Morgunblaðið - 09.12.1981, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. DESEMBER 1981
17
etasta
iazt“
iient fyrsta eintak bókarinnar
héraðsskjalavörður tók saman
kennaratal og gagnfræðinga- og
stúdentatal. Þá sá Tómas Ingi
Olrich, konrektor, um mynda-
söfnun og myndatexta.
I sögunni er getið margra
merkra atburða, meðal annars
sagt frá því er Jón Hjaltalín,
fyrsti skólameistari skólans
gekk á fund Viktoríu Bretlands-
drottningar 1868 og flutti henni
Sigrúnarkviðu á íslenzku og
mun hann vera síðasti íslend-
ingurinn, sem svo gerir á er-
lendri grund. Þá er sagt frá
„Matarmálinu", sem var eigin-
lega „Pereat" hins norðlenzka
skóla 1882 og bruna skólans á
Möðruvöllum 1902. Þá er einnig
sagt frá atburðum innan skól-
ans á kreppuárunum, þegar
menn voru meðal annars reknir
úr skóla fyrir opinber afskipti af
stjórnmálum. Einn þeirra var
Ásgeir Blöndal Magnússon, sem
rekinn var 1930, en lauk síðan
prófi frá skólanum 1943.
Sagan er í þremur bindum og
er um 1.000 síður alls. í henni
eru hundruð mynda, meðal ann-
ars myndir af öllum föstum
kennurum skólans frá 1880 svo
og þeim, sem útskrifuðust úr
honum. Þá eru myndir úr öllum
„carminum" frá því útgáfa
hennar hófst 1934. Bókin er að
öllu leyti unnin í Prentverki
Odds Björnssonar á Akureyri.
1.100 eintök hafa þegar verið
seld í áskrift og er nú verið að
dreifa þeim til viðtakenda. Bók-
in kostar 1.852 krónur í lausa-
sölu, er gefin út í 2.500 eintök-
um. Útgáfa bókarinnar hefur að
nokkru leyti verið fjármögnuð
með framlögum úr sögusjóði
skólans og einnig veitti Fram-
kvæmdastofnun ríkisins 500.000
gamlar krónur til útgáfunnar
fyrir nokkrum árum.
Fyrstu stúdentarnir frá Gagn-
fræðaskólanum á Akureyri
1927. Þeir urðu að vísu að
þreyta lokapróf í Menntaskól-
anum í Rcykjavík, og sönnuðu
með því tilverurétt hins norð-
lenzka skóla. A myndinni eru í
fremri röð frá vinstri: Eyjólfur
Eyjólfsson, Þórarinn Björnsson
og Jóhann Skaptason. í aftari
röð frá vinstri eru: Jón Guð-
mundsson, Brynjólfur Sveins-
son og Bárður íslcifsson. I>ór
arinn Björnsson varð síðar
skólameistari við skólann og
Brynjólfur kenndi við hann um
árabil.
Upphæð olíustyrkja hefur ver-
ið óbreytt síðan lög nr. 53/1980
um jöfnun og lækkun hitunar-
kostnaðar voru sett. í lögunum
segir að heimilt sé að breyta
olíustyrknum miðað við breyt-
ingu á verði gasolíu og annarra
orkugjafa. Ef olíustyrkurinn
hefði verið hækkaður í hlutfalli
við olíuverð hefði hann átt að
vera kr. 360 á ársfjórðungi þegar
fyrir síðustu olíuverðshækkun
nú á dögunum, miðað við það
olíuverð sem gilti þegar frum-
varpið um jöfnun og lækkun hit-
unarkostnaðar var samið.
Með tilliti til þessara stað-
reynda lýsir það ekki mikilli um-
hyggju fyrir því fólki, sem þarf
að bera byrðar olíuupphitunar,
og er raunar stórhneyksli að rík-
isstjórnin skuli ekki hafa notað
heimild laga til að hækka olíu-
styrkinn og nýta allt það fjár-
magn, sem Álþingi hefur ákveðið
að varið skuli í þessar þarfir.
Fyrirspurn mín veit að því
annars vegar, að fá skýringar á
þessu framferði ríkisstjórnar-
innar, og hins vegar að því að fá
úrbætur í þessu efni.
Ég legg áherslu á að ríkis-
stjórnin sjái til þess að greidd
verði viðbót við olíustyrk 1981
þannig að ráðstafað verði öllu
því fjármagni, sem fjárlög gera
ráð fyrir til olíustyrkja. Hér yrði
um að ræða allt að helmings-
hækkun á upphæð olíustyrks
fyrir 4. ársfjórðung og jafnframt
uppbót á styrki hina fyrri árs-
fjórðunga. Ákvörðun um þetta
þarf að taka strax, það væri góð-
ur jólaglaðningur fyrir þá, sem
búa við olíuupphitun. Reyndar er
þetta ekki annað en það sem rík-
isstjórninni ber nú skylda til að
gera.
Ef einhver er í vafa um rétt-
mæti þess, sem hér er farið fram
á, má vísa til staðreynda. Sam-
kvæmt niðurstöðum könnunar
Fjórðungssambands Vestfirð-
inga er mismunurinn á útgjöld-
um fjölskyldu í Reykjavík, sem
býr við hitaveitu, og sambæri-
Hríð og norðan hvassviðri um allt Norðurland:
Elztu menn líkja veðurfarinu
við veturinn 1917—18 og
sumir telja það mun verra
- rætt við fréttaritara norðanlands
Varmahlíð:
„Blindöskubylur og
sér ekki út úr augum“
„Hér er blindöskubylur og
sér ekki út úr augum," sagði
Páll Dagbjartsson fréttaritari
Mbl. í Varmahlíð. „Snjó festir
þó ekki mikið ennþá en mjög
erfitt er að aka fyrir snjókófi.
Norðurleiðarrútan fór hér
framhjá fyrir skömmu síðan og
sleppur líklega til Akureyrar
en fer varla lengra. Það verður
þó að teljast býsna vel af sér
vikið eins og veðrið er.
Þá hefur veðrið valdið erfið-
leikum í sambandi við skóla-
akstur. Börn héðan úr sveitinni
verða líklega að gista í skólan-
um í nótt. Skólinn hefur starf-
að hér eins og venjulega þrátt
fyrir veðrið en hins vegar féll
skólahald niður á Hofsósi bæði
í dag og í gær vegna veðurs. Að
öðru leyti gengur flest sinn
vanagang hér í byggðarlaginu
þrátt fyrir veðrið."
Dalvík:
„Skafrenningur og
mikið hvassvidri“
„Það er alveg snarvitlaust
veður hér — skafrenningur og
mikið hvassviðri," sagði Sæ-
mundur E. Andersen fréttarit-
ari Mbl. á Dalvík. „Færð á veg-
um er þó ekki svo mjög slæm
enn og virðist þetta vera sami
snjórinn sem alltaf er að fjúka
til. Akstur er þó erfiður þar
sem ekki sér út úr augum,
flutningabílar, sem koma
venjulega hingað um tvöleytið
frá Akureyri, voru á leiðinni
fram yfir kl. 5 og óvíst er hvort
rútan kemst alla leið í kvöld.
Skólar störfuðu hér í dag
nema yngstu börnin komu ekki
í skólann eftir hádegið. Þau
börn sem eru keyrð í skólann
frá nærsveitunum fara ekki
heim í kvöld heldur gista hér.
Tveir togaranna komu inn í
gær og voru þá mjög ísaðir en
sá þriðji er enn úti. Bátarnir
legrar fjölskyldu á ísafirði,
vegna húshitunar með olíu, sem
nemur andvirði 13,73 vinnu-
vikna. Þessir útreikningar hafa
ekki verið véfengdir. Þetta er
sambærilegt við það sem allir
þurfa að þola sem við olíukynd-
ingu búa hvar sem þeir eru á
landinu, sagði Þorvaldur Garðar
Kristjánsson að lokum.
Tómas Árnason, viðskipta-
ráðherra, svaraði fyrirspurn
Þorvalds Garðars á Alþingi í
gær og sagði að beðið væri eftir
ábendingu starfshóps, hvern veg
bregðast skyldi við í þessu máli.
Sjálfur teldi hann koma til mála,
að hækka olíustyrk fjórða árs-
fjórðungs 1981, og greiða álag á
fyrri bætur, að því tilskyldu þó,
að húshitun með olíu yrði áfram
dýrari en með innlendum
orkugjöfum, s.s. raforku, sem
væri alldýr. Verð frá hitaveitum
væri og mjög mismunandi og
færi eftir því hvenær til þeirra
var stofnað. Hvati til að nýta
innlenda orkugjafa yrði jafnan
að vera til staðar.
hafa hins vegar ekki hreyft sig
síðan veðrið skall á.“
Húsavík:
„Elztu menn muna ekki
annað eins veðurfar“
„Hér hefur verið norðan
stórhríð í allan dag en þrátt
fyrir það náði rútan að komast
hingað frá Akureyri. Nú er trú-
lega orðið ófær-t yfir til Akur-
eyrar," sagði Sigurður P.
Björnsson fréttaritari Mbl. á
Húsavík. „Flug hefur fallið
niður hingað síðan á mánudag
vegna veðurs og bátarnir hafa
ekki getað róið það sem af er
þessari viku.
Skólar hafa starfað hér eins
og venjulega þrátt fyrir veðrið
og flest gengur sinn vanagang.
Þetta fer að verða daglegt
brauð hjá okkur að hann bresti
á með svona veður því alveg
síðan í september hefur verið
hér ótíð og snjóar. Veðurfarið
þefur verið svo slæmt það sem
af er vetri að elztu menn eru
farnir að hafa á orði að þeir
muni ekki annað eins — sumir
þeirra líkja þessu við fyrri-
hluta vetursins 1917—18 en
aðrir telja að tíðarfarið nú sé
mun verra.
Kópasker:
„Veður eins og verst
getur orðið“
„Hér hefur verið glórulaus
bylur og veður eins og verst
getur orðið hjá okkur, í dag,“
sagði Ragnar Helgason frétta-
ritari Mbl. á Kópaskeri. „Þó
merkilegt sé hefur þó ekki al-
veg tekið fyrir bílfæri en hins
vegar er snjókófið svo mikið að
akstur er mjög erfiður. Hér í
þorpinu, sem æfinlega fyllist af
sköflum þegar eitthvað snjóar,
er meira að segja tiltölulega
lítill snjór og hafa bílar verið
hér á ferðinni í allan dag. Það
komst fólksbíll hingað utan af
Sléttu í dag, sem hlítur að telj-
ast merkilegt eins og veðrið
hefur verið, en þangað er nú
trúlega orðið ófært.
Veðrið hefur þó ekki valdið
verulegri röskun á lífinu hér og
hefur skólinn t.d. starfað eins
og venjulega. Læknar sem eiga
að koma frá Húsavík til að
sinna fólkinu hérna komust þó
ekki í síðustu viku og virðist
útséð um að þeir komist í þess-
ari.“
Bæjarútgerð Reykjavíkur:
15 millj. kr.
greiðsluhalli
„Lifum þessa kreppu ekki af frekar en aðrir“
segir Einar Sveinsson framkvæmdastjóri BÚR
„I»AÐ ER reiknað með að greiðsluhalli Bæjarútgerðar
Reykjavíkur verði um 15 millj. króna á árinu og má segja
að allt tapið sé af rekstri togaranna,“ sagði Einar Sveins-
son framkvæmdastjóri Bæjarútgerðar Reykjavíkur í sam-
tali við Morgunblaðið í gær.
„Það eru hreinar línur
að við getum ekki lifað
þessa kreppu af frekar en
aðrir. Það er algjört hrun
í fiskiðnaðinum og rekstr-
argrundvöllurinn er út í
hafsauga og því er ekki
hægt að fóta sig,“ sagði
Einar ennfremur.
Hann bætti því við, að
rekstur allra togaranna
væri mjög neikvæður á
þessu ári, en hins vegar
kæmi vinnslan í heild út á
núllinu hjá þeim, en ann-
ars færi staðan versnandi
dag frá degi.
Magnús Bjarnason hjá
Hraðfrystihúsi Eskfirð-
inga sagði að róðurinn hjá
þeim þyngdist sífellt. Þeir
væru að vísu með mikla
framleiðslu og því mikið
um að vera. „Eg þori ekki
að svara því hve lengi við
munum tóra. Að vísu er-
um við með mikla loðnu-
vinnslu og það er alltaf
svo að þegar mikið er um-
leikis, er auðveldara að
reka fyrirtækin um tíma,
en það má segja að við sé-
um að þvælast með ann-
arra manna fé, og það
verður ekki komist hjá því
að gera eitthvað til að
bæta rekstrargrundvöll
vinnslunnar.“
„Ástandið hjá okkur er
erfitt, en við höfum ekki
haft hátt, því þegar við
áttum hvað erfiðast feng-
um við litlar undirtektir
stjórnvalda og því sjáum
við ekki ástæðu til að hafa
hátt nú,“ sagði Stefán
Runólfsson framkvæmda-
stjóri Vinnslustöðv-
arinnar í Vestmannaeyj-
um. „Hvað við getum
haldið lengi áfram veit ég
ekki, en það er ekkert grín
að komast í þá aðstöðu að
geta ekki haldið áfram,“
sagði Stefán að lokum.