Morgunblaðið - 09.07.1970, Page 22

22
MORGUNBLAÖIÐ, FIMMTUDAGUR 9. JÚLÍ 1(970
Guðbjörg Benedikts-
— Minning
dóttir
Fædd 20. júlí 1907.
Dáin 30. júní 1970.
NEÐARX.EGA við FrakJkastíg
stóð til skamms tíma lítið timb
urhús, einfalt í sniðum og snyrti
legt. Þetta hús reis af grunni um
síðustu aldamót. Ég var fæddur
og alinn upp á næstu grösum
við hús þetta, og þegar ég fór
að stálpast, fannst mér það tal-
andi tákn um, hversu mikils má
sín, sparsemi, nýtni og regLu-
semi. í mínum augum varð þetta
hús, og önnur því lík, hin mesta
bæjarprýði. í látleysi sínu og
smæð vitnaði það um elju dag
launamannsins, sem aldrei lét
sér verk úr hendi sleppa, nýtti
hverja stund til hins ýtrasta, mat
hana enda fyrst og fremst til
munnbita, en ekki til fjár. Með
þessu móti tókst verkamannin-
um að koma börnum sínum til
manns, þrátt fyrir ósveigjanlaga
lífsbaráttu og stopula atvinnu,
sem fékkst ekki nema með eftir
gangsmunum.
Hjónin, sem byggðu þetta hús
við Frakkastíg 6, kcxmu upp
fimm börnum, sem ÖH hafa stað
t
Sonur okkar, bróðir og mágur
Geir Magnússon,
andaðist 7. júlí.
Ilansína Hannesdóttir
Magnús Geirsson
Jónína Magnúsdóttir
Jens Karlsson.
t
Móðir okkar,
Sigríður Jónsdóttir,
sem amdaðist 7. þ.m. verður
jarðsumgin frá Keflavíkur-
kirkju kl. 13.30 þ. 11. þ.m.
Guðbjörg Þórhallsdóttir
Vilhjálmur Þórhallsson
Birgir Þórhallsson.
t
Eigimkona mín, móðir okkar
og tenigdamóðir,
Vigdís V. Jónsdóttir,
Grundarstíg 5,
verður jarðsungin frá Dóm-
kirkjuimii í Reykjavík föstu-
daginn 11. júlí kl. 3 e.h. Þeirn
sem vildu minnast hinnar
látinu er vinsamlegia bent á að
láta líknarstofnaoir njóta
þess.
Guðmundur Halldórsson,
börn og tengdaböm.
ið framarlega í röðum sinnar
samtíðar. Þessi heiðurshjón hétu
Ingunn Björnsdóttir og Benedikt
Jóhannesson, verkamaður. Þarna
bjuggu þau til hárrar elli og eru
mörgum Reykvíkingum í fersku
minni. Margan kaldan vetrar-
morgúninn arkaði Benedikt upp
í Skólavörðuholt, þegar ekkert
var um atvinnu. Lét hann sér
ekki fyrir brjósti brenna að
berjast þar við grjót sýknt og
heilagt með einni sleggju og
vinnulúnum höndum. Þar gat að
Mta iðinn mann fyrir framan
mulningsbinginn sinn frá
mogni til kvölds, enda óx bing-
urinn drjúgum. Þá taldi hann
ekki eftir sér á fallegu sumar-
kvöldi að taka hjólbörurnar sín
ar, orf og ljá og aka til góðbú-
anna í bænum, sem þurftu að fá
blettina sína slegna. Heyið tók
hann svo beint af ljánum og ók
því heim. Önnur laun fékk hann
ekki nema þessa litlu tuggu hér
og hvar, sem hann lét upp 'í
nokkra kindamunna, sem hann
átti, til þess að gera fjölskyldu
sinni dagamun. Þannig ól Bene
dikt önn fyrir ástvinum sínum
í sveita síns andlits, án þess að
skulda neinum neitt.
En þegar þessi hjón voru heim
sótt þá mættu gestinum hlýjar
hendur höfðinglegrar húsfreyju.
Hún var þekkt að því að búa
manni sínum og börnum vist-
legt heimili, sem á þeim tímum
fólst fyrst og fremst á hreinlátri
umgengni og smekklegri niður-
röðun fárra cg óbrotinna hús-
muna og striti daginn inn og dag
inn út. Gestrisni þessara hjóna
gerði vítt til veggja, þrátt fyrir
þröngan húsakost. Þetta var ekk
ert einsdæmi, en eftirtektarvert
þó því að risna hins ísiienzka al-
múgamanns hóf hann til höfð-
ingjatignar í augum gestanna.
Þetta er því merkilegt hús, sem
hýsir vitnisburð um merkilega
lífsbaráttu. Húsið stendur nú
inni í Skipasundi, en þessi kjör
og aðbúð daglaunamannsins
t
Fáödr okkar, tenigdaifaðir og
afi,
Einar Einarsson,
Nýjabæ, Eyjafjöllum,
verður jarðsunginn frá As-
ólfssikálakirkju lauigardaginn
11. júlí kL 2.
Böm, tengdaböm og
bamaböm.
t
Sysrtir okkar,
Sigríður Þorvaldsdóttir.
frá Kroppstöðum,
verður jarðsunigiin föstudag-
inin 10. júlí. Athöfnin hefst
kl. 1,30 í Fossvogskirkj u.
Systkin hinnar látnu.
heyra liiðna tímanum til, en eru
engu að síður óhagganlegur
grundvöLLur a® lífsmótun þeirr
ar kynslóðar Reykvíkinga, sem
nú eru komnir yfir miðjan ald-
ur.
Þarna er Guðbjörg Benedikts
dóttir fædd, þann 20. júlí 1907,
dóttir áðurnefndra hjóna og
yngst í systkinahópnum.
Upp úr þessum kjarnmikla
jarðvegi óx Guðbjörg Benedikts-
dóttir, konan, sem kvödd er héð
an frá Fríkirkjunni í dag. Frá
þessum jarðvegi fékk hún þá
mótun, sem sterkur persónuleiki
hennar, tilþrifamikill myndar-
skapur, samfara meðfæddum
mannkostum, bar jafnan keim
af. Þrátt fyrir nýja tírna, breytt
lífskjör, breyttan hugsunarhátt
og næsta ótrúleg þægindi, sem
gera margt í lifinu að leik, en
kadilaði áður ákaft tii mestu erf-
iðisverlkanna, var hún allt hin
sama og sanna tryggðatröllið og
hvers manns hugljúfi, er henni
kynntust. Alvara og raunsæi
uppvaxtaráranna skerpti nægju-
semi hennar og ábyrgðairtilfinn
ingu. Tilfinningar hennar og trú
önduðlu hlýjunni frá hjarta henn
ar til allra þeirra, sem þjáðust.
Þetta veikti hana og styrkti í
senn, en vakti henni jafnframt
þann styrk, sem (hopaði ékki í
átölum lífsreyn,slunnar, heldus
óx að styrk og áræði að sama
skapi, sem boðinn reis hærra.
Um tvítugs aldur giftist hún
eftirlifandi manni sínuim, Guð-
mundi St. Gíslasyni múrara-
meistara, miklum dugnaðar- og
athaínamanni. Bæði voru þau
vaxin upp úr sama jarðvegi og
byrjuðu lífið með tvær hendur
tómar eða svo gott sem. En með
árunum jukust efni þeirra og áHt
jafnt og þétt um leið og barna-
hópurinn stækkaði og urðu alls
fimm. Eru þau öll á lífi og upp
komin, og standa fremst í vig-
línu lífsins, nema eitt, en hann
er sjúklingur frá fæðingu.
Þegar ég minnist Guðbjargar
verður hún í mínum huga sem
hin svipmikla og aðlaðandi hús
freyja, sem galt heimili sínu
allt, alla sína ást og umlhyggju
og fetaði þar trúlega í spor móð-
ur sinnar.
Það litla, sem hún staifaði ut
an heimilis, var að félagsmálum,
en aðeins fyrir ein félagssamtök.
En þau samtök áttu lílka hug
hennar allan, svo nátengd sem
þau voru hennar eigin Hfsreynslu
Þessi félagskapur er „Styrktar-
félag vangefinna“. Og illa yrði
mér brugðið, ef mér skjátlaðist
í því, að fyrsta frumkvæðið hafi
t
Útför,
Steina Guðmundssonar,
Valdastöðum, Kjós,
fer fram föstudiaiginin 10. þ.m.
frá Fossiyogskiirkjiu kl. 3 e. h.
Kveðjuaithöfn fer fram í
Reynivallakirkju kl. 12.30
sama dag.
Aðstandendur.
hún átt að þeirri stofnun. Sé
þetta rétt og skjátlist mér ekki,
eru margir í þakkarskuld við
þessa mæfcu konu. Og hafi orð
hennar í þá átt á réttum tíma
verið töluð, féllu þau a.m.k. í
svo góðan jarðveg, að samtaka
hugir margra valinkunnra
manna haÆa sett sér það mark
að verruda þá, sem sjálfir geta
ekki borið hönd fjrrir höfuð
sér. Þarna lögðu bæði hjón-
in hönd á plóginn, án þess
að horfa um öxl. Og nú eru
þessi samtök orðin svo sterk og
sjálfsögð, að þau eiga skilning
alþjóðar. En þau hafa síðast og
efkki sízt losað marga góða og
fórnfúsa móður undan þeirri
samvizkúkvöl, sem sikyldubág-
inn veldur, er hún þorir ekki að
láta ósjáifbjarga barn sitt til
hælisvistar af því að hún ann
þessu barni mest, skilur það
bezt, og af því að henni finnst
sem þjáningar þessa eina barns
eigi að vera hennar eigin þján
ingar, sem hún hljóti sem móðir
að bera með afkvæmi sínu.
Það hvarflar oft að mér að
spyrja, er ég Ihuga móðurhlut
verfcið almennt: Hver þekkir
verkin þín? Það, sem að líkind-
um hefur knúið mig til að spyrja
þannig, er það, hversu sjaldan
er farið viðurkenningaroirðum
um það alþekkta hlutverk, sem
nær undantekningarlaust, hver
maður nýtur og hefur notið.
Móðurtolutverkið er líkast
hinni djúpu, kyrru vatnslind.
Við sjáum ekki allt, sem hún
dylur í djúpum sínum, þótt við
spaglum okikur í skyggðum, tær
um fleti hennar, — verðum
hrein af því að laugast í djúpi
hennar og njótum ferskleikans
í svölum og ljúfum veigum henn
ar. Það er nefnilega sú mikla
kyrrð, sem hvílir yfir störfum
móðurinnar, sem dylur fyrir ofck
ur það rúmtak, sem ást hennar
á, enda þótt við njótum kærlei'ka
hennar til hins ýtrasta, meðvitað
eða ómeðvitað.
Það var margt, sem gerði Guð
björgu að eftirtektarverðri konu
en fyrst og fremist þessi göfuga
gáfa, móðurhjartans.
Með þessum orðum kveð ég
Guðbjörgu Benediktsdóttur, hús
freyju að Sæviðarsundi 14 með
virðingu og þakklæti fyrir
margra ára trausta viniáttu —
og votta eiginmanni, bömum og
skylduliði einlæga samúð mína.
Þorstemn L. Jónsson,
Vestmannaeyjum.
Þann 30. júní s.l. andaðist á
Landspítalanum hér í borg frú
Guðbjörg Benediktsdóttir, Sæ-
viðarsundi 14 og er útför henn-
ar gerð frá Fríkirkjunni nú í
dag. Hún hafði um nokkuð langt
skeið kennt þess sjúkdóms, er
dró hana til dauða, þótt sjúkra-
húslega hennar væri tiltölulega
stutt
Guðbjörg var fædd í Reykja-
vík 20. júlí 1907, dóttir hjónanna
Ingunnar Björnsdóttur og Bene
dikts Jóhannssonar, sem bæði
voru af borgfirzkum ættum, en
bjuggu lengst af hér í Reykja-
vík, nánar tiltekið á Frakka-
stíignum. Benedkt var ver'kamað
ur, þekktur að elju og dugnaði.
Mér er sagt að margir eldri
Reykvíkingar muni hann bezt
fyrir það, að hann tók sér fyrir
hendur á atvinnuleysistímunum
að ryðja Skólavörðuholtið af
grjóti, er hann muldi svo með
sleggju einni saman i nothæfa
steina, er seinna voru notaðir í
undirbyggingu gatna í hinni
vaxandi borg. Ingunn húsfreyja
hans var mikilhæf húsmóðir og
góður uppalandi barna sinna 5,
en af þeim var Guðbjörg næst
yngst. Hún minntist jafnan
æskuheimilia síns á Frakkastígn
um, foreldra sinna og systkina
með elsku og þakklæti og gömlu
Reykjavík æskuáranna unni
hún fölskvalaust og átti þaðan
margar skemmtilegar minningar,
er hún rifjaði oft upp með
óblandinni ánægju. Hún bar
sjálf æsku'heimitiniu fagurt vitni
í hugsunarhætti sínum, verki og
allri framgöngu.
Þann 9. nóvember 1929 gift-
ist Guðbjörg eftirlifandi manni
sínum Guðmundi Gíslasyni, múr
arameistara. Ekki kann ég frá
því að segja, hvort þau þekkt-
uist þegar í betrnjsku, en ekki
þykir mér það ótrúlegt, því Guð
mundur var alinn upp á Kár.a-
stígnum. Þau bj.uggu allan sinn
búskap hér í borg og eignuðust
5 börn, sem hér skulu talin í
aldursröð: Brynhildur, gift Sig-
mundi Sigfússyni, flugumferðar-
stjóra, þau eiga 4 börn Stefán
er dvelur á Kópavogshæli; Ingvi
Benedikit, járnsmiður kivæntur,
Agnesi Kjartansdóttur, eiga 3
börn; Pétur, starfsmaður hjá
Búnaðarsambandi Kjalames-
þings, kvæntur Matthildi Jó-
hannesdóttur, þau eiga 1 barn,
og auk þess elst upp hjá þeim
dóttir Matthildar, er Guðbjörg
leit á sem eitt af „ömmubörnum"
sínum, og loks Björn múrari, er
enin dvelur í heimahúsum.
Guðbjörg stjómaði stóru heim
ili lengst af, t.d. dvöldu foreldr-
ar hennar og tengdafaðir hjá
henni um árabil. Heimilið var
hennar vettvangur. Þar skapaði
hún sína veröld með velvirkum
höndum, hjartahlýju og um-
hyggju, sem aldrei brást. Börn
hennar, sem giftust og fluttu
burt, áttu þar jafnan sitt annað
heimili og athvarf, og barna-
bömin nutu ástríkis afa og
ömmu í ríkum mæli. Gestkvæmt
var þar jafnan, og frændrækin
var Guðbjörg með afbrigðum.
Frá henni geislaði hlýjan og um-
hyggjan í garð allra og alls er á
vegi hennar varð. Fegurri blóm
hefi ég sjaldan séð en í garði
hennar, síðast nú í Sæviðarsund
inu, en hann ræktaði hún
af ótrúlegri elju og natni á þeim
féu árum er hún átti þar heim-
ili. Það var eins og hún
gæfi blómunum eitthvað af
sjálfri sér, eins og öðrum handa-
verkum sínum. Hannyrða- og
saumakona var hún mikil og hug
kvæm í þeim efnum svo af bar.
Hún hafði yndi af lestri góðra
bóka og kunni ógrynni af sálm-
um og kvæðum. Mér er sagt, að
henni hafi svipað mjög um alla
t
Systir okkar
PETRA TEITSDÓTTIR
andaðist 30. júní sl. Útför hennar hefur farið fram. Við þökk-
um hluttekningu vegna andláts hennar
Kristín Teitsdóttir, Helga Teitsdóttir,
Bergþór Teftsson.
t Hj'artamis þaklkir færi ég öll- um þeim, sem hieiimisóttu mig og færðu mér ýmsar gjafir,
Innilegar þakkir til allra sem heiðruðu fósturmóður mína blóm og skeyti á 70 ára af- mæli miíniu 14. maií. Sérstak-
SESSELJU GUÐMUNDSDÓTTUR lega vil óg fæna teragdiadætr-
Hávarðarkoti, um mínum fyrir þeirra hjálp-
með nærveru sinni við útför hennar og annan virðingarvott. semi við allt siaman og sömu-
Læknum og starfsfólki Sjúkrahúss Selfoss biðjum við bless- Leiðis Guðmiumidi Fiminboga-
unar fyrir umönnun alla. syni fyrir Skrif hams til míin.
Sigurbjartur Guðjónsson, Lifið hiedL M. Láretta Bjömsdóttir.
Haildóra Magnúsdóttir og börn.