Tíminn - 23.06.1965, Side 2

TIMINN
MIÐVIKUDAGUR 23. júní 1965

Þriöjud. 22. júní.
NTB-Algeirsborg. — Allt var
með kyrrum kjörum í Algeirs-
borg í dag og var mestur hluti
hins gífurlega herliðs, sem kall
að hafði verið til miðborgar-
innar, dreginn til baka í dag.
í Casbah og hafnarborginni
Bone er ástandið þó mjög
ótryggt og hafa verið stöðug-
ar mótmælaaðgerðir ungra
manna, einkym stúdenta, sem
krefjast þess, að Ben Bella
verði látinn laus.
Á mánudag kom til blóðugra
átaka í Bone og féll þá fjöldi
manns. Enn er ekkert vitað
með vissu um afdrif Ben Bella.
NTB-Tel Aviv. — Bandaríski
kvikmyndaleikarinn Yul Brynn-
er lýsti því yfir í Tel Aviv í
dag, að hann hefði ákveðið að
afsala sér bandarískum ríkis-
borgararétti og sækja um sviss-
neskan ríkisborgararétt.
NTB-Tókíó. — Meira en 120
manns meiddust í einum mestu
götuóeirðum, sem orðið hafa í
Tókíó um langan tíma. Urðu
óeirðirnar í sambandi við mót-
mælafund, sem haldinn var í ■
mi^borginni út af samkomulagi,
sem gert hafði verið milli Jap-
an og S-Kóreu um framtíðar
afstöðu þjóðanna sín á milli.
NTB-Addis Abeba. — Fimmtán
konur eru meðal 2.300 fram-
bjóðenda við þingkosningarnar
í Eþíópíu, sem hefjast á mið-
vikudaginn. Kosningarnar
standa yfir í 20 daga og er ekki
um flokkaframboð að ræða,
heldur býður hver frambjóð-
andi sig fram sjálfstætt.
NTB-Haag. — Þann 28. júní
n. k. mun Júlíana Hollands-
drottning skýra opinberlega í
sjónvarpi frá trúlofun dóttur
sinnar Beatrix, krónprinsessu
og vestur-þýzka diplómatsins,
Klaus von Amsberg, fyrrver-
andi hermanns í þýzka hernum.
Samband / prinsessunnar og
Amsbergs hefur vakið miklar
deilur og mun hollenzka þingið
taka afstöðu til trúlofunarinn-
ar, er það kemur saman í ^sept-
ember.
NTB-Saigon. — Bandarisk
herþota af gerðinni F-105 fór
í dag lengra inn yfir landsvæði
N-Vietnam en bandarískar þot-
•ur hafa hingað til farið. Voru
aðeins 160 km. til landamæra
Kína, er þotan sneri við. Er
þetta í fyrsta sinn, sem gerð
er sprengjuárás á svæði fyrir
norðan Hanoi.
NTB-Moskvu. — Sovézk blöð
minntust ekki sérstaklega á
byltinguna í Alsír í dag. Sér-
legur fulltrúi byltingarráðs Al-
sír, Ben Yahia, átti í dag
tveggja klukkustunda viðræður
við Kosygin, forsætisráðherra
Sovétríkjanna, Leonid Bresjn-
ev, og Andrei Gromyko í
Moskvu og telja fréttamenn, að
hann hafi verið sendur til þess
að vinna Sovétstjórina á að
viðurkenna hina nýju stjórn í
Alsír.
DEILT UM HVAD SUNNANMENN
FÁI FRAM YFIR N0RÐANMENN
EJ—Reykjavík, þrjðjudag.
í gærkvöldi gerðu fulltj-úar
verkamanna og atvinnurekenda
grein fyrir því í útvarpsþætti
hvað á milli ber í samningavið
ræðum þeim, sem nú standa yfir.
Þeir sem þar töluðu voru, Guð
mundur J. Guðmundsson, vara
formaður Dagsbrúnar, Gunnar
Guðjónsson, formaður Sölumið
stöðvar hraðfrystihúsanna og
stéttarsambands fiskiðnaðarins,
Þórir Daníelsson, framkvæmda
stjéri Verkamannasambandsins
og Björgvin Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambandsins. Fer hér á eftir
aðalinntak erinda þeirra.
Guðmundur J. Guðmundsson
sagði, að í samningum sem þess
um þyrfti að ræða hin ýmsu
atriði samninganna efnislega
og með opnum huga, og taldi,
að svo faefði ekki verið gert nú,
og tíminn mjög illa notaður.
Hann minntist fyrst á tvö atriði
í fyrsta lagi sagði hann, að
júnísamkomulagið í fyrra hefði
verið eins árs frestur á kaup
hækkunum, sem hlytu að koma
að ári. Og í öðru lagi, að því
hefði verið lýst yfir af hálfu
verkal.hreyfingarinnar að veru
leg lækkun skgtta og útsvara
á launafólki myndi auðvelda
samningsgerð, en ríkisstjórnin
hefði ekki gert neinar veruleg
ar'Júrbætufuí iþessoHefhi; íu.. >,
' Gúðmtíftduf' áakði kröfur
VhfKálýSsféiaganná'oiveya i!j;í44I
stunda vinnuvika, almenn kaup
hækkun og fjögurra vikna orlof
og auk þess fjölmörg önnur
atriði um breytingar á samning
um, og væru mörg þessara
atriða þýðingarmikil. — „Við
höfum sett fram kröfu um kaup
hækkun eftir starfsaldri, um
að kaup skuli hækka eftir eitt
ár, eftir 3 ár, eftir 6 ár og eft,ir
10 ár um 5% hverju'sinní, eða
um 20% eftir 10 ára starf.
Þessi krafa hefur aldrei verið
rædd efnislega af hálfu atvinnu
rekenda," sagði Guðmundur og
taldi, að þessi krafa væri ekki
aðeins réttlætismál, heldur
einnig atvinnurekendum sjálf
um í hag. Aðrar kröfur, sagði
Guðmundur, eru t. d. um aukna
greiðslu á kaupi í veikindafor
föllum, þegar um er að ræða
starfsmann á sama vinnustað,
en þessar kröfur hefðu ekki
fengizt ræddar. efnislega. Hann
sagði, að lýst hefði verið yfir,
að ef gerigið yrði til móts við
þessar kröfur verkamanna,
myndi það hafa áhrif á kaup-
kröfuna sjálfa, en hún hafi enn
ekki verið ákveðin.
„Vinnubrögð atvinnurekenda
hafa verið þau, að þeir hafa
ekki rætt efnislega við þessi
* verkalýðsfélög, heldur hófu
viðræður og gerðu samninga.
við verkalýðsfélögin fyrir norð
an, og þegar því var lokið var
sagt: — Gjörið þið svo vel,
um þetta viljum við semja. —
Eg vil segja að lokum: Um
þetta verður ekkí samið“ —
sagði Guðmundur, — og skor-
aði á þá atvinnurekendur, sem
vilja semja, að beita áhrifum
sínum til þess að efnislegar
viðræður hefjist.
Gunnar Guðjónsson sagði í
upphafi, að hann myndi ræða
þetta mál eingöngu frá sjónar
miði fiskiðnaðarins. Hann
minnti á, að um 93% af gjald
eyrisöflun þjóðarinnar byggist
á fiákveiðum og fiskiðnaði. og
býggðist því lifsáfkbmá þjbðár
iriiiar, beint eða óbeint, á þess
um atvinnugreinum. Hlyti því
allt kaupgjald í landinu að
miðast við gjaldþol þessara
atvinnuvega, og sagði að fisk
iðnaðurinn gæti ekki velt kaup
hækkunum yfir á aðra, þar
sem hann væri bundinn af
heimsmarkaðsverðí afurðanna.
Hann sagði, að frá sjónar-
miði fiskiðnaðarins bæri því
miður allt á milli. Hann sagði
athuganir hafa sýnt, að fisk
iðnaðurinn berðist nú í bökk-
um, og ætti að vera ljóst, að
með öllu væri útilokað, að
hann gæti tekið á sig nokkrar
kostnaðarhækkanir án þess að
fullar bætur, og heliiir betur,
kæmu á móti. ,,Fiskiðnaðurinn
hefur á undanförnum árum,
eftir því sem fjármagn og að-
staða hafa leyft, lagt áherzlu
á að mæta auknum tilkostnaði
með hagræðingu í vinnubrögð
um og endurbótum framleiðslu
tækja, jafnframt því sem unn
ið hefur verið að því að koma
á aukagreiðslufyrirkomulagi
eftir afköstum og nýtingu. fíér
er um raunhæfar kjarabætur
að ræða í stað kaupgjaldshækk
ana, sem óumflýjanlega þurrk
ast von bráðar út í þeirri verð
bólguskriðu, sem þær hleypa
af stað. Það ætti reynslan nóg
samlega að hafa sýnt okkur“
— sagði Gunnar að lokum.
Þórir Daníelsson sagði, að í
stuttu máli mætti svara spurn
ingunni á þessa leið: — ,,At-
vinnurekendur telja, að samn
ingarnir sem gerðir voru við
verkalýðsfélögin á Norðurlandi
annan í hvítasunnu hafi mark
að þann ramma er allír samn-
ingar við hin almennu. verka-
lýðsfélög á þessu voru verði
að miðast við. Verkalýðsfélög
in. sem enn eiga ósamið, telja
aftur á móti að sá rammi rúmi
með engu rnóti Þær lágmarks
kröfur, sem nú verðí að.upp-
fylla.“
Hann sagði, að samningar
nörSanmanna miðuðust við það
ástand, sem ríkt hefði í at-
vinnumálum þar síðustu miss
iri. Væru samningar norðan-
manna skoðaðir í þessu ljósi,
og hafðar í huga þær sérstöku
kröfur, sem þeir gerðu til ríkís
valdsins um úrbætur í atvinnu
málum, mætti vera ljóst, að
harla litlar líkur voru til þess,
að Þeir myndu gera samninga,
sem fullnægðu kröfum verka
fólksins annars staðar á land
inu. Hann taldi. að miðað við
aðstæður hefðu nnrðanmenn
að mörgu leyti gert viðunan-
legan samning og náð í ýms
um greinum umtalsverðum ár-
angn.\
Þá sagði Þórir, að í samnings
viðræðum við verkalýðsfélögin
í Reykjavík og Hafnarfírði
hefði ekkert gerzt.
Björgvin Sigurðsson sagði,
að spurningunni væri ekki auð
svarað, þar sem ekki hefðu
verið settar fram endanlegar
kröfur verkalýðsfélaganna.
Fram hefðu verið settar kröf
ur um ýmsar kjarabætur, en
almenn kauphækkunarkrafa
boðuð síðar. Þó sagði hann, að
þær kröfur, sem fram væru
komnar, væru að hans áliti ærn
ar. Nefndi hann fyrst starfsald
urshækkanir á kaupi en sú krafa
fæli í sér 20% kauphækkun
eftir 10 ára starf í sömu starfs
grein. Sagði hann, að slíkar
starfsaldurshækkanir þjónuðu
ekki tilgangi sínum sem skyldi
vegna hinnar miklu eftirspurn-
ar eftir vinnuafli og yfirborganír
hjá vissum starfshópum. Björgv
in minnti á ályktun ráðstefnu
samtaka fiskverkenda, Þar sem
skýrt kom fram getuleysi
þeirra til þess að taka á sig
aukin útgjöld, nema til kæmu
auknar tekjur. Yrði því að
styrkja þessa aðila sem nemur
allri kauþhækkunlnni.
Hann sagði, að einnig væri
krafa um mjög verulega aukn
ingu á kaupgreiðslu í veikinda
forföllum, en vinnuveitendur
teldú, að mál þetta ætti að leysa
á vettvangi almennra trygg-
inga. Þá væri farið fram á veru
legar taxtabreytingar, sem of
langt væri upp að telja, en
þýðingarmikill liður væri t. d.
krafa um að vinna við fiskað-
gerð hækki um 14,9%. Sam
kvæmt þessu ætti því verka
maður, sem unnið hefur 10
ár víð fiskaðgerð, að hækka í
kaupi um tæp 35% auk þeirr
ar almennu kauphækkunar,
sem boðuð hefur verið.
Þá væri einnig krafa um
hækkun á nætur- og helgidaga
vinnuálagi.
Framhald á 15 sií1’
Síldarfréttir þriðjudáginn 22.
júní 1965.
Fremur óhagstætt veður vai á
síldarmiðunum s. 1. só.larhring.
Hafa skipin einkum ,verið 80 —
120 mílur ANA af Langanesi.
í morgun fór veður batnandi
á miðunum. og voru skipin nokkuð
vestar- eða 100 — 120 mílur NAN
frá Hraunhafnartanga
Sl. sólarhring tilkynntu 19 skip
um afla. samtals 5.900 mál og tunn
ur.
Raufarhöfn.
Mummi GK 250 tn Óska- Halldórs
son 200 t!' Höfrungui 11 AK 200
tn
Bjarnason EA 1200 mál Gnýfarí
SH 150 mál Víðir II GK 100 mál
Hrönn 1S 150 mál og tunnur Höfr
ungur III AK 700 mál og tunnur
Pétur Jónsson ÞH 30 mál og tn.
Dalatangi.
Akurey SF 200 mál Auðunn GJK
400 mál Sigurður Jónsson SU 400
mál Halkion VE 200 mál Sunnu-
tindur SU 100 mál Björgvin EA
400 mál Björg NK 500 tn. Stefán
Árnason SU 100 tn. Skálaberg 100
Askell ÞH 150 mál Sigurðpr i tunnur.
GPK tók Þessa mynd á
Krossanesl á mánudaginn,
en þá var síldarflutningaskip
ið Polana að koma þangað
inn í fyrsta skipti með síld
arfram af Austfjarðahöfn-
um. Skipið kom með um
fjögur þúsund mál, og var
það álit tnanna, að mjög vel
hefði tekizt til um að flytja
síldina úr síldarskipunum
og yfir í Polönu, en það var
gert á rúmsjó.