Alþýðublaðið - 28.10.1958, Blaðsíða 3
Þriðjudagur 28. október 1958
Alþýðublaðið
3
— A \
(þýöubíaöiö
Útgefandi: A 1 þ ý ð u f 1 o k k u r i n n .
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
?; Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: Auglýsingasími: 1 49 0 1 og 1 49 02. -1 4 9 0 6 , mm
Afgreiðslusími: 1 4 9 0 0
Aðsetur: Alþýðuhúsi'ð
Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgötu 8—10.
Endurskoðunarstefnan
MYNDIN af hinum danska kommúnistaleiðtoga- Axel
Larsen, með höfuð í snöru, hefur vakið athygli. Hún er á
yfirborðinu spaugilegt sjónarspil, en undir niðri táknræn
fvrir mikla og alvarlega viðburði. Hún er, eins og útskúfun
Larsens undir urnísjá rússneskra eftirlitsmanna í sjálfri
Kaupmannahöfn, dæmi um alvarlegá erfiðleika, sem komm
únismmn á við að stríða. Þessir erfiðleikar hafa á síðustu ár-
um komið fram í fylgistapi, ekki sízt.'í Frakklandi og á ítal-
íu, sem virðist ætla að verða upphaf að hruni kommúnista-
fylgis utan járntjalds.
Allt Þetta má að verulegu leyti þakka hreyfingu.í röð-
urrí kommúnista sjálfra, sem kölluð er _endurskoðunar-
stefna. Er þetta bein afleiðing af hinu viðburðaríka 20.
þingi rússneska kommúnistaflokksins, þegar Krustjov flutti
hma frægu ræðu um Stalin ,svo og af byltingunni f Ung-
verjalandi. Hefur þúsundum kommúnista víða um lönd
þótt nóg um þessa viðburði, og þeir hafa byrjað .áð endur-
skoða stefnu sína í nýju ljósi.
Endurskoðunarstefnan hófst að marki á Ítalíu fyrir
tæpum tveim árum. Fjórir fulltrúar á þingi ítalska komm) |
únistaflokksins risu upp og gerðu kröfu uni „ítalska leið
til sósíalisma“ (en ekki ússneska), neituðu blindri trú á
flokkinn og réðust á flokksforustuna fyrir að troða á
lýðræði, frelsi og mannréttindum. Meðal þessara nianna
A þingpöllum
rr r '•’i
xieuss 1 Fdrseti Vostur-Þýzkalands, Ti-eodör íl euss vai- nýlega í opinberri heimsókn í
Englandi. Bretlandi. Hann hlaut auðvitað þær mti ttökur, sem hæfa hykir þjóðhöfðingjum
og venja cr til. Myiidin sýnir morgiinve rð b.já yfirborgarstióra Lundúnaborgar.
Fyrir miðju er „Lord Mayor” sjálfur og vinsír a megin við hann er Heuss forseti.
var til dæmis Eugenio Reale, fyrrverandi öldungadeild-
arþingmaður og miðstjórnarmaður flokksins, — sem, var
auðvitað gerður flokksrækur fyrir Þessa uppreisn. Aðrir
voru til dæmis Fabrizio Onofri og Æntonio Giolitti og var
gagnrýni þeirra svipaðs eðlis. Þeir voru einnig reknir.
Frá þessum rótum hefur endurskoðunarstefnan breiðzt
eins og eldur í sinu, unz hún er orðin svo hættuleg mþskvu.
kómmúnistum, að þeir telja eitt nauðsynlegasta hlutverk
sitt að berjast gegn henni. Um öll Iönd hafa kommúnistar
risið upp, sem neita að halda áfram að þjóna heimsveldis-
stefnu Rússa, neita að fótum troða frelsi og mannréttindi,
neita að sósíalismanum verði ekki komið á eftir öðrum
leiðum en hinum rússnesku og neita að beygja sig undir
skilyrðislausan flokksaga.
Þessi nýja stefna hefur borizt hingað til lands. Hennar
hefur gætt hiá ýmsum, sem áður voru tryggir fylgismenn
Moskvukommjúnismans, en eru það ekki lengur. Þetta er
eðlilegt, raunar óhjákvæmilegt. Ekkert er eins fjarri íslend
ingseðlinu og andleg kúgun, ófrelsi og dýrkun á fjarlæg-
um mönnum og flokkum. Spurningin er aðeins sú, hvort
hinum eiginlegu umboðsmönnum Moskvuvaldsins hér á
iandi, sem hingað tip virðast hafa orðið ofan á í öllum átök-
um innan Sósíalistaflokksins, tekst það til lengdar.
Áminning frá Njarðvíkum
VEGARSPOTTINN í Njarðvíkum; er áminning til ís-
lendinga. Við eyðum 80—90 milljónum króna árlega til
vegamþla, en dreifum því í smáskömmtum um allar jarðir
í stað þess að gera veruleg átök á þeim höfuðbrautum, þar
sem umiferð er mest. Ðytti nokkrum manni. í hug í raf-
magnsmálum að kaupa vindrafstöð á hvert hús í stað þess
að virkja Sogið?
Það er sjálfsagt að reyna að koma vegum til sem flestra
landsmánna sem fyrst. En það má ekki gerast svo hrapalega
á kostnað.þjóðbrautanna, sem verið hefur. Á þeim byggjast
vöru- og fólksflutningar, sem jafnvel hinar afskekktustu
byggðir geta ekki án verið. Alþingi verður að taka þessi mái
nýjum tökurn og tryggja myndarlega upphæð árlega til að
*era þjóðbrautixnar greiðfærari, helzt malbikaðar eða
steyptar, og öruggari á allan hátt.
hmm óskast.
Trygglngaslolfiun ríkisfns.
LAUGAVEGI 114.
MJÖG hefur verið friðsamt
á alþingi enn sem komið er á
þessari vertíð og undanskil ég
þá ekki kvöldstund útvarpsum-
ræðnanna um fjárlögin. Hér
verða þvi eng.ar stríðsfréttir
sagðar. H'ns vegar langar mig
að fara nokkrum orðum um
frumvarp og þingsályktunartil.
lögu, sem fjallar raunverulega
um eitt og asma málið. Þetta er
frumvarp Eggerts G. Þorsteins-
sonar um lífeyrissjóð sjómanna
og þingsályktunarfillaga sex
Framsóknarmanna um skipun
nefndar til að gera athugun á
stofnun lífeyrissjóðs fyrir báta-
sjómenn, verkamenn, bændur,
útvegsmenn og aðra þá, sem
ekki nj ótá lífeyristrygginga hjá
sérstökum lífeyrissjóðum.
Frumvarp Eggerts hefur áður
verið rakið hér i blaðinu, svo að
lesendur kunna skil á tilgangi
þess og tilefni. Hér skal engu
við bætt, en minnt sérstaklega
á tvö atriði. Bátasjómenn hljóta
að eiga kröfurétt á lífeyrissjóði
eins og togarasjómenn og áhafn
ir strandlerðaskipanna og far-
skipaflotans. Og þetta samræm •
ingaratriði þolir enga bið. •—
Bátasjómennimir faera nú í
þjóðarbúið helming sjávarafl-
ans, sem íslendingar lifa á beint
eða óbeint. Skilyrði bátaflot-
ans til aukinna afiabragöa auk-
ast aö mun vi'ð stækkun land-
helginnar. Hins vegar er m:kl-
um erfíðleikur háö gÖ fá menn
á bátaflotann. Verður þ'ess ærið
vart nú á haustvertíðinni. -—
Þess vegna hlýtur alþingi að
gera sérstakar ráðstafanir til að
bæta-skilyrði bátasjómanna. •—
. Slíkt v.erður áreiðanlega bezt
. gert meö því að afgreiða frum -
; varp Egerts G. Þorsteinssonar
fyrir vetar.vertíðina. Hér er í
senn uro að æða sanngirmsmál
og mikið þjóðhagslegt atriði. —-
Afli bátaflötans hefur kannski
aldrei verið mikilvægari en ein
mitt nú. En hann berst ekki á
land nema:menn fáist til að róa
og fiska.
- Þingsályktunartillaga Fram-
sóknarmannanna sex er ágæt,
svo langt sem hún nær. Hins
vegaf liggur í augurn uppi, að
athugun sú, sem þar er ráðgerð,
taki nokkurn tíma, enda gera
flutningsmenn þingsályktunar.
tillögunnar sé það Ijóst. Þess
vegna má ekki fresta afgreiðslu
á frumvarpi Eggerts G. Þor-
•steinssonar fram yfir þá at-
hugun. Hitt er rétt, sem Páll
Zóphóníasson tók fram í efri
deild á dögunum, að lífeyrissjóð
ina þarf að fella í heildarkerfi
— og því fyrr því betra.
Annars skyldu Islendingar
varast að fara vegferð eftir-
launanna í áföngum lífeyris-
sjóðanna, þó að þeir séu góðir
og blessað.r út af fyrir sig. —
Framtíðarskipulag þesasra
mála er tvíihælalaust full eftir-
laun handa öllum á ákveðnu
aldursskeiði. Sú þróun kemur
annaðhvort í selflutningum líf.
eyrissjóðanna eða einni áætl-
unarferð eftirlaunanna. Og
fýrri kosturinn verður í senn
kostnaðarsamari og erfiðari. Þá
kemur ein stéttin í spor ann-
arrar að tyggja.sé öryggi elli-
áranna. Slíkt er óþörf eyðsla á
tíma og fjármunum. Hi'tt er
miklu ráðlegra að undirbúa nú-
þegar þá frarrítíðarskipun, að
affir íslendingar hljóti eftir-
laun, þegar líður á ævidaginn.
Hjá þessu verður ekki komizt.
Þróunin hnígur í áttina 'til auk-
innar samhjálpar og sameigin-
legs öryggis. Embættismenn
eiga engan rétt til eitirlauna
umfram aðra þjóðfélagsþegna.
Hins vegar dettur engum í hug
að svipta embættismennina
þessum sjálfsagða rétti, En aðr-
ir þjóðfélagsþegnar bíða þess
að njóta hans. Sú bið má ekki
verða of löng. íslendingar eiga
að hafa fbrustu í félagsmálum,
V,ð höfum ekkert vopnað mála
lið -á okkar framfæri, en eft-
irlaunin eiga að vera íslenzku
herútgjöldin. Stjórnmálaflokk.
unum mun hollt að átta sig á
þessu í tíma. Eftirlaun handa
öllum landsins þörnum eru
krafa nútíðar og framtíðar hér
eins og annars staðar.
Meginverkefnil menningar ■
þjóðfélags eru að búa vel a>'
æskunni, hjálpa sjúkum, greioa
mannbætur, ef slys eða örorku
ber að höndum, og revna að
tryggja öllum fagra og harn-
ingjusama elli á ævikvöidinv.i.
íslendingar hafa þokazt í þessa
átt, þó að enn sé löng ieið fyrir
höndum. Æskan þarf raunar
ekki að kvarta, því að aáœgt
hefur yerið gert henni til -hagtt
og heilla, þó að sumt stancit
mjög til bóta. — Mannbæ.f.
urnar vegna sjúkdóma og slysa
eru líka þakkarverðar, enda
þótt oft sé lágt metið. Hins veg
ar skortir mjög á það, að þjoö-
félagið miuni eftir einstæðing-
unura og gamla fólkinu aö
liðnum starfsdegi. Ellilaurún.
eru aðeins til málamynda. Eng-
inn fleytir sér til afkómu á þvi -
líkum fjölum. Og úr þessu vef.ö
ur að bæta á næstu árum. Ör-
yggi í ellinni er satt að segja
lágmarkskrafa. Þeir, sem rro
eru ungir eða miðaldra á ls-
landi, ættu að minnast þesá, —
hver ju ganríla fólkið kom í verk.
ísland he’fur gerbreytzt síðustit
hálfa öld. Allt er það árangur
af vinnu þeirra, sem nú r.ertv
gamlir. Verk þeirra blasa ,við,
hvert sem liíið er - mannvit’kixtt.
atvinnutækin og menntastofn-
anirnar. Og þeir, sem í ciag eru
ungir eða miðaldra, verða gaml
ir fyrr en. varir á öld hraðans
og tækninnar, því að tímans
fugl dregur arnsúg á fluginu.
Þeir vinna einnig' til ellilauna.
Sérhver liðtækur íslendingui-
afkastar á við tvo eða þrjú
þegna annarra þjóða. Á sá auð..
ur að hverfa í botnlausa hít
verðbólgu og dýrtíðar eða á-
vaxtast til afkomu og öryggis?
Þessu verða stjórnmálaflokkam
ir að svara. Þjóðin kýs alþing-
ismeírniná^til að leysa þennan
vanda. Óg hann verður að leysa,
ef íslendingar eiga að halda á~
Framhald á 2. síðu, ,