Morgunblaðið - 14.08.1975, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. AGUST 1975
Sonur ekkjunnar
fyrra skiptið, en nú þraukaði þó stráksi í
viku, áður en hann fór inn í eitt af hinum
forboðnu herbergjum. I því sá hann held-
ur ekkert, nema hillu yfir dyrunum, og á
henni lá stór steinn, og á steininum stóð
vatnskrús. — Þetta var nú lítið, sem
hann þurfti að vera hræddur við að aðrir
sæju, hugsaði piltur.
v, Þegar maðurinn kom heim, spuröi
‘ hann snáða, hvort hann hefði ekki farið
inn í eitthvert herbergið. Nei, hann hélt
nú síður, það hafði hann alls ekki gert.
„Ja, ég skal nú brátt komast að þvi“,
sagði maðurinn, og þegar hann sá, að
strákur hafði ekki skeytt banni hans,
sagði hann: ,,Ja, nú hlífi ég þér ekki
lengur, nú skaltu missa lífið!“
En strákur fór þá að hágráta, og biðjast
vægðar, og aftur slapp hann með
hýðingu, en það var nú enginn smávegis
skellur, sem hann fékk. En þegar hann
var búinn að ná sér aftur, leiö honum
jafnvel og áður og samkomulagið var
jafngott milli hans og húsbóndans.
Nokkru síðar þurfti maðurinn enn að
fara í ferðalag og vera að heiman í þrjár
vikur, og svo sagði hann við piltinn, að ef
hann færi inn í þriðja herbergið, þá
þyrfti hann ekki að ímynda sér að sleppa
lifandi. Þegar hálfur mánuður var liðinn,
gat piltur ekki lengur á sér setið og
skautst inn í herbergið, en sá ekkert
annað þar, en hlemm í gólfinu. Þegar
strákur lyfti upp hlemmnum, sá hann að
jarðhús var undir, og stóð niðri í því stór
ketill og í honum sauð og vall, en piltur
gat engan eld sjéð undir honum. Það
væri gaman að vita, hvort þetta er heitt,
hugsaði stráksi og stakk fingrinum niður
í ketilinn. En þegar hann tók hann upp
úr aftur, var hann allur orðinn loga-
gyltur. Strákur skóf hann og þvoði, en
gyllingin vildi ekki fara af. Þá batt hann
á sig fingurtraf, og þegar húsbóndinn
kom heim og spurði hvað væri að honum
í fingrinum, þá sagði piltur, að hann
hefði skorið sig illa. En maðurinn reif af
honum fingurtrafið og var þá ekki lengi
að sjá, hvað gekk að strák. Fyrst ætlaði
hann að drepa strákinn, en þegar hann
grét og barmaði sér, þá lét hann sér
nægja að kaghýða hann, svo hann lá
rúmfastur í þrjá daga. Og að þeim liðn-
um, tók maðurinn krús niður af hillu og
smurði strák með smyrslum, sem í henni
voru, og við það varð hann jafngóður
aftur.
Eftir nokkurn tíma lagði maðurinn af
stað í ferðalag í fjórða skiptið, og ætlaði
nú ekki að koma aftur fyrr en að mánuði
liðnum. En áður en hann fór, sagði hann
stráknum, að ef hann færi inn í fjórða
herbergið, þá skyldi hann ekki ímynda
sér, að hann héldi lífi. — En eftir tvær
eða þrjár vikur gat piltur ekki lengur á
sér setið, hann varð að sjá, hvað væri inni
í herberginu, og svo fór hann þangað inn.
Þar stóð svartur hestur með glóðarker
við höfuðið, en heymeis við taglið. Þetta
fannst pilti skakt og skipti þessvegna um.
Þá sagði hesturinn: „Úr því þú ert
svona brjóstgóður, að þú vilt lofa mér að
fá mat, þá skal ég bjarga þér í staðinn. Þú
skalt fara upp í herbergið, sem hér er
beint fyrir ofan og taka þér herklæði,
sem hanga þar. En ekki máttu taka þau
sem best eru fægð, heldur verður þú að
fá þér ryðguð og gömul. Sverð og hnakk
af sömu gerð, skaltu einnig fá þér“.
Þetta gerði piltur, en þungt varð að
bera það allt saman.
Þegar hann kom aftur til hestsins,
sagði hesturinn, að nú skyldi hann
afklæða sig og lauga sig í katlinum, sem
var í hinu herberginu. Ljótur verð ég
Strákurinn hefur stækkað svo
ört, að hann nær mér upp að
þessari rönd.
Þetta er vinaleg, Iftil fbúð, sem þú hefur náð f.
Kvikmyndahandrit aö „morði
Eftir Lilfian
O'Donnell „
Þýðandi Jóhanna
Kristjónsdóttir.
20
— Ég hef ekki hugmynd um
það.
— Hvað í fjandanum cigið þér
við með að segjast ekki hafa hug-
mynd um það, hreytti ég út úr
mér. — Hættið þessum skrfpa-
leik, Brahm. Þessi símhringing
hefur þjónað þeim tilgangi ein-
um að iáta mig sjá þetta málverk,
er það ekki rétt til getið? Veru-
lega klókindalega gert — og við
skulum gleyma æsingnum í mér
áðan. Ég skal kaupa þettamálverk
af yður en ég krcfst þtss að sjá
stúlkuna fyrst.
— Ég hef engan þátt átt í því að
gabba yður hingað og málverkið
erEKKI tilsölu.
Þótt einkennilegt megi virðast
trúði ég orðum hans.
Þá segjum við það, sagði ég og
andvarpaði. — Sögðuð þér að hún
héti Marietta Shaw? Skynug-
ur kvenmaður verð ég að segja!
Látið mig fá heimilisfang hennar.
— Ég hef það ekki.
Nú, já, svo að þér hafið það
ekki! Hvernig býst hún þá við að
ég hafi upp á hcnni?
Og án þess að bíða eftir svari
hans gekk eg sperrtur út úr hús-
inu.
Þegar ég hafði hugsað málið
góða stund og skap mitt stillzt sá
ég að svarið hlaut að liggja í augu
uppi, fyrst hún var leikkona hlaut
hún að vera f ieikarafélaginu.
Virðing mfn fyrir stúikunni óx
töluvert.
Nú er ekki að orðlengja að ég
hafði upp á henni og lét mynda
hana til reynslu og ég gaf henni
mikið og gott tækifæri. Enginn
skyldi geta sagt eftir á að ekki
hefði verið komið fram við hafa
af fullri sanngirni.
Reynslumyndin var sýnd f við-
urvíst nokkurra hlutlausra en
hreinskilinna kvikmyndahúsa-
stjóra og nokkurra framleiðenda.
Kvikmyndahúsaforstjórarnir
voru jákvæðir en framleiðcnd-
urnir staðhæfðu að hún hefði
ekki til að bera snefil af hæfileik-
um og finna mætti kippur af
hennar líkum hvarvetna f HoIIy-
wood.
Þegar við hittumst næst stakk
ég engu undir stól.
— Þér hafið enga hæfileika
sem leikkona, sagði ég. — Það
getur vérið að þér getið lært að
leika smám saman. Ég hef ekki
hugmynd um það. Þér skuluð
ekki missa móðinn, kannski tfm-
inn vinni með yður ...
Viðbrögð hennar voru gerólík
því sem ég hafði búizt við. Mér til
undrunar og gremju starði hún
bara þegjandi á mig, þegar höfð
er f huga framkoma hennar gagn-
vart mér — hún hafi neytt mig,
Jarius Kroneberg,. einn fremsta
kvikmyndaframleiðenda í Holly-
wood til að leita sig uppi óþekkta
manneskju með öllu og hafði á
lævísan hátt undirbúið þetta allt
og hafði sýnl hugrekki til að láta
verða af ællan sinni. Með hliðsjón
af þessu voru viðbrögð hennar
satt að segja furðuleg. Hafði hún
hugsað sér að sýna hroka. Þetta
var stórkostlegt!
— Jæja, ungfrú Shaw. Hvað
segið þér svo um þetta?
— Reynslukvikmyndin var af-
leit, en þér ráðið mig samt, svar-
aði hún hljómlausri röddu og
starði fast í augun á mér.
Kroneberg þagnaði og andvarp-
aði þungan. Það var eins og þetta
andvarp breytti honum aftur f
gamlan, sjúkan og vonlausan
mann.
— Svo þckkið þér framhaldið,
herrar mfnir, hélt hann áfram
drafandi röddu.
— A aðeins tveimur árum
breyttist Marietta Shaw smátt og
smátt f eina af fáum stórstjörnum
Ilollywood sfðustu áratugina.
Ilún malaði ekki aðeins gull fyrir
Crown Pictures heldur lyfti hún
kvikmyndaiónaðinum til vegs og
virðingar á nýjan leik. Hún var
stórstjarna hvernig sem á niálin
var litið, ekki aðeins I kvik-
myndaverinu heldur ekki sfður
utan þ'*ss. Aldrei neitt óþarfa um-
tal né einkalífshneyksli, þóttíst
aldrei mikil með sig og sýndi
hvorki kenjar né dynti. Hún vissi
alltaf hvernig hún átti að koma
fram við hvert tækifæri — og
sýndi alltaf sína beztu hlið.
Ég get vissulega ekki annað en
áfellst mig fyrir það scm sfðan
dundi á henni — ég er ekki að
hugsa um bflslysið — hamingjan
má vita hver ábyrgðina bar í þvf
máli, hcldur á ég við hversu
hrapallega sfðustu myndir henn-
ar mistókust. Við vorum öll æst í
að hún kæmi aftur og færi að
leika ... og ég lét hana fá alltof
frjálsan taum. Það hefur verið
óvani gagnvart henni að láta allt-
af að vilja hennar. Ég hefði átt að
skilja að ársvist á sjúkrahúsi
hlaut að hafa svipt hana bæði
dómgreind og viljaþreki. Auk
þess gerði hún sér enga grein
fyrir þeim kjaftasöguni scm
gengu um hana. Við þögðum yfir
þeim til að hiffa heniti.
Báðar kvikmyndirnar mistók-
ust gersamlega og miklu meira en
það. Félagið var sjálft í mikilli
hættu og ég lenti í útistöðum við
stjórn fyrirtækisins, sem krafðist
þess ég riftaði samningum við
hana. Ég átti engra annarra kosta
völ! Ég reiknaði með að geta að
minnsta kosti bjargað kvik-
myndaf.vrirtækinu, en smám sam-
an fór þetta allt til fjandans og