Morgunblaðið - 25.01.1972, Side 15

MORGLTNBLAÖfÐ, ÞRCÐJUDAGUR 25. JANÚAR 19T2
15
Stalín endurborinn
Undirbýr einræðisstjórn í
Rhodesíu, segir í bók um
heim framliðinna
MEÐAN hann lilði var séra
Arthur heitinn Ford langtim-
iim í miðilssvefni. Hann var
einn af þekktustu miðium
Bandaríkjanna, og menn eins
og sir Arthur Conan Doyie og
James A. Pike biskup leituðu
tii hans til að ná sambandi við
framliðna vini og ættingja.
Bandaríska vikuritið News-
week gerir séra Ford að um-
talsefni nýlega í sambandi við
bók, sem vinkona hans og
sfarfsfélagi hefur skráð og
nýkomin er út í Bandaríkjun-
um. Bókin nefnist „A World
Beyond“, og segir höfundur-
inn, Ruth Montgomery, að
séra Ford heitinn hafi stýrt
hönd hennar við skráningu
bókarinnar.
Eftir að Ford lézt fyrir um
ári fann Ruth Montgomery
hjá sér einhverja þörf á að
setjast við ritvélina, segir
Newsweek. Telur hún að andi
Fords hafi verið í sambandi
Við sig og viljað láta taka nið-
ur frásögn frá heimi framlið-
inna með ósjálfráðri skrift.
Segir frú Montgomery að hér
sé u-m að ræða mjög sérstæða
lýsingu á heimi framliðinna,
og er þar einnig að finna sög-
ur af þekktum sögupersónum,
sem frú Montgomery kynntist
sem blaðamaður meðan þær
voru í tölu lifenda.
I bókinni segir, að erfiðast
sé fyrir þá að aðlaga sig lifi
I andaheimum, sem aldrei
trúðu á annað iif. Algengast
er, að sögn Fords, að þeir,
sem nýkomnir eru til heims-
framliðinna, vakni upp á
grasi gróinni sléttu innan um
fögur blóm og ár fulllar af
fiski. f fyrstu þjá þá þó ekki
áhyggjur af þessu nýja um-
hverfi, heldur af syrgjandi
fjölskyldum þeirra. Lýsir
Ford vonleysi þeirra sáina,
sem reyna að hugga sína nán-
ustu, en komast að því, að
jarðarbúar hvorki heyra þær
né sjá. Þá fyrst, segir Ford,
fá flestar sálir vitneskju um
að þær eru framliðnar.
ÞROSKINN FYRIB ÖLLU
f upphafi, segir Ford, hafa
framtiðnar sálir áhuga á að
nota sér getuna til að ferðast
fyrirvaralaust á öldum hug-
ans hvert sem er í alheimin-
um. Þess konar leikur er hins
vegar ekki vel séður meðal
reyndari sálna. „Hér eru verk
að vinna,“ segir Ford, „en að-
eins verk, sem hafa tilgang,
eru þarfleg og þó létt að leysa
af hendi.“ í stuttu máli er
Sálir bíða endurholdgunar.
heimur framliðinna staður,
þar sem þroskinn ræður rikj-
um, og séra Ford vorkennir
þeim afvegaleiddu sálum, sem
hanga í nánd við svallsama
jarðarbúa, alteknir löngun í
ærlega sígarettu, sopa af
áfiengi, eða nótt í bóli ekki-
svo-himnesks M-ka-ma. Bezta
leiðin til að búa ’si-g undir
heim framliðinna, segir hann,
er að hætta þess konar ósið
fyrir andlátið.
Ford segir frú Montgomery
að helzta verkefnið handan
jarðneska heimsins sé að
skipuleggja endu-rfæðingu
sálnanna, það er að koma
framliðnum sálum fyrir í
líkömum ófæddra. bama. En
það er ekki aliltaf auðvelt að
finna lausa-n barnslíkama.
Sálirnar verða fyrst að
ákveða hvers konar foreldrar
geta gefið þeim bezt tækifæri
til að bæta fyrir karma-synd-
ir, það er syndir drýgðar í
fyrra lífi. Óskir þeirra eru svo
settar í það, sem tæknisinnað-
ar sálir gætu nefnt „himn-
eska tölvu", sem úthlutar
barnslíkömum til bíðandi
sálna. Samkvæm-t skýringum
Fordis látast nýfædd börn þeg-
ar sálin ákveður á síðustu
stundu að hún vilji ekki yfir-
gefa heim framliðinna.
STALfN OG KENNEDY
Ekki eru allar sálir ánægð-
ar, þegar þær komast að því
að endurfæðing — en ekki
Guð — stjórnar tilverunni eft-
ir dauðann. Ford segir frá
látnum prédikara, sem krafð-
ist þess að fá að sjá Guð, og
hóf trúarvakningarherferð
þegar hann fann hann ekki.
Nú er hans hins vegar orðinn
sáttur við umhverfið, og er
einn ötulasti málsvari anda-
heirns.
Vakandi auga Sovétmanna
með Zulfikar Ali Bhutto
VEL hefur það hugnazt ráða-
mönnum Sovétríkjanna
hversu fallega Mujibur Rah-
man, forsætisráðherra hins
nýja Asíuríkis Bangladesh,
hefur þakkað þeim stuðning
við sjálfstæðisbaráttu landa
hans og við Indverja í
styrjöldinni við Pakistan.
Telja Sovétmenn þvi einsýnt,
að þeir þurfi ekki að hafa
áhyggjur af sambandi sínu
við Dacca. Á hinn bóginn
velta þeir vöngiun yfir sam-
skiptum sinum í fram-
tíðinni við Pakistan og þá
einkaniega við Zulfikar Ali
Bhutto, nýskipaðan forsætis-
ráðherra landsins.
Sovétmenn vilja gjarnan
au'ka tengsl við Pakistan og
áhrif sín þar í lan-di — og þeir
þreifa nú fyrir sér uim það,
hvernig þvi verði við komið,
jafinframt því að efla sam-
bandið við Bangladesh. Af-
staða og framtíð Bhuttos ræð-
ur mestu þar um. Hann hef-
ur látið orð faRa i þá átt, að
hann vilji ei-ga góð samskipti
við Sovétríki-n en með hlið-
sjón af fyrri reynsdu Sovét-
manna af honum, hafa þeir
tilhneigin-gu til að lita hann
hornauga.
Tortryggni Sovétmanna í
garð pakistanska forsætisráð-
herrans á rætur að rekja til
árs-ins 1966, þegar hann tók
eindregna afstöðu gegn Tash-
kentsamkomulaginu, sem
sovézkir ráðamenn áttu hvað
mestan þáfct í að koma á og
bundu þar með enda á styrj-
öld milli Indverja og Pakist-
ana. Næstu árin þar á eftir
gagnrýndi Bhutto Sovétmenn
harðlega i ræðum sinum á op-
inberum vettvangi og í ör-
yggisráði Sameinuðu þjóð-
anna talaði Bhutto um fasta-
fulltrúa Sovétríkjanna sem
Malik „keisara".
ÖTRYGGAR STOÐIR
Vafalaust verða Sovétmenn
þó fúsir að loka augunum
fyrir þessum breku-m Bhuttos,
ef þeir sjá fram á einlægan
áhuga hans á sættum og
bættum samskiptum þeirra í
milli. Vandinn er aðeins sá, að
þeir vita ekki fremur en aðr-
ir hversu lengi Bhutto helzt
við völd í Pakistan. Þeir hafa
fylgzt andagtugir með aðgerð-
um og yfirlýsingum Bhuttos
frá því hann tók við völdum
af herstjórn Yahya Khans, en
þeir vita sem er, að grund-
völlur valdastöðu hans er enn
ótryggur.
Sem stendur byggist valda-
staða hans fyrst og fremst á
þvi, að úr vegi eru i bili tvær
helztu hindranirnar, sem til
þessa hafa tafið pólitiskan
valdaferil hans, annars vegar
andstaðan gegn honum i
Austur-Pakistan — nú Bangla
desh — hins vegar pakist-
anski herinn.
Herinn sleikir nú sár sin
eftir styrjöldina og það hefur
gert Bhutto kleift að losa sig
við þá menn, sem skipuðu
efstu þrep valdastigans þar.
Hann nýtur verulegs stuðn-
ings meðal yngri herforingj-
anna, sem hann daðraði tölu-
vert við meðan Ayub Khan
var enn við völd —■ og hann
hefur einnig sterkan stuðning
meðal námsman-na og æsku-
fólks, sem hal-last yfirleitt að
róttækum stjórnmálaskoðun-
um hans.
Með stofnun Bangladesh
ríkis skiptir andstaðan í aust-
urhlutanum ekki lengur máli
fyrir Bhutto.
Hvað námsmönnum og
æskumönnum yfirleitt við
kemur, hafa þeir þá eigin-
leika að eldast og hættir þá
mörgum til að gerast frá-
hverfir sínum róttæku sjón-
armiðum — og innan hersins
má búast við, að yn-gri for-
ingjarnir, sem hjálpuðu
Bhutto að losna við gömlu
herforingjana, vilji fyrr eða
síðar fá í sinn hlut væna sneið
af Vcildakökunni. Atburðir síð-
ustu ára í Afríku og Asiu
benda til þess, að völd verði
Séra Arthur Ford
Svo virðist sem flestar sálir
haldi áfram þaðan sem horfið
var við dauðann. Pike biskup
og sonur hans lesa heimspeki
og búa sig undir aðra dvöl i
jarðri-ki. Stalin hefur þegar
fallizt á end-urholdgun, að sögn
Fords, og býr nú í Rhodesíu
í von uim að koma þar á.ein-
ræðisstjórn. John F. Kennedy
vinnur áð þvi að koma á friði
Mið-Austurlöndum og Róbert
bróðir hans er að reyna að
sefa herskáustu blökkumanna
leiðtogana í Bandaríkju-num.
(í ljós kemur að Kennedy-
ættin öll er mjög jarðbundin,
og var mjög samstæð fjöl-
skylda í Englandi á tólftu
öld).
Þótt einkennilegt megi virð-
ast hefur Ford engar upplýs-
ingar um það, hvað varð um
Jesú, Móses eða Múhammeð.
Þess ber þó að geta að hann
er önnum kafinn við nokkurs
konar framhaldsnám í skóla,
sem nefnist „musteri vizkunn-
ar“, en þangað koma oft sál-
ir á æðra tilverustigi til að
kenna.
(Stytt og endursagt
úr Newsweek).
herjum eins konar eiturlyf —
þegar þeir komast upp á lag-
ið með að beita stjórnmála-
legu valdi, er ekki svo auð-
velt að fá þá til að hætta þvi.
I Pakistan er þess einnig að
gæta, að langvarandi stjórn
hersins í landinu hefur fært
ráðandi afli þjóðarinnar, Punj
öbum, alls kyns fríðindi og for
gangsaðstöðu, sem ekki verð-
ur auðvelt við að berjast.
Reyni Bhutto, sem ekki er
Punja-b heldur Rajput, að
svipta herinn og aðstandend-
ur hans friðindum sinum, get-
ur það snúið stuðnin-gi upp í
algera og afdrifaríka and-
stöðu.
Herinn er þvi ótryggasta
sfcoðin i valdagrunni Bhuttos
og svo gæti farið, að tilkoma
Bhufctos í valdastól yrði ekki
annað en forlieikur herfor-
ingjabylfcinga, e.t.v. fileiri en
einnar — en ekki sá forleik-
ur endu-rreisnar lýðræðis i
Pakistan, sem margir vonast
til.
FLEIRI ANDSTÆÐ ÖFL
Raunar er herinn ekki eina
aflið, sem Bhutto getur reynzt
hættulegt. Hægrisinnaðir
öfgamenn úr hópi Múhameðs-
trúarmanna eru margir hat-
rammir andstæðingar hvers
kyns samnin-ga og friðsemdar
við Indverja og gera vafa-
laust allt sem þeir geta tii að
eyðileggja tilraunir Bhufctos
til að semja við Indiru
Gandhi. Þá eru ýmsir öfga-
hópar meðal minnihlutanna í
Baluohistan og landamæra-
svæðunum i norðvesturhluta
landsins. Þei-r vi-lja aukið
sjálfræði þessara landsvæða.
Láti Bhutto undan slíkum
kröfum, grefur það undan
hans eigin völdum og kallar
á mótleik Punjaba, sem gætu
hæglega kippt fótunum und-
an honum. Láti hann ekki
undan þeim á hinn bóginn,
heldur hann við þeim óstöð-
ugleika, sem einkennt hefur
stjórnmálalífið í Pakistan.
Stuðningur Sovétmanna við
Bhufcto fer væntan-lega enn-
fremur eftir því, hvernig hon-
um gengur að losa sig úr
tengslum við Bandaríkja-
menn. Sem stendur hefur
hann enga aðstöðu til að slíta
því sambandi.
Hugsanleg leið fyrir Bhutto
er að snúa sér í ríkari mæli
að ríkjum Mið- og Vestur-
Asíu. Heimsókn Iranskeisara
til Pakistans og heimsókn
Bhuttos til Afghanistans
benda til þess, að hann sé að
þrei-fa fyrir sér í þessar áttir.
En einnig þar eru steinar í
götu. Afghanistan og Pakist-
Framh. á bis. 16
1
OBSERVER >f OBSERVER