
ur þessara lina megi verða ein-
hverjum til gagns.
Mjólkurfræðingur.".
0 Stofnum
kattavinafélag !
Ein umhyggjusöm skrifar:
„Kæri Velvakandi!
Ég óska þess, að þetta bréf
verði birt. Mér finmst sumir borg
arbúar hræðilega vondir við ketti!
Nú er lögreglan búin að drepa
flesta ketti hér í nágrenninu, og
allir Rvarta um rottugang. Því
getur fólkið ekki stofnað katta-
vinafélag? Þessi spurning er erf-
ið. Sum börn eins og börnin min
geta ekki lifað án dýra. Ég vildi
óska þess, að þetta fólk vildi
stofna félag fyrir þessd fallegu,
mjúku dýr.
Ein umhyggjusöm."
0 Engin strætisvagnaleið
að Lækjarbotnum?
Reykjavik 20.10 ,69
„Kæri Velvakandi!
Ég var að lesa um nýja leiða-
kerfi S.V.R. Ég get hvergi fxmd-
ið leið upp að „Lögbergi" (Lækj-
arbotn.um), Ég finn bara leið
upp í Hraunbæ. Eiga þeir sem
búa fyrir ofan Rauðavatn, leiðina
upp að Lögbergi emgan strætis-
vagn að fá?
Eru þeir ekki íbúar Reykja-
víkur? Ef svo er. Hvers vegna
engan vagn fyrir þá sem búa
lengst frá miðborginni?
Ég vil fá svar ef hægt er.
Kveðja
Strætisvagnafarþegi."
Velvakanda þykir þetta ótrúlegt
en annars er hann ekkert farinn
að átta sig á nýja kerfinu —
blöðin hafa birt sundurlausar
upplýsingar án korta.
0 Höfum skipti á Dubcek
og ritstjóra málgagns
Sovétríkjanna
á íslandi
„Kæri Velvakandi!
Þá er loks búið að snúa málum-
um við í Tékkóslóvakíu og þing-
ið búið að samþykkja, að innrás
Rússa hafi verið sönn guðsbless-
un fyrir þjóðina og Dubcek kom-
in.n í frí. Nú strax er farið að
launa memnina, sem tóku að sér
Júdasarverkið. Nú eru þeir í boði
hjá valdhöfunum í Rússlandi og
þeim sýnd herlegheitim þar eftir
52 ára blessainarlega Stalinisma-
sitjórn.
Vonandi gefst þeism kostur á að
sjá barnaheimili, sem hefur vatns
salerni og frárennsli, en það hef-
ur vantað í þau bamaheimili, sem
íslenzkum húsmæðrum hefur ver-
ið sýnd til þessa, í þessu sam-
bandi datt mér i hug, hvort ekki
væri hægt fyrir Alþimgi íslend-
inga að fá að skipta á mönnum.
Á Alþingi er maður, sem aldrei
þreytist á að lofa Stalínismann. í
Tékkóslóvakíu er aftur á móti
maður, sem þekkir Stalínismann
í framkvæmd, og ég vil, að ís-
lendingum sé sagt frómt frá þess
ari stefnu, því að við heyrum
aldrei nema lofið um hana.
Magnús Kjartanssom væri miklu
betur settur að fá að syngja sinn
lofsöng í Prag, en að tala fyrir
diauðum eyrum alþingismannanna
hér í Reykjavik. Það yrði líka
fróðlegt fyrir Alþingi Islendinga
að í staðinn fyrir lofsömg Magn-
úsar kæmi sannleikurinn. Þetta
ætti alls ekki að skaða kjósend-
ur Magnúsar, því að þegar Dub-
cek kæmi þá gæti hann sagt þeim
sannleikann um Stalinismamn, og
það er auðvitað hamn sem við
kjósendur viljum og þurfum að
vita, svo að við vitum hvað við
eigum að kjósa.
Aima Jónsdóttir.“.
Pípufittings
Nýkomin, mikið úrval.
J. Þorláksson & Norömann hk
Plötusmiðir og aðrir járniðnaðarmenn óskast.
STÁLSMIÐJAN Sími 24406.
AÖalfundur
Verzlunarráðs Islands verður haldinn að Hótel Sögu, föstu-
daginn 24. október og hefst kl. 10.00.
Viðskiptamálaráðherra. dr. Gylfi Þ. Gíslason, mun flytja
erindi á fundinum.
STJÓRNIN.
Athugið vöruverðið
HAFRAMJÖL 25 kg. kr. 320 pr. kg. 12.80.
HVIETI 25 kg. 354 pr. kg. 14.16.
STRAIJSYKUR 50 kg. kr. 677 pr. kg. 13.54.
STRAUSYKUR 14 kg. kr. 186 pr. kg. 13.28.
HRÍSGRJÓN 3 kg. 110 pr. kg. 36.67.
DIXAN 3 kg. kr. 319.
C 11 3 kg. kr. 204.
Ný sending af EPLUM og APPELSÍNUM.
Opið til kl. 10 í kvöld
Vinningor í getrnunum
12. leikvika — 18. október.
Úrslitaröðin: 11X — 21X — XXX — 11X.
Fram kom einn seðill með 11 réttum:
Nr. 8088 (Siglufjörður) vinningsupphæð kr. 179.100,00.
Kærufrestur er til 11. nóvember. Vinningsupphæðir geta
lækkað, ef kærur verða teknar til greina. Vinningar fyrir 12.
leikviku verða greiddir út 12. nóvember.
Getraunir
P O Box 864 — Reykjavik.