Morgunblaðið - 10.06.1971, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIf), FIMMTUDAGUR 10. JÚNÍ 1971
X
I
N eskaupstaður;
„Allir geta rifið sig áfram,
ef áhuginn er fyrir hendi66
í hreindýrunum býr tign fjallanna.
En Steypustöðin hérna stóð sig
„ÞAÐ er ekki alltaf hlaupandi
hér yfir Oddsskarðið," sagði Jó-
hann Klausen, sveitarstjóri á
Eskifirði. En sem ég- ek á skarð-
ið, er allt í sómaniun og það er
tign fjallanna í hreindýrunum,
sem verða á vegi mínum. Áður
en ég veit af, er ég kominn í
skarðið og yíir til Norðfjarðar.
SVO MEGA MENN BÖLVA
LlFSKJÖEUNUM FYRIR MÉR
Gylfi Gunnarsson er hressilegur
maður um þrítugt. Fas hans ber
með sér, að hann er vanur að
láta hlutina ganga í kring um
sig, enda þurfti talsverðan elt-
ingarleik til að hafa uppi á hon-
um. „Þú getur reynt niður í
bátastöð." Nýfarinn þaðan.
„Kannski er hann á bílaverk-
stœðinu." Ekki þar. „Þá hlýtur
hann að vera á rafmagnsverk-
stæðinu." Um kvöldið næ ég tali
af honum heima.
Gylfi Gunnarsson er fram-
kvæmdastjóri. „Titillinn skiptir
mig litlu rnáli," segir hann. „En
fyrirtækin þurfa sennilega fram-
kvæmdastjóra.“ Og fyrirtækin
eru: Bátastöð Gylfa Gunnarsson
ar, bílaverkstæði, rafmagnsverk-
stæðið Rafbylgja hf., steypusal-
an og útgerðarfélagið Gylfi hf.
„Já, ég brá mér suður í vetur,"
segir hann, „með nokkrum góð-
um mönnum og við keyptum eitt
stykki bát — Margréti SI 4, 250
tonn.“ Bara þetta: „Keyptum eitt
stykki bát.“
„Ég var Mjófirðingur fram yí-
ir fermingu," segir Gylfi. „Þá
fluttist ég hingað og gerðist sjó-
maður. En ég gafst upp á sjón-
um vegna sjóveiki. Hún djöflaði
mér niður svo það var ekki um
annað að ræða en drifa sig i
land. 1 þrjú ár vann ég svo í
fiski i landi og ég hef nú stund-
um vitnað til þess núna, þegar
kallarnir minir sofa yfir sig, að
aðeins einu sinni henti það mig
í fiskinum að sofa yfir mig.“
„Kallarnir mínir“ eru gegnum
sneitt 15—20 manns allt árið.
„Svo fór ég að keyra vörubíl,"
heldur Gylfi áfram. „Og hafði
það að aðalatvinnu út 1965, að ég
stofnaði Steypustöðina. Reyndar
setti ég svo upp dótturfyrirtæki
á Seyðisfirði 1967, en það datt
upp fyrir vegna verkefnaskorts.
og einhvern veginn hefur svo
hitt bætzt við.“
En hvort voru einhverjir erfið-
leikar í uppdriftinni?
„Það var auðvelt að drifa sig
upp, þegar drekkhlaðnir síldar-
bátar sigldu hér inn á klukku-
tíma fresti,“ segir Gylfi. „Þá
henti, að menn gistu ekki rúm
sitt svo vikum skipti. Og sildin
spýtti krafti í allt mögulegt. Það
var eiginlega bara að fara af
stað með hlutina."
En svo hvarf nú síldin. „Já. Og
þá varð samdráttur. Menn ultu
hver um annan þveran á haus-
inn, þar sem miklar f járfestingar
urðu mönnum ofviða. Hins vegar
skyldi enginn lá þeim mönnum,
að sildarspennan ýtti undir þá.
Þetta var jú gullöld og átti að
vera lengi. Og við Austfirðing-
ar vorum ekki einir um spekúla-
sjónirnar. Þær gerjuðu um allt
land.“
Skyldi nú ekki vera erfiðara að
drífa sig áfram með engri síld?
„Ég veit ekki,“ segir Gylfi. „Ég
held, að allir geti rifið sig áfram
á svona stað, ef raunverulegur
áhugi er fyrir hendi. Ég hef nú
oft vitnað til þess, hvernig var
að stofna til heimilis í tíð for-
eldra okkar og beðið menn að
bera þær aðstæður saman við
það, sem nú er. Svo mega menn
bölva lífskjörunum fyrir mér.
Ég hef engan tima tii að standa
í svoleiðis.“
Er þetta þá allt dans á rósum,
eða hvað? „Menn verða auðvitað
að nenna að nota sig,“ segir
i ( Gylfi. „Hins vegar má koma inn
á það, að í sjávarplássum er allt-
af erfitt að reka iðnfyrirtæki.
Sjórinn er sveiflóttur. Það getur
komið svo góður mánuður til
sjávarins að hann tæli starfs-
krafta frá iðnaðinum í landi.
Annars vil ég nú ekki, að þetta
rabb okkar lýsi mér sem ein-
hverjum undrakarli. Sannleikur-
inn er sá, að ég festi mitt fé að-
allega í atvinnutækjum, sem
ekki voru bundin síldinni, nema
óbeint í gegnum framkvæmdir,
sem hún hleypti lífi í. Þessum
tækjum mínum kom ég svo í at-
vinnu annars staðar, þegar síldin
hvarf okkur, og með því flaut ég
ofan á. Nú er svo aftur nóg að
gera. Mér finnst aldrei ganga
nóg undan svona á vorin. Það
hleypur einhver galsi í mann.“
Og Gylfi hlær og slær út hönd-
unum.
En enn er eitt óupptalið. Hús-
byggingar. „Það var geysimikið
byggt hérna á síldarárunum,"
segir Gylfi, „bæði íbúðarhús og
húsnæði til atvinnurekstrar. Svo
datt allt niður, en smávottur
kom i fyrra og í sumar verður
aftur mikið byggt; ibúðarhús,
viðbygging við barnaskólann og
sex íbúða verkamannabústaðir.
En þó mikið sé byggt, stendur
ekkert við Það má segja, að það
standi Neskaupstað nú fyrir
þrifum að geta ekki tekið al-
mennilega á móti nýju fólki.
Ég byrjaði svona af rælni að
byggja tvö ibúðarhús í fyrra, því
mér fannst vanta hús, en ein-
hvern veginn var eins og menn
hefðu sig ekki upp í það að
byggja. Og viti menn! Húsin
seldust eins og skot. Og ég hef
fullan hug á að byggja eitthvað
i sumar, þvi okkur vantar til
dæmis alveg gott leiguhúsnæði
fyrir fólk, sem staldrar hér við
til að athuga, hvort það finnur
hér viðunandi lifsskilyrði."
Gylfi Gunnarsson ætlar þá
ekki að yfirgefa Neskaupstað í
bráð? „Nei. Mér fannst nógu
erfitt að grenja mig burt úr
Mjóafirði á sínum tíma,“ svarar
hann. „Kannski myndi ég ekki
gráta núna, en eins og allt er í
pottinn búið, yrði mér ekki sárs-
aukalaust að flytja. Eiginlega er
þetta nú það eina, sem ég geí
mér engan tima til að hugleiða.“
Og þar með sló Gylfi botninn í>
samtal okkar.
NÓG AÐ GERA, EN AUKA-
VINNA LlKA NAUÐSYNLEG
Það hefur gránað niður í miðj-
ar hlíðar, þegar ég vakna að
morgni í Neskaupstað. Og þegar
út kemur, er slydda. Að kíkja
upp í Oddsskarð þýðir ekki neitt.
Þess vegna fer ég niður í dráttar-
brautina.
Hjá dráttarbrautinni hf. eru
þeir að smíða fyrsta stálbátinn
— 70 tonn, fyrir menn á Eski-
firði. Þeir eru langt komnir með
að byrða bátinn.
„Við höfum haft nóg að gera
síðustu tvö árin,“ segir Reynir
Zoega, verkstjóri, „og eiginlega
meira en nóg, þvi við höf-
um ekki getað annað öllum verk-
efnum, sem í boði hafa verið, né
Gylfi Gunnarsson