Morgunblaðið - 10.07.1976, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. JULl 1976
19
Slagsmálasveit stúd-
enta reiðir til höggs
í Morgunblaðinu birtist hinn 1 júlí
greinarkorn eftir Magnús Ásgeirsson
stud. oecon, sem ber yfirskriftina
„Slagsmálasveit stúdenta'' — en er þó
að stærstum hluta helgað lítilsháttar
ærunarti í minn garð Af lestri þessarar
greinar er Ijóst, að seint mun hún þoka
höfundi sínum á bekk með ritsnilldar-
mönnum íslands. Greinin er sannast
sagna hin mesta böslusmíð, og vissu-
lega er mér Ijúft að votta Mbl virðingu
mína fyrir þá hárnæmu smekkvisi sem
blaðið sýnir, með því að setja grein
Magnúsar stað með erlendum
skemmtifregnum En vegna þeirrar
venju sem mér var bernskum innrætt,
að skipa sannleikann ætið til öndvegis,
get ég ekki látið hjá liða, að hnýta
samvægilega í Magnús, með því að í
grein hans er margt ofsagt, sumt van-
sagt en flest missagt
HIN ÞÖGULA EYMD
Lesendum Mbl til upplýsingar skal
þess getið, að Magnús þessi hefur um
hríð setið í Stúdentaráði Háskólans
fyrir félagsskap sem kallar sig Vöku-
félag lýðræðissinnaðra stúdenta,
en vont fólk kallar stundum
útibú sjálfstæðisflokksins í
Háskólanum í Stúdentaráði fara
fram umræður um margvísleg málefni,
og tíðúm gerist það, að mönnum hitn-
ar í hamsi. Einn er þó sá maður sem af
stakri geðprýði situr fundi ráðsins og
sýnir mikla stillingu, reyndar svo
mikla, að hingaðtil hefur hann stillt sig
um að segja aukatekið orð. Má af því
marka, hversu vel hann vinnur stúd-
entum Þessi orðfái maður er Magnús
Ásgeirsson. Slíkir skoðanaleysingjar
eru stundum nefndir atkvæðadýr. Þeir
eru jafnan vel rækir í flokki og telja
trúmennsku og auðsveipni við hús-
bændur sína þá dyggð sem best dugir
til metorða
Það kom því fáum á óvart, þegar
Magnús var sendur fram á ritvöllinn, er
dró að kosningum í Háskólanum á
vetri nýliðnum, og aurkasts var þörf.
Vinstri sinnar reyndu þá sem endranær
að heyja kosningabaráttu á málefnaleg-
um grunni En slíka þolraun stóðst
Vaka ekki frekar en fyrri daginn Þegar
leið að kosningum þvarr kjarkur íhalds-
stúdenta, örvænt þótti um nýja sigur-
vinninga og þá var gripið til þess
haldreipis sem jafnan hefur þótt traust-
ast í þeim herbúðum; að nota Mbl. og
viðfræga útbreiðslu þess til að dreifa
röngum upplýsingum, að sjálfsögðu i
bland við sannleikann eins og hin
göbbelska teória ráðgerir. Sem fyrr
segir féll hið ömurlega hlutskipti blekk-
ingarmeistarans í skaut Magnúsi.
Vaka þarf nú enn að koma viðlíka
boðskap á framfæri, og aftur er Magn-
ús fenginn til að handfjalla staðreynd-
irnar jafn frjálslega og áður. Ekki veit
ég hvað honum gengur til með athæfi
sínu, má vera að ráðgátur viðskipta-
fræðinnar hafi lagst svo þunglega á
sinni hans, að hann beri ekki lengur
skilning á mun góðs og ills og er
honum þá fyrirgefið Þó tel ég senni-
legra, að með þessu sé Magnús að slá
sig til riddara í augum félaga sinna í
Vöku, slá ryki yfir hina þögulu eymd
sina og meint skoðanaleysi á fundum
Stúdentaráðs og baða sig ögn í þeim
dýrðarljóma sem mönnum af hans
sauðahúsi þykir leika um þá sem ber-
ast nokkuð á Slíkan veikleika kunna
þeir forsprakkar Vöku að notfæra sér,
sem stýra liði að tjaldabaki, en dirfast
ekki sjálfir fram fyrir skjöldu
TIL HVERRA ER
LEIKURINN GERÐUR?
íhaldsmenn i Háskólanum komu
ekki fram með gagnrýni á þinghúsföi
námsmanna fyrr en á fundi Stúdenta-
ráðs 28. júní sl Þá voru fimm vikur
liðnar frá því hún var farin. Ekki kom
neinum á óvart, að þeir skyldu gagn-
rýna þennan þátt námsmanna í eigin
kjarabaráttu, þar sém í honum fólst
hörð árás á þau öfl, sem Vaka hefur
tengst traustustum böndum í tímanna
rás. Það þótt einungis sanna, sem fyrir
var þekkt, að sú taug sem liggur milli
Vöku og föðurtúnanna er að miklum
mun rammari en það afl, sem knýtir
hana v*ð þorra stúdenta og hagsmuni
þeirra Hitt sætir furðu, hversu seint sú
gagnrýni er fram komin, einkum sé
haft í huga:
1) Meir en fimm vikur líða frá þinghús-
förinni, áður en íhaldsstúdentar
skræmta, og stóð þeim Morgunblaðið
vafalaust opið til árása sem fyrr.
2) Einn Stúdentaráðsfundur hafði liðið,
án þess að nein gagnrýni kæmi fram á
aðgerðirnar í sölum Alþingis
Því er ekki nema eðlilegt, að í hugum
margra stúdenta kvikni spurningin,:
Hvers vegna biðu Vökumenn svo lengi
með gagnrýni sína, fyrst þeir töldu
hennar þörf á annað borð? Og hvers
vegna hasla þeir gagnrýni sinni völl á
síðum Mbl en ekki á vettvangi Stúd-
entablaðsins, sem væri þó eðlilegast?
Fyrir þá sem hafa fylgst með stúd-
entapólitík á íslandi undanfarin ár, er
svarið augljóst innritun nýstúdenta til
Háskóla íslands er hafin, og hér er
sumarbomba Vöku á ferðinni Nú skal
strax byrjað að innræta nýstúdentum
mun góðs og ills, hverjir séu góðir
menn og vondir í Háskóla íslands Til
þess hefur Vaka hin síðustu ár haft
þann hátt á að blása upp litskrúðuga
sápukúlu, þar sem grimmileg vonska
hinnar „fámennu öfgaklíku'' sem ræð-
— Opinberir
starfsmenn
Framhald af bls. 12
í efnahagsmálum landsins er
orðið skelfilegt, svo að ekki sé
meira sagt.
í apríllok var því lýst yfir að
greiðsluhalli á fjárlögum á
fyrsta ársfjórðungi þessa árs
næmi um 214 milljónum sterl-
ingspunda. Rúmlega 60% af
þessu fé runnu til launa-
greiðslna einvörðungu. Þessum
halla var að mestu leyti mætt
með því að prenta nýja peninga
og kynda þannig enn undr verð-
bólgubálinu, en árlegur ver-
bólguvöxtur í Argentínu er um
400%. Ríkisstjórninni er vita-
skuld mjög umhugað um að
hægja á verðbólgunni og i þeim
efnum á hún vart annars úr-
kosti en að draga úr opinberri
eyðslu með því að segja upp
hundruðum þúsunda opinberra
starfsmanna.
ur ferð í Stúdentaráði, er spegluð í
mörgum litbrigðum. Á þann hátt nota
þeir Morgunblaðið og sannverðugleik
þess til að beipa skoðunum nýstúdenta
í réttan farveg Eða hver trúir, að
bláber tilviljun valdi því, að birting
hinnar furðulegu ritsmíðar Magnúsar
beri upp á fyrsta dag innritunar?
En svo virðist, sem þessi sápukúla
muni nú springa í andlit þeirra sem
hana blésu og þá getur sviðið í aug-
um lítilla Vökustráka.
GETSAKIR OG DYLGJUR
Grein Magnúsar ber yfirskriftina
„Slagsmálasveit stúdenta' og siðar i
greininni talar hann um „fylkingu stúd-
enta", er beiti lögreglu landsins of-
beldi, og hnýtir mér þar rækilega við
Hér vakir greinilega tvennt fyrir
Magnúsi. Annars vegar skal nú blásin
út sú lygi að vinstri menn í Háskólan-
um skipuleggi nú sveit áflogaseggja,
sem séu reiðubúnir til allskyns óhæfu-
verka, — þá væntanlega í nafni heims-
kommúnismans—, og hins vegar skal
það brýnt fyrir lýðnum, að sé formaður
Stúdentaráðs ekki forkólfur þessa
meinta hryðjuverkahóps, þá sé hann
amk. í mjög nánum tenglsum við
hann. Magnús mun þá væntanlega
kalla mig Össur Baader { næsta skáld-
verki sínu.
Þrátt fyrir að hér liggi leið greinar-
höfundar sem fyrr utan endimarka
sannleikans, er þetta ekki í fyrsta sinn,
sem Vökumenn láta slíkan óhróður frá
sér fara Einn af forsprökkum Vöku —
Kjartan Gunnarsson — gerði þetta
ma. að umtalsefni á síðasta fundi Stúd-
entaráðs í grein sinni hefur Magnús
orðrétt eftir Kjartani „þessi hópur virð-
ist vera einskonar stormsveit "
Hér líkja þeir kumpánar möo. íslensk-
um stúdentum og skólasystkinum sín-
um við þá herflokka , sem mestri ógn
og skelfingu hafa valdið í sögu mann-
kynsins, stormsveitir Adolfs Hitlers.
Hvílík smekkvísi. Til frekari vitnis um
þann grunn, sem nefndur Kjartan reisir
mál sitt á, má nefna, að hann vék að
því, að „stormsveitin" hefði byrjað feril
sinn með töku á skrifstofu Nató hér f
borg Af því tilefni sagði hann*ma. að
„grunur léki á, að formaður Stúdenta-
ráðs væri einn af forsprökkum þessa
hóps " Þetta leyfði Kjartan sér, þrátt
fyrir þær staðreyndir málsins — sem
hann hefði betur kynnt sér áður en
hann hóf geipan sitt — að formaður
stúdentaráðs og smiður þessarar grein-
ar kom þar hvergi nærri Reyndar virð-
ist svo, að helstu afleiðingar þeirrar
„skrifstofutöku" hafi orðið, að sá
skjálfti er hljóp í taugar hjartveiks lög-
fræðings við þetta atvik, hefur nú færst
yfir í taugakerfi Sjálfstæðismanna í
Háskóla íslands og slævt allverulega
eðlilegan hugsanagang
Að öðru leyti vil ég segja við Kjartan
og kumpána hans eins og Jón úr Vör
við M Johannesen ritstjóra Svona
málflutning gef ég ekki háa einkunn'
SAMSTARF VÖKU OG
NASISTA Á 4. TUGNUM
Einn af áherslupunktum greinar
sinnar setur Magnús í frásögn af
„skrýddum sveitum Nasista og komm-
únista,, sem voru að sögn hans áber-
andi þáttur í menningarlífi bæjarins á
4 tugnum Og eðli sínu trúr reynir
hann að vekja til skyldleika milli þeirra
og þess hóps, sem mótmælti náms-
lánafrumvarpinu af pöllum Alþingis.
En Magnúsi væri hollt að bregða Ijósi
yfir sögu Vöku — síns eigin félags Þá
myndi hann komast að því, að Vaka
var stofnuð sem breiðfylking gegn
öfgahópum af ýmsu tæi, þám. Nasist-
um Skömmu eftir stofnun Vöku fóru
fram kosningar í Háskólanum Vaka
hlaut þá 4 menn kjörna, vinstri menn
4 en Nasistar 1 Nú væri rökrétt að
álykta, að Vaka hefði þegar gengið til
samstarfs við vinstri menn í því skyni,
að kveða niður hinn nasíska öfgahóp
og vinna þannig að uppfyllingu stofn-
markmiða sinna En hvað gerðist? Jú-
Vaka gerði bandalag við Nasista til að
ná meirihlutaaðstöðu, og stuðlaði
þannig að framgangi þeirra málefna,
sem Nasistar í Háskólanum höfðu á
stefnuskrá sinni. Með því að snúast til
fylgis við hinn nasíska öfgahóp, vó
Vaka að upphaflegum markmiðum sín-
um, sem er ömurlegasta hlutskipti er
nokkurt félag getur öðlast. Samt líkir .
Magnús vistri mönum við stormsveitir.
Býr nokkur í glerhúsi?
RANGFÆRSLUM HNEKKT
Hér ætla ég að hrekja beinar rang-
færslur sem greinarhöfundur prýðir
ritsmíð sína með Hann talar ma.
fjálglega um, að „nokkrir stúdentar
með Össur Skarphéðinsson í broddi
fylkingar " hafi staðið að þinghús-
förinni. Hér er mjög orðum hallað
Stúdentar voru í minnihluta á þingpöll-
um, en mikill meirihluti mótmælenda
var úr öðrum framhaldsskólum. En
með því að aflaga þennan atburð og
kenna stúdentum um, leggst greinar-
höfundur á sveif með þeim öflum, sem
hafa frá valdatöku vinstri manna í Há-
skólanum lagt allt kapp á að sverta
stúdenta í augum alþýðu Hann kennir
því augljóslega upprunans
Þá staðhæfir Magnús, að námsmenn
hafi „beitt þingverði og lögregluþjóna
ofbeldi' Þetta er rangt Við ræðu mína
var mikil þröng námsmanna á þing-
pöllum. Það olli því glundroða, er
fjórar eða fimm óeinkennisklæddar
verur hófu að ryðjast inn eftir pöllun-
um með stunum og blæstri, og veltu
ma bekk um koll i æði sínu Mjög var
þvi erfitt um vik, að víkja fyrir þessum
óróamönnum, auk þess sem sú sið-
venja ríkir á íslandi, að þæfast sem
best fyrir þeim sem með ofbeldi hyggj-
ast ryðja sér braut. Og hið eina sem
þessum mönnum var gert til óhægðar,
var að fólk þæfðist fyrir þeim, enda
erfitt að víkja i slíkum þrengslum.
í annan stað fullyrðir Magnús, að
þarna hafi „likamsmeiðingar' átt sér
stað Hér er um mjög alvarlega ásökun
að ræða, og ég skora á hann að finna
þessum ummælum stað, en reynast
ella sá maður að biðjast afsökunar á
orðum sinum
Þá fullyrðir hann, að námsmenn hafi
raskað starfsfriði Alþingis með athacíi
sínu Hér er ein rangfærslan i viðbót.
Þegar ræðuhöld okkar hófust, hafði
þingforseti slegið í bjöllu sína, til merk-
is um frestun þingfundar Þingsköp
voru því ekki rofin, og því ekki framið
lögbrot. Og þar eð lögbrot var ekki
framið, er sýnt, að löggæzlumenn voru
ekki hindraðir í starfi Magnús bítur
þarna í skottið á sjálfum sér í rökleiðslu
sinni, og sýnir enn á ný, að lögmál
rökvísinnar er í höndum hans undir-
orpið sama stirðleika og beiting sann-
leikans.
Þá er að geta, að greinarhöfundur
telur, að atburðirnir í þinginu hafi gerst
i óþökk alls þorra stúdenta og „hnekkt
áliti þjóðarinnar á stúdentum" Nú er
mér ekki fullkunnugt um „álit þjóðar-
innar á stúdentum ", en tel vist, að vaði
„þjóðin" í þeirri villu, að stúdentar séu
flestir af kalíber Magnúsar og fylgifiska
hans, þá sé það álit heldur óburðugt
Eitt af markmiðum þessarar greinar er
einmitt að forða slíku Hitt er jafnvist,
ef marka má ummæli fólks, að mót-
mæli okkar i sölum Alþingis mæltust
vel fyrir meðal almennings, vafalitið
vegna þess álits, sem þingið hefur
aflað sér fyrir starfshætti sina Og væri
vinsældum þessa atburðar og réttmæti
skotið undir atkvæði innan Háskólans
má heita öruggt, að fylgjendur hennar
næðu langt út fyrir flokkslinur vinstri
manna
TILDRÖG MÓTMÆLANNA
Það, sem orsakaði mótmæli náms-
manna á pöllum Alþmgis hinn 1 7. maí
sl. var í fyrsta lagi, að mjög erfitt var
um vik að framkvæma „hefðbundin"
mótmæli Það stafaði af þvi, að rikis-
valdið hafði af kænsku sinni frestað
Framhald á bls. 25
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
SONUR okkar gekk f söfnuð, þar sem menn trúa ekki á
frelsandi kraft Krists. Við höfum reynt að sýna honum fram
á, að honum hafi orðið á mistök, en hann skellir skollaevrum
við orðum okkar. Hvað eigum við að gera?
Ungt fólk trúir oft öðruvísi en foreldrar þess — og
oft varir þettu um stundarsakir. Ástæður til þessa
eru margvíslegar — og stundum er engin sýnileg
ástæða. Það kemur fyrir, að það fer annan veg en
foreldrarnir, af því að það sér, að þá skortir einlægni
og sannan áhuga. Oft er orsökin hin venjulega
uppreisn æskunnar gegn erfðavenjum og löngunin
til að verða ,,frjáls“ undan handarjaðri foreldranna.
Þá kemur fyrir, að um er að ræða einlæga löngun til
þess að finna það, sem er satt og gott, sanna trú.
Mörg heimili hafa sundrazt vegna ólíkra viðhorfa í
trúmálum. Þetta er sorglegt, því að markmið sannr-
ar kristinnar trúar er öðrum þræði að efla kærleika
og skilning á heimilunum. Þegar þetta gerist, er
alveg víst, að annar hvor aðilinn hefur rangt fyrir
sér, foreldrarnir eða barnið.
Þér teljið, að sonur yðar hafi á röngu að standa þó
að svo kunni að vera, skulið þér ekki þylja langar
rollur yfir honum. Ávítið hann ekki. Umfram allt
skulið þér halda áfram að elska hann og biðja fyrir
honum. Tíminn er mikill læknir, einkum ef allir þeir,
sem hlut eiga að máli, hafa opinn huga gagnvart
sannleikanum. Ef afstaða hjarta yðar er rétt og þér
eruð trúr i bæninni, efast ég ekki um, að sonur yðar
snýr aftur. „Fræð þú sveininn um veginn, sem hann
á að halda, og enda á gamals aldri mun hann ekki af
honum víkja.“ (Orðskviðirnir 22,6).
— Orgland
Framhald af bls. 13
grein í Aftenposten um
„Islandsk dikt“ 17.
febrúar 1976. Hann gefur
Orgland hæstu einkunn
fyrir þýðingarnar og tel-
ur hann afburðamann í
list sinni, raunar sé ekki
hægt að sjá að þetta séu
þýðingar, svo ósvikin sé
gáfa Orglands. Hann
fagnar útkomu þessarar
stóru bökar, fleytifullrar
af ljóðlist íslendinga. Eft-
ir það segir hann orðrétt:
„Ekki er hægt að finna
neinn allsherjar sam-
nefnara fyrir þá ljóðlist,
sem lesa má í úrvali Org-
lands. Til þess er breidd-
in í innihaldi bó^arinnar
of mikil og sérkenni ein-
stakra skálda i stíl og efn-
isvali of fjölbreytileg.
Eitthvað sér-íslenzkt
(typisk islandsk) er ekki
hægt að benda á. En það
sem í heild vekur athygli
manna er, að öll þessi
ljóðskáld — bæði eldri og
yngri — hafa samt sem
áður, að meira eða minna
leyti, visst sameiginlegt
svipmót. Og þetta sameig-
inlega svipmót er þjóð-
ernisleg meðvitund
þeirra. Henni má ekki
rugla saman við þjóðern-;
isstefnu eða þjóðerniá1
rómantík. Það sem hér er
átt við er tilfinning skáld-
anna fyrir nánum tengsl-
um — í blíðu og striðu —
við landið og þjóðina.
Þessa sjást gleggri merki
hér en i skáldskap flestra
annarra þjóða."
Þessi kjallaragreinar-
höfundur, Steinar Wiik,
finnur áhrif frá Norð-
manninum Obstfelder í
„Dropatali" Guðmundar
Guðmundssonar. Sem
dæmi um róttæk skáld
nefnir hann séra Sigurð
Einarsson.(Sordavala) og
Jóhannes úr Kötlum, en
fremstan módernistanna
telur hann Stein Stein-
arr, — einnig tilnefnir
hann Jón úr Vör.
Gagnrýnandinn Tor-
björg Solberg skrifar i
Telen 22. janúar 1976 ú
„Islandske dikt“. Meðal
annars gerir hún saman-,
burð á þeim llnni Bjark-
lind (Huldu) og Nínu
Björk Árnadóttur, og
birtir kvæði eftir báðar.
Þær eru ólíkar, eitthvað
tengir þær þó saman.
Kannski er það trúin —
Guð?
Ef ef til vill er það þó
Ingimar Erlendur Sig-
urðsson, sem hæsta eink-
unn fær hjá Torbjörg Sol-
berg:
„Hann hefur verið að
leita og virðist hafa fund-
ið fótfestu. Litum á
kvæði hans Guð,“ segir
hún:
„Som ein blind mann
kjenner regnet
fell pá hendenesine
i mörkret
og ikkje ser himmelen
Som ein blind mann
kjenner angen
ströyma mot sansane sine
i mörkret
og ikkje ser
blomen
ser vi
ditt ásyn
(iud.“
Eréttir hafa borizt um
margar fleiri greinar
þekktra norskra gagnrýn-
enda um þýðingar Org-
lands og er hvarvetna
lokið á þær miklu lofs-
orði.
Sjálfur hef ég ekki
miklu við þetta að bæta.
Aðeins vænti ég þess af
skáldum íslands, að þau
kunni þýðanda sínum, dr.
Ivari Orgland, þakkir fyr-
ir bókina „Islandske
dikt". Útgefandinn,
Fonna Forlag, ætti held-
ur ekki að gleymast. Og i
þetta sinn ætla ég að taka
ofan hattinn fyrir bók-
menntafræðingunum —
þeim norsku.
Guðmundur
Danlelsson.