Morgunblaðið - 23.11.1969, Side 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. NOV. 196®
Þinghúsið í Washing-
ton er orðið hrörlegt
Miklar deilur eru um endurbyggingu þess
Örin bendir á stoð, sem heldur uppi hluta þaksins.
EFTIR
SÓLVEIGU EGGERZ
GAMLA CAPITOL-byggimg-
in í Washington, miðstöð amer-
íska þingsins, er eitt helzta þjóð-
arminnismerki Bandaríkja-
manna. Er hún nú á hraðri leið
með að verða einnig eitt hið um-
deildasta.
Er „Capátioliinin“ glæsilaglur
mjög á að líta, þar sem hann í
300 metna haeð sininii gnætfir tiigm
airlega yfir aðrar byggingar
Washíiinig'tianibongan'.
Daglega koma þúsundir ferða-
manna, á sumrin jafnvel 30,000
manns á dag, til að skoða utan
og innian þetta gamla tákn lýð-
ræðisins. Inni í Capitol geta
menn skoðað bæði fegurð bygg-
ingarinnair og hin dýrmætu mál-
verk og styttur, sem þar eru
geymd. En þair hangir, meðal
annars, stóirt málverk af för
LeiÆs Iheppnia 'ttll Vínlamdis.
f landi þar sem byggingar
eldri en 100 ára eru frekar sjald
gæfar, er eðlilegt að slík bygg-
ing sem Capitol sé mikils met-
in, þar sem hún á þair að auki
sögu sína að rekja til fyrstu ára
lýðveldisins.
Hoonsiteinin Oaipitols var lagiðlur
1793, en um miðbik 19. aldar,
þegar þrælastríðið milli fylkj-
anna stóð sem hæst, var bygg-
ingu enn ekki lokið. Enda þótt
það skorti þá mjög fé til fram-
kvæmda, sagði Lincoln forseti
um „Capiitoliinin“. „Halíd/a sfltial
áifram alð byggljia sem tmierfci «m
það, að nSkjiasiaimlbainidáÖ miumá
ibafldia áfram.“
í dag, meira en einni oghálfri
öld síðar, er byggingin í mjög
slæmu ástandi, en sérstaklega er
það veggurinn, sem snýr til vest
urs, sem hefluir hrörniað. A/uJk
þess að ná honiuim sjéisit æ flleiri
sprungur og rifur, er sagt að
veggurinn sjálfur sé smám sam
an að mjaka séir niður eftiir hæð
inni, sem Capitol stendur á.
Ástæðuna fyrir hrörnuninni
er að finna í upphafi bygginigar-
innar þegar Washington forseti
lýsti yfiir því, að eigi skyldi
annað efni notað í byggingu
Capitols en það, sem fyTÍr fannst
í landinu. Var þetta spamaðar-
ráðstöfun og var því ákveðið
að niolbaist við sainidlsiteim. úr Acq-
u'ia-víkiininii, sem er bæ@i ódýrt
og endingarlítið efni.
Eru nú ævidagar Capitolsins
taldir, samkvæmt spádómi hóps
arkitekta og stjórnmálamanna.
Að undirstaða og veggir Capi-
tols eru í mjög miklu ólagi, má
sjlá á því, seigja þeir, að veggiirn-
ir b óflasrtlaiflLeig^i titna í hvert
sinn sem þota flýgur yfir.
Spá þeir, að við minnstu hreyf
ingu jarðarinnar sé hrun vestur
veggsins ekki útilokað. En Capi
I tol airlki't'ektiinin, J. Geomgie Stew-
| airt hefur lýst því yfir fyrir
stuttu, að hann synji mönnum
alltaf um leyfi til að fljúga með
þyrilvængju í grennd Capitols-
iinis aif hiræðislu viið þaið aið bygig-
ingin kynni að falla saman.
Enigkun veit (hvaða sitigi Ihmöm-
un inni í veggjum og bogum hef
ur náð, en gólf byggingarinnar
hvíla á þeim. En hættan um
hrun þykir margfaldast við það,
að hér er um „masonery based
foundation" að ræða, þ.ea.s.
undirstaðan er úr steinmylsnu
en ekki úr jámi eða stáli eins
og nú tíðkast
Vindur og vatn og árstíðar-
breytingar síðustu 150 ára hafa
að vísu skilið eftir augljós merki
sín á útveggjum Capitols svo
sem sprungunmar, sem eru bæði
á súlum og veggjum. !>essi sömu
náttúruöfl hafa valdið því að
stór brot hafa losnað úr veggj-
um og fallið til jarðair. En þar
sem stærsta brotið, sem losnaði
á slíkan hátt, vóg 27 pund, má
segja að ferðamenn í grennd
Capitols séu í stöðugri hættu.
Spuirniiinigin, hivenœr eða
hvort vesturveggur Capitols
muni brynja þykiir skipta litlu
máli samanibarið viið Iháinia eld-
heitu deilu, sem blossar upp aft
ur og aftur, um hvaða aðferð
dkiuli niota til völðlgerða. Til deiiliu
aðila teljast bæði þingmenn og
arkitektar og skiptast þeir í
tvo hópa: Endurnýjunarmenn —
þá siem viljia gena við Gapiiflol-
inn svo að hann haldi að mestu
leyti núverandi útliti sínu, og
svo hina, sem telja viðbygg-
iinigu bezta ráðiið til að Jcamia í
veg fyriir hrun og áframhald-
andi hrörnun.
Viðlbyggiinig fekur 1 sér fnam-
lengiinigu veisiturveggsiins um 44 'flet
í miðjunni og 88 fet til beggja
handa, þ.e.a.s marmaraviðbót
4V2 eferu að stærð
Capitolinn myndi stækka um
25% og myndi hljóta 163,000 fer-
fet af gólfplássi. Kostnaðurimn
við viðbyggingu er, samkvæmt
nýjustu áætlunum 45 milljóniir
eða $300 fyrir hvert ferfet.
Samkvæmt teikningum, sem
liggja fyriir hjá Capitol arkitekt
inum yrði viðbyggingin á sjö
hæðum, þrjár þeinra neðan jarð
ar. Myndu ferðamenn og þing-
merm fá 109 ný herbergi, sem
ætluð eru í aukaskrifstofur fyr-
ir þingmenn, málfunda- og
álheyrenidlasal'i, kaiflfiisöluir oig
veitingastofur, bíóhús og ferða-
mannamóttökusali.
Frumkvöðull viðbyggingarhug
mynidiarinmiar er Oapitol airlkiitiekt
inn, sem er gamall og hrumur
maður og algjörlega ómenntað-
ur í byggiin'garlist. Vegna fynri
'byggÍMgatfmamlfevtæmdia snirunia
ihieflur hiann flengið «rð á sig flyr-
ir að vera bæði í senn „bygg-
ingaróðuir" og smekklaus.
Viðlbygginigadhiuigimiyndiiin er
niú orðin honium hjiairtainisimál og
til að fá því framgengt skipaði
hann suma sterkustu menn þings
ins í nefnd viðbyggingair Capi-
0C
&
o
26.232 KLST.
1 þremur árum eru 156V4 vikur, 1093 dagar eða 26.232 klst. Er þá við það miðað, að éitt
þessara þriggja ára sé hlaupár. Þetta er nokkuð langur tími, og margt getui” því skeð.
Ef þér veljið KUBA, þegar þér festið kaup á sjónvarpstæki, skiptir þetta yður þó engu
máli, vegna þess, að þeim fylgir skrifleg ábyrgð í einmitt þrjú ár, 156% vikur, 1093
daga eða 26.232 klst., og nær sú ábyrgð til allra hluta tækjanna. —- 1 þessu tilliti, sem
flestum öðrum, getum við því boðið það, sem aðrir geta ekki boðið. Af þessari ástæðu
ættuð þér að minnast KUBA, þegar að sjónvarpskaupunum kemur. Það borgar sig.
3JA ARA ABYRGÐ
EINKAUMBOÐ FYRIR KUBA SJÓNVARPS- OG ÚTVARPSTÆKI
Laugaveg 10 - Siml 19192 - ReykfaviK
Umboðsmenn um land allt.