Morgunblaðið - 08.07.1976, Side 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. JÚLÍ 1976
flfaKgMtlIlIflMfe
, Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Aðalstræti 6, simi 10100
Aðalstræti 6, sími 22480.
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen.
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald 1000,00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 50.00 kr. eintakið.
Vestmannaeyjar hafa
um langan aldur verið
í fremstu víglínu verð-
mætasköpunar í íslenzkum
þjóðarbúskap; nokkurs
konar höfuðstöðvar í
sjávarútvegi okkar, bæði
veiða og vinnslu. í því efni
hafa eyjarnar notið legu
sinnar og fengsælla fiski-
miða umhverfis. Þessi lega
hefur engu að síður skapað
ýmis vandamál fyrir svo
stóra byggð, einkum á sviði
samgöngumála, en greiðar
samgöngur við fastalandið
eru ekki einungis félagsleg
nauðsyn fyrir íbúa Heima-
eyjar, heldur ekki síður
fyrir þá þýðingarmiklu
verðmætasköpun, sem
þarna fer fram.
Loftbrú sú, sem flug-
félög hafa byggt milli eyja
og lands, olli á sínum tíma
gjörbyltingu í samgöngu-
málum Vestmanneyinga,
og gegnir enn ómetanlegu
hlutverki. Hinu er ekki að
leyna, að flugskilyrði í Eyj-
um eru ekki ætíð þau, er
hugur kýs, og oft geta flug-
samgöngur legið niðri dög-
um saman. Flugsamgöngur
mæta heldur ekki, þrátt
fyrir ágæti sitt, allra þörf-
um. Lengi hefur því verið
brýn þörf fyrir nýtt ferju-
skip milli Vestmannaeyja
og fastalandsins, sem flutt
gæti bæði farþega og bif-
reiðar með skjótara og
hægara móti en hægt hefur
verið hingað til.
Það var því sögulegur at-
burður í Eyjum er nýi Her-
jólfur, 1030 tonna ferju-
skip, sem flutt getur 40 bif-
reiðar og 400 farþega,
sigldi inn á höfnina þar sl.
sunnudag. Verið er að
vinna við sérstaka hafnar-
aðstöðu í Vestmannaeyj-
um, til að auðvelda akstur
bifreiða um borð i ferjuna.
Verður sú aðstaða tilbúin
um miðjan þennan mánuð.
Samskonar aðstaða i Þor-
lákshöfn er og í undirbún-
ingi en verður ekki fullbú-
in fyrr en nokkru síðar.
Ráðgert mun að halda uppi
daglegum ferðum milli
Vestmannaeyja og Þorláks-
hafnar eða mun fleiri en
var með gamla Herjólfi.
Engum vafa er undirorp-
ið, að þessi glæsilegi far-
kostur veldur timamótum í
samgöngum Vestmanney-
inga. Hann skapar ekki ein-
ungis íbúum eyjanna nýj-
an og eftirsóttan valkost
um ferðir milli lands og
eyja, og þá jafnframt með
bifreiðar sínar, heldur skap
ar hann ekki síður öðrum
landsmönnum og erlend-
um ferðalöngum bætta
möguleika á því aö heim-
sækja eyjarnar og skoða
sig þar um. Hinn nýi
Herjólfur mun því væntan-
lega auka verulega á ferða-
mannastraum til Vest-
mannaeyja í framtíðinni.
Það er e.t.v. ástæðulaust að
minna á eldgosin í Surtsey
og Heimaey í þessu sam-
bandi, en hvort tveggja er
þó staðreynd, sem ekki
verður svo auðveldlega
horft fram hjá, að þær eld-
raunir, sem eyjaskeggjar
gengu í gegn um, gera eyj-
arnar að eftirsóttum
áfangastað ferðalanga;
sem og sú endurreisn, sem
þar hefur átt sér stað, eftir
að íbúarnir sneru heim og
byggðu upp bæ sinn. Það
átak og sá stórhugur, sem
býr að baki komu hins nýja
Herjólfs til Vestmanna-
eyja, er einn vottur þessa
viðreisnarstarfs og þeirrar
framtakssemi, er eyja-
skeggjar hafa löngum
verið þekktir fyrir.
Þeir eru að sjálfsögðu
margir, sem lagt hafa hönd
að verki, varðandi undir-
búning að komu þessa
glæsilega farkosts. Einn í
þeirra hópi má sérstaklega
nefna Guðlaug Gíslason, al-
þingismann, og stjórnar-
formann Herjólfs hf., sem
er rekstraraðili skipsins.
Hann hefur unnið veiga-
mikið og árangursríkt starf
við undirbúning þessa
máls, sem ástæða er til að
minna á.
Með komu hins nýja
skips hættir Skipaútgerð
ríkisins rekstri gamla Her-
jólfs, sem verið hefur lengi
í förum milli lands og eyja
og reynst farsæll. Skipaút-
gerðin mun þó halda áfram
þjónustu við Vestmanna-
eyjar með strandferðaskip-
unum Esju og Heklu. En
rekstur hinnar nýju ferju
annast samnefnt hluta-
félag, sem Vestmanney-
ingar hafa sjálfir byggt
upp. Það er, eins og fyrr
segir, talandi dæmi um
framtak og samtakamátt
þeirra. Það má raunar vera
öðrum byggðarlögum
hvatning og fordæmi um
staðbundin áhuga- og hags-
munamál, hverrar tegund-
ar sem er. í þvi efni má oft
lyfta grettistaki, ef sam-
hugur ríkir. Frjáls fjölda-
þátttaka, t.d. í formi al-
menningshlutafélaga, gæti
í ennríkaramælien reynd
hefur verið, byggt upp þær
atvinnu- og félagslegu að-
stæður í hinum einstöku
byggðarlögum og sveitar-
félögum landsins, er
treysti afkomuöryggi og
lifshamingju fólksins, sem
staðina byggir. Framtak
Vestmanneyinga vísar
sannarlega veginn á þeim
vettvangi.
Bylting 1 samgöngumálum
Vestmanneyinga
Góð byrjun
í Amsterdam
SEXTÁNDA IBM skákmótið hófst í
Amsterdam í fyrradag og mun óhætt
að fullyrða að það hafi aldrei verið
jafn vel skipað sem nú. í efsta flokki
eru þátttakendur 16. þar af 10 stór-
meistarar. Alls eru þátttakendur I
mótinu um 700. og mun þetta vera
fjölmenn^ata mót, sem haldið er, að
sovézkum sveitakeppnum einum
undanskildum. Fyrir okkur íslend-
inga er mótið sérlega áhugavert þar
sem báðir stórmeistararnir okkar eru
meðal þátttakenda í efsta flokki.
Mun þetta vera í fyrsta skipti sem
tveir sterkustu skákmenn íslendinga
tefla saman I alþjóðlegu móti. Ekki
verður annað sagt en að þeir Friðrik
og Guðmundur hafi byrjað vel. í
fyrstu umferðinni unnu báðir góða
sigra, og I annarri gerðu báðir jafn-
tefli við ofluga andstæðinga. Úrslit i
1. umferð urðu annars sem hér segír:
Kortsnoj (Sovétr) — Ree (Holl.) jafnt
Farago (Ungvl ) — Miles (Engl ) jafnt
Guðmundur 1 —0 Böhm (Holl )
Friðrik 1—0 Donner (Holl )
Langeweg (Holl ) 0—1 Ligterink
(Holl) Gipslis (Sovétr) Sax (Ungvl )
jafnt.
Ivkov (Júgósl ) — Velimirovic
(Júgósl ) jafnt
Skákir þeirra Friðriks og Guðmundar
fára nú hér á eftir:
Hvitt: Guðmundur Sigurjónsson
Svart: Böhm (Holland)
Caro-kann vörn
1. e4 — c6, 2. d4 — d5, 3. xcd5 —
cxd5. 4. c4
(Panov árásin er af mörgum talin
hvassasta áframhald hvits gegn Caro-
kann vörninni Einnig er leikið hér 4
Bd3)
4. — Rf6, 5. Rc3 — e6. 6. Rf3 —
Be7, 7. cxd5 — Rxd5, 8. Bd3 —
Rc6. 9. 0-0 — 0 0, 10. Hel — Rf6,
11. a3 —- b6. 12. Bc2!
(Góður leikur. nú getur biskupinn
brugðið sér til b3 eða a4 eftir þörfum
og hvita drottningin á góðan reit á d3).
12. — Bb7, 13. Dd3 — g6. 14. Bh6
— He8, 15. Had 1 — Bf8, 16. Bg5
— Be7, 17. Ba4!
(Biskupinn blífur. Nú lendir svartur i
óþaegilegri leppun)
1 7. — Hc8, 18. Re5 — Rd5,
(Ekki 18. — Rxe5 vegna 19 dxe5 og
vinnur skiptamun)
19. Bxe7 — Hxe7, 20. Rxd5 —
Dxd5,
(Svartur vonast eftir mótspili á skálín-
unni a8 — h 1 Eftir 20 — exd5 væri
svarti biskupinn á b7 aumur maður)
21, Dg3! — Rxe5,
(Eftir 21. — Rxd4, 22 Rg4 stæðu öll
spjót á svörtum)
22. dx35 — Dc4, 23. Hd1 — Dc7,
(Eða 23 — Hec7, 24 Hd8-F og
vinnur)
24. h4 — h5, 25. Hcl — Dd8, 26.
Hxc8 — Bxc8, 27 Hd1 — Dc7, 28.
Hc1 — Dd8, 29. Hdl — Dc7, 30.
Bc6!
(Skemmtilegur leikur. sem múlbindur
lið svarts).
30 — Ba6, 31. b3 — Be2, 32. Hd6
— Bg4. 33. b4 — a6. 34. a4 —
Bf5. 35 g3 — Kg7. 36. b5 — axb5.
37. axb5 — Kg8, 38. Kg2 — Bg4.
39. Kh2
(Tímahraksleikur Hvitur gat auðvitað
leikið d4 strax)
39. — Bf5, 40. Kg2 — Bg4, 41.
Hd4 — Kh7 og svartur gafst upp.
(Hann á enga vörn gegn hótuninni
Ha4 og Ha8 ).
Hvitt: Friðrik Ólafsson
Svart: J.H. Donner.
Katalónsk byrjun
1. c4 — Rf6, 2. Rc3 — e6. 3 Rf3
— d5, 4. d4— Be7, 5. g3
(Þeir Friðrik og Donner hafa oft teflt
drottningarbragð, en nú víndur Friðrik
sér yfir i katalónska byrjun).
5. — 0 — 0. 6. 0 — 0 — dxc4, 7.
Re5 — c5. 8. dxc5
(í uppskriftaafbrigðinu, sem hér fer á
eftir hefur hvitur alltaf aðeins betra tafl
vegna biskupsins á g2).
8. — Dxd1, 9. Rxd 1 — Bxc5, 10.
Rxc4 — Rc6. 11. 0— 0 — Bd7. 12.
Rc3 — Had8.
(12 -— Hfd8 var nákvæmara)
13. f4 — b6. 14. Hfd1 — Re7, 15.
Re5 — Bc8, 16. Rd3 — Rfd5,
(Eftir 16. — Bd6, 1 7 Bxd6 — Hxd6,
18. Rb5 ætti svartur I miklum erfið-
leikum Nú fær hann hins vegar stakt
peð, sem hann getur ekki varið til
lengdar).
17. Rxc5 — Rxf4, 18. gxf4 — bxc5,
19. e3 — Ba6, 20. Re4 — c4. 21.
Rc5 — Bb5. 22. Hacl — Rd5, 23.
a4 — Hc8,
(Svartur komst engan veginn hjá peðs-
tapi)
24. Rxe6 — fxe6. 25. axb5 — Hc5,
26. Hd4 — Hfc8, 27. f5
(Þar fer annað peð)
27. — Rb6
(Eftir 27 — Rc7, 28 fxe6 — Rxe6,
29 Bd5 gæti svartur gefizt upp með
góðri samvizku).
28. fxe6 — He8, 29. Hd6 — He5,
30. Hal og svarturgafst upp.
Donner hélt upp á 49. afmælisdag
sinn sama dag og þessi skák var tefld
og ku hafa þótt lltið til um afmælisgjöf
Friðriks: pökkun.
Friórik Olafsson
Guðmundur Sigurjónsson
eftir JÓN Þ. ÞÓR
í 2 umferð átti Friðrik i höggi við
annan gamlan kunningja, ungverska
stórmeistarann Szabó Á timabili virtist
Friðrik vera að ná undirtökunum, eftir
21 d5 fékk Szabó mótspil, sem nægði
til jafnteflis.
Hvltt: L. Szabó
Svart: Friðrik Ólafsson
Grúnfeldsvorn
1. d4 — Rf6, 2. c4 — g6, 3. Rc3 —
d5, 4. cxd5 — Rxd5. 5. e4 — Rxc3.
6. bxc3 — Bg7, 7. Bc4 — 0 0. 8.
Re2 — c5, 9.0-0 — Rc6, 10. Be3
— cxd4, 11. csd4 — Ra5, 12. Bd3
— b6, 13. Dd2 — Bb 7, 14.
Bh6 — e6, 15. Bxg7 — Kxg7, 16.
Df4 — De7, 17. Hadl — Had8, 18.
Hfel — Rc6, 19. De3 — Db4, 20.
Hbl — Dd6. 21. d5 — exd5, 22.
exd5 — Dxd5 23. Rf4 — Dd4, 24.
Dg3 — Hfe8. 25. h4 — Kh8, 26. h5
— Re5, 27 Bc2 — gxh5, 28. Hedl
— Dc5, 29. Hxd8 — Hxd8, 30. Dh4
— Hg8, 31. Df6+ — Hg7, 32.
Dd8+ — Hg8 jafntefli.
í 2. umferð hafði Guðmundur svart
gegn enska stórmeistaranum Tony
Miles Skákin var allan timann í jafn-
vægi og þarfnast ekki skýringa
Hvltt: A. Miles
Svart: Guðmundur Sigurjónsson
Kóngsindversk vörn
I. d4 — Rf6, 2. c4 — g6, 3. Rc3 —
Bg7, 4. e4 — d6. 5. Be2 — 0-0. 6.
Rf3 — e5, 7. Be3 — Rbd7, 8. 0-0
— c6, 9. d5 — c5, 10. Re1 — Re8,
II. Rd3 — Rb6, 12. Db3 — a5. 13.
a4 — Rd7, 14. Hae1 — De7. 15.
Khl — Kh8. 16. Dc2 — b6, 17.
Bd2 — Rc7, 18. Bdl — Ra6, 19.
Rb5 — Rb4, 20. Rxb4 — axb4. 21.
Bg4 — Ba6, 22. Bh3 — Bxb5 23.
cxb5 — Hae8, 24. Ha1 — Ha8, 25.
Ha2 — f5, 26. Hfa 1 — f4, 27. f3
— Rf6, 28. b3 — h5, 29. Be6 —
Rh7, 30. Bel og hér sömdu kepp-
endur um jafntefli.
Enn hefur okkur ekki borizt töfluröð
keppenda, en hún verður birt strax og
hún berst.