Morgunblaðið - 12.01.1977, Page 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. JANÚAR 1977
13
Rabbað við Sigfríð Þórisdóttnr,
m.a. nm dýraspítalaim í Víðidal
Allan desembermánuð
hafði Sigfríð í nógu að
snúast við að klippa og
snyrta krulluhunda
fyrir fólk víðs vegar
um landið.
mjög vinsælt tómstundagaman,
jafnt meðal barna sem fullorð-
inna, hér aðeins leikföng, sem
börn kunni ekki að fara með.
I framhaldi af þessu spyrjum
við hvort tslendingar fari yfirleitt
illa með sín heimilisdýr.
— Þvi miður er það alltof
mennt miklu meira fyrir t.d.
hundinn sinn og gerir sér grein
fyrir að það er því sjálfu að kenna
ef eitthvað fer úrskeiðis ekki
dýrinu, eins og hér virðist vera
algengast að álíta, en auðvitað eru
til undantekningar erlendis eins
og hér.
Dýraspítalinn
hýsir dýr
fólks í
sumarleyfi
Eins og sagði í upphafi er
reiknað með að dýraspítalinn taki
til starfa innan skamms og við
biðjum Sigfríð að segja okkur frá
hvernig áætlað er að starfsemin
fari fram.
— Til að byrja með verður
dýraspitalinn liklega opinn
tvisvar i viku og að þar verði þá
dýralæknir og dýrahjúkrunar-
kona. Simaviðtalstimi verði síðan
á hverjum degi. Hins vegar er
fyrirhugað að i sumar verði hægt
að geyma dýr í dýraspíltanum, ef
eigendur þeirra þurfa að bregða
sér frá og geta ekki tekið dýrin
með sér.
— Annars er ekki á þessu stigi
hægt að segja endanlega hvernig
starfsemin fer fram, reynslan
verður að skera úr um á hvern
hátt er réttast og bezt að reka
þessa stofnun. Þetta er allt svo
nýtt hér á landi og engin reynsla
komin á starfsemi sem þessa. Til
að mynda er ég að sækja um að fá
atvinnuleyfi sem dýrahjúkrunar-
kona hjá landbúnaðarráðuneyt-
inu. Eiga þeir að þvf er mér skilst
í hálfgerðu brasi með leyfið fyrir
mig, því slíkir pappfrar hafa
aldrei verið gefnir út hér á landi
áður.
Sigfríö Þórisdóttir við dýraspítalann í Víðidal,
sem fljótlega hefur starfsemi sína.
algengt, en t.d. í Bretlandi er allt
miklu jákvæðara hvað varðar um-
gengni fólks og dýra i þéttbýli.
Það vantar þessa „hunda-
menningu“ hér á landi, sem er
hreinlega hluti af lífi fólks t.d. í
Bretlandi. Fólk verður að hugsa
sig vel um áður en það fær sér
heimilisdýr, ef fólk t.d. fær sér
hund eða kött, þá er það í
rauninni að skuldbinda sig til
10—15 ára. Fólki ber að varast að
falla i freistni fyrir litlum hvolpi
eða kettlingi, en því miður er það
alltof algengt að þetta gerist og
þegar dýrin eru orðin hálfstálpuð
er þeim lógað, vegna þess að fólk
er búið að fá leið á þeim.
— Það er of mikið um það að fólk
sé að fá sér skraut eða leikfang
þegar það eignast heimilisdýr,
þessum hugsunarhætti þarf að
breyta. Erlendis gerir fólk al-
Nóg að gera
við hunda-
snyrtingu
allan desember
Ekki hefur Sifgríð verið
aðgerðalaus síðan hún kom heim
frá námi því auk þess að starfa
fyrir fyrrgreind félög, hefur hún
m.a. fengizt við að snyrta dýr.
— Ég auglýsti í nóvember að ég
tæki að mér að snyrta og klippa
hunda og frá þvi að auglýsingin
birtist hefur verið stanzlaus
„traffik". Ég klippti að meðaltali
einn hund á dag allan desember-
mánuð. Var aðallega um svokall-
að krullhunda að ræða, en þeir
Framhald á bls. 21
Undir Öfærubjargi. Flúðirnar til hægri eru hluti Lönguskerja.
„Náttúran talar þar
ein við sjálfa sig”
Þórleifur Bjarnason: Horn-
strendingabók.
Bókaútgáfan Örn og örlygur
h.f., Reykjavlk 1976.
Þórleifur Bjarnason hefur
verið mikill starfsmaður, enda
vandist hann því allt frá
bernsku sinni i Hælavík að gera
allt það gagn, sem aldur og
þroski leyfðu. Og frá því að
hann lauk kennaraprófi 1929
gegndi hann ábyrgðarmiklum
og timafrekum störfum allt til
ársins 1973. Hann var fyrst
kennari í önundarfirði siðan á
Suðureyri I Súgandafirði og frá
1931—’43 var hann kennari
bæði við barna- og gagnfræða-
skóla á Isafirði, en svo varð
hann námsstjóri á Vesturlandi
og gegndi því starfi við góan
orðstir í þrjá áratugi. En þrátt
fyrir þessi störf á hann merkan
rithöfundarferil að baki. Fyrsta
rit hans var Hornstrendinga-
bók, sem kom út árið 1943 á
kostnað bókaforlags Þorsteins
M. Jónssonar og varð mjög vin-
sæl og dáð af flestum um fram
aðrar hliðstæðar bækur. Hann
hefur og samið kennslubækur i
íslandssögu fyrir rikisútgáfu
námsbóka, og ásamt Kristni
Kristmundssyni skólameistara
samdi hann mikið og merkilegt
rit um Sléttuhrepp. Þá samdi
hann með Jóhanni Hjaltasyni,
kennara og fræðimanni, lýs-
ingu á Norður-ísafjarðarsýslu,
sem birtist i Árbók Ferðafélags
íslands.
Það varð þegar ljóst af Horn-
strendingabók, að þar hafði
verið að verki maður, sem væri
ekki síður glöggur á menn og
menningu en á land og lands-
hætti, og hafa komið frá hendi
Þórleifs skáldrit, sem eru mun
merkari en þorri manna hefur
gert sér grein fyrir, enda hefur
hann ekki átt að neina kliku-
bræður til lofgerðar skáldskap
sínum. Hann þreifaði fyrir sér
sem sagnaskáld með hinni
stuttu, en geðþekku skáldsögu.
Og svo kom vorið, en hún var
birt þrem árum sfðar en Horn-
strendingabók. Siðan komu út
1948 og ’58 hinar löngu skáld-
sögur Hvað sagði tröllið? og
Tröllið sagði, en þær eru sam-
felldar að efni — og hefur höf-
undurinn í hyggju að rita loka-
bindi, sem honum hefur ekki
enn gefizt tóm til að semja,
sakir annarra og aðkallandi
verkefna. En þau bindi, sem út
eru komin, eru merkileg fyrir
margra hluta sakir. Þar er dreg-
in upp heildarmynd af lífsbar-
áttu fólksins á Hornströndum
allt frá seinustu áratugum 19.
aldar og fram á fyrstu ár þess-
arar, þar eru margar mannlýs-
ingar, gæddar lifi og margvís-
legum sérkennum, og í þeim
gætir gamalla menningarerfða
og áhrifa harðleikinnar, en þó
heillandi náttúru. Bókaútgáfan
Norðri gaf þessar bækur út, og
þá er ráðin var útgáfa þeirrar
fyrri, var Kristján Karlsson
ráðunautur Norðra um gildi
ýmissa þeirra bóka, sem frá for-
laginu komu. Minnist ég þess
gjörla, að ég hitti hann á
förnum vegi, þegar handritið af
Þorleifur Bjarnason
fyrri bókinni lá hjá Noðra. For-
vitnaðist ég um það, hvernig
honum litist á handritið, og lét
hann vel af þvi og gerði sér
góðar vonir um framtíð höfund-
arins sem sagnaskálds. Rædd-
um við það siðan nokkuð — og
kom þá í ljós sem vænta mátti,
að Kristján gerði sér glögga
grein fyrir verðleikum hand-
ritsins. En Þórleifur hefur og
gefið út tvö smásagnasöfn, það
fyrra, Þrettán spor, árið 1955,
og það síðara, Hreggbarin fjöll,
nitján árum siðar — eða árið
1974. I þessum smásagnasöfn-
um eru margar haglega samdar
sögur og nokkrar, sem skipa má
á bekk með hinum beztu ís-
lenzku smásögum. Loks vil ég
svo minna á bókina Hjá afa og
ömmu, minningaþætti, sem Al-
menna bókafélagið gaf út 1960,
en það gaf einnig út Hreggbar-
in fjöll. Hjá afa og ömmu er
skemmtileg bók og vel samin,
og gætir þar bæði fræðimanns-
ins og skáldsins.
Svo er þá Hornstrendingabók
komin út á ný, og hefur bókaút-
gáfan Örn og örlygur lagt
áherzlu á að gera hana vel úr
Bðkmenntlr
eftir GUÐMUND
G. HAGALÍN
garði. Hana prýða allar þær
myndir, sem voru í fyrri útgáf-
unni, en þær hafði góðvinur
Þórleifs, Finnur Jónsson, al-
þingismaður og ráðherra, allar
tekið, en við hefur svo verið
bætt mörgum myndum, sem
eru verk ísfirðingsins Hjálmars
Bárðarsonar siglingamála-
stjóra, sem er frábærlega kunn-
áttusamur og smekkvís áhuga-
ljósmyndari. Nú er þetta
merkisrit gefið út i þrem hand-
hægum og snoturlega bundnum
bindum, en með áframhaldandi
blaðsíðutali.
Fyrsta bindið heitir Land og
líf, annað Baráttan við björgin
og það þriðja Dimma og dul-
mögn. Höfundur birtir formála
fyrri útgáfunnar og síðan
nýjan, þar sem hann getur þess,
að hann hafi leiðrétt smávægi-
legar villur, sem slæðzt höfðu
inn I frumútgáfuna. Hann segir
og svo:
„Ýmislegt er mér betur kunn-
ugt nú en mér var þá, svo að á
nokkrum stöðum hefur verið
bætt við texta og fyllri frásögn
gefin. Þá eru hér fjórir kaflar,
sem ekki voru í fyrri útgáfu.
Þeir eru Hvalveiðar, Mótor-
bátaútgerð i Sléttuhreppi,
Fiskimið Aðalvikinga og siðast
sagnaþátturinn Rauður logi í
Rekavík. „Síðar I formálanum
getur Þórleifur þess, að hann
hafi gert nokkrar breytingar,
þar sem honum hafi ekki fallið
fyrri frágangur sinn, en varla
muni það breyta svip bókarinn-
ar.
Allar viðbætur höfundar eru
góður fengur, og þá ekki sízt
hinn harmræni kafli, Rauður
logi í Rekavík, sem gefur
glögga mynd af réttarfari á 18.
öld og að Hornstrendingar létu
sér og ekki ótt um að til kæmu
afskipti yfirvalda, þá er mis-
jafnlega seka brotamenn rak á
fjörur þeirra, enda var það al-
kunna, að þeir forðuðu frá
höggstokk eða Brimarhólmsvist
mörgum manninum, með því að
koma honum í erlendar duggur
— og þá helzt hollenzkar eða
franskar.
Þvi er ekki að leyna, að þegar
við Þórleifur vorum samtiða á
Isafirði og urðum mjög nánir
vinir, eggjaði ég hann oft og
mörgum sinnum til að færa i
letur sögur og sagnir af Horn-
strendingum og ennfremur lýsa
landsháttum og lifsbaráttu. Ég
er því gamalkunnugur öllu því,
sem er í frumútgáfu Horn-
strendingabókar, en nú las ég
hana i sinni að nokkru nýju
mynd með mikilli ánægju enda
hafa Hornstrandir og Horn-
Framhald á bls. 21