Morgunblaðið - 12.11.1982, Qupperneq 6

38
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1982
Nú þegar dagurinn styttist óðum og hitastigið
lækkar úti getur verið notalegt að sitja innan um
suörænan gróður og njóta þeirrar birtu sem fyrir
hendi er á sem bestan máta. Á undanförnum
árum hafa glerstofur af ýmsu tagi oróiö æ vin-
sælli hér á landi, en slfkt viðbótarhúsnæði hefur
notið mikilla vinsælda hjá nágrannaþjóðunum.
Fyrst í stað var algengt að menn kæmu sér upp
litlum gróðurhúsum einhvers staðar á lóðinni, en
sú_aðstaða sem fyrir hendi er í þeim nýtist auð-
vitað betur ef hægt er að ganga þurrum fótum
yfir í gróöurstofuna, og mörg þeirra íbúðarhúsa
sem nú eru í byggingu eru teiknuö þannig að
hluti húsnæöisins er undir glerþaki.
Daglegt
Viö höföum samband viö Dag-
nýju Helgadóttur arkitekt og
spuröumst fyrir um vinsældir slíkra
glerbygginga. Dagný var viö nám í
Danmörku, en þar sagöi hún tals-
veröan áhuga vera á glerviðbygg-
ingum. Nú er veriö aö byggja
nokkur einbýlis- og raöhús á Eiös-
granda sem þau Dagný, Ólafur
Sigurösson og Guömundur Kr.
Guömundsson hlutu verölaun fyrir
í samkeppni sem haldin var um
íbúabyggö þar. Ibúarnir völdu úr
þrem tillögum og viröast hug-
myndir þeirra arkitektanna um
gler, gróöur og Ijós hafa höföaö til
íbúanna. Viö fengum að sjá líkan
af þessum húsum, í raöhúsunum
eru glergluggar á þaki yfir stigun-
um á milli hæöa sem veita birtu inn
um allt húsiö, og t einbýlishúsunum
er hluti þaksins úr gleri og veitir
birtunni inn í allt húsiö og milli
hæöa og endar síöan í gróöurstofu
í öörum enda hússins. Gróðurstof-
an tengir síöan saman stofu,
borðstofu og gang og býöur upp á
ótal möguleika. „Æskilegast er aö
fólk láti skipbleggja þessar stofur í
heild viö húsin, þannig aö þær
veröi hluti af húsinu og tilviljun ráöi
ekki hvar þær eru staösettar,"
sagöi Dagný. En hvaö meö kostn-
aö viö aö koma þessu upp? Dagný
sagöi aö hann væri ekki verulegur,
þaö er ekki dýrara aö koma upp
glerþaki en venjulegu þaki. „Við
erum einnig mun betur sett en t.d.
Danir sem sífellt veröa aö hugsa
um aö spara orkuna, viö höfum
næga orku og getum því hitað
þessar stofur upp ef viö viljum.“
Dagný sagöi aö þaö væru ótal
viöbótamöguleikar í sambandi viö
þessar glerstofur, þaö væri t.d.
hægt aö byggja yfir heita potta
eöa laugar á lóðinni og nota frá-
rennsli frá húsinu til aö hita þetta
upp. En hvaöa gróöur er best aö
rækta i slíkum húsum? Hafsteinn
Hafliöason garðyrkjumaöur sagöi
að þaö færi eftir upphitun hús-
anna, sumar glerviöbyggingar eru
litiö hitaöar upp, þeim er eingöngu
haldiö frostlausum og meðalhiti aö
vetrum væri um fimm gráöur. I
slíkum vetrarskálum væri hægt aö
Við Lönguhlíðina er sem kunn-
ugt er þessi gróðurstofa sem
teiknuð er af þeim Helga og Vil-
hjálmi Hjálmarssonum og er eldri
borgurunum til yndisauka.
rækta flest allar plöntur sem vaxa
á svæöinu frá Miö-Þýskalandi suö-
ur undir Miöjaröarhaf. Ef stofurnar
eru hinsvegar hitaöar upp og hitinn
fer aö jafnaöi ekki undir 15 gráöur
er hægt aö rækta allan venjulegan
hitabeltisgróöur og venjuleg stofu-
blóm. Gleriö er ýmist einfalt, tvö-
falt eöa þrefalt eftir því hvaöa til-
gangi stofan á aö þjóna. Einfalt
gler skilar venjulega bestum
árangri ef gróöurinn á aö vera
sambærilegur því sem vex á kald-
tempruöum svæöum í heiminum,
því á þann hátt veröur andrúms-
loftiö eölilegra því hæfilegur kuldi
er plöntunum nauösynlegur.
Þeir sem eru að koma sór upp
nýju húsnæöi geta valiö úr ýmsum
möguleikum í sambandi viö staö-
setningu þessara gróðursvæða. í
Danmörku er t.d. talsvert algengt
aö um 20—30m2 húsnæðisins séu
Hér má »já hús sem arkitektinn Erik Barg byggði 1975 ( Kaupmanna-
höfn. Glerbyggingin (miðjunni tengir taman íbúðarhús hans og teikni-
stofu. Myndina fengum við hjá Dagnýju en hún vann um tíma þarna á
teiknistofunni.
undir glerþaki, ef þaö er notað á
annaö borö. Enda telst þaö þá
hluti af stærö hússins. Reynslan
hefur sýnt aö þetta svæöi virðist
sjaldan vera nógu stórt, fyrr en
varir veröur gróöurstofan vinsæl-
asti íverustaðurinn, gróöurinn tek-
ur venjulega talsvert af rýminu og
vex stööugt, og því þarf aö gera
ráö fyrir aö fólk geti t.d. setiö viö
borö, þar séu t.d. leiksvæði, hægt
aö spila borötennis eða eitthvaö
þessháttar, eöa byggt er yfir heita
potta eöa laug. Slíkur staöur fer
von bráöar að koma í staö eöa
bæta upp garöinn í kringum húsiö.
i nýrri húsum tengist þetta svæöi
gjarnan stofu og gangi, en einnig
er möguleiki á aö hafa gróöurstof-
una viö hliðina á eldhúsinu, þannig
aö borökrókurinn sé undir gleri og
stutt aö ná í tómata, gúrkur,
kryddjurtir og fleira sem hægt er
Efri hssðin I glerviðbyggingunni á
Hjallabrekku hjá þeim ólafi Sig-
urðssyni og Svövu Ágústsdóttur.
Af efri hæöinni er fallegt útsýni
yfir nágrennið, en það á eftir að
leggja síöustu hönd á innrétting-
una, blómaker eiga að vera báð-
um megin pallsins og hringstigi
niður á neðri hæöina.
... og neðri hæðin á Hjalla-
brekku. Gróðurinn er ekki kom-
inn langt á veg, en þarna má þó
sjá m.a. vfnvid og fíkjutré.
Bakhliö hússins, þarna sést hvernig bílskúrinn hefur verið tengdur
(búöarhúsinu.
„Ætli þaö séu ekki rúmlega þrjú ár síöan þetta glerhús var tekiö í
notkun,“ sagöi Friðrik Ingþórsson húsvörður og sýnir okkur sjö ára
gamlan kaktus, en hann var fluttur í húsið þegar það tók til starfa.