Morgunblaðið - 24.11.1977, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1977
tllj m \ íf'.j iM%X. íoam-j-' _ y
»« |
M ,«3B1" % / ‘ '-1 fl s $ fa : IgOM f|Jjp fl n- ■
S§mmmm ÍÍftmLM 11111
Fiskiskipaflotinn:
Kaupir olíu fyrir 7
milliarða á ári
OLtA er einn stærsti útgjalda-
þáttur útgerðarinnar I landinu og
að þvf er kom fram á aðalfundi
L.t.tJ. f gær, er olfukostnaður
fiskiskipaflotans nú 7 milljarðar
á ári.
Formaður L.Í.U. Kristján Ragn-
arsson sagði á fundinum, að þar
sem hér væri um gífurlega upp-
hæð að ræða, væri ekki óeðlilegt
aó svo stór neytandi, sem útgerðin
væri, fengi að fylgjast með verð-
myndun á olfu, en það hefði ekki
fengist, þrátt fyrir fyrirheit frá
stjórnvöldum, þegar olíuverð
fjórfaldaðist við sjóðakerfisbreyt-
inguna.
Kristján sagði, að það sem helzt
hefði vakið athygli, þegar olíu-
verð hefði verið síðast ákveðið,
væri, að reiknað var mun lægra
gengi en þá var skráð éða kr.
220.80 fyrir hvern Bandaríkjadal,
í stað kr. 206.50, sem var gengið
þann dag, sem verðlagningin fór
fram.
„Ástæða þess er að olía er keypt
með 105 daga greiðslufresti, og þá
áætlað fyrir gengissigi l'/í% á
mánuði, svo ekki tapa oliufélögin
á því“, sagði Kristján.
Spá Þjóðhagsstofnunar 1978:
Kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna eykst um 5,5—6%
Reiknað er með að kaupmáttur
ráðstöfunartekna aukist um
5,5—6% á næsta ári að þvf er
segir f nýútkomnu riti Þjóðhags-
stofnunar um þjóðarbúskapinn.
Þar segir og að ekki sé hægt að
búast við að útflutningsverð sjáv-
arafurða hækki mikið á næsta ári
og vart meira en um 7% að meðal-
tali f erlendri mynt. Gert er ráð
fyrir þvf að viðskiptakjörin f
utanrfkisverzluninni haldist
óbreytt frá yfirstandandi ári.
Talið er að útflutningsfram-
leiðslan í heild geti aukizt um
2—3% á næsta ári. Heildarsjávar-
aflinn er talinn verða 1.350 þús-
und tonn, þar af er reiknað með
um 315 þúsund tonna þorskafla.
Afli botnfisktegunda annarra en
þorsks verður að öllu óbreyttu
svipaður á næsta ári og í ár, eða
nálægt 165 þúsund tonn og vænzt
er jafnmikils eóa meiri loðnuafla
1978 en á þessu ári. 1 heild er
búizt við 2—3% aflaaukningu á
næsta ári og horfur um aðra út-
flutningsframleiðslu benda einn-
ig til um 2% aukníngar 1978.
Samkvæmt fjárlagafrumvarpi
fyrir 1978 er samneyzla talin
munu aukast um 1,5%, en opin-
berar framkvæmdir dragast sam-
an um 5% á næsta ári. Fjárfest-
ingar atvinnuveganna eru taldar
munu minnka um 3%, en íbúðar-
byggingar aukast um 5—6%.
Heildarfjárfestingargjöld eru því
talin minnka um 1—2% á árinu
1978.
Þjóðarútgjöld munu aukast um
tæp 4% á árinu og fylgir því
væntanlega aukinn almennur inn-
flutningur um 6—7%. Innflutn-
ingur fjárfestingar- og rekstrar-
vara til álversins er hins vegar
talinn munu minnka um 15%.
Þjónustuinnflutningur er talinn
aukast um 6% og heildarinnflutn-
ingur vöru og þjónustu er því
talinn aukast um 3—4% á næsta
ári.
Með jöfnuði í þjónustuviðskipt-
um er heildarútflutningur vöru
og þjónustu talinn aukast um
3—4% og að óbreyttum viðskipta-
kjörum leiðir það til halla á við-
skiptajöfnuði sem nemur tæplega
1% af þjóðarframleiðsiu.
Þjóðarframleiðslan er talin
munu vaxa um 3,5—4% á næsta
ári, eða líkt og þjóðarútgjöldin.
Framleiðslufjármagn er talið
munu aukast um 4—5% og aukn-
ing vinnuafls 1978 gæti orðið um
2%.
Hrygningarstofn þorsksins
aðeins 170 þús. lestir í vetur
Dr. Sigfús Schopka:
— Líkur á lélegri vetrarvertíð við
„ÞAÐ eru lfkur á að hrygn-
ingarstofn þorsksins verði ekki
stærri en u.þ.b. 170—180 þús.
lestir f vetur, en árið 1965 var
hrygningarstofninn 1 millj.
lesta. Það eru þvf Ifkur á að
komandi vetrarvertfð við Suð-
ur- og Suðvesturlandi verði
ekki betri en á s.l. vertfð,“ sagði
Sigfús Schpka fiskifræðingur f
erindi sem hann flutti á aóal-
fundi Landssambands ísl. út-
vegsmanna sem hófst f Festi f
Grindavfk f gær.
I upphafi sagði Sigfús, að
þorskstofnínn hefði hrapað úr
2,6 millj. tonn í tæplega 1,2
millj. lestir á 10 árum, og á
sama tima, þ.e. frá 1965 til 1975
hefði hrygningarstofn þorsks-
ins minnkað enn meir, eða úr 1
millj. lesta í 200 þús. lestir.
Sigfús gat þess að sem kunn-
ugt væri hefði Hafrannsókna-
stofnunin lagt til að ekki yrðu
veiddar meira en 275 þús. lestir
af þorski á þessu ári og sama
magn næsta ár, en ljóst væri að
veiðin færi langt fram úr því
Suðurland
marki. Rökin fyrir þessarpttl-
lögu væru, að ekki væri'Vitað
hvort sá litli hrygningarstofn,
sem nú væri, gæti viðhaldið
þorskstofninum. Því væri t.d.
nauðsynlegt að vernda árgang-
inn frá 1973 sem mest, en því
miður hefði mikið verið sótt í
hann á þessu ári og þessi ár-
gangur oft verið uppistaðan í
afla togaranna.
Þá fjallaði Sigfús um ýsu-,
karfa- og ufsastofninn, en nán-
ar veróur sagt frá erindi hans i
Mbl. síðar.
Ný þota skráð í ís-
lenzka flugflotann
NVLEGA var þota af gerðinni DC
8-63 skráð í íslenzka flugflotann,
en Flugleiðir festu kaup á vélinni
í fyrra með kaup-leigusamningi.
Vél þessi tekur 249 farþega og
hlaut hún einkennisstafina TF-
FLE.
Að sögn Sveins Sæmundarson-
ar blaðafulltrúa Flugleiða festi
félagið kaup á vélinni 1. október í
fyrra af Seaboard World Airways
í Bandaríkjunum. Vélin var feng-
in með þeim skilmálum að leiga
gengi jafnframt upp i kaupverðið
og áttu Flugleiðir að eignast vél-
ina á 7 árum. Var hún áfram
skráð i Bandaríkjunum með skrá-
setningarnúmerinu N-8630.
Fyrir skömmu síðan yfirtók
japanskt fyrirtæki C ITOT & Ltd
samninginn af Seabord og varð þá
að samkomulagi að skrá vélína á
íslandi. Vél þessi hefur mest-
megnis verið i notkun hjá dóttur-
fyrirtæki Flugleiða, International
Air Bahama. Einnig hefur hún
verið notuð að hluta i Atlantshafs-
flugi Loftleióa og eftir áramót
verður hún eingöngu notuð á
þeirri flugleið, en frá 1. janúar til
1. apríl n.k. mun önnur af tveim-
ur DC 8 þotum Loftleiða verða í
leigu hjá Cargolux.
Umskiptin i tíðar-
fari fyrir norðan
Bæ. Höfðaströnd. 23. nóv.
EFTIR hausttfð svo góða, að kýr
voru látnar út fram yfir október-
lok, skipti um tfðarfar og frá 11.
nóvember hefur verið verulegur
veðrahamur, hríðarbyljir og þá
sérstaklega á útsveitum. Siglu-
fjarðarvegur hefur verið opnaður
dag og dag, en lokast jafnan sama
daginn aftur.
Vegfarendur hafa beðið með
óþreyju eftir að Héraðsvatnabrú
ytri á Eystri-Héraðsvötnum yrði
opnuð til umferðar. Er nú sú leið
opin og eylendið að austan, sem
oft var erfitt í snjóum, er nú að
mestu komið úr umferð. Vestur-
hluti á Hegranesi, sem oft teppist,
er þó i umferð ennþá.
Undanfarið hafa frjótækni-
menn verið á ferð um héraðið. Er
nú svo komið að fjölda fjár er
hægt að fá fang sama daginn og
þá ber féð á svipuðum tíma. Er
þetta sjálfsagt tækni, sem á eftir
að gjörbreyta búskaparháttum.
Já, hver veit nema við karl-
mennirnir verðum aó mestu
óþarfir i framtíðinni. — Björn.
Formaður EFTA-ráðsins:
Tillögur FÍI samrýmast
ekki stofnskrá EFTA
RÁÐGJAFANEFND EFTA hélt
fund í Sviss f síðastliðinni viku,
en ráðgjafanefndin er skipuð
fulltrúum atvinnuvega og laun-
þega f aðildarrfkjum EFTA. For-
maður EFTA-ráðsins var fundar-
stjóri, svissneski viðskiptaráð-
herrann Brugger. A fundinum
minntust fulltrúar lslands m.a. á
þá tillögu, sem Félag fslenzkra
iðnrekenda hefur gert til rfkis-
stjórnarinnar um frestun á niður-
fellingu tolla. Lýsti þá svissneski
viðskiptaráðherrann þvf, að slík
ráðstöfun samrýmdist ekki stofn-
skrá EFTA og að honum bæri
skylda, sem formanni EFTA-
ráðsins, að benda á það.
í máli Bruggers kom fram, að
ekki væri unnt að heimila frestun
almennra tolialækkana, en hins
vegar gerði EFTA-sáttmálinn ráð
fyrir þvi að leysa mætti vandamál
einstakra byggðarlaga og iðn-
greina með sérstökum ráðstöfun-
um, ef sýnt er fram á sérstaka
erfiðleika vegna aukinnar sam-
keppni.
Islenzku fulltrúarnir á fundin-
um bentu á að ýmiss konar stuðn-
ingur ríkisstjórna í þátttökuríkj-
um EFTA raskaði samkeppnisað-
stöðu iðnaðar í öðrum löndum og
torveldaði þess vegna fram-
kvæmd friverziunar. Ákvað ráð-
gjafanefnd EFTA því að tillögu
íslendinganna að láta fram fara
athugun sérstaklega á styrtyar-
starfsemi rikisstjórna við iðnað
og hver áhrif slík starfsemi hefði
á friverzlun aðildarrikja EFTA.
Fulltrúar Islands á þessum
fundi voru Gunnar J. Friðriksson,
Davíð Scheving Thorsteinsson,
Gisli Einarsson og Agnar
Tryggvason.
„Ellitrygging
fiskiskipa”
I RÆÐU Kristjáns Ragnarssonar á
aðalfundi L í Ú í gær kom það fram
hjá,h°num, að vafalitið hefði á undan-
förnum árum verið eytt of miklum
fjármunum i endurbætur á gömlum og
úreltum skipum. Þess í stað hefði þurft
að gera ráðstafanir til þess að greiða
eigendum þeirra fyrir að hætta útgerð
þeirra Sagði Kristján, að nú væri til
athugunar á vegum sjávarútvegsráðu-
neytisins í samráði við L.Í.Ú , hvort
heppilegt gæti verið að koma á fót
tryggingu er nefna mætti ..ellitrygg-
ingu fiskiskipa" til að leysa þetta mál
Jón L. Þórðarson látinn
JÖN L. Þórðarson, fyrrum for-
maður Síldarútvegsnefndar, er
látinn sjötugur að aldri.
Jón fæddist hinn 21. ágúst 1907
að Laugabóli Nauteyrarhreppi í
Norður-ísafjarðarsýslu, sonur
Þórðar Jónssonar, bónda þar, og
konu hans Höllu Eyjólfsdóttur
skáldkonu. Hann brautskráðist
frá Verzlunarskóla íslands 1927.
Jón fékkst lengst af við útgerð og
síldarverzlun.
Hann gegndi fjölda trúnaðar-
starfa, átti 11 ár sæti í stjórn
Síldarverksmiðja rikisins, sat í
stjórn Tunnuverksmiðju ríkisins
og sildarútvegsnefnd um árabil,
en var formaður nefndarinnar á
árunum 1947—'57. Um skeið var
Jón L. Þórðarson formaðu Vinnu-
veitendafélags Siglufjarðar og
Félags sildarsaltenda.
Eftirlifandi kona Jóns er Bryn-
hildur Pétursdóttir.