Morgunblaðið - 12.11.1971, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1971
21
Ályktanir fulltrúaþings F.Í.B.
- vegna blaðaskrifa fráfarandi stjórnar
ályktanir voru
á fulltrúaþingi
Eftirfarandi
samþykktar
F.I.B.:
Fulltrúaþing F.Í.B. haldið í
Reykjavík 23. október 1971
harmar þá afstöðu, sem meiri-
hluti stjórnar tók með þvi að
segja af sér þann 28. september
s.I., og þau blaðaskrif, sem þeir
hafa látið fara frá sér.
Fundurinn harmar, að fyrrver
andi stjórnarmeirihluti skuli í
geinargerð sinni halla réttu
máli varðandi úrskurð lands-
þingsins á Akureyri 18.—19.
september s.I. um íramboð í full
trúaráð félagsins.
Samkvæmt lögum félagsins
segir, að með uppástungum þing
ful'ltrú a skuli fylgja meðmæli
eigi færri en 30 fullgildra félags
manna. Berist ekki uppástungur,
skoðast fyrri fulltrúar endur-
kjörnir, nema þeir hafi skriflega
beðizt undan endurkjöri.
Þar sem aðeins voru 26 full-
gildir félagsmenn af þeim 36,
sem báru fram uppástungur um
þingfulltrúa í janúar s.l., bar þá
verandi stjórn að vísa framboð-
inu frá, þar sem stjórninni var
ekki heimilt að leyfa utanfélags
mönnum afskipti af málefnum fé
lagsins.
Uá telur fundurinn ámælis
vert hjá fyrrverandi stjórn að
hafa með úrskurði sinum á fram
boðinu gengið í berhögg við rétt
félagsmanna til að velja fulltrúa
í kosningum, með túlkun sinni á
lögum félagsins.
Með ákvörðun landsþingsins
var aðeins verið að staðfesta
igildandi lög og framkvæmd
þeirra, en því hafnað, að fyrr-
verandi félagsstjórn gæti snið-
igengið ákvæði laganna um
fjölda meðmælenda.
Vísað er á bug fullyrðingum
fyrrverandi stjórnarmanna um
llítinn áhuga þingifulltrúa á mál-
efnum félagsins og uppbyggingu
þess, eins og fram átti að hafa
komið á þinginu. Aðeins einn
fimrn manna i aðalstjórn félags-
ins mætti á landsþinginu á Akur
eyri, þ.e. fyrrverandi formaður.
Aðrir fyrrverandi stjórnarmenn,
sem hafa látið sé sæma að
senda frá sér þungar aðdróttan-
ir um störf þess þings, þekkja
málið aðeins af afspurn. Ekki er
hægt að túlka fjarveru fyrrver-
andi stjórnarmanna, sem áhuga
fyrir málefnu’m félagsins.
Fundurinn vísaði á bug full-
yrðingum um fjármálaóreiðu,
sem fyrrverandi stjórnarmenn
m
Irskur bragar-
háttur á sveimi
í FYRIRLESTRI í Norræna hús-
inu su'nniudaginin næst'komandi
kl. 5 síðdegis mun próf. Einar Ól.
Sveinsson gera grein fyrir þeim
háttum dróttkvæðaskálda, sem
Snorri Sturluson nefnir hálf-
hneppt og alhneppt, en víkja
einnig að öðrum sikyldum hátt-
um. Alíla saman má kal'la þá
hneppta háttu. Talin verða upp
dæmi þeirra frá upphafi tii 1300,
en lauslega drepið á forlög þeirra
á Islandi síðar. Þar á eftir verð-
ur grafizt fyrir um bragfræði-
legt eðli þessara hátta, en þeir
eru yfrið ólíkir flestum nórræn-
um brögurn, bæði í eddukvæð-
um og kveðsfcap dróttkvæða-
'Skálda. Leitin að uppruna þess-
ara hátta leiðir fyrirlesarann að
lokum til ís'lands, og benidir hann
í fcvæðum skálda Eyjarinnar
grænu á flokk bragarhátta, sem
hann telur ótvirætt fyrirmynd
þessara norrænu hnepptu hátta.
Hinir fornu norrænu bragir
geyma enn marga óráðna gátu,
þó að sumu hafi þokað fram til
siki'lninigs á þeim á siðari timum.
Fyrirlestri þessum er ætlað að
birta ráðningu einnar af þeim
gátum.
gefa í skyn, að þeir hafi erft frá
fyrrverandi stjórn, þar sem
þau mál voru rædd á landsþing-
um félagsins á árunum 1969 og
1970, og þingið ákvarðaði með-
höndlun þeirra mála. Bæði þessi
mál hafa verið afgreidd. Krana-
málið frá Saksóknara, þar sem
hafnað var aðgerðum vegna
þess, að rannsókn hefði ekki
leitt neitt saknæmt í ljös. Hitt
málið: Vörurýrnun þjónustu-
stöðvar F.Í.B. hafði verið vísað
til nefndar, sem rannsakaði það
gaumgæfilega og skiiaði áliti til
fyrrverandi stjórnar. Rannsókn
nefndarinnar leiddi ekkert nýtt
i ljós umfram það, sem lands-
þingum F.Í.B. 1969 og 1970 hafði
verið skýrt frá. Lagði nefndin
til að málið væri látið niður
falla.
Bæði þessi mál hafa verið með
höndluð af þingfulltrúum á
þann máta, að ekki er ámælisvert
eins og þó er reytnt að láta í
Ijós. Fullyrðingar um átta tékk-
hefti, sem væru grunsamleg eru
vart svara verðar, sérstaklega
þar sem núverandi endurskoðandi
félagsins upplýsti, að þau væru
enn i gildi og hefðu verið í tíð
fráfarandi stjórnar.
Fundurinn átel'ur sérstaklega
þær fullyrðingar, sem fram eru
settar um óeðlileg samskipti F.
Í.B. og Hagtryggingar, og lýsa
sérstöku þekkingarleysi þessara
manna varðandi hlutdeild F.Í.B.
í stofnun Hagtryggingar.
1 þessu tiilefni er rétt að
benda á, að fyrir forgöngu Arin
bjarnar Kolbeinssonar þáver-
andi formanns F.I.B., var með
sameiginlegu átaki félagsmanna
F.Í.B. stofnað tryggingarfélag á
einni viku. Hagtrygging er því
að stofni til tryggingarfélag F.l.
B.-manna
Ástæðan fyrir stofnun Hag-
tryggingar var sú, að trygging-
arfélögin höfðu hækkað iðgjöld
á árinu 1964 um 30%, og vildu
70% hækkun á árinu 1965, þótt
verðbólgan í landinu á þessu
tímabili gæfi ekki tilefni til þess.
Stjórn F.I.B. hafði sett frarn til-
lögur um breytt iðgjaldakerfi,
sem tryggingarfélögin höfðu
hafnað.
Haigtrygging tók þegar í stað
upp iðgjaldakerfi það, sem
F.Í.B. hafði árangurslaust reynt
að fá hin tryggingarfélögin til
að taka upp. Var aukið bilið
milli iðgjalda góðra og slæmra
ökumanna, og ökuferill o*g
hæfni manna látin ákvarða ið-
gjöld þeirra, með þeim árangri,
að hækkun iðgjaMa árið 1965
hafði ekki áhrif á beztu öku-
mennina.
Við stofnun Hagtryggingar
áttu þrír stjórnarmenn F.I.B.
sæti í stjórn Hagtryggingar. Var
þessi ráðstöfun gerð til þess, að
F.l.B. gæti haft ráðandi áhrif
varðandi mótun og uppbyggingu
Hagtryggingar í samræmi við
þær hugmyndir, sem stjórn F.l.
B. hafði um stofnun og rekstur
bifreiðatrygginga. Var því jafn
framt lýst yfir við stofnun Hag-
tryggingar, að um bráðabirgða-
ráðstöfun væri að ræða, og
myndi F.Í.B. minnka afskipti sin
af rekstri félagsins, þegar frá
liði. 1 samræmi við þetta sam-
þykkti stofnfundur Hagtrygg-
ingar, að stjóm F.l.B. væri heim
Mengað úthaf
Washington.
Norski landkönnuðurinn
' Thor Heyerdahl hefur .skýrt
I hafmengunarnefnd ölduniga-
j deiMar Bandaríikjaþinigs frá I
I því, að hlutar Allantshafs séu |
eins skítugir og ræsi í stór- ,
I borgum. Hann taldi alþjóða-
| baráttu gegn mengun hafsins I
I nauðsynlega til að tryggja af-1
komu mannkynsins.
ilt að hafa áheyrnarfulltrúa á
stjórnarfundum félagsins, og er
það eina tryiggingarfélagið, sem
þanni^ veitir skjólstæðingum
sinum 'rétt til að fylgjast með
rekstri áínum. 1 samræmi við
stefnu stjórnar F.I.B. 1965 hef-
ur samei.ginlégum stjórnarmönn
um í báðum félögum fækkað frá
ári til árs, og síðan á árinu 1970
hafa ekki verið nein sameigin-
leg stjórnartengsl á milli félag-
anna.
Eigi verður séð, að jafnvel
þótt einn aðili hefði átt sæti í
stjórnum beggja félaganna,
hefði það getað skaðað hags
m'uni bifreiðaeigenda í landinu,
þar sem meirihluti í stjórn hefði
getað, og átt að vera treystandi
til að vernda félag sitt gegn
hl'utdræguim sjónarmiðum, hefðu
þau komið fram.
Á þeim árum, þegar þessi fé-
lög voru nátengdari af framan-
greindum ástæðum, þótti ekfci á-
stæða til að saka fyrri stjórnir
F.l.B. um hlutdrægni gagnvart
Hagtryggingu.
Hefði Hagtrygging reynt að
hafa áhrif á gjörðir fráfarandi
stjórnar hefðu þeir menn, sem
nú hafa sagt af sér stjórnarstörf
um vissulega getað hindrað
slíkt. Sem meirihluti þeirr-
ar stjórnar, sem kjörin var á síð
asta landsþingi hefðu þeir á
sama máta getað hindrað hlut-
dræg sjónarmið, hefðu þau ver-
ið fyrir hendi.
Slíik skrif, sem þessi virðast
aðeins þjóna þeim tilgangi að
gera Hagtrygging'u tortryggi
lega til hagsbóta öðrum tryigg-
ingarfélögum í landimu.
i íslenzk ballettdans-
mær í Þýzkalandi
Fær ágæta dóma
ÞAÐ gleður mjög hjarta Is- vöktiu þessar sýnimgar allar
lendinga að heyra um vel- hrifningu og femg'U ágæta
gemgni landams ytra, ekki dóma, eftir blaðauimsögn'um
hvað sizt ef það er á l'ista- að dærna.
sviði. S'veinbjörg Aiexa'nders Þegar gripið er niður í
er einm þeirra lacnda, sem hafa dóma þýzkra blaða uim
orðið o'fckur tiil hins mesta frammiistöðu Sveinbjargar er
sóma;' hún hefur starfað við fljótlegt að sjá að hún nýtur
Óperuhúsið í Köln undanfarin verulegs álits, sem ballett-
ár við ágætan orðstír. Þar dansmær. 1 Kölner Stad't
vimcmur eimnig maður hennar, Anzei'ger segir til dæmis:
Gray Veredon baliettdansiari ,,Sveinibjörg Alexanders, sem
og kóreo'graf, ættaður frá falið er veigamesta hlutverkið
Nýja-Sjálandi. í „Obli'gato“ hefur þróazt í
Þau hjón fóru með hallett- framúrskarandi dansara. Auk
flokk I sýningairferð tii Dan- þess að húcn býr yfir mikiili
merkur nú í hauist og fengu og öruggri tækni eru persónu-
prýðitega dóma. Sveinbjörg töfrar hennar ósviknir,"
var þá aðaldansmær hópsins. 1 Nord Rheimische Zei'tung
Veredon og þrír aðrir ballett- segir að Sveinbjörg hafi farið
ritarar hafa nú tefcið við ball- með þrjú ólík hlutverk og
ettstjórn I vetuir við óperuna túlfcað þau öll af mi'killi
og verður gerð talsverð breyt- prýði. „Þessi fal'lega ljós-
ing, t. d. verða ýmis stór hærða stúlka kom enn einu
klassís'k verk eims og „Gis'elte" sinni fram sem fjölhæfasta
og „Þymirós" tekin af daig- dansmær flokksins" segir í
skrá, en aðaiáherzlan lögð á niðurliagi.
nútimalega batletta, að sögn íslenzkir balitettunnendur
Sveinbjargar. Klassísikum ball minnast þess væntanilega, að
ett'U.m verður samt ekki Sveinbjörg dansaði hér heima
gleymt alveg, þannig verða síðast á listahátíðdnni 1970.
tekin tiil flutnings verk eftir Hún hóf kornung baltettinám
menn á borð við John Cranko við Þjóðleikhússkólann og
og Ballamchime. hélt síðar utan, m. a. fyrir
Sveinbjörg tók á sl. vetri hvatningu Eriks Bidsteds.
þát-t í átta nýjum ballettuim Hún nam í Englandi og síðar
og fór með að'alhlutverk í sex í Þýzkalandi, þar sem hún
þeirra. Meðal þeirra má nefna hefur haft ærin verkei'ni s'ð-
„Divertiimento no 15“ eftir ustu árin og aukið mjög á
Ballanchine og „Graduation hróður simn með hverju nýju
Bali“ ef'tir Jack Oarter og danshlutverki.
*
Kaupmannasamtök Islands:
Neyzla og dreifing
mjólkurvara
1 DAGBLÖÐUM og marana á
miMi und'an'farið hefur allmiikið
verið rætt uim drei'finigairkerfi
það, sem notað er við sölu á
mjöl'k, rjóma og skyri.
Það hefur sætt mikilli og
vaxamdi gagnrýni af hieytenda
hál'fu, hversu einoikiunarbenint og
óhagkvæmt þetta söliufyririkomu-
lag er og hve litla þjónustu það
býður upp á. Kaupimemn hafa
einnig gaginrýnt að þeir skuli
ekki hafa jafna aðstöðu við
kaupfélögin um sölu þessara
vara. Þessi má'l eru nú komin
á dagskirá í fuillri alvöru og ber
að fagna því. Á siðastl'iðmu
sumri átti stjórn K. I. fund með
stjóm MjólkU'rsiams'ölunniar um
þessii má,l. Þar voiru sjó'niarmið
aðilanna skýrð frá báðum hlið-
um, og þótt menn yrðu ekiki
sam.mála á þeiim fundi, þá er
enginn vafi á þvi, að hamn var
tímabær og nauðsynleg byrjum
og tii þess að eyða ás'tæðulausr'i
tortryggni og misskilminigi milli
þessiaii'a aði’.a, og til þess að
koma dreifimigarikeirfiniu í betra
horf.
Mjólkurvörurnar eru nú flest-
ar ágætar vörur hvað fram-
ledðsiu snertir. Þetta eru góðar
matvörur, hollar vörur og sumar
ódýrar og þar að auki fram-
leiddar í landinu sjálfu. Það er
því f'ull ástæða til þess að hvetja
til neyzlu þessara vara umfram
innfliutt matvæl'i, að því marki
sem hollustuhættir um mataræði
leyfa.
Vegna hininar umdeil'd'u á-
herzlu, sem lögð heifur verið
á landbúnaðarframle'iðslu mörg
un'danfarán ár, og auðvitað líka
vegna byltmgarkenmd’r'ar vélvæð-
inigar laindbúniaðarins, þá hefur
verið um of'framleiðslu ö öllum
landbúnaðarvöirum að ræða.
Miklu meiiri offramteiðslu en í
rauin og veru er hægt að rétt-
læta. Framieiðsía simjörs hefur
hvað eftir annað farið lanigt
fram úr neyzlu og svo sem alldir
vita þá eru það hreinar undan-
tekningar ef útflutniingsverð
fæst fyrir íslenzkar landbúnaðar-
afurðir, seim svari kos'tniaðarverði
við fram'leiðsliu þeirra. Mjó’likur-
samsalan og aðrir, sem borið
hafa ábyrgð á hinurn miklu
smjörbirgðum, hatfa því reynt að
hafa áhrif á neyzluina innan-
lands, reynt að hvetja til meiri
neyzlu meðal anmars með aug-
lýsimgum og lægra verði. Smjör
og ostar eru seldir í hvaða verzi-
unum sem er og hefur þetta allt
samam hjálpað til að auka sölu
á smjöri. Nú vili svo tiil að srnjör
er búið ti'l úr mjólik. Liggur þá
ékki beint við að hvetja til sölu á
mjól’k svo rnlnna af henni þurfi
að fara í smjörframleiðslu.
Fyrst ráðaimenn mjólkuirmála sjá
leið, til þess að losna við simjör-
birgðimar, rmeð þvi að auglýsa
þær, og hafa þær á boðstólium
í sem flestum söluis'töðuim, hvers
vegna vilja þeir þá ekiki hafa
mjólk og rjóma sem víðast til
sölu, gera neytendum sem léttast
fyrir að fá þessa vöru, og nota
sér áhuga kaupmanna, ti'l þess
að selja vöruna. Þetta er því
erfiðara að sfcilja, sem því hefuir
ekki verið mótmælt að slifct
mundi spara bændum mikil út-
gjöld og fjárfest'ingu, vegna
dredfingarkerfisins. Ef mjólikur-
framleiðslan væri af sfcomunn
skammti, þá væri skiljainlegri
þesisi aftuirhaiidsis'emi, svo maður
noti ekki S'terkara lýsingarorð.
En mjólkurframleiðslan er of
miki'l, ekki of líbil. Hvemiig.á að
skilja þetta?
I fraimhaldi af áð'um'efndum
fundi, sem Kaupmaninasam'tök
íslands áttu með stjórin Mjólfcur-
samsölunnar, var skipuð nefnd
með fulltrú'uim frá báðum þess-
um aðiilum. Þessari neínd er æfcl-
að að vinna að kynninigu og sam-
starfi þessara aðdla. Hún á að
leita hófanma um það, hvernig
bezt er að fylgjast með timanuim
i þessu máli og hvernig eðii'leg-
ast er að mæta réttmætum kröf-
um neytenda.
Vonandi sést árangur af þessu
nefndarstarfi, áður en langt um
líður.
Hjörtur Jónsson.
Jarðabókin fór á
28 þúsund krónur
A MANUDAG hélt Knútur
Bruun bókauppboð og seldust þar
ýmis ritverk fyrir gott verð.
Dýrasta bókin var Jarðabók
Árna Magnússonar og Páls Vída-
lín (Khöfn 1813—’'44), en hún
fór á 28 þúsund krónur.
Meðal annarra bóka, sem á
uppboðinu voru má nefna rit-
verk Þorvalds Thoroddsens Ár-
ferði á íslandi í 1000 ár (Khöfn.
1916—’17), en það fór á 18 þús-
und kr. og Lýsing íslands eftir
sama — 1. til 4. bindi (Khöfn.
1908—’22) sem fór á 12 þúsund
krónur. Á sama verði fóru ís-
lenzk þjóðlög Bjarna Þorsteins-
sonar (Khöfn. 1906—’9). Árbæk-
ur Espólíns (Khöfn 1321—’43)
fóru á 17 þúsund krónur og tíma
rit Jöklarannsóknafélagsins í
heild fram á þennan dag fór á 13
þúsund krónur. Formannasögur
1.—12. bindi (Khöfn. 1825—37)
fóru á 26 þúsund krónur.
Fjoérir, fjaðrablöð, hljóðkútar,
púströr og fleíri varahlutir
i margar gerðir bifreiða
Bífavörubúðtn FJÖÐRIN
Laugavegi 168 - Sími 24180