Morgunblaðið - 05.03.1972, Side 25
MQRiCUMBLAÐæ, SUN'NUDAGUR 5. MARZ 1972
25
Lánsf járþörf til veit-
inga- og gistihúsa
4 aðaKundi Sambamds veit-
tnga- og g-istihú9aeig«nda, sem
taldinn var i hótelinu í Borgar-
nesi fyrrihluta nóvember, kom
fram mjög knýjandi þörf fyrir
stofnián og rekstursfjármögnun
til fyrirtækja innan samtakanna.
Viða hefir komið fram opin-
(berlega hversu snar þáttur
ferðamál eru orðin í íslenzíku at-
VLnnulífi, á tiltökilega fáum ár-
m
Skilning-ur hins opinbera hef-
ir vaxið fyrir því hve milkili
gjakleyrir myndast innan þessa
atvinnuvegar org eru allar ltkur
tíl að hér verði mikil aukning á.
í*ó hefir einn stærsti þáttur
þessara mála verið stórlega van
ræktur, en það er framlag til
Perðamálasjóðs á fjáriögum ár
hvert. Framlag til sjóðsins á' nú-
verandi fjárlögum er kr.
5.000.000.00 (fimm milljónir) og
•getur hver maður séð að sú upp
hæð dugir skammt eins og verð-
lagi er nú háttað, auk þess er
veitt tii sjóðsins eriendu láni
sem er gjaldeyristryggt og mjög
óhentugt fyrir lántaikendur.
Gengistrygigðu fánin hafa ver
ið sérlega erfið og er brýn nauð
syn ti'l að breyta þeim lánum,
sem þegar hafa verið afigreidd,
í innlend lán og fjármagna sjóð-
inn með innlendu fé.
í dag er sjóðnu.m ætlað sam-
kvæmt lögum að styðja við bak-
ið á veitinga- og gistihúsarekstri
i landinu en þar hefir hann
aldrei getað annað láinsfjárþörf
inni.
Með tiUiti til þess sem ritað
er hér að framan, sést að stór-
auka þairf fjárveitin.gu í sjóð-
inn, jafnframt þvt sem honum er
opnað víðara svið.
Á árinu 1970 var gjaideyris-
öflun á vegum ferðamála rúm-
ar 990.000.000.00 sem skiptast að
sjálfsögðu milli margra greina
ferðamála s.s. fl'uigfélaga, skipa-
félaga, hótela og veitingastaða,
minjagripasölu og fleiri greina,
sem eru í alls konar þjónustu
við ferðamenn.
Þessi atvinnuvegur, sem er til
tölulega nýr í sögu íslendinga,
er mjög fólksfrekur og þarfnast
mikiis fjöida faglærðs fólks. Að
'því leyti skapar þessi grein mikl-
um fjölda fólks atvinnu og sí-
fellt fleiri þurfa að leggja hönd
á plóginn til móttöku ferða-
manna.
Það kemiur því spánsict fyrir
sjónir að sá eini sjóður, sem
virkað gæti sem stofnlána-sjóður
fyrir ýmsar greinair ferðamála,
skuli sveltur með fjármagn svo
som rau.n ber vittii,
Ferðamálaráð er skipað
traustum áhugamönnum um ís-
lenzk ferðamál og land'kynning
arstarfsemi, sem jafnframt eru
sérfræðingar hinna ýmsu þátta
ferðamála. 1 ráðinu hefir verið
unnið mjög ötullega að fjölmörg
um má'lum en þó hefir verið úr
sáraiitlu fé að spiia og þannig
sést bezt að bugur fylgir máli.
Hr. Jóiiannes Nordal seðla-
bankastjóri hefir upplýst í
ræðu, á ferðamálaráðstefnunni á
Isafirði í júní sL, að heildarfjár-
mögnun til ferðámálasjóðs þyrfti
að vera a.m.k. 200 milljónir ár-
lega, miðað við þágildandi verð
lag. Að öðru leyti vil ég vísa til
hins greinargóða erindis seðla-
bankastjórans, sem hægt er að
fá fjölritað á skrifstofu Ferða-
málaráðs.
Það er staðreynd að ferðamál
eða ferðamannaþjónusta er orð-
inn þriðji stærsti atvinnuvegur
þjóðarinnar hvað gjaldeyrisöfl'un
viðkemur og að ferðamál veita
miklum fjölda fólks atvinnu stór-
an hluta ársins.
Það er einnig rétt að stórs
hluta landbúnaðarafurða og sjáv
arafurða sem fer inn á in.s-
lendan martkað, er neytt
a.f ferðamönnum, einnig er
neytt af ferðamönnum, einnig er
rétt að benda á að fjötdi 'ftt-
vinnugreina alls óskyldra ferða-
máium njóta góðs af jákvæðri
þróun þessara mála.
Af framantöldum Hsbss&Mn
sést að þessi tiltölulega nýja 'at
vinreugirein hlýtur að teijast
þjóðhagslega hagikvæm og ber
að hlúa að henni eftir mætti með
auknum fjárveitingum til ferðu-
mála, með aukinni menntun og
þjálfun fólks sem starfar að
þessum málum og stuðningi við
landkynningarstarfsemi og má
þar benda á þátt flugfélagawia
og Eimskipafélags Islands svo
og já'kvæða útgáfustarfsemi
„Iceland Review", og ótalmarg-
ir aðrir hafa lagt sitt af mötíc-
um.
Megi framtíðin bera í skauti
sér jákvæðan árangur af sbaeft
þeirra, sem unnið hafa ferðautnái-
um gott liðsinni til aukinnar hag
sældar allri þjóðinni.
Hankur Hjaltawn.
OFVIÐRIÐ
A® Hrólfsskáium,
Félagsheimilinu á
Sel tjar narnesi.
Sýnendur: Nemindur
Kennaraskóla fsJands.
Iæikstjóri: Einar Þorbergsson.
Mig rak í rogastanz, þegar ég
skipti pen/ingum í barukaútibúi í
Vatnsmýrinni fyrir skömmu. Fyr
ir ekki svo ákaflega mörgum ár-
uim var þaðan í Vesfcurbæinn
kúareksfcursleið við hæfi, ef
gætt var að forðast gamlar yfir-
grónar mógrafir á leiðinni.
Á svipaðan hátt rak fcíðin mér
roftcna olnbogaskot, er ég rétt
sunnan við Isbjöminn á Hrólfs-
skálamelum fann nýtt og mynd-
arlegt félagsheimili með stóru og
nýtízkulega lýstu leiksviði suð-
austan I Valíhúsahæð á Seltjarn
arnesi, þriggja mínútna gang frá
bæjarmörtkunium. Þangað var á
sínum tima rétt mátiulegur sprett
ur fyrir snöggan strá’k að sæfkja
rabbarbara til Guðlangar bless-
aðrar Pétursdóttur á Hrólfsská!
um fyrir vinkonu hennar í vest-
urbænum, ömrau mína. Hvergi í
heimi var gróskumeiri rabbar-
bari, með rauðum stönglum og
allt að sefgrænu káli.
Hér var etoki minni umbylting
en í Vatnsmýrinni. H*vað sem líð
ur banikanium á grónum mógröf-
um og horfinni kúabeit, er það
þó minna undur og eins og nær
náttúrunnar vaxtarlögimálum en
sjálfur Shakespeare gróðursett-
ur svo gott sem i rabbarbara-
reit! Með hæfilegu endurspili
frá boðunum út af Gróttu
og djúpum sogtiljóðuim frá skerj
ureuim inn á Sltoerjaifirði, sem
hrognkelsið vitjar innan tíðar,
hefði ekkert stoort á óvéð-
urshljóðin I skipskaðanum í Of-
viðri Shaltoespeaires. En nú var á
hvítalogn og enginn vestangarri
úti fyrir. Gleðifólkið varð því
að verða sér úti um boðaföil og
öhljóð sem fylgja strandireu.
Einar Þorbergsson er ungur
maður úr Listdansstoóla Þjóð-
leikhússins og eins og fleiri sárt
þjakaður af prjáli utan um ver-
aidarundrið Stóra Klilus og litla
Kláus í tvígang, hann kaus því
að íara eigin götur og kastaði
ölium leiksviðsbrellum fyrir
borð, einhæfði hina ungu leik-
endur í mælbu orði meistarans.
Hafa annars notokrir hugleitt
uppeidisaðferð Kláusanna á
hinu íslenzka þjóðarsviði með
fjórfaldri uppfærslu innan tví-
tugs aldurs leiksviðsins, ef það
er þá ekki sjálfskapað gróða-
bragð til að pína ódýra statista-
þjönustu út úr nemendum og öðr
um sakleysingjum?
Með snilldarlega þýðiregu
Helga Hálfdanarsonar í höredum
voru reemendur Kennaraskólarus
eiremitt með lykilinn að verkinu
og luku upp fyrir eftirmirenilegri
túltoun þess í Hrólfsstoála. Vet-
urinn 1948 sá ég í Shakespeare-
leikhúsinu í Startford upon Av-
on Storminn sýndan af ágætum
leikurum á hefðbundinn hátt
með Ariel í svifböndum, að mað
ur minnist eklki á þrumur og eld
ingar eins og þær geta beztar
orðið og skrýmslið Kaliban í
græn glittandi skjaldbökulíki.
Hvers var þá að sakna? þó að
Ariel kæmi inn á sviðið í ósköp
venjulegri rennibraut svo sem á
barnaleikvelli, fylgsni Prospers-
ós: pallur með borði og stól en
skipið ein stýrissveif úr brúki
úr f jörunni.
Aldan, sem riður yfir skipið,
var dáyndisfríð fyiking ránar-
dætra úr skólanum sem sveifl-
uðu sér léttilega upp á leikpall-
inn en með hátfcbundnum hreyf-
iregum handa og fóta og ögrandi
búfcsveigjium. Hér u-m giidir eins
og Grindvickerasis kvað: Sem
sagt gott! þar kom leikdans-
menntun leikstjórans að góðum
notum.
Prjái og bruði hefði ekki lyft
þessari sýningu tomm-u frá gólfi.
Rétt staðið að verki, Einar Þor-
bergsson!
í þessu sama leitobúisi: Félags-
heimiiinu á Seltjamarnesi sá ég
tveim kvöldum fyrr leikfiokk
frá U.M.F. Drang frá Vík í Mýr-
dal sýna 2 einþáttunga ef tir
Jónas Árnason: Drottins dyrðar
koppalogn og Táp og fjör, leik-
stýrðum af öðrum ungum leik-
ara ferskum frá leikskóla Þjóð-
leikíiússins. Sævar Helgason lék
auk heldur í síðari þættinum
Lása fjósamann sem er að
kveðja kýrnar sínar. Hann var
stillilega, þó hnyttilega fram
færður. í fyrri þættinum
sem tókst ðUu glannalegar mátti
sjá sveitarinnar ljósu höfuð síð-
ur en svo setja sitt ljós undir
mæliker, samt varð útto®m-
an sýnu likari en t.d. í forkostu
legu atriði jxígar Lási dansar
taregó við langelskaða Jóreu hús-
móðurina á bænum.
Það fór fram hjá mér að
þriðja sýningin fór fram i Fé-
lagsheimilinu 23. jan. s.l. þ»
aýndi U.M.F. Dagsbrúm í Au»tur-
Landeyjum leikritið: „Stormur í
grasinu“ eftir Bjarna frá Hof-
teigi með Eyvired Erlends-
son sem leikstjóra. Mér þétti
þetta miður, hinar sýningarnar
voru þess virði að Reykvíikwtg-
ar sjái hverju fram vindur í
nýju leikhúsi í örstootishelgi, þó
etoki standi við Tjörnina.
En hver veit nema við fá««i
svona heimsóknir í Félagsheimil
ið á Seltjarnarnesi aftur? Það er
ómaksins vert að gefa gaum að-
sýninguim í þessu nýja og stór»
myndarlega leikhúsi rétt utare
við bæjarþrepskjöldinn.
Lárus Sigurbjömssora.
Eitt skriistoluherbergi
óskast. — Tilboð sendist Morgunblaðinu,
merkt: „534“.
★ LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER ^
oö
oc
ua
06
U«
LITAVER
LITAVER
VEGGFÓDUR - GÓLFDÚKUR - TEPPl
UTAVERS KJÖRVERÐ
- MÁLNING 2000 TÓNALITIR -
LÍTIÐ VID í LITAVERI
Það hefur ávallt borgað sig
yo
I
r»
7>
30
I
;as
I i
^ LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER - LITAVER
i
59
i
★