Morgunblaðið - 09.09.1972, Blaðsíða 18

18
MORGUNBnAÐlÐ, I-AtTGARDAGUR 9. SDPTÉMBER 1972
Petrína Ottesen
Petrína móðursystir mín er síð
líst: foreldrasystkina minna, sem
kveður okkur hér.
Ég minntist hennar aðeinis nú
tfyrir skömmu, er ég skrifaði
nokkur kveðjuorð við fráfali
vin'konu hennar, frú Guðrúnar
Þórðardóttur, Gerðum. Svo bar
til, að þær kynntust á heimili
foreldra minna snemma á þess-
ari öld. Þær komu þá ungar,
glæsilegar stúlkur á þetta fjöl-
tnenna útvegsheimili. Man ég
þessar ágætiskonur, og reyndar
eiginmenn þeirra frá því fyrsta,
að ég man nokkuð um það, er
gerðist í umhverfi mínu. Báðar
þessar konur kynntust þarna
mannsefnum sínum.
Ámi Árnason var skipstjóri á
stærsta og bezta skipi föður
míns, og vegna þess að hann var
ávallt aflahæstur, gat hann val-
ið sér skipsihöfn úr þeám mikla
fjölda duglegra ungmenna viðs
vegar úr sveitum landsins, sem
voru ráðnir á útveginn. Svo sem
menn vita, sem eitthvað þekkja
til sjávarútvegs, eru ýmsar mis-
munandi ábyrgðar- og virðing-
arstöður á hverju skipi. Á þess-
um tima var þetta þó einfaldara.
En þó voru á hverju skipi 2
menn, sem valdir voru til sér-
stakra ábyrgðarstarfa; þeir
voru svokallaðir framámenn.
Þeir voru í fremsta róðrar-
rými hvers skips, og höfðu það
vandasama og oft erfiða verk
að fara fyrstir úr skipinu við
lendingu og siðastir uþp í það
við sjósetningu. Þetta gat verið
áhættuisamt og krafðist mik-
ils þreks og hugkvæmni. Þegar
ég man fyrst eftir Pétri Ottesen,
var hann framámaður hjá Áma
Ámasyni, annar af tveimur, og
segir það okkur að Pétur Otte-
sen hefur þá verið meðal ailra
dugmestu sjómanna á þeirri ára-
skipanna öld, þar sem hann var
valinn annar af tveimur úr þess-
ari úrvals skipshöfn. Hinn var
Ólafur Magnússon frá Eyjum í
Kjós, stór, sterkur og glæsdleg-
ur í sjón og raun. Svo sem kunn
ugt er, varð Pétur Ottesen einn-
ig síðar mikilil og merkur framá-
maður i stjórnmálum og félags-
málum, en þá sögu þekkja flest-
ir, sem nú eru komnir til vits og
ára.
Allir þessir 3 menn, Ánrai
Ámason, skipstjóri og framá-
mennirnir Pétur Ottesen og Ólaf
ur Magnússon voru stakir reglu
menn, Pétur og Ólafur algjörir
bindindismenn á vin og tóbak,
en Árni notaði nokkuð tóbak og
tók aðeins vínglas við sérstök
tækifaeri.
Mér er það mjög í minni hvað
þessir menn nutu mikillar virð-
ingar hjá þesisum mikla fjölda,
sem var þeim samtímis á hedmili
foreldra minna.
Ég hef hér gefið að nokkru
eiginrrnanins Petrínu, Péturs Otte
sen, þegar hann var ungur dugn
aðarsjómaður um það leyti er
þau kynntust og ákváðu lífstíð-
ar hjónabandssambúð.
En það var ekki aðeins sjó-
maðurinn Pétur Ottesen, sem
Petrínia giftist í maí 1916. Hann
var einnlg sonur stórbóndans
Oddgeirs Otibesen á Ytra-Hókni,
Akranesi, og aðeins tveimur ár-
um eftir brúðkaup þeirra tók
Pétur við stórbýlinu eftir föður
sinn, eir hann LézJt 1918. Það kom
sér því vél fyrir Petrinu, að hún
var fædd og al.in upp sem sveita-
stúlka og hafði því vanizt sveita
störfum í æsku og lært margt til
þeirra starfa af móður sinni,
Ingibjörgu Guðmundsdóttur,
sem var afburða dugleg til allra
verka, og ekki sízt við landbún
aðarstörf. Petrína varð því fljót-
liega að taka að sér húsmóður-
og bóndakonustörf á stórbúinu
með manni sínum. Pétur var harð
dugilegur við landbúnaðarstörf-
in, eigi siðuir en sjómanmsstörf-
in, og voru þau hjónin samtaka
um að annast búið og heimilið.
Var þar finamhaldið fyrir-
myndar búsýslu og heimilisbrag
foreidra Péturs.
Hjónabamd þeirra Péturs var
mjög farsælt, þótt þau
væru að ýmsu leyti ólík. Petrtna
var frekar hlédræg, en Pétur,
ei-ns og þekkt er, meðal merk-
ustu áhrifamanna þjóðarinn-
ar um áratuga skeið. En bæði
voru miklir persónuleikar, hvoirt
á sinn hátt.
Þau edgnuðust 2 börn, Sigur-
björgu og Jón. Á heimili þeirra
voru oft mörg önnur börn til
viðbótar. Margir vinir þeirra úr
Reykjavik sóttust eftir að hafa
börn sín um tíma á þessu mynd-
ar sveitarheimili, enda vitað að
það var þroskandi að dvelja hjá
húsbændum sem Pétri Otte-
sen og Petrfnu, konu hans. En
svo kom fljótlega að því að mik
il stjórnmála- og félagsmálastörf
hlóðust á Pétur, og varð það til
þesis, að hann gat ekki verið
eins mikið heima á búi stnu
inu að sjá uim búreksturinn oig
heimilishaldið. Kom þá fram hve
mi'kdl dugnaðarkona hún reynd-
ist. Ósérhlifin og óeiigimgjöæn
lagði hún alLlt kapp á að halda
í horfinu, til gleði fyrir sinn
dáða- eiginmann. Pétur kunni
líka vél að meta dugnað konu
sinnar og undi sér ávallt bezt
á heimili sínu, og lagði þá fram
mikla vinnu við landbúnað-
arstörfin, og það fram á efri ár.
Ég votta börnum og barna-
börnum samúð við fráfall Pet-
rínu, og bið góðan Guð að blessa
þau og gefa þeim farsæila fram-
tíð. Finnbogi Guðmundsson.
Þegar vinir kveðja gríp-
ur hugann söknuður. Við höf-
um misst það sem okkur var
kært. Eitthvað er liðið og kem-
ur ekki aftur i sömu mymd. Enn
Minning;
Valdimar
Fæddur 31. desember 1893.
Dáinn 28. ágúst 1972.
1 dag verður til moldar borinn
Valdiimar Björnsson, Grundar-
vegi 11, Ytri-Njarðvík. Með hon-
um er genginn einn af svip-
mestu athafna- og drengskapar-
mönnum Njarðvíkin'ga.
Valdimar var fæddur að Lax-
árdal á Skógarströnd, sonur
Bjöms Magnússonar, bónda þar,
og konu hans Margrétar Magn-
úsdóttur. Síðar flutitusit þau að
Emmubergi í sömu svoit, og þar
ólst hann upp ásamit fjórum
systkinuim sínum. Þau hafa öll
kynnt sig að dugnaði og dreng-
skap.
Ekki var um möguleika til
menmtunar að ræða við þær að-
stæður, sem hamtn ðlst upp við,
en hann mum fljótt hafa farið að
gefa gaum að hagkvæmmi í vinmu
brögðuim, og mun hann á þess-
um tima hafa kynní sér sliátrun
búfjár og var jaÆnvel fen'gimn til
leiðbeininga í nærliggjandi slátur
hús — þá innan við tvitugt.
Árið 1921 kvæntist Valdimar
er þó í endurminnin'gunnd skýrt
og bjart.
Er ég kveð Petrínu Helgu
Ottesen frá Ytra-Hólmi er mér í
huga þakklæti fyrir laítga og
trygga vináttu. Það urðu kynni
okkar, að ég kom þar á heim-
ilið teilpa. Fórí sveit e:ms og
sagt er. Hljóp þar út og irm oft-
ar en einu sinni og var þar al'Iit-
af jafn velikomin. Þá voru vél-
arnar ekki komnar til sögunn-
ar og allt unnið með handafli.
Þar mumaði mi'kið um húsfreyj-
una. ■
Er ég hugsa um það nú, finnst
mér furðu sæta hve miklu hún
kom i verk dag hvem. Fyrst var
hún á fætur á morgnana og oft-
ast síðust í rúmið á kvöldin.
Hún var dugmikil kona, og sam
vizkusöm svo af bar. Aldrei
heyrði ég hana kvarta um
þreytu, þó að oft muni hún hafa
gemgið lúin tfl sængur.
Þetta var saga flestra hús-
mæðra í sveitinni í þá daga. Sú
kymslóð er nú gengin og mátti
þar vel um hægjast. Hún mundi
tvenna timana og tók feg-
ins hendi umbótum. Gladd-
ist yfir að sjá búið fríkka og
istækka.
Hlutverk hennar var raunar
oft tvöfalt, þar sem maður henn
ar Pétur Ottesen, alþimgismaður
var lamgdvölum við þinig-
störf. Reyndi þá enn meira á
'húsfreyjuna en ella. Þá kom sér
vel að þau hjón voru hjúasæl.
Sama fólkið var hjá þedm svo ár
um skipti og segir það sína
sögu. Það var auðfundið að þeim
var ljúft að vinna sínuim hús-
bændum. Enda dró húsmóðirin
ekki af sér.
Að eðlistfari var hún afar hlé-
dræg, en vildi öflum gott gera,
Björnsson
Sigriði Árnadóttur úr Stykkis-
hólmi, og lifir hún mann simn,
en hjónabamd þeirra hefur jatfn-
an einkennzt aif al'úð og gagn-
kvæmri virðingu. Ek'ki unir
Valdimar sveitalifinu, etftir að
harm festir ráð sitit, og nú legg-
ur hann land undir fót og stofn-
ar heimili sitt í Njarðvikum. At-
hatfnailif var þar í mitolum blóma
og þar ákveður Valdimar að
fesita sér jarðarpart og reisa þar
hús, sem hann kallaði Velli. í
Njarðvíkum stofnar hann útgerð
ásarnt Einari Jómassyni á Borg
og fileirum. Valdimar er landfor-
maður og dregur elkki af sér,
enda annálað hrausitmenni.
Á suimrum stundaði hann bygg
inigar og aflaði sér fagréttinda I
trésmiiðum enda mun hann hafa
byggt fjölmörg hús í Njarðviik-
um og Keflavíík á þeissium fyrstu
áruim sínum í Njarðvikum, auk
þess hatfði hann um tima um-
fangsmikla fisikverkun.
Árið 1938 tflyzt Valdimar til
Keflavíikur og byggir þar yfir sig
myndaríegt hús að Suðurgötu 2,
en þar er nú Apótek Keflavíkur
og hann vfldi þó helzt.
Kom þá enn meira i hlut Petr
t Faðir okkar.
JENS KRISTJÁNSSON,
Nönnustíg 2, Hafnarfirði,
andaðist 8. september.
Heiða Jensdóttir,
Fríða Jensdóttir.
t
Útför eiginmanns míns og bróður okkar,
ÞORVARÐAR JÓNS JÚLÍUSSONAR,
ferfram frá Háteigskirkju, þriðjudaginn 12. september kl. 13.30.
Lára Biering,
Sigurrós Júlíusdóttir,
Rafn Júlíusson.
t
Móðirsystir mín,
HERDlS JÓNASDÓTTIR,
Akurgerði 44,
andaðist á Húsafelli 6. september.
Jarðsett verður á Húsafelli þriðjudaginn 12. september kl. 2.
Bílferð verður frá Umferðarmiðstöðinni.
Nánari upplýsingar i síma 32168.
Fyrir hönd aöstandenda,
Herdís Steinsdóttir.
t Otför föður okkar, t Þökkum hjartanlega auð- sýnda sarnúð og vinarhug við
Guðna Jóhannssonar, andilát og útför
er lézt 4. septamber, fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudag- inn 12. sept. kl. 10:30 f.h. Helga Arasonar, Fagurhólsmýri.
Jóhaíin, Sig;rún,I»or8:rínnir. . . Sigurður Arason og aðrir vandamenn.

t Hjaranlega þökkum við skyldfólki og vinum samúð og hlý-
hug við andlát og útför
ÁRNA SIGURÐSSONAR,
Knarramesi.
Elínborg Eiríksdóttir og böm.
sem að garði bar. Og vist er .um
það, að þær nágrannatoonur, sem
minna höfðu, átfcu auðratað til
hennar.
Margt unigt fólk var jafnan á
heimilinu á sumrum, og átti hún
gott með að laSa það að sér, þvl
hún var eðlisgreind og spaug
var heuni létt á vör og gat það
þá igjarnan beinzt að henini
sjálfrí, eins og okkur hinum.
Oft var ,,vik millli vina“ og ár .
og dagar liðu milli funda, en
ávallt var vinaþel benmar hið
sama, er við hittumst.
Hún var fríð kona. Hárið mik
ið og dökkt, Ijós var hún yfir-
litum og móeyg.
Að kvöldi sumardags man
ég hana, hún hafði greitt sér og
snyrt undir svefninn. Ánægð eft
ir dagsins önn. Síðan hef ég séð
marga veizlubúna konu, en þá
fann ég hve ásjáleg kona þarf
litlu tfl að s'karta, sem að auki
klæðist sínum innsta mannd.
Þau hjón eignuðust tvö börn,
Sigurbjörgu, sem nú er búsett í
Reykjavik og heitir eftir föður-
ömmu sinnd og Jón sem ber natfn
móðurafa sins. Einnig tóku þau
tvo bróðursyni manns hennar,
Oddgeir og Anton, og genigu
þeim í foreldrastað.
Að föður sinum látnum, tók
Jón við búsforráðum, ásamt
konu sinni Bryndísi Brynjólfs-
dóttur frá Hrafnabjörgum I
Hvalfirði. Undir þeirra handar-
jaðri átti hún góða daga, er
halla tók undan fæti. Bama-
börnin 7 áttu líka mörg sporin
til ömrnu sinnar, þvi þar var
gott að koma.
Megi fyrirbænir þínar, þínum
ti'l handa, fylgja þér yfir landa-
mæri lífs og dauða.
Björg Tlioroddsen.
tfl húsa. Það mun hatfa legið
nokfcuð beint við að flytjast til
Keflajvitour, þar sem hamn bafði
árið 1935 verið einn af aðalstofn-
endum Drátta rbrautar Ketflavík-
ur, og var hann framkvæmda-
stjóri hennar frá stfofnun til árs-
ins 1960.
Það er tfl marks um sitórhuig
Valdimars að á stríðsárunum brá
hann sér til Ameritou og fétok
þar byggðan báitinn „Braga",
sem hann kom með heim 1944.
Lætur það að líkuim að það hatfi
ekki verið neinn veifisitoaiti, sem
leggur í siíkt ferðálag á striðs-
tiimum en honum var það full-
fcomlega Ijóst að otokur var það
nauðsyn að viðhalida fiskiflotan-
um og það var asfcið hans hug-
sjón að láta ekki sinn hliut etftir
liggja. Árið 1947 flyzt VaMimar
enmþá búferlum og nú fer hann
til Reykjavikur og reisir þar hús
að DrápuMMð 2, en 1954 fliyzt
hann atftur til Suðurmesja og nú
reisir hann veglegt hús að
Grundarvegi 11, Ytri-Njarðvík,
þar sem hann hefur áitt heim-
ili síðan. Það lætur nokkuð að
iitoum að slítour atkvæða- og at-
orkumaður, sem Valdiim'ar var
afla tið hafi gegmt ýmsuim trún-
aðarstörfum um dagana, enda
fór það ekki frarn hjá neinum,
sem honum kynntisit, að hann
var mjög vel greindur og óvenju
heiílsiteyptur maður.
Valdimar sat í hreppsnefnd
Kefllavifcur frá árinu 1925 til
SKILTI A GRAFREITI
OG KROSSA.
Flosprent sf Nýlendugötu 14
simi 16480.