Morgunblaðið - 17.08.1974, Síða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. ÁGUST 1974
23
Stöðlunar-
fundur í
Reykjavík
Dagana 6.—7. ágúst s.l. var
haldinn árlegur fundur forystu-
manna stöölunarstofnana Norður-
landa í Reykjavík. Fundinn sátu
fulltrúar frá öllum Norður-
löndunum og að auki forseti
Alþjóðastöðlunarsambandsins í
Genf, Svíinn Aake Vrethem.
Iðnþróunarstofnunin á Islandi
gerðist formlegur aðili að sam-
starfi Norðurlandanna á sviði
stöðlunar 1972 og hefur á marg-
víslengan hátt notið fyrirgreiðslu
og aðstoðar ofangreindra aðila,
sem hver um sig á meira en 50 ára
starfsferil að baki.
I frétt frá Iðnþróunarstofnun-
inni segir, að með auknum við-
skiptum þjóða á milli fari mikil-
vægi alþjóðlegrar stöðlunar
stöðugt vaxandi og leitast Norður-
landaþjóðirnar, sem eru miklir
áhrifaaðilar I þessum efnum á
alþjóðavettvangi við að samræma
stefnu sína, jafnframt því, sem
sífellt er meira um það, að sam-
hljóða staðlar eru gefnir út á
Norðurlöndum.
Auk þessara viðfangsefna, sem
voru ofarlega á baugi á ofan-
greindum fundi, var m.a. fjallað
um hagsmuni neytenda, stöðlun
prófunaraðferða vegna gæða-
merkinga og samstarf við ýmsar
samnorrænar stofnanir. Af hálfu
iðnþróunarstofnunarinnar tóku
þátt í fundinum Sveinn Björnsson
framkvstj. og Hörður Jónsson
deildarverkfræðingur.
FH sigr-
aði Hauka
Urslitaleikurinn f Islandsmeist-
aramótinu f handknattleik fór
fram f Reykjavfk f gærkvöldi.
Urðu úrslitin þau, að FH sigraði
Hauka f baráttunni um 1. sætið
með 15 mörkum gegn 12. 1 hálf-
leik var staðan 6—3 fyrir Hauka.
í leik, sem fram fór um þriðja
sætið, sigraði Fram Val með 27
mörkum gegn 25. Þetta er f 17.
skipti, sem FH verður tslands-
meistari f handknattleik utan-
húss.
— 130 þús.
Framhald af bls. 24
og kom hann seint í gærkvöldi.
Rannsókn málsins hófst síðan í
morgun. Dómsforseti var Friðjón
Guðröðarson lögreglustjóri og
meðdómendur þeir Tryggvi Sig-
jónsson og Sverrir Guðnason.
Fulltrúi Landhelgisgæzlunnar
var Gísli G. Isleifsson hrl. Skip-
stjóri bátsins var dæmdur í 130
þús. kr. sekt, og var afli og
veiðarfæri gerð upptæk.
Þetta var fyrsti dómur, sem upp
hefur verið kveðinn, hjá hinu
nýja lögreglustjóraembætti á
Höfn.
Fréttaritari.
— Kjarvalshúsið
Framhald af bls. 24
þrír mánuðir eru liðnir síðan
bréfið var skrifað.
Ég álft persónulega að
menntamálaráðuneytið hafi
frómað minningu Jóhannesar
Kjarvals, ef það ætlar þetta
húsnæði fötluðum börnum í
stað heilbrigðri framrás ís-
lenzkra sjónmennta."
ÞRR ER EITTHURfl
FVRIR RLLR
Langar heim
— eða hvað?
Perth, 14. ágúst. AP.
SOVÉZKI fiðluleikarinn Georgi
Ermolenko, sem bað um hæli sem
pólitfskur flóttamaður f Astralfu
fyrir þremur dögum, sagði f dag,
að hann langaði heim til Sovét-
rfkjanna. Túlkur hans sagði hins
vegar, að hann meinti það ekki.
Fiðluleikarinn svaraði þremur
spurningum blaðamanna á rússn-
esku: „Mig langar heim.“ Túlkur
hans, Alexandra Skobeleff, sagði
hins vegar: „Ég held hann hafi
ekki sagt það, sem honum bjó í
brjósti. Ég held hann hafi verið
hræddur við annan Rússa í her-
berginu." Hún átti við ræðismann
Rússa í Canberra.
Flugvallarstarfsmenn halda
áfram andófi til þess að koma í
veg fyrir, að Ermolenko fari aftur
til Sovétríkjanna þótt hann segist
hafa skipt um skoðun af fúsum
vilja.
Dr. Richard
Beck kveður
Dr. Richard og frú Margrét
Beck halda heimleiðis vestur um
haf með Loftleiðum sfðdegis á
sunnudag eftir tiu vikna dvöl á
Islandi.
Þau hafa ferðazt vfða um landið
og verið á fjölda mörgum sam-
komum í Reykjavík og utan, þar
sem dr. Richard hefur flutt
ræður, meðal annars á þjóðhátfð á
Eiðum og f Vestmannaeyjum.
Dr. Richard Beck fórust svo orð
um heimsókn þessa:
„Allt hefur hjálpað til þess að
gera ferð okkar yndisrika og
ógleymanlega: frábærlega fagurt
sumar, söguríkir atburðir ársins
og höfðinglegar og ástúðlegar við-
tökur af hálfu opinberra aðila,
frænda og vina um land allt. Við
sendum þeim öllum hjartanlegar
þakkir og kveðjur. Ættjöróinni,
sem skartað hefur sfnu fegursta,
biðjum við ríkulegrar blessunar
um ókomin ár.“
— 17 þúsund
Franihald af bls. 24
tekið inn ákvæði um kauptrygg-
ingu, en það hefir lítið að segja í
þessu tilviki."
Aðspurður um hver væri bezta
lausnin á þessu vandamáli svaraði
borgarlæknir þvf til, að það væru
bygging heilsugæzlustöðva vfðs
vegar um borgina, þar sem væri
veitt meiri þjónusta en bara
lækningin ein. Bygging heilsu-
gæzlustöðva er gamalt áhugamál
lækna, og samkvæmt lögum frá
19. apríl 1973 er gert ráð fyrir
byggingu slíkra stöðva um allt
land. Þarna hafa læknar góða
vinnuaðstöðu I húsnæði, sem þeir
þurfa ekki sjálfir að sjá um
rekstur á, ritara og annað að-
stoðarfólk. Auk þess getur læknir
haft aðgang að tækjum, sem þeir
hefðu ekki tök á að kaupa sam-
kvæmt núverandi fyrirkomulagi,
þar sem hver heimilislæknir er
nánast sem sjálfstætt fyrirtæki.
Óhjákvæmilegt er að ríki og
sveitarfélög taki að verulegu leyti
þátt í kostnaði við að koma slikum
stöðvum upp. Um þessar mundir
er verið að ganga frá kaupum á
húsnæði fyrir heilsugæzlustöð í
Arbæjarhverfi í Reykjavík. Er
það að Hraunbæ 102. Húsnæðið er
tilbúið undir tréverk. Þá standa
fyrir dyrum breyting á Domus
Medica, en þar verður starfrækt
heilsugæzlustöð í framtfðinni.
Þessar tvær stöðvar verða
væntanlega tilbúnar árið 1975,
enda settar á fjárlög. Heilsu-
gæzlustöð hefur verið í undir-
búningi í Breiðholtshverfi sfðan
1972, og liggja nú fyrir
teikningar. Stöðin hefur enn ekki
hlotið blessun ráðuneytisins né
nefndar, sem fjallar um skipan
framkvæmda hins opinbera, og er
hún ekki enn komin á f járlög, svo
enn getur orðið bið á þvi að hún
komist í gagnið.
Eins og fyrr segir hafa 24 lækn-
ar heimilislækningar að aðal-
starfi. Þeir sinna Reykvíkingum,
en sérfræðingar við sjúkrahúsin
hafa um nokkurt skeið ekki mátt
sinna heimilislækningum. Hver
læknirmá hafa 1750 samlagsnúm-
er, sem kallað er, en hvert númer
jafngildir 1,7 einstaklingi. Börn
yngri en 16 ára hafa sama lækni
og foreldrarnir. Vitað er, að
nokkrir læknar hafa fleiri sam-
lagsnúmer en 1750. Þrátt fyrir
þetta eru um 17.000 einstakling-
ar, sem ekki hafa heimilislækni.
Er það álit borgarlæknis, að
minnst 50% aukning lækna við
heimilislækningar dugi til að gera
þjónustuna bærilega miðað við
núverandi fjölda borgarbúa. Þess
ber að geta, að einhver hluti
þeirra, sem ekki hefur heimilis-
lækni, hefur trassað að velja sér
lækni. Er það algengast meðal
ungs fólks, 16—20 ára. Þetta fólk
getur skyndilega þurft á lækni að
halda, og þá veit það ekki hvert á
að snúa sér. Afar margir gripa til
þess ráðs að fara á slysadeild
Borgarsjúkrahússins, sem ekki
hefur nein tök á að sinna þessu
fólki. Þar eru of fáir starfsmenn
til slíks og aðstaða ekki nægilega
góð. Þó hefur það reynzt svo, að
sögn borgarlæknis, að starfsmenn
slysadeildarinnar hafa ógjarnan
viljað vísa þessu fólki frá. Sjúkl-
ingur getur leitað til hvaða læknis
sem er, en læknirinn er þó ekki
skyldugur að sinna viðkomandi
sjúklingi ef hann er ekki heimilis-
Tæknír hans. Einnig eru viðtals-
tímar á göngudeild Landspltalans
og þangað getur fólk leitað, svo og
til næturþjónustu lækna. En
þetta er samt ekki lausnin á
vandamálinu. Heilsugæzlustöðv-
arnar eru að áliti sérfræðinga sú
lausn, Sem helzt getur bætt úr
vandanum.
„Hér innaniands eru ekki til
læknar til að fylla þau skörð sem
fyrir eru, þeir eru aftur á móti til
erlendis. Það er merkjanlegur
aukinn áhugi ungra lækna að
leggja fyrir sig heimilis-
lækningar, en þeir vilja ekki
ganga inn í það kerfi, sem nú er
fyrir hendi. Rfkisvaldið hefur
yfirstjórn heilbrigðismála í hendi
sér og ber að hafa tiltækt fjár-
magn til þeirra. Það hafa verið
byggðar margar heilsugæzlu-
stöðvar úti á landi, og nú tel ég, að
röðin sé komin að Reykjavík.
Samkvæmt lögum um heilsu-
gæzlu frá 19. apríl 1973 eiga þau
byggðarlög að njóta forgangs í
sambandi við heilsugæzlustöðvar
þar sem erfitt er að halda uppi
heilsugæzlu. Miðað við ástandið
eins og það er í Reykjavík í dag,
tel ég, að Reykjavík sé anzi
framarlega í röðinni," sagði Skúli
Johnsen borgarlæknir í lok sam-
talsins við Mbl.
— Hvassaleiti
Framhald af bls. 3
Afgreiðsla smjörlíkisgerð-
anna hf.,
Þverholti 19.
Einnig lögðu þau til, að eftir-
taldir aðilar hlytu viður-
kenningu fyrir fallegar glugga-
útstillingar:
Optik sf., gleraugnaverslun,
Hafnarstræti 18
Verslunin Vogue hf., Skóla-
vörðustíg 12
Verslun H. Biering, Lauga-
vegi 6.
Fulltrúar Félags íslenskra
teiknara, Hilmar Sigurðsson,
Sigurður Örn Brynjólfsson og
Guðjón Eggertsson, völdu
fegurstu veggmeirkingarnar í
Reykjavík. Að þessu sinni
hlutu eftirtaldir aðilar viður-
kenningu:
Rafmagnsveita Reykjavíkur,
Armúla 31,
Verzlunin Buxnaklaufin,
Bankastræti 11 og Laugavegi
48,
Tískuverslunin Adam,
Laugavegi 47,
P. Stefánsson hf., Hverfisgötu
103,
Hótel Esja, Suðurlandsbraut
2.
Dómnefnd er valdi fegurstu
götu borgarinnar í ár var
skipuð fulltrúum frá fegrunar-
nefnd, þeim Hafliða Jónssyni,
Pétri Hannessyni og Gunnari
Helgasyni.
— Þorskurinn
Framhald af bls. 24
stofninum frá 1970, einnig var
nokkuð af 5 ára gömlum fiski.
Hann sagði, að þorskstofninn
frá 1970 jafnaðist að styrkleika
við stofninn frá 1964, en af þeim
stofni var veitt mikið þegar fisk-
urinn var 4—5 ára gamall. Gaf
hann því ekki eins mikið af sér og
ef hann hefði fengið frið og orðið
kynþroska. Þvi óttast menn, að
gengið verði of nærri stofninum
frá 1970, og hann fái ekki að
tímkast eins og hann þyrfti.
— Kýpur
Framhald af bls. 1
ar norður eða á Grikkjum frá
norðurhlutanum suður.
Ecevit sagðist reiðubúinn til að
fara til friðarviðræðna í Genf
„eins fljótt og auðið yrði“, og þó
að þær viðræður færu út um
þúfur hæfu Tyrkir ekki bardaga á
Kýpur á ný.
Kýpur-stjórnin flúði höfuðborg-
ina, Níkósfu, með allt sitt á föstu-
dag, áður en vopnahléð komst á,
en þá heyrðust I miðborg Nikosíu
skotdrunur frá fallbyssum Tyrkja
f útjaðri borgarinnar. Sagði út-
varpið í Aþenu, að Cleridies for-
seti og stjórn hans hefðu flutt
bækistöðvar sínar til hafnar-
borgarinnar Limassol á suður-
ströndinni.
Að sögn fréttamanna AP er
Nikósía nú lfkust draugaborg, þar
sem mikill hluti fbúanna hafa
flúið til bæja á suðurströndinni.
Hefur víða orðið vandræðaástand
vegna þrengsla og skorts á mat-
vælum.
Miklar mótmælaaðgerðir urðu
víða f Grikklandi á föstudag. Um
5000 manns gengu um götur
Aþenu og hrópuðu slagorð gegn
Bandaríkjunum eins og „Kiss-
inger er morðingi".
Ekki kom til neinna óeirða og
reyndi lögreglan að hafa sem
minnsr afskipti af mótmælendum.
Til svipaðra mótmælaaðgerða
kom í Iraklon. Saloniku og á Krít.
þar sem Bandaríkjamenn hafa
flotastöð.
Forsætisráðherra Grikklands,
Karamanlis, afþakkaði á föstudag
boð frá Ford Bandaríkjaforseta
um að koma til Washington til að
ræða Kýpurdeiluna. Sagðist for-
sætisráðherrann ehki telja sér
fært að fara frá Crikklandi eins
og nú stæði á. Á fimmtudag af-
þakkaði Mavros, utanríkisráð-
herra Gril i.lai.ds, svipað boð frá
Kissinger, utanríkisráðherra
Bandarikjanna. Því verður
stöðugt betur ljóst, að sambúð
landanna tveggja er að versna.
Sögðu áreiðanlegar heimildir i
Aþenu, að Grikkir undirbyggju
nú að taka við herstöðvum Banda-
ríkjamanna í Grikklandi.
Talsmaður stjórnarinnar í
Aþenu lýsti því yfir á föstudag, að
hann teldi fráleitt að Grikkir
tækju aftur þátt í friðarviðræðum
við Tyrki og í Bríissel gaf Mavros
svipað svar við boði Nato um
samningaviðræður.
— Strandríki
Framhald af bls. 11
mál. Þar yrði alþjóðleg stofnun
eða alþjóðlegt yfirváld að sjá um
að framfylgja reglum og bóta-
skylda fyrir tjón á hinum alþjóða-
hafsvæðum eða úthöfum skyldu
lögð á þau ríki, sem tjóninu hefðu
valdið.
Meðal þeirra, sem tóku til máls
á eftir, voru fulltrúar Bretlands,
Sovétríkjanna og Indlands. Tveir
þeirra fyrrnefndu töldu of langt
gengið að gefa strandríki rétt til
að setja reglur um umhverfis-
vernd innan efnahagslögsögu og
framfylgja þeim, en Indverjinn
tók í sama streng og Islendingur-
inn og varpaði 1 því sambandi
fram þeirri spurningu hvað
mundi gerast ef skip erlends ríkis
eyðilegði veiðarfæri fiskiskipa
strandríkisins — hvort strandrík-
ið gæti þá ekkert gert fyrr en
viðkomandi skip væri komið til
hafnar.
FÉLAGSHEIMILIÐ FESTI
Grindavík
Loksins er sumarfríið búið, og allir mættír
hressir og kátir, þar á meðal hinir heimsfrægu
Hljómar (siðan i Cavern klúbbnum muniði?)
ásamt Popstjörnunum Bjögga og Rúnna sem
sjaldan hafa verið hressari. Ó je. Alla Allsstaðar
mætir þó ekki.
Þrjár verðlaunaspurningar:
1 . Hvenær skildi Stebbi Gluggi fá sér vinnukon-
ur á gleraugun?
2. Af hverju er himininn blár?
3. Af hverju skildi flugþjónninn hafa horn i
síðu Áma?
Verdlaun fyrir bezta svarið, tveir frímiðar í Festi.
o -V
Vonandi verða sætaferðir frá BSÍ, annars takiði
bara taxa.