Morgunblaðið - 13.02.1973, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1973
Frumvarp um sölu
Miklaholtshellis
A MIÐVIKUDAGINN mælti
Ingólfur Jónsson fyrir frum-
varpi um heimild fyrir því að
jörðin Miklaholtshellir í Hraun-
gerðishreppi yrði seld ábúend-
um jarðarinnah.
Hannibal Valdimarsson, sam-
Úrslit
þingmála
fyrir
jólaleyfi
í FJÖLRITAÐRI skýrslu frá
skrifstofu Alþingis kemur fram,
að fram til 21. desember, erþing
menn fóru í jólaleyfi, höfðu úr-
slit þingmála orðið þessi:
Samþykkt höfðu verið 19
stjórnarfrumvörp, en ekkert
þingmannafrumvarp. Einu stjórn
arfrumvarpi hafði verið vísað
til ríkisstjórnarinnar.
Samþykkt hafði verið aðeins
ein þingsályktunartillaga og var
hún um eflingu Landhelgisgæzl-
unnar.
50 fyrirspurnir höfðu verið
bornar fram og ræddar. Ein rök
studd dagskrá verið felld. 1
skýrslu skrifstofu Alþingis er
einungis getið um mál, sem hlot
ið hafa fullnaðarafgreiðslu þings
Ins.
gönguráðherra: Ég vil minna á,
að í landi þessarar jarðar eru
einu malarnámumar sem fyrir-
finnast á milli Ingólfsfjalls og
Þjórsár. Því er mikilvægt að
jörðin verði ekki seld einkaaðil-
um, nema þá með fyrirvara um
efnistökuheimild fyrir vegagerð-
ina. Sala jarðarinnar gæti kostað
ríkið töluverða fjármuni. Ég
mælist því til, að nefndin, sem
þessu máli verður vísað til,
sendi það vegamálastjóra til um-
sagnar.
Ingólfur Jónsson: Það er ekki
óeðlilegt, að samgönguráðherra
bendi á þetta atriði. Hann veit
þó vel, að það skiptir ekki máli,
því að vegagerðin á ætíð rétt á
malartöku. Þó kynni að vera
rétt að gera einhvern fyrirvara
um malartöku. Þama hefur mik
il malartekja farið fram, og hafa
af henni hlotizt skemmdir á
túni, sem bræðurnir, sem jörð-
ina búa, hafa fengið bættar. Eðli-
legt er að senda vegamálastjóra
þetta frumvarp til umsagnar og
þá einkum með í huga fyrirvara
um verð vegna malartöku.
SKIPULAG FERDAMÁLA SAMKVÆMT FRV. ÞESSU
3?
&
Ný ferðamálalög
LAGT hefur verið fram stjórn-
arfrumvarp um skipulag ferða-
mála. 1 athugasemdum með
frumvarpinu segir, að með því
sé stefnt að þvi að aðskilja og
skiigreina betur en nú er, ann-
ars vegar hlutverk hinnar op-
inberu hliðar á stjórn ferðamál-
anna og hins vegar hlutverk og
stöðu samtaka þeirra aðila, sem
ferðamálin snerta á margvísleg-
an hátt, án þess að þeir séu bein-
línis hluti af þeim þætti stjórn-
Byggingarsamviimufélög inn í
lög um Húsnæðismálastofnun
HANNIBAL Valdimarsson mælti
fyrir breytingum á lögum um
Húsnæffismálastofnun ríkisins.
Er lagt til, að sérstakur kafli um
byggingarsamvinnufélög verði
settur inn í þá löggjöf.
Hannibal Valdimarsson: —
Lög um byggingarsiamvininufélög
eru ófullnægjandi, og hafa bor-
izt fjölmargar óskir um enduir-
Skoðun og um að færa þá lög-
gjöf til nútíma horfs. Nefnd, sem
skipuð var til að fjalla um þessi
mál, ætlaði í fyrstu að ' semja
frumvarp um sjálfstæð lög um
byggingarsamvimmufélög, en síð-
am hallaðist mefindiin að því að
m
Ellert B
Schram.
hafa ákvæði að nokfcru leyti í
lögunum um byggingarsamvinnu
félög og að nokkru í lögum um
Húsnæðismálastofnunina. Frá
því árið 1932 hafa verið 77 bygg-
ingarsamvinmufélög, og þar af
starfa 32 enn. Höfuðverkefni
þeirra hefur verið fyrirgreiðsla
um ríkisábyrgð. Með þessu frum
varpi er horfið að þvi að setja
þennan þátt í hemdur veðdeildar
Landsbanfcans. Verfcefni bygg-
ingarsamvinmufélagamna verður
eftir sem áður að koma upp
fbúðum í hæfilegri stærð fyrir fé-
lagsmenm sína.
Að formi til er breytingin sú,
að horfið er frá sjálfstæðum lög-
um um byggingarsamvinmufélög,
og þau verða kafli í lögum um
Húsnæðigmálastofnun ríkisins.
EUert B. Schram: — Allir vilj-
um við jafnréttismenn vera.
Sumir ganga jafnvel svo langt
að kemma sig og flofck sinm við
jafraréttið. En þegar til fram-
kvæmdanma kernur, vill jafnrétt-
ið stunduim gleymast. Þannig
sýndist mér fara fyrir hæstvirt-
um félagsmálaráðherra í þessu
máli. Ég geri jafnréttið að um-
talsefini, vegna þess, að í þessu
frumvarpi er gert ráð fyrir for-
réttindum til handa byggingar-
samvinnufélögum. Ég hnýt sér-
staklega um tvö atriði í þessu
frumvarpi, sem ég tel ótvírætt
að veiti bygginjgarsamvinnufé-
lögum sérstök hlumraindi og sér-
staka fyrirgreiðslu af hálfu hins
opinbera, sem er ósanngjörn
gagmvart öðrum aðilum, sem
keppa við þessi byggimgarsam-
vinmufélög á byggimgarmarkað-
inum.
Aranað þessara atriða er í 5.
gr. frumvarpsims, en þar segir í
a-li!ð, 8. gr.: „íbúðum, sem bygg-
ingarsamivinnjuféliagi er veitt
framkvæmdalán tiil, skal að jafn-
aði skila fullfrágengnum, en þó
gkal Húsnæðismálastjórn veita
undanþágu frá því sfcilyrði, ef
tryggilega er kveðið á um,
hvermig lokafrágangi skuli hag-
að.“ Þama er byggingarsam-
vimnufélögum vei'tt umdanþága,
sem aðrir byggingaraðilar fá
ekki. Það gefur auga leið, hversu
mikið hagræði er að slíkum fram
kvæmdalánum og auðvitað gerir
þetta ákvæði byggingarsam-
vinnufélögum auðveldar fyrir um
bygginigarframkvaemdir og veit-
ir sérstöðu, þegar íbúðir eru
boðnar til sölu.
Hitt atriðið, sem ég vil finna
að, er í síðustu málsgrein 5.
greinar, þar sem segiir, að hafi
félagi í byggingarsamvinnufélagi
starfað í þrjú ár og lagt 10% af
byggiingarkost.naði íbúðar í sjóð,
þá á haran rétt á hærri lánum.
Hér er um fyrirgreiðslu að ræða,
sem er ósanngjöm og leiðir af
sér misrétti.
Hannibal Valdimarsson: — Það
er misskilningur, að frumvarpið
leiði tiil forréttinda og þar með
misréttis. Ég tel efcfci, að með
frumvarpinu sé stigið á strá
byggingameistara. Hins vegar
finnst mér ekkert að athuga við,
að 5. gr C liður um undanþágu
frá því að íbúðir þurfi að vera
fullgeirðar, verði atJhuguð og
jafnivel breytt.
kerfis ríkisins, sem ferðamálin
lúta.
Lagt er til, að tryggingafé
ferðaskrifstofa verði hækkað, úr
1,5 milljónum í 3 milljónir króna.
Þá er gert ráð fyrir, að mögu-
leikar samgönguráðuneytisins til
að stöðva rekstur ferðaskrif-
stofa verði rýmkaðir.
Þá er lagt til, að komið verði
á fót sérstakri stofnun, Ferða-
málastofnun íslands, sem verði
til við samruna Ferðaskrifstofu
ríkisins og starfsliðs þess
Ferðamálaráðs sem nú starfar
og fari Ferðamálastofnunin með
stjórn ferðamála undir yfir-
stjórn samgönguráðuneytisins.
Verkefnum Ferðamálastofnunar
er skipt i 5 flokka:
1. Skipulag ferðamála.
2. Þjónustustarfsemi.
3. Eftirlit og umhverfisvernd.
4. Sölustarfsemi.
5. Önnur verkefni.
1 þriðja kafla lagafrumvarps-
ins er kveðið á um ferðamála-
þing, sem halda skal árlega og
koma skal í stað þeirra ferða-
málaráðstefna, sem undanfarin
ár hafa verið haldnar á vegum
Ferðamálaráðs. Gert er ráð fyr-
ir, að ferðamálaþing kjósi til
eins árs í senn 7 menn í Ferða-
málaráð.
1 fimmta kafla laganna eru
ákvæði um ferðamálasjóð, og
er þar gert ráð fyrir, að starfs-
svið sjóðsins verði viðtækara en
verið hefur, en samkvæmt gild-
andi lögum hefur hann í reynd
fremur verið hótelsjóður en ad-
mennur ferðamálasjóður.
Pálnii Jónsson.
Pálmi Jónsson:
Ákvörðun
komið hjá
um ítölu bezt
heimamönnum
1 neðri deild mæliti Björn Páls-
son fyrir frumvarpi um itöliu.
Frumvarp þet'ta flutJti Björn Pális
son á síðasta þinigi, en það varð
þá ekki útrætt. Pálmi Jónsson
taldi rétt, að frumkvæðisrébtur
um ítölu yrði áfram í höndum
heimamanna, þó að hann teldi
að sittihvað annað í írumvarpinu
gæti horft til góðs.
Björn Pálsson: Ég fliuitti þetta
frumvarp fýrst í fyrra. Það var
þá sent til uimsagnar, Búnaðar-
félagimu, Rannsófcnastofnun
Landbúnaðarins og Landgræðslu
stjóra. Búnaðarfélagið mælti
með frumvarpinu, en gcrði smá
vægilegar athugasemdir. Rann-
sóknastofnun landbúnaðartos
tók efcki afstöðu, og landgræðislu
stjóri hafði ekkert við frumvarp
ið að athiuga. Ástæðan fyrir frum
varpinu er sú, að ég tel að af-
réttir á vesturhliuta landsins séu
ofbeittir. Vissiuliega er þetta þó
mismunandi eftir sutnrum og
mismunandi eftir sýslum. Ég tel
mjög nauðsynlegt að itölulögin
verði endurbætt, þar sem þau
eru iMframkvæmanleg.
Eysteinn Jónsson sagði að hér
hefði verið hreyft þörfu málii á
athyglisverðian hátt. Þá rakti Ey
stseinn störf mililiþimiganefndar
um landgræðisl'U og landnýtto'giu.
Lagði hann síðan til að þetta
frumvarp um ítölu yrði sent
þessari liandgræðslunefnd til at-
hugunar.
Pálmi Jónsson: Nýting lands-
ins til beita hefiur verið mjög á
dagskrá undanfarin misseri. Það
frumvarp, sem hér ligigiur fyrir,
fjallar um einn þáttinn í þeirri
lagasetningu, sem myndar ramm
ann um þetta atriði, og þá sér-
S'taklega hvemi'g takimarka skal
búfé á umræddu landssvæöi, eða
hvort það væri æskiliegt. É>g tel
að ýmislegt í frumvarpinu stefni
í rétta átt. En megirabfeytimgin,
um ákvörðunarvald um itölu, er
ekki tiil bóta. Ákvörðiunarvaldið
er nú þannig að sveiitarstjórn
eða sýsliufél'ag eða 1/4 hliuti
bænda í sveitarfélagi eða afmörk
uðum sveitahlutum geta átt frum
kvæði að ítölu. Ég tel bezt að
þetta ákvörðunarvald verði
áfram í höndum heimamanna.
Það er mikill áhugi fyrir því
hjá bændum, að landið sé nýtt
AIÞinCI
með hag þeirra og landsins í
hiuga. Ef einhver heimaaðiM
æskir þess, þá er boðað til sveita
fundar um málið, en ef hann
fellir tillögu um ítölu getur sá
aðili skotið því til gróðurvernd-
ar, og hún hefur ákvörðun um
hvort itala er gerð eða ekki.
Það eru heimamenn, sem þekkja
þessi mál bezt, og þeir fara næst
þvi, hvort ítölu er þörf eða ekki.
í þessu frumvarpi er þessu öf-
ugt farið. Þar er gert ráð fyrir
sérstökum gróðurfulltrúa, sem
á að hafa frumkvæði um ítölu
og er framkvæmd málsins afar
flókin.
Ég tel að ákvæði frumvarps-
ins um viðurlög vegna brota á
íitölu horfi til bóta, og ýmis
önnur framkvæmdaatriði. Fynd
ist mér því fara bezt á því, að
þau ákvæði, sem samstaða næst
um, að séu í rétta átt, séu sett
inn í núverandi iög um itölu,
og þannilg hialdið ákvæðinu utn
forræði heimamanna.
Bjöm Pálsson sagði, að það
væri einmitt frumkvæðið um
ítölu, sem skipti mestu máli,
því að mjög erfitt væri að koma
ítölu við samkvæmt lögum, sem
nú gilda um það atriði. Ekki
væri neitt vit í að fella þetta
frumvarp inn í raúgildandi lög-
um ítölu, þvi þau væru svo
grautarleg.