Morgunblaðið - 16.05.1981, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. MAÍ 1981
Með
morgunkaffinu
Við skulum halda okkur í
hæfilegri fjarlægð, sýnist mér?
HÖGNI HREKKVÍSI
Eiður Guðnason skrifar:
„Til Velvakanda.
Undanfarna daga hafa birst í
Morgunblaðinu greinar þar sem
bílbeltum er fundið flest til for-
áttu og fullyrt, að ýmsir eigi því
líf að launa að hafa ekki notað
bílbelti, er slys bar að höndum.
Nú bið ég þá, sem efast um
réttmæti þess að lögleiða notkun
bílbelta, að hugleiða eftirfarandi
staðreyndir:
1. Það er sannað með óyggjandi
og óhrekjanlegum rökum, að
bílbelti draga úr meiðslum,
þau bjarga mannslífum.
2. Með síendurteknum og dýrum
augiýsingaherferðum í blöðum
útvarpi og sjónvarpi, er um
stundarsakir hægt að koma
beltanotkun upp í 25—30%.
Með því að lögleiða beltanotk-
un, fer hún strax upp í a.m.k.
80-90%.
Bílbelti — bjargbelti
3. Tuttugu og átta lönd hafa
lögleitt notkun bílbelta,
þ. á. m. Noregur, Danmörk,
Svíþjóð og Finnland. Er hugs-
anlegt, að allir þeir, sem fjali-
að hafa um þessi mál í 28
löndum og komist að þeirri
niðurstöðu, að lögleiða beri
notkun bílbelta, hafi rangt
fyrir sér? Ég trúi því ekki. Er
hugsanlegt að þeir tiltölulega
fáu, sem hamast gegn notkun
bílbelta hér á landi hafi rétt
fyrir sér? Ég er sannfærður
um að þeir hafa ekki kynnt sér
málið nægilega vel.
4. Norræna umferðaröryggis-
nefndin hefur komist að þeirri
niðurstöðu, að ef allir notuðu
bílbelti, mundi dánartíðni
vegna umferðarslysa lækka um
33—46%. Ef 80% ökumanna í
Bandaríkjunum notuðu bílbelti
mundi það bjarga 14 þúsund
mannslífum á ári og koma í
veg fyrir slys á hálfri milljón
manna.
5. í nýjum bæklingi frá embætti
landlæknis um bílbelti og
hversvegna notkun þeirra sé
nauðsynleg segir um ástandið
hér á landi: „... lögleiðing
bílbeltanotkunar er eitt brýn-
asta úrlausnarefnið varðandi
fyrirbyggjandi aðgerðir í heil-
brigðismálum hér á landi. Árið
1980 létust 25 manns í um-
Eiður Guðnason
ferðinni og 711 slösuðust.
Lækkun þessara talna um
fjórðung með þessari einu
aðgerð, er verkefni, sem vinna
ber að með öllum tiltækum
ráðum.“ Þennan bækling ættu
allir að lesa.
6. Oft er því háldið fram, að við
óvenjulegar aðstæður eða í
sérstökum tilvikum hafi bíl-
belti beinlínis haft skaða í för
með sér. Staðreynd er frá
erlendum rannsóknum, að til-
vik af því tagi hefur reynst
erfitt að rekja og þau hafa ríka
tilhneigingu til að gufa upp við
nána athugun.
7. Til eru þeir sem halda því
fram, að það sé skerðing á
persónufrelsi að skylda menn
til að nota bílbelti. Sannað er
að belti draga úr meiðslum og
bjarga mannslífum. I þjóðfé-
lagi okkar er sjúkrakostnaður
greiddur úr sameiginlegum
sjóðum. Mánaðardvöl á sjúkra-
húsi kostar vægt reiknað 30
þúsund krónur (3 millj. gkr.)
Með þeirri einföldu aðgerð að
spenna beltið, er sannanlega
hægt að koma í veg fyrir
milljónaútgjöld úr sameigin-
legum sjóðum. Slíkt getur
aldrei orðið einkamál þeirra
sem andvígir eru notkun bíl-
belta. Svo skulum við ekki
gleyma því tjóni sem verður í
umferðarslysum og engir fjár-
munir geta bætt — ekki öll
heimsins auðæfi.
8. Bílbeltin eru áhrifaríkasta
líftrygging, sem ökumenn og
farþegar eiga völ á. Við bökum
okkur ábyrgð með því að beita
ekki öllum tiltækum ráðum til
að koma í veg fyrir mannlegar
þjáningar, meiðsl og dauða.
Notkun bílbelta er ódýrasta og
einfaldasta leiðin, sem völ er á,
til að draga úr fórnum á altari
umferðarinnar."
„Bílbeltin eru áhrifarikasta líítrygging, sem ökumenn og farþegar
eiga völ á.“
Þessir hringdu . . .
Ekkert dregið
undan
Ágúst Gunnarsson hringdi og
hafði eftirfarandi að segja: — Mig
langar til að biðja þig að koma á
framfæri þakklæti okkar vinnufé-
laganna fyrir heimildamyndina frá
Breiðafjarðareyjum, sem sýnd var í
sjónvarpinu síðastliðið sunnudags-
kvöld. Okkur fannst þetta frábær
mynd, þar sem saman fóru góð
myndataka og nákvæm vinnubrögð.
Ekki var hikað við að fara eftir
þeim heimildum sem fyrir lágu um
atvinnuhætti á þessum slóðum og
ekkert dregið undan, enda var
heildarsvipurinn yfir myndinni
mjög eðlilegur. Og ekki má heldur
gleyma því hvað náttúrufegurðin
naut sín þarna vel. Okkur finnst
ástæða til að þakka fyrir, þegar
svona vel er að verki staðið, og við
vorum sammála um það, að þetta
væri raeð bestu myndum sem sjón-
varpið hefur sýnt af þessu tagi.
Frá Breiðafirði.
Vonandi verður hún einnig til þess
að ýta undir einstaklingsframtakið
hjá kvikmyndagerðarmönnum.
Hvað heitir kvæð-
ið og hver er höf-
undur þess?
St.Þ. hringdi og sagði: — Þegaf
ég var ungur lærði ég hugþekkt
kvæði, ort í orðastað stúlku nokk-
urrar sem er berklasjúklingur,
minnir mig. Hún er á hæli, trúlofuð
ungum manni, en er svikin. Ég held
að það byrji svona:
Meö fcxins hu«a. vinur,
í för éK slóst með þér,
um fjöll ok daii lífsins
oK kóÍKU þrunyinn vck.
Ok saklaus a-skuKÍeói
i sálu okkar hjó
OK sólin hrosti i heiði
i vorsins kyrrð ok ró.
Nú er framhaldið allt fremur
óvisst hjá mér og ekki man ég
heldur hver höfundur kvæðisins
er. Þess vegna leita ég til þín um
hjálp þar að lútandi.