Morgunblaðið - 24.03.1973, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGAKDAGUR 24. MARZ 1973
11
SILÁlrtfr
Stærsta skákmót
sögunnar?
SVO SEM kunnugt er urðu
Engíendingar fyrstir manna
til þess að halda alþjóðleg
skákmót, a.m.k. samkvæmt
þeim skilningi, sem nú er
lagður í það hugtak, og ekk-
ert hinna árvissu mótá hefur
verið haidið oftar en hið frsegfl
Hastingsmót. Fyrsta Hastings
mótið var haidið árið 1895.
Lengst af þessari öld hefur
skákáhugi verið ákaflega tak-
markaður í Bretlandi, þótt
ætíð hafi verið þar nokkur
fjöldi sterkra skáikmanna,
sem voru gjaldgengir á al-
þjóðavettvangi. Nú virðist
þetta hins vegar vera að breyt
ast. Skákáhugi Breta vex
hröðum skrefum og fjölmenn
mót eru háldin sem næst viku
lega þar í landi.
Skötrtmu fyrir jól fór þó
fram mót í Islington, sem sló
öll fyrri met, að því er þátt-
takendafjölda snertir, Mót
þetta var haldið af stórblað-
inu The Evening Standard og
voru þátttakendur alls 1208,
en að visu tefldu þeir ekki
allir í einum flokki. Verðlaun
voru mjöig há, verðláunaféð
nam alis 2000 sterlingspund-
um, og sigurvegarinn i aðal-
flokknum hlaut 250 pund. Það
sem mest var um vert var þó,
að The Evening Standard
skýrði mjög rækilega frá mót
inu og kynnti þaranig skák-
list'na.
Fyrirkomuilag aðalkeppn-
innar var með nokkuð óvenju
legum hætti, en tefldar voru
sex umferðir (á þrem dög-
um). Hver keppandi fékk
tvær klukkustundir til þess
að ljúka 42 leikjum, en væri
skákum þá enn ólokið voru
þær dæmdar af sérstakri dóm
nefnd.
Úrslit aðalkeppninnar urðu
bau, að enski meistarinn Bell-
-n sjgraði, hlaut 6 v., vann
sem sagt; allar skákimar. í
2.—7. sæti urðu M. J. Basman,
M. F. Stean, S. Webb, A. H.
Wiiiiams (allir Bretar), Van
der Weide (Hollandi) og Ost-
ojic (Júgóslavíu) með 5 v.
hver.
, Sá keppandinn, sem lang-
mesta athygli vakti var þó tví-
mælaiauist tékkneski stór-
roeistarinn Ludek Pachmann.
Eins og kunnugt er var Pach-
mann látinn gjalda stuðnings
sins við Dubcek og frjáls-
lyndisstefnu hans á hinn ó-
þverralegasta hátt, og var
hann ýmist settur í fangelsi
fyrir að neita að tefla við
Rússa eða fyrir að . tefla við
Rússa! Seint á siðasta ári var
Pachmann loks leyft að flytj-
ast úr landi, til V-Þýzkalands,
þar sem hann hyggst lifa sem
atvinnuskákmaður. Hann hef-
ur á undaníömum mánuðum
teflt nokkur fjöltefli, bæði í
Þýzkalandi og Holiandi, og
flutt fyrirlestra um skák að
auki. Skákmótið í Islington
var hins vegar fyrsta mótið,
sem Pachmann tók þátt í síð-
an árið 1968 og því var e.t.v.
ekki hægt að búast við mikl-
um árangri. En hér kemur ein
skák frá hendi Pachmanns,
sem sýnir glögglega, að ekki
hefur hann .algjörlega gleymt,
hvemig á að tefla skák.
Hvítt: L. Pachmann
Svart: MacDonald
Bogol j ubow-vöm.
1. d4 Rf6
2. c4 e6
3. Rf3 Bb4t
(Þessi leikur er kenndur við
þýzk-rússneska stórmeistar-
ann Bogoljubow og hafa vin-
sældir hans aukizt nokkuð
upp á síðkastið, en enn er þó
algengast, að svartur leiki i
þessari stöðu 3. — b6 og
bregði sér þannig yfir i drottn
iragarindverska vöm, eða 3. -—
d5, sem yfirleitt leiðir til
drottningarbragðs).
4. Rbd2 (Þessi ieikur er al-
merant talinn gefa hvitum
betri möguleika en 4. Bd2).
4. — 0-0 (Hér er eiranig
leikið 4. — d5, eða 4. — d6).
5. a3 Bxd2+
6. Dxd2 d6
(Áæthm svarts er að leika
e5 og opna þamnig taflið.
Þessi áætlun er þó nokkuð
vafasöm, þar sem hvítur ræð-
ur biskupaparinu. Vænlegra
•far því sennilega að leika 6.
— b6, ásamt Bb7).
7. g3 Rbd7
8. Bg2 e5
9. O—O De7
10. b3 He8
11. dxe5
(Ekki 11. Bb2 vegna 11. —
e4 ásamt e3 og svartur hefur
frumkvæðið).
11. — Rxe5?
(Betra var 11. — dxe5, nú
verður biskupinn á cl. fyrr
eða síðar stórveldi).
12. Rd4 a5
13. a4 —
(Þessi leikur kann að virðast
óeðlilegur, þar sem svartur
Framhald á bls. 23
í KVIKMYNDA HÚSUNUM

★★★★ FRÁBÆR
★★★ MJÖG GÓÐ
Erlendur
Sveinsson
★★ GÓÐ
★ SÆMILEG k LÉLEG
Sæbjörn Steinunn Sig
Valdimarsson urðardóttir
Háskólabíó:
MITT FYRRA LÍF
Daisy Gamble virOist gædd ó-
venjulegu næmi, sem sumir kalla
sjötta skilningarvitiO. Þ»egar dr.
Chabot dáleiöir hana, segist hún
Stjörnubíó:__________
STÚDENTA-
UPPREISNIN
Frjálslyndur félagsfræöikenn-
ari, Paco Perez, er settur rektor
viO háskóla einn í Bandaríkjun-
um, samkvæmt ósk stúdentanna,
Gamlabíó:
DÝRHEIMAR
Pardusdýriö Bagaehra finnur
kornabarn í körfu. Hann ákveð-
ur að koma því fyrir hjá úlfa-
mömmu inni í skóginum, sem ný-
lega héfur eignazt yrðlinga.
Mowgli litli, en svo nefnist barn-
Tónabíó:
EITURLYF í HARLEM
Tveir samstarfsmenn i leynilög
reglunni i Harlem, hafa múg-
æsingamánninn séra O’Malley
grunaðan um fjársvik. Reynist
grunur þeirra á rökum reistur,
safnaðarfé klerks, 87 þús. 4
hverfa af sjónarsviðinu. Er siðast
af iþeim vltað földum i baðmull-
arsekk. Snýr nú gUepalýður negra
hverfisins og félagarnir tveir,
Harlem við í leit sinni að sekkn-
um. Aðalhlutverk fara með God-
Austurbæjarbíó:
MAÐURÍ
ÓBYGGÐUM
1 [-: - ■ ■< ; - : ;
Veiðimannaflokkur við Misso-
uri-fljótið1 ér á heimleið þegar
ieiðsögumáður hans verður fyrir
þeim áverka, að ákveðið er að
skilia hann eftír. Tveir menn eiga
að vaka yfir honum, eða að
heita Melinda og vera ensk hefð-
arkona á annarri öid. Dr. Chab-
ot er ekki trúaður á éndurholdg-
un, en rannsakar máliö nánar og
verður ástfanginn af Mélindu en
lítur niöur á Daisy. Hún kemst
að þessu af tilviijun við að hlusta
á segulband læknisins og veröur
ókvæða við, en fæst þó til einnar
dáleiðslu enn, og í þvi ástandi
segist hún muna mörg tilveru-
stig og sér einnig sjálfa sig og
dr. Chabot i hamingjusömu hjóna
bandi á næsta tilverustigi.
þegar þeir gera uppreisn. Hann
hefur samningaviðræður, sem
bera ekki tilætlaðan árangur, þótt
hann vanti ekki viljann, þvi að
stúdentarnir hafa ekki áhuga á
samningum, heldur uppþotum.
Perez fer þá fram á, að lögregl-
an rými bygginguna, sem stúd-
entar hafa lagt undir sig, þótt
hann hafi áöur lýst því yfir, að
slíku ráði muni hann aldrei
beita.
ið vex nú upp hjá úlfunum og
nýtur mikilla vinsælda. En það
kemur að því að Mowgli verður
að yfirgefa frumskóginn vegna
þess að tigrisdýrið Shere Kahn
hatar menn. Það kemur i hlut
pardusdýrsins að fara með
Mowgli til mannaþorps én Mowgli
vill ekki fara.
frey Cambridge og Raymond St.
Jaques. Leikstjóri er Ossie Dav-
is.
skjóta hann ef biöin er of löng.
Vökumennirnir flýja vegna
hræðslu við Indíána. Indíánarnir
koma hins vegar að gröf leið-
sögumannsins, og sjá þar vernd-
argrip sem Indíáni i veiðimanna-
flokknum hafði skilið eftir hjá
honum, og ákveða að veiðimann-
inum verði ekkert mein gert, ef
til vili verði honum lifs auðið.
Og veiðimaðurinn er seigari en
nokkurn grunar, því hann kemst
af og bjargar um síðir sínum
gömlu félögum — eftir kennslu-
stund I skóla lifsins.
★++ Eiginlega hvorki íugl
né fiskur hvað snertir efni og
form. Það sem helzt vekur
áhuga er kvikmyndunin á á-
rás lögregluraar á skólabygg-
iraguna. Hæfileikar Aratíhony
Quinn njóta sin hvergi.
★★★ Sýning Gamla bíós á
The Jungle Book ásamt auka-
myndinni um furðúdýr Ástral
íu en ein ovenj'Ulegasta
skemimtun sem kvikmynda-
hús hér hefur boðið upp á að
undanförnu. Krakkar. Þið
verðið að sjá þessa mynd —
og takið pabba og mömmu
með.
★ Afþreyingarmynd, spenn
andi framan af. Ekki ilila
gerð (t. d. bilaeltingarleikur
snemma í myndinni), en lang-
'dregin þegar fram í sækir.
Negrar eru í meirihluta, enda
er höfundurinn Ossie Davies
þeldökkur.
★★★ Lifsseigla, Ufsvilji
og þroski eru m.a. þau við-
fangsefni, sem hér fá ágæt-
an kvikmyndabúning, einkum
frá hendi leikara (Richard
Harris) og kvikmyndatöku-
manns. Tökumar frá sjónar-
horni hins algerlega umkomu-
lausa og helsærða manns erú
áhrifamiklar og eftirminnileg-
ar, sömuleiðia endiriran.
★★★ Hér birtist undra-
veröld Disneys upp á hans
bezta máta. Við erum leidd
inn i fegurð lífs og hamingju
á þann eina h&tt sem hann
kunni bezt að skapa. Ég von-
ast tii af heilum hug, að það
séu ekki einungis börnin sem
kunna að meta hreinleika
þessarar myndar.
★★ Myndin er frægust
fyrir það að vera fyrsta
„svarta myndin“, en þær slá
nú hressilega í gegn vestan
hafs. Með „sv.m.“, er átt við
að henni er stjómað af negra,
aðalieikendur eru svartir, tón-
listin svört og gerð með
svarta áhorfendur í huga. En
hún ætti ekkert síður að
skemmta regngráum Islend-
rngum, því myndin er bráð-
skemmtileg og atburðarásin
hröð.
★★ Myndin hefði getað
orðið kennslustund í krist-
inni siðfræði, en þvi m'ður
býður hún okkur EKKI eld-
inn, við verðum að finna hann
sjálf.
■jclc Það er kannski of
langt gengið að líta á þessa
mynd sem táknræna fyrir
endurnýjunarhæfileika fólks
frá degi til dags og ári til árs
— en því ekki það? Af mynd-
inni má hafa nokkurt gaman
sem hugljúíri fantasiu, þótt
stundum keyri um þverbak.
Söngvar og söngtextar eru
yfirleitt til litillar prýði.
ir Yfirborðsmennsku er
ekki hægt að sýna á yfirborðs
kenndan hátt. Engu nýju ljósi
er varpað á hlutina. Hins veg-
ar eru orðræður nokkuð góð-
ar á sína vísu og andúð á
vissri tegund háskólafólks er
hressandi.