Morgunblaðið - 13.10.1970, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 1970
1
— Vaka
Framliald af bls. 32
till Baldurs Gufflaugssonar efsta
miarans á lista Vöku og iminiti hamm
eftiir, hvort þeiir hefðu búizt við
aiigri að þessu sinni. BaiTdri fór-
uat svo orð: í kosmiragastarfinu
allllt fraim á seinaista dag var ekki
animað að greina en við aettuim
mlöguileika á sigri. En emgu að
síður virtust úrslitin korna ýms-
um Vöfcumöniniuim þægilega á ó-
vairt.
— En hvað réð þá úrslitum?
— Það er auðvitað erfitt að
geifa einlhverja aillslh.erjiar skýr-
inigu á úrsliitumum. En maður
verður þó að vcna, að fylgi Vöku
stafi af því. að meirilh.luti stúd-
enta hafi tailið sig sjá meiri al-
vöru og starfsvilja í málflutnimgi
Völkumainnia.
— Hver voru þá helztu mál-
efnin, er þið lögðuð áherzlu á?
— í fyrsta lagi lögðum við til
að halldið yrði áfiram kynmimgu
á þörfum Háskólans og reynrt
yrði að auka tengsl hans við
fólkið í l-aindimu. Þá benti Vatka á
ný 'hu gmyndafræði leg viðihorf,
sem nú skjóta upp kolli og eink-
amlega værl það umga fóllkið, sem
stæði_ á tímamótum í þeiim efn-
um. f æ ríkara mæli er nú farið
aið hreyfa ýmsum grundvallar-
spumingum, sem gjarnan hafa
gleymzt í þrefi um daegurmál.
Það var eiimig Ijóst í fraimlhaldi
af þessu, að álhuigi vair á því
að talka upp ýmis athugumarefni,
seim vakmað hatfa í þesauim um-
ræðum, til ainrnarrar og ítanlegri
mieðtferðar helduir en tóm hetfuir
gefizt til með hefðulbundmu fund-
ahhaíldi. Vegna aflils þessa lagði
Vaka áherzilu á að komið yrði
aif stað starfslhópum um fjóra
miálatflöklka: ísflendámigar og Evr-
ópuhyggjan, Hvar liggur þjóðfé-
lagsvaldið?, Lífskjör — lítfsham-
imgja og toks spumingiunia um
það, hvoirt opma eigi Háskóiann.
Gert er ráð fyrir, að hópar þesisir
verði opnir stúdemrtum sem fólki
utain skólans.
— Hvar er tilganguirinn með
þessum vimmubrögðum?
— Segja mó, að tilgamguirinin
sé fynsrt og fremst sá að aaika
þrodka, þekkinigu og víðsýni þáitt-
takenda í hópstarfimu. En gera
má ráð fyriir með tMiti til þeirr-
air uppúýain.gasötfnunar, sem fram
tfer í ríífleu hópstairtfi, a!ð aðrir
geti haitft gaign atf starfi hópanna
og niðurstöðumar þarnnig orðið
lóð á vogarsikiálaimair í bairáttu
fymir uimbótum, þar seim þeirra
er talin þörf. Með þessu sitarfi og
skoðaniadkiptuim vi® fóllk utan
skólams gætu stúdenitatr þannig
orðið þjóðfél.aigslegt atfl.
— Þú minntist á umbætur,
simesrust kosminigaimar að ein-
hverju leyti uim umbætur eða
byfltinigu?
— Nei ekki snerust þær beinrt
um það, en hinis vegair er ljóst,
að í hópi Verðamdiimanma eru
miargir þeir, er telja byltimgu
óhjákvænaitega og vilja haga
atúdentaipólitíkinni í samræmi
við það. Þessi hópuir sertur óneit-
anflega töluverðan svip á mál-
flurtnámg þeirra Verðamdimanma;
að öllum liikindum srtænri svip en
f jöldinm segir til uim. En mótandi
áhrif þessa hóps eru þó sllík, að
ég hygg, að margir stúdentair
séu andvíglir félaginu atf þeim
sökuim. Enda tel ég, að ftestum
sé svo fairið, að þeirn þyki til
einlhvers hafi verið unnið í þessu
lamidi í elllefu hundruð ár og vilji
þvfl byggja á þeim grurani, sem
þeigar hetfur verið lagður.
- Óhöpp
Framhald af bls. 17
arljóisuim á þe.-isum stað, ók við-
stöðulauist inn á gatmamótin eftir
Hninigbraiuit á austurleið og í veg
fyrir siemidiiflerðiabátfneið, sem kom
suðiur Hiotfsivaliaigötu. Tvaer kon-
ur, siem í bifreið uitanibæjar-
manmisims voru, sikrámiuðust eitt-
bvað en elklki alvarlega.
Þá varð umferðarslys á gatoa-
rniótum Nóatúms og Laugavegar
um kl. 21.30. Kxwnu • bítamir úr
igagnstæðium áttum eftir Lautgia-
vegi, en sá, er toom að aiustan,
ætlaði að beygja isiuður Nóatún.
Var'ð þarma mjög hai-ður árekstur
og meiddiist ökumaður annars
bílsina, en þó efcki alvairlega.
— Prófessors-
veiting
Framhald af bls. 2
reiglugerð, eru sjálfstæð próf-
grein.
Fjárlagabeiðini Háslkólans gat
eiklká lagið fyrir fullunniin fyrr
en 21. júlí sL, þar sem reglugerð
þriggijia dieildia hafði verfð breytt
í veiigamiklum atriðum og hlotið
sitaðfesitinigu hinn 13. júlí. 1 fjár-
laigabeiðmimimi er gert ráð fyrir
prófessorsembætti í barnialækn-
iinigum.
Með bréfi miemntamálaráðu-
neytisims himtn 27. ágúist var mér
tilkynmt, að srtjóriwöld höfðu
fallizt á, samanber bréf mefndar
samikvæmt lögum mr. 48/1058
sama diag til memratamátaráðu-
nieytiisdmis að lækmiadieild femgi
eftirtialdiair stöður mýjar frá 1.
októher að telja:
Prófessorsembætti í barna-
lækningum (í stað dósentstarfs
eftir eldri skipan), dósentsstöðu
í efnafræði, lektorsstöðu í eðl-
isfræði, lektorsstöðu i Mfeðlds-
fræði, lektorsstöðu i lifefna-
fræði, lektorsstöðu í lyfjafræði
og aðjunkísstöðu í geðlæknmg-
um. Var bréf ráðuneytisins lagt
fram í háskólaráði sama dag 27.
ágúst og deildarforsetum að
auki sent bréf frá mér um mál
þessi og ljósrit af bréfi ráðu-
mieiytiis áisiamit fyigisikjali raefind-
arinnar.
Deildarráð læknadeildar var
áður búið að samþykkja ein-
róma hinn 29. júli 1970 með ölt-
um atkvæðum prófessora, dós-
enta, lektora og stúdenta, að dós
enrtiinn í bamaliækmmigum yrði
skipaður prófessor í greininnd,
enda falli þá samtímis niður
embætrti dósents í greininni.
Þess má geta, að dósentsstaðan
í barnalækningum var bundin
embætti Kristbjarnair Tryggva-
somar sem yfirlæknis við barna-
deild Lamdlspítiatamls oig því röík-
rétt, að sé akademiskri stöðu
yfirlæknis breytt, þá er það
breyting á stöðu Kristbjarnar
Tryggvasonar. Landspítalinn er
aðallkennsluspitali læknadeildar
og leiðir af þvi, að prófessorinn
i barnalækningum hljóti jafn-
framt að vera yfirlæknir barna-
deildarinnar eins og tíðkast um
prófiessorsembætti og yfdrlækn-
isstöður í öðrum greinum. Krist
björn Tryggvason hefur gegnt
yfiriæknisstöðunni frá þvi, að
barnadeildin var stofnuð. Og um
kennslu hans skal tekið fram,
að stúdentar í læknadeidd veittu
honum verðlaun síðastliðinn vet
ur siem bezta kenmara de:’darinn-
ar.
Áður hiefur verið farið svip-
að með þess háttar stöðubreyt-
irngar er dr. Gísli Fr. Petersen
og Pétur H. J. Jakobsson voru
skipaðir prófessorar árið 1967
án þess, að embættin væru aug-
lýst, en þeir höfðu áður gegnt
dósentsstöðum í greinum, sem
þá jafnframt voru íeildar nið-
ur. Efnislega er ekki sá munur
á 11. gr. laga nr. 60/1957 og
sömu gr. laga nr. 84/1970 sam-
anber ennfremur 12. gr.
Á háskókráðsfundi hinn 3.
september var lagt fram bréf
læknadeildar, dagsett sama dag,
vegna fyrirspurnar minnar frá
hinum 27. ágúst. I því bréfi var
lagt tifl, að dósent í barnalsekn-
ingum, Kristbjörn Tryggvason,
yrði skdpaður prófessor.
Var tillaga læknadeildar sam-
þykkt samhljóða í háskólaráði
og enginn ágreiningur um það.
Háskólaráð er yfirstjórn skól-
ans og samkvæmt því skrifaði
ég menntamálaráðuneytinu hinn
4. september á þá lund: „Fall-
izt var á, að Kristbjöm Trygigva
son, dósenrt í barnalækningum,
verði skipaður prófessor í sömu
grein frá 1. okt. 1970 að telja.“
Ráðherrann hefuir þá einvörð-
uirngu farið aftir tillögu Háskóla
íslamds."
Þá ræddi Mbl. í gær við Krisit-
bjöm Tryggvason og spurði hann
um þetta mál. Kristbjörn 3agðist
ekfkerrt hafa nm málið að segja.
— Þetta er ekki mitrt mái, og
keimiT mér eteki við.
Sophia
rænd
New York, 12. okt. AP.
I FJÓRIR vopnaðir menn
ruddust inn í hótelíbúð leik-1
konunnar Sophiu Loren, síð- *
astliðinn sunnudag, slógu
einkaritara hennar í rot, rifu
í hár leikkonunnar og hótuðu
að myrða hana og son henn-
ar, ef hún aflienti þeim ekki
alla skartgripi og verðmæti,
sem í íbúðinni voru. Komust
þeir undan með skartgripi að
verðmæti um 44 milljónir ísl.
króna. Nokkuð af ránsfengn
um fannst síðar á götunni,
ekki langt frá hótelinu, og var
því skilað til lögreglunnar.
Hún leitar nú árásarmann
anna, sem allir voru frekar
j^ungir.
Tóbaks-
stuldur
um að þegair Iðnlánasjóður tek-
ur erlend lán, sem bundin eru
við endurl'án til tiltefcinnia fram-
kvæmda, skal féð endurT'ánað
með gengisákvæði og hæfilegum
vaxtamismium og kostoaði til
Iðmflánasjóðs. >ó er sjóðraum
heimilt að emdurlánia lámsfé frá
I ðnþróu narsj óð i án genigis-
ákvæða, enda tryggi stjórn Iðn-
lámasjóðs haig hans með öðrum
hætti; í þriðja iaigi var svo frum
varp til staðtfestinjgar á lögum
um viðbótarríkisábyrgð ■ vegna
Lamdsvirkjufnair, en þau _ bráða-
birgðalög voru sett 1. september
sl. Fjórða frumvarpið var S'vo
til staðifestinigar á lögum, er
sett voru 1. júní sl. um breyt-
imgu á lögum um útfhitfnings-
gjöld af sjávarafurðum og mið-
uðu þau lög að því að bæta fjár-
hag Tryggimgasjóðs fiskiskipa.
Svo sem fyrr segir var svo
lögð firam þinigsályktunartillaga
um umdirbúminig löggjatfar um
staðgreiðslu opimberra gjalda.
í greiniargerð tillöguininar er
rakin ítartega sú athugun, sem
hefur farið fram á staðgreiðslu-
kerfi opinberra gjalda, en 18.
aipríl 1967 kaus Allþimgi sjö
mamna miilliþimgametad til þess
að vimna að þessari atihugun..
Segir í greinargerð tillögunnar,
að nefndin hiaíi síðan unnið að
framihaildskömmm málsins og til-
lögugerð á gr'undvelli þessarar á-
lýktunar Alþimgis, og hatfi álit
mefmdarinmar nýlega verið út-
býtt á Alþimgi. Nefhdin hafi í
flestum efnium orðið saimmáta,
og allir nefndarm'eim mæli með
því að lögleiða staðgreiðslukerf-
ið. Hinis vegar ecr þó mokkur á-
greininigur um veigamikil fram-
kvæmdaartriði, og varðandi ýmis
mikiivæg atriði er bent á fleiri
en eina leið til úrlausmar. Að
meginstefnu er valin sú leið að
gera efcki róttækar breytimgar á
múverandi Sköttum, heldur að-
laga staðgreiðslukerfið svo sem
verða má gildatndi skattheimtu,
mama hvað óhjákvæmilegt er að
gei’a breytimgu á álaigninigu og
innheimrtu. Loks eru dregniir
fram ýmisir kostfir og annmaxk-
ar, sem komið hafa í Ijós við at-
hiugiun m'álsiras í einstökum aitr-
iðum.
ÚR Hatfmarbúð'um var um helg-
inia srtolið tóbaki að verðmæti um
8 þúsiund krómiur. Hafði tóbakið
veri’ð látáð í g'amg Hafmarbúða og
var ætluniin að sækja það síðar,
en er það árttii að geria var það
horfið. Málið er í raminisófcm.
Albert
á heimleið
VARÐSKIPIÐ Albert lagði í gær
al stað frá Julianhaab á Græn-
landi, en skipið hefur sem kunn-
ugrt er verið við rannsóknarstörf
á hafinu við Grænland. Er það
væntanlegt til Reykjavíkur síð-
ari hluta vikunnar.
Segir í greinargerð þimgsálykt
unartillögunnar að nefndin hatfi
ummið ágætt starf og skilgreint
rækilega margvísleg fram-
kvæmidaatriði, þótt enn vanti
mikið á, að grunidvöliur sé lagð-
ur að öllum einistökum atriðum
lögigjatfair um rraálið. Nefndarálit
ið gerir hins vegar öllum veiga-
mestu efndsatriðum það glögg
skil, að memn ættu að geta
myndað sér ákveðmair Skoðanir
um, hvorrt þyngri séu á metun-
um kosrtir eða ókostir stað-
greiðsiulkenfisins, og þá eirnnig
hvort veljia dkuli þá leið að reyna
að sarmræma eftir miegmi stað-
'greiðsiufcerfið múverandi skatt-
heimtukerfi eða Stetfna að rót-
tækari breytingum á því í því
skyni að gera það eimfaldara og
iaiga það betfur að staðgreiðslu-
skipuflagimu.
— 11 stjórnar-
frumvörp
Framhald af bls. 32
eða ábúendutn lainds eða mamm-
virkja.
í frurmvarpimu um lífeyrissjóð
fyrir bæmdur, er gert ráð fyrir
stofmun tífeyrissjóðs fyrir al.la
bændur landsins, og verður fyr-
irkomulaig hans svipað og er á
lítfeyrissjóðum verkalýðsfélag-
anea.
Fjögur frumvarpamma voru til
staðfestimgar á bráðabiirgðalö'g-
uim, er sett hafa verið írá því að
Alþimgi lauik störfum sl. vor.
Er þainna um að ræða í fyrsta
lagi fruimvarp til staðfestimgar á
lögum er sett voru 1. júní sl., um
hreytimgu á lögum um Atflatrygig
imgasjóð sjávarútvegsins, og mið-
uðu lögin að þvi að bæta fjár-
hagsafkomu áhafnadeildair Afia-
trýggingasjóðsins; í öðru lagi
fruimvarp til staðfestimgair á lög
um frá 31. júlí, sem breyttu lög-
uim um Iðnlánasjóð, á þann hátt
að sett voru imn í lögin ákvæði
Þá segir að lokum í greinar-
gerð þimgsályktumartillögu ríkis-
stjómarinmar að þótt þingsályfct-
unin frá 1967 geri ráð fýrir því,
að ríkisstjórnin umdirbúi löggjöf
um staðgreiðislu'kerfið, ef netfnd-
in að meginstefmu mælir með
því, þá sé ljóst, að urn verði að
ræða svo víðtækar breytimgar á
ýmsum veigamifckiim þáttum
gildandi skattkerfis, etf stað-
greiðslufcerfið á að geta leitt til
þeirra umbóta, sem að hefur ver-
ið stetfnt, að rétt þyki að óska
mýrrar viljayfirlýsingar Alþimgis,
eftir að þingmömmum hetfur gef-
izt kostur á að kynma sér hið
gmeimargóða netfndarálit milfli-
þ i mgamef nd ar inimar.
Avextir
niðursoðnir og þurrkaðif.
Skeifunni 15.
— Viðurkenn-
ingarlaun
Framhald af bls. 14
ur nú senn setið 3ja ára tima
bil sitt og lætur af störfum
eftir fáar vikur. Hana skipa
Knútur Hallsson, deildar-
stjóri, tilnefndur af mennta-
málaráðuneytinu, Stefán
Júlíusson, rithöfundur og
Björn Th. Björnsson, kosnir
af stjórn Rithöfundasam
bands Islands. Hafa þeir í
stjórnartið sinni skiptzt á for
mennsku sitt árið hver.
Við þaer tvær úthlutanir,
sem þegar hafa farið fram,
hafa alls 9 höfundar hlotið
viðurkenningu. Fyrsta árið
hlaut Jóhannes úr Kötlum,
Guðmundur Daníelsson,
Svava Jakobsdóttir og Guð-
bergur Bergsson eitt hundr-
að þúsund krónur hver. í
fyrra urðu fyrir valinu þeir
Þórbergur Þórðarson, Guð-
mundur Gíslason Hagalín,
Thor Vilhjálmsson, Hannes
Pétursson og Guðmundur
Halldórssón frá Bergsstöðum
og hlutu þir 120 þúsund krón-
ur hver.
Enn er það ætlun okkar í
ár, að reyna að halda verð-
gildi upphæðarinnar óskertu
og þó helzt aðeins betur og
er upphæðin þvi að þessu
sinni ákveðin 600 þúsund
krónur, sem skiptist í fjóra
staði. Að þvi meðtöldu mun
Rithöfundasjóðurinn því á
þrem fyrstu árum sínum veita
til viðurkenninga 1.625.000.00
krónur sem falla í hlut 13
höfunda. Að svo mæltu er
það ánægja mín, að mega fyr
ir hönd Rithöfundasjóðs ís-
lands tilkynna, að hún hefur
að þessu sinni veitt eftirtöld
um fjórum rithöfundum við-
urkenningarlaun, krónur 150
þúsund hverjum, Jóni
Björnssyni, Ólafi Jóhanní
Sigurðssyni, Þorsteini Jóns-
syni frá Hamri og Tómasi
Guðmundssyni. Um leið og ég
bið þá ganga hér fram og
veita fénu viðtöku óska ég
þess, að þeir megi vel njóta,
svo sem þeir hafa vel til
unnið.
í SKÓLANUM,
HÉIMA OG
í STARFINU
ÞURFA ALLIR
MARGA BIC