Morgunblaðið - 08.07.1976, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. JULl 1976
15
r
Stjórnarkreppan á Italíu:
Þrír líklegastir til
stjórnarmyndunar
— einn er náfrændi Berlinguers
Róm — 7. júli — NTB
ÞRlR MENN eru nú einkum
nefndir sem forsætisráðherraefni
á Italfu og eru þeir allir úr flokki
kristilegra demókrata. Einn
þeirra, Francesco Kossica, núver-
andi innanrfkisráðherra, er ná-
skyidur kommúnistaleiðtoganum
Enrico Berlinguer. Hinir eru
Arnaldo Forlani varnarmálaráð-
herra og Giulio Anremtto fjár-
málaráðherra.
Enginn þeirra hefur tjáð sig um
hversu langt sé hægt að teygja sig
til móts við kommúnista og sósíal-
ista þannig að stuðningur þeirra
fáist til stjórnarmyndunar.
Búizt er við því, að Aldo Moro
forsætisráðherra biðjist lausnar á
föstudag eða laugardag.
Tékkar dæma
popp-listafólk
Prag, 7. júlí. Reuter.
DÓMSTÓLL í Pilsen hefur
dæmt þrjá Tékkóslóvaka f 30,
18 og 8 mánaða fangelsi fyrir
að leyfa þremur popp-
listamönnum að ræða og flytja
list sfna í æskulýðsklúbbi,
samkvæmt áreiðanlegum
heimildum f Prag f dag.
Hinir ákærðu voru hand-
teknir f marz þegar aðför var
gerð gegn listamannasamtök-
um sem yfirvöld viðurkenna
ekki. Popplistamennirnir eru
einnig f haldi og búizt er við að
þeir verði leiddir fyrir rétt í
Prag innan skamms ásamt sjö
öðrum sem hafa verið hand-
teknir.
Kunnir rithöfundar og and-
ófsmenn, Vaclav Havel, Pavel
Kohout, Ludvik Vaculik, Ivan
Klima og Vaclav Cerny hafa
gagnrýnt það að listamenn séu
ákærðir fyrir að helga sig list-
greinum sem njóti ekki opin-
berrar viðurkenningar.
Þeir mótmæla því að fjöl-
miðlar hafi sagt að hinir hand-
teknu hafi áður gerzt brotlegir
við lög og séu eiturlyfjaneyt-
endur og áfengissjúklingar þvf
þar með sé almenningi gefnar
villandi uppiýsingar og sak-
borningum lýst sem sekum áð-
ur en þeir mæti fyrir rétti.
Snarræði
í loftinu
GRAHAM Jacobs, 18 ára gamall
fallhlffarmaður f Englandi,
komst naumlega Iffs af á dögun-
um, þegar fallhlífin hans festist f
stélhjóli Iftillar flugvélar yfir
heimabæ hans f Suður-Englandi.
Graham var fastur í flugvélinni f
15 mínútur, en tókst þá að losa sig
úr fallhlífarbeizlinu. Sfðan sveif
hann til jarðar f varafallhlff.
Flugmaður flugvélarinnar, sem
var af Cessna gerð, hrósaði Gra-
ham mikið fyrir það jafnvægi,
sem hann sýndi. Ef Graham hefði
opnað varafallhlffina áður en
hann var laus frá vélinni, hefði
hún, ásamt með aðalfallhlffinni,
stöðvað flugvélina á fluginu.
Adolfo Suarez Gonzales, hinn nýi forsætísráðherra Spánar (tíl vinstri), vinnur embættís-
eið sinn að viðstöddum konungi. Forsetí þingsins, Torcuato Femandez Miranda, er tíl
hægri.
Mannað sovétf ar
tengt við geimstöð
Moskvu, 7. júlí. Reuter. AP.
SOVÉZKU geimfararnir Boris
Volynov og Vitaly Zholobov
tengdu f dag geimfar sitt Soyuz-21
við geimstöðina Salyut-5 og fóru
Rússar kaupa
soyabaunir
Washington, 7. júli. Reuter.
RtJSAR hafa keypt 700.000 lestir
af soyabaunum til viðbótar af
Bandarfkjamönnum og hafa þar
með keypt af þeim 1.7 milljón
lestir á fjórum dögum að sögn
bandarfska landbúnaðarráðu-
neytisins.
í síðustu viku keyptu Rússar
200.000 lestir af soyabaunum frá
Brazilfu og sérfræðingar telja
ekki óhugsandi að þeir séu að
semja um kaup á 300.000 lestum
til viðbótar frá Braziiíu.
Búizt er við að uppskera Rússa
af soyabaunum minnki um
190.000 lestir á þessu ári miðað
við uppskeruna i fyrra. Þó gerðu
Bandarikjamenn ráð fyrir i fyrstu
að Rússar mundu aðeins kaupa
400.000 lestir af bandariska heild-
arútflutningnum sem er 14.5
milljón lestir.
báðir um borð f stöðina að sögn
fréttastofunnar Tass.
Hlé var gert á venjulegri frétta-
sendingu sovézka sjónvarpsins til
að segja frá fréttinni. Frá þvf var
skýrt að geimfararnir hefðu farið
um borð í Salyut-5 um fimm tfm-
um eftir tenginguna. „Erfiðasta
kafla starfs þeirra er lokið,“ sagði
f fréttinni.
Geimfarinn Alexei Veliseyev
sagði fréttamanni sjónvarpsins að
athugun Volynovs og Zholobovs
hefði leitt í ljós að öll tæki Salyut-
5 störfuðu eðlilega. Hann sagði að
hér eftir færi starf þeirra að
mestu leyti fram í geimstöðinni.
Þeir fara aðeins um borð í Soyuz-
21 til að ná i tæki og vistir og
undirbúa heimferðina.
Að sögn Tass munu Volynov og
Zholobov rannsaka áhrif þyngdar-
leysis og athuga kennileiti á jörðu
niðri og veðurfyrirbæri. Einn
helzti tilgangur ferðarinnar er að
afla upplýsinga sem aó gagni
koma við veðurspár og leit að
náttúruauðlindum.
Þess er ekki getið hve lengi
geimfararnir verði á lofti en gert
ráð fyrir að þeir reyni að slá dval-
armet Bandaríkjamanna í geimn-
um. Það er 84 dagar og var sett
þegar þrir bandarískir geimfarar
dvöldust í Skylab 1974.
Til greina getur komið að annað
mannaó sovézkt geimfar verói
sent til Salyut-5 eftir fjórar til
fimm vikur ef allt gengur að ósk-
um.
Þeir Rússar sem lengst hafa
dvalizt f geimnum eru Pyotr
Klimuk og Vitaly Sevastyanov
sem voru 63 daga um borð í geim-
farinu Soyuz-18 þegar það var
tengt við Salyut-4 í fyrra.
Siðasta mannaða geimferðin
var sameiginleg Söyu-
Appollo-ferð Rússa og Banda-
ríkjamanna í júlf i fyrra.
Enn lenda ljóð Akhmatovu í
hreinsUnareldinum í USSR
NÝLEGA kom út I Leningrad nýtt úrval úr verkum sovézku skáldkonunnar
Önnu Akhmatovu. Þetta úrval virSist benda til þess að nú, — tiu árum
eftir andlát hennar —, sé enn hert á hinni hugmyndafræSilegu flokks-
snöru um Ijóð hennar. Bókin. sem nefnist „Anna Akhmatova: LjóS og
laust mál" og hefur raunar ekki verið áberaridi í bókaverzlunum i
Sovétrikjunum, hefur t.d. aS geyma enn færri brot úr beiskasta andstalin-
iska IjóSi skáldkonunnar, „Sálumessu", en þaS úrval sem siSast var gefið
út. í samanburSi viS þá útgáfu, sem kom út fyrir tveimur árum, virðist
þróunin vera sú að hinir sovézku útgefendur strika æ meir út af
trúarlegum IjóSum. Og hinn stutti en þrætubókarkenndi inngangur eftir
gagnrýnandann Dmitri Khrenkov virSist einkum eiga sér þann tilgang að
sýna fram á að Akhmatova haf i veriS góður borgari.
Þetta nýja úrval er 616 bls. að lögreglustjóri Stalíns til ársins
stærð og prentað i 200.000 ein-
tökum. sem mun vera stærsta
upplag af verkum skáldkonunnar
sem gefið hefur verið út í heima-
landi hennar. 23 Ijóðum sem voru
með í siðasta úrvali er nú sleppt
og þau eru fyrst og fremst trúar-
legs eðlis. í staðinn koma að visu
15 Ijóð sem aldrei hafa birzt áður
á bók, en i þeim er aðeins ein
trúarleg skirskotun. Eitt þeirra
Ijóða sem ekki hlaut náð fyrir
augum útgefandans að þessu
sinni er eitt þriggja Ijóða úr þeim
flokki 13 Ijóða, „Sálumessu",
sem hingað til hafa verið birt I
Sovétrikjunum.
„Sálumessa" var einkum ort á
árunum 1939 og 1940 og i minn-
ingu fórnarlamba „Yeshovsh-
china", — hinna miklu hreinsana
sem Nikolai Yezhov, leyni-
1938. stjórnaði. en eftirmaður
hans i því embætti, Lavrenty
Beria, var jafnvel enn illræmdari.
Ljóðaf lokkur þessi visar einkum til
hlutskiptis sonar Akhmatovu,
Levs Gumilyov, sem var handtek-
inn mörgum sinnum i hreinsunum
þessum, en hélt þó velli. Þau þrjú
Ijóð sem birt eru i þessu nýja
úrvali, — án þess þó að minnzt sé
einu orði á Ijóðaflokkinn sem þau
tilheyra — fjalla aðeins með al-
mennum orðum um sorg Akham-
tovu. Eitt þeirra heitir „Dómsúr-
skurður", en I sovézku útgáfunum
er þeim titli sleppt. Þriðja „Sálu-
messuljóðið", sem sleppt er í nýju
útgáfunni, fékk ekki að birtast
óbrjálað i útgáfunni frá 1974. Þar
var Ijóðlinan „ekki heldur stund
fangelsisfundarins" . orðin að
„ekki heldur stuná' hins óvænta
fundar". Þessi breyting á Ijóðinu
Anna Akhmatova á efri árum
var gerð athugasemdarlaust.
„Sálumessa" birtist fyrst i heild
sinni i Múnchen árið 1963.
Anna Akhmatova, sem fæddist
árið 1889, var þegar fyrir bylting-
una 1917 orðin kunn sem leiðtogi
hinnar svokölluðu „acmeista-
hreyfingar" i sovézkri Ijóðagerð,
en sú hreyfing hafnaði þoku-
kenndri dulhyggju symbólistanna
og lagði i staðinn áherzlu á skýrari
og skorinorðari Ijóðlist. Andstætt
mörgum samtimamönnum hennar
kaus hún að flytja ekki úr landi
eftir byltinguna, en á miðjum
þriðja áratugnum, þegar hið
menningarlega veðurfar í Sovét-
ríkjunum varð harðneskjulegra,
þóttu hin ástriðufullu Ijóð hennar
of persónuleg og hún neydd til 1 5
ára langrar þagnar. I siðari heims-
styrjöldinni tók hún að gefa út á
ný, en árið 1946 varð hún og
satíruhöfundurinn Mikhail Zosh-
chenko fyrir mikilli árás i ályktun
miðstjórnar kommúnistaflokksins
fvrir frumkvæði helzta hugmynda-
fræðings Stalins, Andrei Zhdanov.
í ræðu kallaði Zhdanov, sem á 80
ára ártið sinni fyrr á þessu ári var
hlýlega hylltur i sovézkum fjöl-
miðlum, Akhmatovu „hálfgildings
nunnu og hálfgildings hóru". Eftir
lát Stalins féll Akhmatova síðustu
10 ár ævi sinnar aftur I náð og
skipaði traustan 'sess með fremstu
höfundum rússneskra bókmennta
á þessari öld. En jafnvel þegar
„þýðan" á Krúséfftímanum var
hvað mest fékk Akhmatova ekki
að sjá öll verk sin á prenti i föður-
landi sinu. og þegar hún lézt i
marzmánuði árið 1966 höfðu veð-
ur snúizt á þann veg i sovézkum
innanrikismálum að likurnar á
sliku urðu æ minni. | hið nýja
úrval af verkum Önnu Akhmatovu
vantar þvi enn um 80 Ijóð til þess
að sovézkir lesendur geti notið
allra verka hennar á móðurmálinu.
(—Reuter)
Heroin-
smyglar-
ar teknir
Vestur-Þýzkaland. 7. júlí. Reuter.
VESTUR-ÞÝZKIR lög-
reglumenn hafa eftir langt
samstarf við starfsbræður
sína í Bretlandi, Belgíu og
Niðurlöndunum komið upp
um samtök heroinsmygl-
ara. Samkvæmt fréttum
frá lögreglunni í Wies-
baden eru nú þar og i
Frankfurt 3 Kínverjar með
brezkt eða belgískt ríkis-
fang í haldi. 4 kg af heroin
fundust. Nokkrir aðrir
Kínverjar, sem flestir eru
veitingahúsaeigendur í
Wiesbaden, Trier og
Coblenz eru einnig í haldi
til frekari yfirheyrslu.
Samstarfi og rannsóknum
verður haldið áfram.
6000
saknað
Jakarta, 7. júli.
ÓTTAZT er, að 6000 hafi grafizt
undir f jarðskjálftum sem urðu i
Indónesíu f sfðustu viku. 420 Ifk
hafa fundizt. U.þ.b. 16000 manns
búa á jarðskjálftasvæðinu. Engar
opinberar fréttir hafa borizt um
jarðskjálftana.