Morgunblaðið - 02.11.1971, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRLÐJU'DAGU'R 2. NÖVBMBBR 1971
27
i
Prenthandrit
Þjóðsagnanna
fundið
IlNDIB er 1 Þýzkalandi
prenthandrit Þjóðsagna Jóns
Arnasonar. Bjami Vilhjálms-
SM,n> Þjóðskjalavörður, er ný-
kominn að utan, þar sem
hann gekk úr skugga um að
svo vaeri.
Tildrög þossa íuTrdar eru
t>au, að þýzk kona er að karrna
sambarKÍið miíM Jóns Sigurðs-
sonar og Konrads von Ma«r-
ers. Kvaðsit hún hafa refcizt
á hamdrit af þjóðsögum í
handriituim föður Konrads von
Maurers í Diissiefldorf i Þýzfca-
liS-ndi. Bn Konrad von Mauirer
yar xnikiM viruur Jóns og
áhugamaður um Island og
safnaði þjóðsögum og
ævkntýrum á íslandi.
Bjaami Viíhjálmsson, þjóð-
1 ykjalavörður fór utan og fcom
* Ijós að þetta var prenrthand-
rit það, siem Þjóðsögur Jóns
Amasonar var sott eftir. Á
þvi höfðu verið gerðar vissar
hreytingar. T. d. hafði Guð-
hjartur Vigfússom striikað yfir
hvaeði efitir Hallligrím Péturs-
9o>', þanmig að aðeims fyrsita
^rimdið stóð eftir.
— Annað gabb
Framhald af bls. 28.
stjóri nú var- Vifctor Aðalsteins-
son,
örn O. Johnson, forstjóri Fliug
félags Islandis, sagði Mbl, í gær-
kvöldii, að þrátt fyrir ítaríega
ramnsókm hefði ekiki tekizt að
upplýsa, hver eða hverjir stóðu
á bafc vlð gabbið í fyrra skiiptið,
en igaibbið í gær var framkvæmit
á sama hátt. Sagði Örm, að Flug-
félaig Islands mymdi nú krefjast
mjög itaríegrar rammsókmar og
um leið reyna sjálflt að fyrir-
byggja aitburði af þessu tagi,
m. a. með þvi að herða öruggis-
ráðstaiflanir allar eftir því sem
viið yrði fcomið. "
Öm gat þess að frásagmir af
afcburði sem þessum virtust ýta
undir margá, þvi um daginii
hefði verið hringt i Fluigfélagið
frá Afcureyri og tilfcynmt um
sprengju í Fokfcer Friendship-
véi, sem þá var á leið til Reykja-
víhur. Röddim i simamum bar það
þó með sér að sá sem mælti væri
drukknari en svo að hamn viissi
gjörla, hvað harnn væri að segja.
Reyndist tillkynningin og til-
hæfluiiaus.
til vanþróaðra rikj a en áður. Er
bent á, að Japanir hafi þegar
ákveðið að verja 1% af heildar-
þjóðartekjum sínum í aðstoð við
erlend ríki.
I Japan var hins vegar haft
eftir embættismönnum í utan-
rikisráðuneytinu, að ákvörðun
Bandáríkjaþings myndi ef til
viill ekki hafa jafn afdrifaríkar
afleiðingar varðandi efnahagsað-
stoð og virtist við fyrstu athug-
un. Efniahagsaðstoð frá Banda-
rikjunum kæmi í margri annarri
mynd erv í beimum fjárframlög-
um.
— Barizt
— Ráðherra-
nefnd
Framhald af bls. 28.
sóknarflokksins í Reykjaneskjör
^mi, að hann gerði tilraun til
Þræða bil beggja I varnarmál
únum, en Jón Skaftason gerði fyr
'rvara um ákvæði málefnasamn
®gs stjórnarflokka um varnar-
*nálin á fundi í þingflokki Fram
Sóknarflokksins er stjómin var
naynduð. Kvaðst Jón Skaftaison
nta svo á, að ákvæði málefna-
“t-mningsins væri háð gaumgæfi
,®r' athugun á málum og fram-
Vlndu heimsmála. Það væri líka
ntargreynt, að slíkar yfirlýsingar
^áþjóða hefðu verið dregnar til
hf-ka. Þingmaðurimn lýsti fylgi
þjóðaratkvæðagreiðslu um
Varnarmálin samhliða sveitar-
lórnarkosningum á árinu 1974.
nn Skaftason kvaðst ekki vilja
Öa, að varnarliðið ætti að fara,
að yrði að athuga alla mála-
Vexti.
j, nánari frásögn af fundi
ratnsóknarmanna í Keflavík á
bls- 15.
" Hermdarverk
ft Fr.amh. af bls. 1
mijlili sprengingainina í Lundún-
m siðustu daga og ástaindisins
, . *^oróur-lrlandi, þar sem írski
^óyeldisherinn (IRA) hefur
j óið að svipuðum aðgerðum.
Dublin hefur því hiins vegar
rið neitað af fuMtrúuim IRA, að
þ-t breyfi'nig hafi átt nokkuim
. t í sprengiugunum í brezku
°fuðboirgirmi.
_Á Norður-ínlandi gerðist það í
að tveir óeinkennis-
lögreglumenn voru
g^hir til bana í fataverzhin í
^Jfast af tveimur óþektotum
'hsa-rmönnium, sem voru vopm-
yýUr. vóíbyssum. Verzllun þessi
kaþóiska hverfiou Ander-
júP'to'vn, en þaðan hafði borizt
ýynning um, að brotizt hefði
m. ° ihn i búðina um nóttina.
^T^gl'umenmiimir voru sfcotnir
sfcutfcu færi af mönnunum
aa 'Trnrr’ sem komu inn i búðina
ð baki þeim.
IfSIÐ
OHCLECn
— Rogers
Framh. af bls. 1
Development), héldi starfsemi
sinni áfram eftir 15. nóvember,
en gefið hafði verið í skyn af
hálfu Hvita hússins, að aðstoð
við vanþróuð riki mætti halda
áfram um þessa stofmm, unz
ný lög um aðstoð við þessi ríki
væru fyrir hendi.
MIKIL ÓÁNÆGJA
VÍÐA UM LÖND
Það kom harkalega á óvart,
er öldungadeildin feUdi á föstu-
daginn var tillögur þær um
efnahagsaðstoð, sem stjórn
Nixonis hafði lagt fram í frum-
vairpsformi. Þar hafði verið
farið fram á 3,2 milljarða doll-
ara fjárveitingu til hennaðar
legrar og almenmrar aðstoðar
við önnur lönd, en frumvarpið
var fellt með 41 atkvæði gegn
27.
Stjórnir fjölmargra rikja hafa
látið í ljós óánægju sína og
hairmað þessa ákvörðun Banda-
ríkjaþings. Á þingi fulltrúa frá
95 þróunariríkjuim, sem nú fer
fram í Lima, höfuðborg Perú,
brugðust menin í senn daprir og
reiðir við. Eru fulltrúar um 1500
frá flestum þróunariöndum Asíu,
Afríku og Rómönsku Ameríku.
Gagnirýndu margiir fulltrúanna
Bandaríkjamenn og aðrar auð
ugar þjóðir heirna harðlega fyrir
að virða að vettugi vandamál
þeirra ríkja, sem skemmra eru
á veg komin.
Endir á efnahagsaðstoð Banda
rikjamna við fátæk og vanþróuð
blökfcumamnaríki Afríku myndu
reynast afskaplega óheppilegur
með tilliti til þróunarþarfa þess-
ara landa. Mörg þeirra yrðu fyr
ir verulegum hnekki. Þannig
myndi Nigeria ein missa af 35
milij. dollara framlagi, Chana af
17,4 millj., Eþíópía af 15,1 millj.,
Kenýa af 4,3 millj. og Tanzanía
af 2,7 millj. dolara o. s. frv.
ÁHYGGJUR f ÍSRAEL
í ísrael létu blöð og aðrir fjöl-
miðiar í ljós miklar áhyggjur út
af ákvörðun Bandaríkj aþings
En samtímiis var látinn í ljós
skilningur á ástæðunum fyrir
henni. — Að þurfa að greiða
reikninga arunarra og fá einung-
is stjórmmálalega háðung fyrir,
eyddi til þrautar þolinmæði
mairgra Bandaríkjamanma, sagði
blaðið The Jerusalem Post í dag,
en það er gefið út á ensku.
EYKST EFNAHAGSAÐSTOÐ
JAPANA?
Ákvörðuin Bamdaríkjaþings hef
ur kornið mjög á óvart í Asíu
og þar eru ríkisstj órnir þeirra
landa, sem aðstoðar hafa verið
aðnjótandi í óða önn að kynna
sér nákvæmlega, með hvaða
hætti ákvörðundn kunmi að
snerta þau.
Þar eru uppi akoðanir um, að
aú kuani Japan að verða að
leggja fram mun meiri aðstoð
Framh, af bls. 1
Indira Gandhi forisætisráð-
herra Imdlands er stödd í Lon-
don um þessair mundir, og sagði
hún þar í dag að ríkisstjórm
hennar féllist aldrei á þá kröfu
Pakiistama að draga indverskar
varðsveitir frá landamærunum
án þess að Pakistan gerði það
eirtnig. Sagði forsætisiráðherr-
anin að Indverjar hefðu etoki í
hyggju að leggja út í styrjöld
gegn Pakistan, en hina vegar
yrðu þeir að hafa Sflugar sveit-
ir við landamærin til að koma
í veg fyrir yfirgang Pakistama.
Frú Indira Gandhi benti á að
nú væru rúmlega níu milljónir
flóttamanna frá Austur-Pakistan
komnar til Indlands. Hver fjöl-
skylda hefði sína raumasögu að
segja af nauðgunum, morðum
og breninuvötgum, og 30 til 40
þúsund flóttaimenn bættust við
í flóttamaninabúðum Indlands
daglega.
Landamærabardagamir, sem
kærðir haía verið, hófust á
sunnudag, og stóðu í sólarhring.
Var aðallega beitt stórakotaliði,
og ektoi er vitað um mannfall.
Segja talsmenn indverska hers-
ins að herimn hafi neyðzt til að
beita stórskotaliðinu við bæinn
Amalpur í Tripura-héraði. Bær
þessi hafði undanfaima ellefu
daga orðið hvað eftir annað fyrir
sprengiikúlniahríð frá fallbyssum
Pakistanshers handan landamær-
anina, og að minnsta kosti 20
líbúaimna fallið, auk þess sem
fjöldi húsa eyðilagðist.
— Fargjöld
Framh. af bls. 1
verða allar samþykktir um far-
gjöld að vera gerðar einróma af
viðkomandi flugfélögum og síð-
an staðfestar af ríkisstjónn.um
þeirra.
Lufthansa beitti neitunar-
valdi gegn nýjum heildarfar-
gjöldum yfir Atlantshafið, sem
samið var um í Montreal »1. sum-
air, á þekn forsendum, að þetta
íargjaldafyrirkomulag væri of
flókið. Þýz!ka flugfélagið hafn-
aði sérstaklega tillögu um
„borgið núna, fljúgið siðár“, en
saimikv. því fyrirkomulagi áttu
farþegax að geta flogið fram og
til batoa yfir Atlantshafið fyrir
230 dollara yfir Atlanitshafið fyrir
biili, svo framarlega sem þeir
pöntuðu og greiddu farmiða
sína þremur mánuðum fyrir-
fram. Það bauð í staðinn flug
fram og til baka á 14 til 45
daga tímabili án nokkurra skil-
yrða.
Eftir að enginin árangur hafði
orðið af fargjaldatillögunum á
ráðstefnunmii í Montreal, gáfu
ýmrs önnur flugfélög á flugleið-
unuxn yfir Atlantshaf til kynna,
að þau myndu einnig lækka far-
gjöld sín, ef erngiin málamiðlun
næðist. Ráðstefnan í Lausain'ne
var tilraun, ef til vill sú síðasta,
tiil þess að fi'nna slí'ka málamiðl-
um.
Flugfélögin hafa emn tíma til
1. janúar nk. til þess að komast
að samkomulagi um ný fargjöld,
sem taka ættu gildi 1. apríl nik
En möguleikarnir á þessu eru
nánast engir, sökum þess að
flugfélög og ferðaskrifstofur
verða að fá vitneskj u um ný
fargjöld mörgum mánuðum
fyrirfram til þess að geta saimið
ferðatilboð sín.
Morgunblaðið sneri sér í gaer
til Sigurðar Magnússonar hjá
og svaraði hann á þann veg, að
þessi 1% hækkun hefði þegar
tekið gildi.hjá Loftleiðum til
samræmiis við ákvarðamr ann-
arra flugfélaga.
Þá sagði Sveinn Sæmundsson
hjá Flugfélagi íslands, að þar
hefðu þessi 1% .hækkun einnig
tekið gildi: Þdíma væri úm
nýjan kostnaðarlið að ræða, sem
tii þessa hefði ekki þurft áð
greiða fyrir og hlyti því að
hafa áhrif á fiugfargjöld nú.
— Kristínar
minnzt
Framhald af bls. 11.
Erá 1919 og svo lengi sem heilsa
entist gegndi hún húismóður-
störfum hér i Reykjavík.
Kristin L. Sigurðardóttir vamn
um liangt skeið mikið starf að
ýmisis konar félagsimál'um. —
Hún var í framkvæmdanefnd
kvennaheimilisiins Hallveigar-
staða 1945—1966, formaðiur henn-
ar 1950—1966, í áfenigisvarxia-
nefnd kvenna 1946—1966, for-
maður hennar 1946—1948, í or-
lofsneflnd húsmæðra 1961—1966,
barniaverndamiefnd 1962—1966
og í mœðrasityrksniefind allimörg
ár. Hún var í stjóm Húsmasðra-
félags Reykjavikur um skeið og
átti sæti í stjóm Kvenréttinda-
félags Islands 1952—1968, var
kjörin heiðunsfélagi þess, er hún
lét af stjómarstörfum. Ennfrem-
ur starfiaði hún mikið í góð-
templararegliunni á árunuim
1937—1954. Hún var í stjóm
Sj ál fstæðiiskvenin a félagsins Hvat-
ar 1937—1967, formaður Lands-
saimbands sjálfstæðiskvenna 1956
•1965 og vanxi ýmis önnúr
trúnaðarstörf í þágu Sjálfstæðis-
fljokksins. Hún átti sæti á AI-
þingi kjörtímabilið 1949—1953 og
tók aiuik þess nokkrum sinrmm
sæti á Alþixigi sem varaþimgmað-
ur á árunum 1953—1956. Sat hún
á 7 þinguim aiMs.
Af starfsferii þeim, sem hér
hefur verið rakinn, má glöggt
sjá, að Kristin L. Sigurðardóttir
hefur jafnframt húsmóðuirstör’f-
uim á rausnar heimóM látið si'g
rnargt varða í félagsmálium sam-
borgara sinna og valizt þar tii
forustu. Hún var flremur hlé-
dræg, en 'lá ekki á Xiði sinu, ef
ti'l hennar var ieitað til stuðn-
ings þeim máiefnum, sem hún
bar fyriir brjósiti, og hún villdi í
engu bregðast þeton skyldum,
sem hún tók á herðar.
Ég vil biðja háttvirta alþimgis-
menn að minnast Kristlnar L.
Sigurðardóttur með því að risa
úr sætum.
— Vantraust
Framhald af bls. 15.
á þann veg, að hann hefði ekki
hugmynd um hvort til slíkra ráð-
stafana yrði gripið.
Þá svaraði hann fjórðu fyrir-
spum Páls Axelssonar og áskor-
un Páls Jónssonar um að gefa
yfiriýsingu, og sagði að slíka yf-
iriýsingu gæti hann ekki gefið.
Hann hefði þá trú að þótt vam-
ariiðið færi héðan, myndu Suð-
umesjamenn ekki búa við at-
vinnuleysi á næstu árum. Aukin
fluguimferð úm Keflavikúrflúg-
völl á næstu árum hefði það í
för með sér, að aukins mannafla
væri þörf. Samkvæmt tölum sem
hann hefði úr athugun sem gerð
hefði verið af eriendum aðilum,
væri reiknað með um 3000
manna starfsliði á Keflavíkúr-
fluigvelli árið 1980. Auk þess
væri mikils maxmafla þörf við
viðhald mannvirfkja á vellinum
þegar herinn færi.
Varðandi fimmtu fyrirspum
Páls sagði hann að það hefði
enginn „þrífótur“ sem ætti að
vinna að samningum við Banda-
ríkjamenn vérið myndaður. Það
myndi hann gera einn. Hins veg
ar hefði verið ákveðið að skoða
málið í þriggja manna hópi í
stað sjö ef ríkisstjórnin öli hefði
átt að fjalla um málið. Sagðist
hann vona að þetta svaraði fyr-
irspurninni.
Þá ítrekaði PáM síðari hluta
herra þá. að þegar endauleg
myndun rxkisstjórnarinnar hefðí
verið ákveðin „ hefði verið geng-
ið frá því að þessi hópur yrði
settur á“, en ráðstöfunin hefði
etoki verið rædd i þingflokki
Framsóknarmanná.
Þá svaraði hann fyrirspúm
Karls Steinars Guðnasonar uxn
það hvort túlfcun Þjóðviljans á
málefnasamnin'gi rikisstjórnar-
innar væri rétt. Sagði hann að
það hlyti að teljast rétt túlkun, -
þvi í stjórnarsát.tmálanum stæði
„stefnt skal að því að brott-
för liðsins eigi sér stað á kjör- ■
tímabilinu“, — það væri stefrv
an. ■ *
Varðandi ummæli Ólafs Jó-
hannessonar, vatnsveitustjóra, •
um þjóðáratkvæðagreiðsiú, sagði
ráðherra, að það gæti vel verið'
að rétt væri að bera málið und'ir
þjóðaratkvæði. Jón Skaftason
hefði lýst yfir skoðun sinni á því
máli í framsöguræðu, og sagð-
ist hann vera þvi hlynntur.
Varðandi fyrirspum sem barst
utan úr sal þess efnis, hvort ráð
herra ætlaði að afneiita 550 miMj-
ónium frá þjóðþingi Bandaxíkj-
anna tffl flramkværada á Keflavik-
ui'fllútgveMi, svaraði ráðiherra þvi
ti'l, að hann hefði etóki enn átt
þess kost að þakka fyrir, eða
taka við þeirri fjárupphœð. Síð-
ast þegar hann vissi til hefði
þetta mál etoki verið afgreitt I
þjóðþinigimu, en það hefði sett
þau skilyrði fyrir f járveitingunni
að tryggt yrði að herinn yrði
ekki látinn fara úr landi á kjör-
tímabiliniu.
Þessar framkvæmdir væru
hins vegar naúðsynilegar, ef
byggja ætti upp aukna fluguxn-
ferð um vöMinn. Suðumesjabúar
þyrftu þó ekki að óttast, að þeir
yrðu einir látnir standa undir
'kostnaðinum við slífcar fram-
kvæmdir.
Loks talaði Jón Skaftason, og
sagði að hann myndi reyna eftir
aðstæðum og getu að stuðla að
þvi, að þær breytingar sem
'kynmu að verða, yrðu sem
sársaukami nnstar fyrir Suður-
mesjamenm.
Það ætti hins vegar ekki að
koma neimuim á óvart, að vam-
arsamningurinn væri nú tekixm
til endurskoðunar, ©nda hefði við
gerð hans ekki verið gert ráð
fyrir að herixm hefði hér langa
viðdvöl.
Varðandi fyrirspum Karls
Steinars Guðnasonar, um það
hvort túlkun Þjóðviljans á stjóm
arsáttmálanum væri að þeirra
dómi rétt, sagðist hann ekki vera
sammála þvi sem í leiðaranum
stæði.
Loks sagðist Jón ekki geta lof
að þvi að fé yrði veitt ti'l Súð-
umesja, en hann lofaði að gera
sitt bezta i þeim málum.
Loftleiðum varðandi þetta efni| fyrirspurnarinnar og sagði ráð
SKIPAUTGCRB RIKISINS
Ms. Herjóltui
fer til Vestmannaeyja og Horna-
fjarðar 3. þ. m. Vörumóttaka t?t
Hornafjarðar á þriðjudag.
Ms. Baldur
fer vestur um land til ísafjarðar
8. þ. m. Vörumóttaka þriðjudag,
miðvikudag, fimmtudag og föstu
dag til Patreksfjarðar Tálknafjarð
ar, Bíldudals, Þingeyrar, Flateyr-
ar, Súgandafjarðar, Bolungarvík-
ur og ísafjarðar.
Ms. Hekla
fer austur um land i bringferð 10.
þ. m. Vörumóttaka þriðjudag.
miðvikudag, fimmtudag, föstu-
dag og mánudag til Hornafjarð-
ar, Djúpavogs, Breiðdal'svíkur,
Stöðvarfjarðar, Fáskúrðsfjarðar.
Reyðarfjarðar, Eskifjarðar, Norð-
fjarðar, Seyðisfjarðar, Borgar-
afjðrar, Vopnafjarðar, Þórshafn-
ar, Raufarhafnar, Húsavíkur, Ak-
ureyrar, Ólafsfjarðar, Siglufjarð-
ar, og Norðfjarðar.