Alþýðublaðið - 12.09.1958, Blaðsíða 8

A I þ f 5 u b 1 a S i 8
Fösíudagur 12. sept. 1958
Sólhúsið í Arizona í Bandaríkjunum.
ISKIS
í'ramhalö af I. síflu
eru látin vernda togara á ís-
landsmiðum, er áreiðanlega
versta skyssa, sem brezkum
stjórnmálamönnum, nú í sumar
leyfi, •— hefur tekizt.að gera.
Þeir hafa ekki hikað við að sóa
mörgum milljónum í óárðbær
ævintýri Austurlanda nær, en
þegar um er að ræða nágranna
okkar ísland, köstum við frum-
kvæðinu í hendur Rússum. —
Hinir síðarnefndu bjóða lán á
báta til Þess að ógna cg kúga
meðan við sendum út tailbyssu
þjóð, sem einu sinni var okk-
ur vinveitt11. J.A. Stuttard, —
Manchester Evening ,News, 4.
þ. m. ,5 ',í
hafa farið inn fyrir þau taíc-
mörk, sem Bandaríkiu líti á
sem landhelgi Kína“, segir í
yfirlýsingu ráðuneytisins. ---
Bandaríkin hafa ekki viður-
kennt útfærslu kínverska „al-
þýðulýðveldisins“ á landhelgi
sinni í 12 mílur.
roinr
Framhald af 9. síðu.
Hamarsland, Noregi,
Roszavölgyi, Ungv.l.
'Salsola, Finnlandi,
Salonen. Finnlandi,
8. Waern, Svíþjóð,
o.,)y,ö
3:40,0
3:40.2
3:40,2
3:40,3
^Wlf I—llllllll lllll ■ —III!■! IIHI i
( Visincii og tælcr»i j
UPPHITUNAR- og loftræst-
ingakerfi, sem fær orku frá
sólinni, hefur verið komið fyrir
í fimm heíbergja húsi nálægt
, Phoenix í Arizona í Bandaríkj-
unum. Ennfremur safnar Það
ársbirgðum af heitu vatni til
heimilisþarfa og hitar upp vatn
í útisundlaug, sem stendur a lóð
inni við húsið.
SQÍhúsið í Arizona safnar
orku frá sólinni nieð nýstár-
legri notkun á þekktum lögmál-
um. Þetta á sér bannig stað í
fáum orðum sagt, að á þaki húss
ins eru koparþynnur, sem safna
í sig hita. Þynnur þessar tru
svartar og v'3 þy;r fest vatrs-
rör, sem einnig eru úr kopar.
Að .baki þeim er fest ljósleit
aluminiumþynna, en í bilinu á
milli eru einangrunarþræðir.
Þegar hita á húsið upp, er hin-
um svörtu hliðum á þynnunum
snúið að sólinni. Á nóttunni og
á sumrin, þegar kæla á húsið,
er aluminíumhliðum þynnenna
snúið út til þess að leita hitann
burt.
Á hinum svörtu hliðum þynn
anna er lag af gagnsæju gervi-
plasti, svonefndu Mylar, en það
hefur þau áhrif, að sólargeisl-
arnir ná tij hins svarta yfir-
borðs og varna því, að hinar
löngu hitabylgjur kömíst út. —
Hér gildir því sama lögmál og
í gróðurhúsum.
Vatn, sem rennur í gegnum
koparrörin, er hitað og Því safn
að saman í 7570 litra stóra
geyma, sem standa ofanjarðar,
og þannig fást hitabirgðir, sem
notaðar eru til upphitunar á
kvöldin og þegar kalt er í veori.
Upphitun hússins fer þannig
fram, að hitinn er leiddur inn
í húsið eftir þörfum með hita-
leiðslum, sern settar eru) á inn-
sogshlið á tveimur ver.julegum
heitaloftsdæl am. Heitáioftsdæl
ur eru loítræstingartæki, sem
vinna hita úr lofti og va’.nj. og
leiða hann inn í hitakerfið. •—
Hinn umdeildi bjálfarí Elli-
otts, Cerutti, sagði í blaðavið-
tali eftir methlaupið, að sér
þætti ekki ótrúlegt, að heims-
metið í 1500 m. hlaupi myndi
verða ca. 3:30,0 eftir nokkur ár
og e. t. v. getur Elliott náð þeim
tíma.
eru komin .
i og græiii
Laugaveg 63
Nr. 22/1958.
Innflutningsskrifstofan hefur ákveðið eftirfarandi há
marksverð á brenndu og möluðu kaff[ frá innlendum
kaffibrennslum.
í hsildsölu
í smásölu
Kr. 36.44
43,00
Reykjavík, 11. sept. 1958.
Verðlagsstjórinn.
Þegar kæla þarf húsið. er hring
rásinni snúið við og staríar hún
þá eins og kæhvé'..
Ef vatnið kólnar, þegar kalt
hefur verið í veðri í nokkra
daga, tekur heitavatnsdælan til
við að hita upp loítið í búsinu.
Það, sem efírr er af hitanum
í vatnsgevminum, er notað til
þess að hita ytra borð hitaleiðsl
anna í heitaloftsdælunum, sem
gegna þannig betur hlutverki
sínu. Þegar kæla þarf húsið,
starfar heitaloftsdælon öfugt,
eða eins og venjulegt loftræ-st-
ingartæki.
'Gólfið í hús.inu er ivöfalt, og
um bilið milli laganna leikur
upphitað ioft, áður én það berst
inn í herbergin gegnum rónia-
grindur niður við góiíið. Bú'zt
er við, að þetta nýja hita- og
loftræstingarkerfi verðj þægi-
legt í notkun og lítilj. hiti fari
til spillis.
Sólhúsíð var byggt á vegum
hinnar albióðlegu vís r. J? ;'.oin-
unar Association for Applied
Solar Energy. Uppdrátt að því
gerði arkitektinn Peter R. Lee
frá Minneapolis í Minnesoía-
fylki, en hann var hlutskarp-
astur í aliþjóðasamkeppni. arki-
tekta, sern haldin var árið 1357.
Húsinu er skipt í tvo hluta. sém
tengdir eru með glergöngum á
báðar hiiðar o? garði í miðj-
unni. Meðfram susiur- og vest-
urhlið hússins eru múrveggir,
sem gefa húsinu Virðulegri biæ
og skygr^a ý liúsvéggina, þan.n-
ig að sólarge slariijr ná ekid
að skína bemt á þá. Einangnm-
arkerfi í veggjuni og lofti her-
borgjanna v.m n;, því, að hús.ð
hitni um of af sunoarsólinm.
Veigaminið atr’.ði í pessa
nýja sóihús eru tæk.i, sem mæ'a
og ;veita upplýsingar um allar
gfs'tæðdc ) húsinti. Þessi tæki
mæla geislamagnið frá sólinhi,
sem leriírr á húr.inu, og þannig
er hægt íð firna, hve mikí.l
hiti safnast fyrir f húsinu og
hvert hitastigið er á hinum
ýmsu stöðum inní i húsinu, uppj
á því og undir því. Þau mæla
einnig crkur.a, sem heítaloÞs*
dælurnar, vatnsleiðslurnar og
loftræstingartækin nota.
Framhald af 1. síðu.
á landsvæði ,,alþýðulýðve!dis-
ins“. „Þetta sýnir ljósleg'a, að
Bandaríkjastiórn hefur ekki lát
ið af egningum sínum. við
Kína“.
FYRSTA SKIPALEST í
100 DAGA.
Birgðaskipin, sem anierísku
herskipin fylgdu til Quemoy í
clag, voru hin fyrstu í tvo daga,
og þetta var í annað skipti í
þessari viku, sem strandvirki í
Fukien héraði hófu skothríð á
skipalest, sem var í fyigd með
amerískum herskipum. Á rnánu
dag var eitt landgönguskip þjóð
ernissinna sprengt í loft upp.
57.746 SKOT.
Talsmaður herstjórnarinnar í
Taipeh skýrði frá því í dag, að
strandvirkin á meginlandinu
hefðu síðdegis í dag skotið 57.
746 skotum á Quemoy, fleirum
en nokkru sinní síðan átökin
hófust.
SOVÉZKAR AÐVARANIR.
Sovézk blöð og útvarpsstöc v-
ar halda áfram að birta aðvar-
anir um, að Sovétríkin og önn-
ur kommúnistariki muni koma
kínverskum kommúnistum til
hjálpar, ef til vopnaviðskipta
komi.
ÓBILANDI VARNAR-
KEÐJA.
í Washington bar talsmaðúr
utanríkisráðuneytisins til baka
frétt, er New York Times hafði
eftir, yfirmanni herja Banda-
ríkjanna á Kyrrahafi, um að
ekki sé skynsamlegt fyrir USA
að verja smáeyjarnar Quemoy
og Matsu. AFP segir, að Felt
hafi sjálfur sagt í Manila í dag,
að hann hafi aldrei látið slíka
skoðun í ljós. Hann sagði hins
vegar, að Bandaríkjaher mundi
beita atómvopnum, ef E’sen-
hower leyfði. Hann kvað For-
mósu Og Filippseyjar vera
hlekki í hinni óbilandi varn-
arkeðju hins frjálsa heims á
Kyrrahafi.
VÍSAÐ Á BUG.
Bandaríska utanríkisráðu-
neytið vísaði síðar í dag á bug
ásökunum Kínverja ura rofna
landhelgi. „Engin amerísk skip
Framhald af 7. siðu.
Þar er slegið föstu, að mikill
hluti alvarlegra afbrota í
Bandaríkjunum séu framin af
ungum mönnum. Árið 1956
voru 66,4% allra bílaþjófnaða
og 53,9% allra innbrota framin
af unglingum innan 18 ára. 1
Kanada voru 70,3% allra af-
brota, sem gerð voru í auðgun-
arskyni árið 1955, framin af
piltum og stúlkum innan 18 ára
að aldri. Átta árurn áður (1947)
var hundraðstalan þó ekki
nema 58,8.
Bæði í Bandaríkjunum og
Kanada eru gerðar ýmsar var-
úðarráðstafanir, áður en ung-
lingum er varpað í fangelsi eða
þeim komið fyrir á hælum. Ai-
gengastar eru aðvaranir, skil-
yrðisbundnir dómar og umsjá
barnaverndarnefnda. 1 Banda-
ríkjunum hallast menn meira
að „óopinberri meðferð án í-
hlutunar dómsvaldsins" en
gert er í Kanada. Árið 1955
fengu aðeins 2,5% allra, sem
komu fyrir dómstólana í Ká-
nada vegna unglingaafbroía,
sýknunardóm. Tilsvarandi hlut
fallstala í Bandaríkjunum það
ár var 49%.
í skýrslunni er þess getið, að
bæði í Bandaríkjunum sem og
í Kanada séu menn farnir að
hallast meir og meir að því, að
leyfa unglingum á .betrunarhæi
um að klæðast venjuiegum föt-
um í stað einkennisfatnaðar.
Hvað Bandaríkin snertir,
,segir. í skýrslunni, hefur verið
forðazt að gera of almennar
r&glur um meðferð unglinga og
afbrota þeirra af ótta við að of
mikið vald í þessum efnum
safnaðist fyrir á einum stað, og
að áhrifa einstakra fylkja
myndi þá gæta minna en ella.
Þessi stefna hefur leitt til þess,
að það skortir tilfinnarJega
samvinnu milli fylkja í barátt-
unni gegn afbrotum unglinga,
segir að lokum í SÞ-skýrsIunni,

tsR&HKl

SKIPAUTG€R» RIK(SIN-S
vestur um lancl í hringferð
hinn 15. þ. m.
Tekið á móti flulningi til
Patreksfjarðar, Bíldudals,
Þingeýrar, ■ Flateyrar, Súg-
andafjarðar, ísafjarðar, Siglu-
fjarðar. Dalvíkur,- Akureyr.
ar og Iiúsavíkur í dag, 12.9.
Farseðlar seldir á föstudag.
kaftfeSHngur
fer til Vestmannaeyja í kvöld.
Vörumóttaka í dag.
allar stærðir.
Leikfimiskór á
Inniskór
Breiðablik
Laugavegi
börn
63.
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s