Morgunblaðið - 03.01.1970, Blaðsíða 20

20
MORGTJN BLAÐIÐ, LAUGAJRDAGUR 3. JANÚAR 1970
Gleðilegt nýár!!!!!
inn í herbergið til hennar, og
spuirði aldrei um, hvemig henni
liði. í þau fáu skipti, sem hún
gat farið út úr herbergi sínu,
fór hún út í gömlu hlöðuma og
lá þar í hengirúminu og
las baekurnar, sem Klara útveg-
aði henni, af mikilli kostgæfni.
f bréfi, sem Dirk skrifaði
henni undir lok þessa nóvember
mánaðar, sagði hanin henni, að
hann hefði skýrt Elfridu frá,
hvemig komið var og^ beðið
að líta til með henini. Ég hef
sagt henni, að ég sé valdur að
þessu og beðið hana að heim-
sæfcja þig, að mininsita kosti viku
lega og vera þér tiil afþreyingar,
og ég vieit, að hún gerir það fyr-
ir mig.
Daginn eftir að þetta bréf
barst, kom Elfrida, áhyggjufull
og vingjamleg, og sat inni hjá
henni hálfan moriguninn. Gra-
ham var ekki heima. Hann hafði
farið til Georgetowii til þess að
vita, hvort hamn gæti fengið að
heimsækja séra Smith í fangels-
ið. Daginn áður hafði séra
Smith verið dæmdur til dauða.
f apríl byrjuðu verkirnir fyrir
tímann, og Hepbum læknir lét
í ljós það álit sitt, að þetta
mundi verða öfug fæðing. Sara
lét senda boð til Klöm og El-
fridu, samkvæmt beiðni Rósu,
og þær voru komnar áður en
tvær klukbustundir voru liðnar.
Þetta var síðla dags og ástand
Rósu var þannig, að Elfrida á-
kvað að skrifa Dirk.
Læknirinn hafði haft á réttu
að standa. Þetta varð öfug fæð-
ing, og rétt fyrir klukkan sex
næsta morgun, fæddist bamið,
sem var stúlka. Það dó klukku-
stuindu síðar og útlitið hjá Rósu
var tvísýnt.
Um klukkan átta brosti Rósa
til Elflridu upp úr dáinu,
sem hún var í og tautaði: —
Hræðilegt . . . en ég er fegin,
Elfrida. Þetta var tilvinnandi
að ganga gegnum þessa eldraun.
Elsku Dirk minn. Er það dreng-
ur eða stúlka?
Elfrida horfði í örvæntingu
sinni á Kliöru, sem. sitóð hinuim
megin við rúmið, og Rósa virtist
skynja að eitthvað væri að. Hún
reyndi að rísa upp, en þær
lögðu hama niður aiftur. — Þú
miátt eklki hreyfa þig, Rósa mín,
sagði Klara. — Læknirinn seg-
ir, að þú verðir að liggja kyrr,
ef allt á að fara vel.
— En bamið . . . okkar Dirks?
Hvað er að? Hvar er það? Hún
tók að líta kring um sig, æðis-
gengin. — Hvað hafið þið geirt við
bamið. Ég vil fá að sjá það.
Loksins neyddust þær til að
segja henni frá því. Hún ná-
fölnaði. Hún lokaði augunum og
stundi ofurlítið. Það liðu nokkr-
ar mínútur áður en hún sagði
nofckuð, en þá sagði hún: - Por
sjónin vatr þá loksins ekkert góð
við mig.
— Vertu ekki að æsa þig upp
og tala of mikið, Rósa, sagði
Elfrida.
— Það er alveg sama, sagði
Rósa. — Nú er öllu lokið. Þetta
var guðs vilji, var það ekki?
Nú e>r það minn vilji að mega
fara í ftriði. Ég skal njóta þess
að deyja.
Tveimur dögum seinna, þegar
Dirk kom, var hún mjög langt
leidd. Eitthvert máttleysi hafði
igripið hatna allia. Hepuim lækn-
iir sagði, að hún mundi ekki lifa
nóttina af. — En samt held ég
sagði hann við Elfridu, — að
hún gæti haft það af, ef
hún snerist meira jákvætt við
þessu. Ég hef gert allt fyrir
hana, sem hægt er að gera, en
hún vill ekki beita viljanum, til
þess að láta sér batna. Það er
sannarlega sorglegt.
Ofurlítill litur kom í kinnar
hermar, er hún sá Dirk. Hún
brosti og sagði: — Þú kemur
mátulega, elskan mín. Ég er svo
fegin.
Dirk hleypti brúnum og sagði
við hana: — Ég vildi, að ég
gæti dustað þig til, Rósa. Lækn
irinn segir, að þú viljir ekki berj
ast fyrir lífi þínu.
— Til hvens væri það, elsfc-
an mín? Bamið okkar er dáið.
Eina hvötin til þess að veria til,
hefur verið tekin flrá mér. Ég
verð fegin að deyja.
Hann uirraðii eitthvað, en hélt
í hönd hennar og sagði: —
Fjandinm hafi það. Þú ert þó að
minnsta kosti með gamla ættar-
blóðið í þér. Ertu búinn að
gleyma því? Dóttir hans Hubert
usar frænda! Skeyttu ekkert
um svarta blóðið — þú ert van
Groenwegel, engu að síður! Og
af harðara taginu — eins og ég.
Okkar líkar gefast ekki upp.
Við erum bardagamenn. Þú verð
ur að berjast. Þú getur ekki lát-
ið ánnað eins og þetta neka þig
út í dauðanin!
— Mundi ég þá valda þér von
brigðum?
— Já, sannarlega gierðirðu
það. Ég yrði alveg óhuggandi.
Hertu þig nú upp og segðu mér,
að þú ætlir að berjast, elskan
mín. Berstu við dauðann. Og
heiminn. Og öirlögin. Groenwegel
ættin leggur aldrei á flótta. Þú
þe&fcir kjörorð ofckar.
— Til hvers ætti ég að vera að
lifa, eins og nú er komið, Diirk?
Ég sé ekki aininað en vesællegt
tóm framundan. Kannski svolít-
ið meira romm og gin til þess að
drekkja eymd minni og einmana
leik. Ætti ég að fara að berjast
til þess að lifa fyrir það?
Hann greip hönd hennar og
umaði: — Láttu ekki eins og
bjáni. Ég verð til áfiram, eir það
ekki? Þú ert alltaf velkomin
heim í Nýmörk.
— Eins og nú er komið? Held-
urðu, að Corinelia mundi vilja sjá
mig þar? Og foreldrair þínir?
— Já, áreiðanlega. Þú veizt
hvað Corneliu þykir vænt
um þig. Og pabba ög mömmu
yrði það ekki nema ánægja að
sjá þig og bamabömin tvö, sem
þau hafa aldrei augum litið.
Hertu þig nú upp. Þú verður
að berjast. Þú verður að lifa!
Hún andvarpaði og skalf ofur
lítið. Lokaði augunum. Einu
sinini sagði hún í hálfum hljóð-
um: — Þú verður héma áfram,
en röddin var máttlaus og ves-
aldarileg. Allt í einu opnaði
hún augun aftur og brosti. —
Jæja elskan, það kann að vera
orðið um seinan, en flrá þessari
stundu skal ég berjast og berj-
ast — þín vegna.
Tveim dögum síðar var hún
talin úr ailri hættu og á góðum
batavegi. Graham andvarpaði.
— Hún hefur syndgað en ég hef
beðið fyrir henni, veslings sál-
inni. Ekkert jafnast á við bæn-
ina.
Meðan ástandið var sem verst,
hafði hann verið klökkur og
innilegur við alla, jafnvel Dirk.
Meiria að segja hafði hann fagn-
103
að Dirk, yfir sig hjairtanlega,
þegar hann kom til Kaywana-
hússins. Hann hafði klappað
honum á öxlina og sagt: — Vel-
kominn, velkominn, gamli synd-
ari! Ég hef fyrirgefið þér, og
ber engan kala til þín.
Dirk fann, að fyrirlitning
hans á bróðumum var nú orð-
in að meðaumkun. Hvemig var
hægt, hugsaði hann, annað en
vorkenna mönnum svona yfir-
gengilegan barmaskap, meyra
viðkvæmni og kvenlega fram-
komu, sem ekki var gert neitt
til að leyna.
Á leiðinni heim til Berbice var
Dirk í auðmýktu skapi. Venju
lega státaði hann af þeirri gáfu
sinni að sjá fram í tímann. En nú
vairð hann að játa, að sér hefði
skjátlazt um þetta atriði. Eng-
in sýn um næstu framtíð vildi
taka á sig neina mynd. Hann
var ákveðinn að halda fjölskyld
unni saman. Ekkert mátti valda
vinslitum þeirra Comeliu, og eng
in endurtekning á átjánda ágúst
mátti eiga sér stað. En samt
fann hann það siðfeirðilega
skyldu sína að sjá til þess, að
Rósa gæti orðið hamingjusöm,
hann hafði hvatt hana til að lifa
og veitt henni ótakmairkaðan að
gang að heimili sínu. Og það
loforð var ekki hægt að svíkja.
Og auk þess voru tilfinmingar
henniar of sterkar til þess að
hægt væri að ganga fram hjá
þeim. Sjálfur gæti hann aldrei
orðið hamingjusamur nema hann
gæti gert hana hamingjusama.
En hvaða hængur var á þessu
öllu? Hvað gat hann gert til að
gera hana hamingjusama? Hún
mundi ekki láta sér nægja neitt
minna en líkamlega sameiningu j
þeiirra — og það ákvað hann, að j
skyldi bannað. Nei, það var
sama hvemig hann velti þessu
fyrir sér — hann gat ekki gert
sér hugmynd um gang málanna í
framtíðintni.
Hann varð feginn að sjá, að í
bátnum vonu tveir aðrir farþeg
ar — plantekrumenn og kunn-
ingjar hans. Þeir leiddu huga
hans flrá vandamálinu með því
að fá hann imn í eldheitar um-
irœður um ástandið í nýlendun-
um, eins og það var nú orðið.
Fyrir aðeins fáum vikum hafði
Murray oflursti verið svipitur
emibætti - mest út af uppreisn-
inni á austurströndinni, árinu
áður, og svo meðfarð réttarhald
anna yfir séra Smitþ, sem Þræla
vinaflokkurinn í Englandi leit
nú á sem píslarvott — og nýi
landstjórinn, Sir Benjamín
D-Uirban, generalmajór, sem
varla var búinn að vera viku í
Demeiriara, hafði kastað
spriengju. Hann tilkynnti ný-
lendumönmum að innanríkis-
ráðuneytið hefði skipað sér að
birta lög þess efnis, að þrælar
skyldu eiga rétt á að kaupa sér
frelsi — með eða án samþykkis
húsbænda þeiirra.
Dirk snörlaði eitthvað og
sagði: — Þetta kemuir méf síður
en svo á óvart. Ég sá þetta allt
fyrir mörgum árum. Ég hef ver-
ið að vara frændur mína við
þessu, síðan í júlí 1815 í Kay-
wanahúsinu. Þeiir hlógu að mér
þá, en ég vissi, að þetta var rétt
hjá mér. Þið megið hafa það eft
ir mér, að Þrælavinaflokkurinn
verður ekki ánægður fynr en
hver þræll í þessum nýlendum
fær að lifa og láta eins og
hann sjálfur vill.
Þegar Rósa og böm hennar
komu til Nýmerkur, eitthvað
mánuði seinna, var uppnámið í
nýlendunum á hámarki. Stjórn-
amefndin neitaði að samþykkja
frumvarpið og blaðið, sem hét
„Nýlendumaðurinin“ hóf slíka
ofsalega árás á stjómina heima
að D’Urban landsstjóri neyddist
til að geira það upptækt. En
Rósa sagði Dirk, að það tiltæki
hans væri ekki annað en her-
bragð. — Hann er að reyna að
sýnia Þrælavinaflokknum í Eng-
landi, að hann sé góður stjórn-
andi, sem vilji framkvæma skip
anir stjónnarinnar heima, en
raunverulega stendur hann með
okkur. Stefna hans ar sýnilega
sú að fara klóklegan meðalveg
milli bændainina og Þrælavina-
flokksins.
Þau voru í vagninum á leið til
Nýju Amsterdam, því að nú
höfðu vegirnir milli Canje-jarð-
anna og borgarinnar verið lag-
aðir svo vel, að hægt var að
komast eftir þeim á vagni. Böm
in vom bæði með þeim, af því
að þau vom að fara í heimsókn
til frú Clarke, kjörmóðuir Rósu.
Rósa var nú jafin falleg og gimi
leg og áður fynr — og hún var
hamingjusöm. Einu sinni snerti
hún hömd hans, brosti og sagði:
— Þú ert eitthvað hugsi. Gerðu
þér enga rellu út af þessu. Ég er
ekkert kvíðin út af framtíðinni.
Ég er búin að venja mig á að
láta hverjum degi nægja sína
þjáningu. Og þú ættir að neyna
að faira eins að, Dirk. Hann
kinfcaði kolli kreisti á henni
hamdlegginn, og eftir nokkra
þögn, sagði hún lágt: — Ég hef
dálítið að segja þér — en það
getur beðið þangað til á heim-
leiðinni.

HETjGARMATINf
vmiHmm

ASKUR
v.
BYÐUlt
YÐUtt
GLÓÐARST. GRÍSAKÓTltLEITUR
GRILLAÐA KJÚKUNGA
ROAST BEEF
GI.ÓÐARSTEIKT LAMB
IÍAMBORGARA
DJÚPSTEIKTAN FISK
Huðurlandsbraul 1-í
sími 38550
Hrúturinn, 21. marz — 19. apríl.
Gerðu ekki ráð fyrir allt of mikilli samvinnu.
Nautið, 20. apríl — 20. maí.
Það er alveg sama, hvað gera þarf, eða hver á að gera það, það
verður einhver ringulreið.
Tvíburamir, 21. maí — 20. júní.
Reyndu að reyna ekki of mikið á þig í dag.
Krabbinn, 21. júní — 22. júlí.
Það gekk alit svo vel í gær, að sumum virðist nauðsynlegt að gera
uppsteit í dag.
Ljónið, 23. júlí — 22. ágúst.
Það er of snemmt að gera gott úr öllu saman. Gerðu upp og hiddu
átekta.
Meyjan, 23. ágúst — 22. september.
Þú verður að leggja ýmislegt á þig, til að unga fóikið njóti sin.
Vertu hjálpsamur.
Vogin, 23. september — 22. október.
Vináttan gengur vel, ef þú krefst ekkl of mikils af henni.
Sporðdrekinn, 23. október — 21. nóvember.
Loforðin í dag eru fremur táknræn, og skyldu meðhöndluð þannig.
Bogmaðurinn, 22. nóvember — 21. desember.
Reyndu að halda hátíðinni áfram i sama dúr og hún hyrjaði.
Steingeitin, 22. desember — 19. janúar.
Það sem skipulagt hefur verið, gengur sinn vanagang.
Vatnsberinn, 20. janúar — 18. febrúar.
Reyndu að vera hátíðlegur dálítið lengur ef þú mátt.
Fiskamir, 19. febrúar — 20. marz.
Þú átt að ganga frá öllu saman núna, en gerðu ekki allt of mikið,
því að það varpar skugga á umhverfið.