Morgunblaðið - 02.02.1983, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1983
53
að gefa mér kost á að tala máli
mínu, hvorki fyrir eða eftir að
þessi ákvörðun var tekin, og eng-
inn úr nefndinni hafði manndóm í
sér til að tilkynna mér þessi mála-
lok heldur lét þau berast til mín
með fulltrúa kennara á fundinum.
Er ég síðar, á skólanefndar-
fundi, lýsti undrun minni yfir
þessum vinnubrögðum, sagði for-
maðurinn að vissulega hefði það
verið klaufaskapur að láta mig ekki
vita um þessar mikilvægu bókanir,
hún hefði bara ekki hugsað útí það.
Þannig var krafan um brott-
vikninguna byggð á afglöpum
skólanefndarformanns sem hún
þagði yfir við nefndina meðan
„skróp mitt“ var til umræðu,
hrossakaupum nefndarmanna til að
leggja áherslu á að Sturla færi
(eins og 4/7 nefndarmanna vildu),
og að lokum þegjandi samþykki
samkennara minna, sem trúlega
sáu enga aðra leið færa til að
koma á friði á Þelamörk eftir
þann gengdarlausa áróður sem
haldið hafði verið uppi gegn mér
af Sturlu og hans fylgdarliði.
En hvers vegna fór ráðherra að
þessari órökkstuddu kröfu, sem
auk þess að vera á fölskum for-
sendum reist, er skýlaust brot á
lögum um réttindi og skyldur
opinberra starfsmanna (4.,7. og 11.
grein)?
Ekki hef ég svar við þeirri
spurningu því þrátt fyrir að ég
gerði mér ferð suður í ráðuneyti
til að hafa tal af mínum æðsta
yfirmanni, þá vildi hann ekki
hlusta á mitt mál hvað þá tjá sig
um hvers ég mætti vænta af hans
hálfu eða ráðuneytisins. Hvað olli
þessum móttökum hjá ráðherra
veit ég ekki, trúlega hefur hann
haft í öðru að snúast því hvað sem
hver segir trúi ég ekki að rógberar
úr Kræklingahlíðinni og Öxna-
dalnum hafi haft áhrif á afstöðu
hans til mín eða málsins í heild.
Brennivín og brugg
Sagt er, að hvenær sem menn
deili hart, komi fram ásakanir um
óeðilega meðhöndlun á áfengi og
þá ætíð frá þeim aðilanum, sem
erfiðlega gengur að fóta sig á mál-
efnalegum grunni.
Fljótlega eftir að Þelamerkur-
deilan hófst fóru að heyrast sögur
um óhóflega drykkju kennara við
skólann og ágerðust þessar sögur
eftir því sem málefnagrundvöllur
Sturlu skólastjóra varð veikari.
Það sannaðist hér, að sé sagan
sögð nógu oft við nógu marga,
endar með því að henni verður
trúað, og meira en það, því skóla-
nefndin eyddi ófáum klukku-
stundum í að ræða bruggun í
skólahúsnæðinu og gerði því Gróu
gömlu hærra undir höfði en kenn-
urum barna sinna.
Vandinn í þessu máli var þó sá,
að enginn fannst sem orðið hafði
vitni að þessum ósóma, engin tek-
ið þátt í „bakkusarblótum kenn-
ara“, eða „næturpartíum í sund-
laug staðarins" eins og segir í end-
anlegri útgáfu sögunnar, sem birt-
ist í DV-grein Davíðs Haraldsson-
ar 14. desember.
Jafnvel Kristján Sveinsson,
samkennri minn fyrrverandi, sem
Davíð segir að hafi opnað umræðu
um bruggmál, sagði, er ég spurði
hann, að hann hefði aldrei séð
menn brugga eða meðhöndla brugg í
skólahúsnæðinu, aðeins heyrt frá
því sagt einhvers staðar.
Til að varpa sannleikablæ á
þennan sögubruð lét einn harðasti
stuðningsmaður skólastjórans,
Ragnhildur, formaður skólanefnd-
ar, bóka eftir sér á skólanefndar-
fundi, að nokkrir foreldrar hefðu
komið að máli við sig í fyrra og
kvartað yfir óeðlilegri merðferð
áfengis í skólanum, en þegar á
hefði átt að herða hafi enginn vilj-
að standa við slíka ákæru. Þetta
telur Davíð í DV óhrekjanlega
sönnun, ef ég skil hann rétt, en
flestir óvilhallir sjá sem er, að hér
er verið að sanna sögu með nýrri
sögu, lygasögu.
Ekki verður fjallað svo um Þela-
merkurdeiluna að ekki sé vikið að
„Vínkaupamálinu". Ekki vegna
þess að það komi sjálfri deilunni
nokkuð við, heldur fyrir það,
hvernig ýmislegt bendir til, að
Sturla hafi ætlað að notfæra sér
atburðinn til að koma fram
áformum sínum eftir að deilan
kom upp.
Eftir því sem sagt er, þá var
vínið keypt sl. vor, þegar kennslu
var lokið í skólanum. Þá þegar
kvisaðist út hver hafði gert það og
fyrir hverja. Allt bendir til, að
Sturla hafi þá þegar frétt af brot-
inu og hefði þá, ef rétt er, átt sem
yfirmaður stofnunarinnar, að
kanna málið og gera viðeigandi
ráðstafanir. Hann gerir hins veg-
ar ekkert fyrr en tveim dögum eftir
að ég óskaði eftir fundinum, 18. ág-
úst, er hann kallar viðkomandi
kennara fyrir sig og krefst þess að
hann segi af sér starfi sínu vegna
málsins. Hann lét þess og getið að
hann hafi gert áætlun í þrem lið-
um til að hreinsa til í skólanum,
þ.e. losa skólann við okkur þrjú,
sem tveim dögum áður fórum framá
kennarafund um hagsmuni nem-
enda. Sá sem keypti vínið vildi
freista þess að halda vinnu sinni,
og skrifaði því formanni skóla-
nefndar bréf hvarí hann viður-
kenndi brot sitt og baðst afsökun-
ar á yfirsjón sinni og bað þess, að
þurfa ekki að gjalda fyrir hana
með starfi sínu.
Bréfið komst aldrei inná fund
hjá skólanefnd, því strax morgun-
inn eftir að það var afhent for-
manninum, lögðust hann (for-
maðurinn), skólastjórinn og einn
skólanefndarmanna á eitt að fá
viðkomandi til að draga það til
baka og láta málið heita „úr sög-
unni“. Gerði hann það, að sögn,
eftir að þremenningarnir höfðu
gengið hart að honum, og þá með
því skilyrði, að það yrði aldrei
framar notað gegn honum. Gengu
þau að þessu skilyrði og Sturla
sagði eitthvað á þá leið, „að ekki
þyrfti hann að óttast sig, en hann
væri smeykur um að Kjartan Heið-
berg kynni að nota það gegn hon-
um.“ Ekki kvaðst viðkomandi
óttast það, og taldi málið úr sög-
unni. Þess má geta að skólanefnd-
armaðurinn og formaður skóla-
nefndar hafa staðfest ofan-
greindan atburð og yfirlýsingu
Sturlu við það tækifæri.
Ekkert er um mál þetta rætt
næstu þrjá mánuði, eða þar til
Sturla hefur fengið meirihluta
skólanefndar uppá móti sér, og
ljóst er, að hann fær ekki haldið
stöðu sinni. Þá, á fundi nefndar-
innar 25.-26. nóvember, leggur
hann fram fyrirspurn um „hvað
líði vínkaupamálinu, hvort ekki eigi
að fara að rannsaka það“? Nú var
málið orðið opinbert og það sent
ráðuneytinu til umfjöllunar.
Það er alltaf varasamt að draga
ályktanir af atferli manna og gera
þeim upp hvatir, en óneitanlega
hvarflar það að manni að með því
að vekja upp málið þegar kennar-
arnir vildu fund um „óþægilegt
málefni" hafi Sturla ætlað að slá
viðkomandi kennara útaf laginu,
gera hann (sem var trúnaðarmað-
ur kennara) óvirkan svo auðveld-
ara væri að vinna á hinum
„skæruliðunum". Er viðkomandi
lét ekki bugast hefur Sturla séð
sig tilneyddan til að „gera gott úr
málinu" en greip svo til þess strax
og hann vantaði eitthvað stórmál
til að setja skólanefndina úr jafn-
vægi. Þetta eru auðvitað allt get-
gátur, en hafi einhver aðrar og
skynsamlegri skýringar á fram-
vindu þessa ógæfumáls, væri fróð-
legt að heyra í þeim.
Að reyna að réttlæta vínkaup
fyrir nemendur dettur mér ekki í
hug, en ef nokkrum dettur í hug að
reyna að notfæra sér slíkan verkn-
að til að hafa áhrif á afskipti við-
komandi af því viðkvæma deilu-
máli sem í uppsiglingu var, er það
alvarlegur hlutur.
Skólastjóri rekinn,
kennara vísað frá
Sturla Kristjánsson skólastjóri
sagði upp starfi sínu hinn 30. sept-
ember ’82, í þriðja skipti á því
rúma ári, sem hann var við Þela-
merkurskóla. Hinn 13. október bað
hann skólanefndina virða sér til
vorkunnar viðbrögð sína á erfiðri
stundu þann 30. september og dró
uppsögnina til baka. Skólanefndin
eða meirihluti hennar, var hins
vegar á því, að í þetta skipti skyldi
hann standa við uppsögnina, og
gerði ráðherra grein fyrir þeirri
afstöðu sinni. Áður, eða 29. októ-
ber, hafði ráðherra lýst þeirri
skoðun sinni að Sturla hefði
„brugðist höfuðskyldu“ sinni sem
skólastjóra og ætti að vikja. Orðrétt
skrifar ráðherra:
„... Af gögnum málsins er ljóst
að skólastjórinn, Sturla Krist-
jánsson, á hér stóran hlut að máli.
Ræður þar mestu, að ábyrgð hans
sem skólastjóra leggur honum
meiri skyldur á herðar að hlýðn-
ast fyrirmælum ráðuneytis en
öðrum starfsmönnum. Hvað sem
segja má um skólastjórn hans að
öðru leyti, þá hefur hann í reynd
brugðist höfuðskyldu sinni: Að
halda frið og reglu á staðnum...“
Síðar í bréfinu skrifr ráðherra:
„... Með vísan til þess sem að
framan er sagt vill ráðuneytið
gefa skólastjóra kost á því að
verða leýstur frá starfi að eigin
ósk, enda er það í samræmi við
bréf hans til skólanefndar 30.
f.m...“
Sturla var hins vegar ekki á því,
að standa við uppsögnina, og því
varð ráðherra að hjálpa honum
burtu.
Eftir að skólanefnd hafði óskað
við ráðherra að ég yrði látinn fara
frá skólanum, leitaði ég ráða og
upplýsinga varðandi réttarstöðu
mína hjá Sigurði Helgasyni, deild-
arstjóra í menntamálaráðuneyt-
inu, Ingólfi Ármannssyni,
fræðslustjóra og Guðna Jónssyni,
skrifstofustjóra hjá Kennarasam-
bandi íslands. Eftir að hafa lagt
saman upplýsingar frá þeim öll-
um, blasti eftirfarandi mynd við.
Þetta var trúlega þann 15. nóv-
ember:
„Starfsgrundvöllur minn á
Þelamörk var brostinn, og þrátt
fyrir að engar sakir yrðu á mig
bornar, átti ég á hættu að vera
rekinn, rétt eins og Sturla, og
jafnvel detta útaf launaskrá hjá
ríkinu samdægurs, í síðasta lagi
eftir þrjá mánuði. Hins vegar gæti
ég þá farið í mál við ríkið og kraf-
ist launa út ráðningatímabilið, þ.e.
til 31. ágúst ’83, en þar með væri
kennaraferli mínum lokið."
Meðan þetta var að brjótast í
mér, tilkynnir Ingólfur Ármanns-
son, fræðslustjóri, mér í gegnum
síma, að ég geti fengið kennara-
stöðu á Dalvík. Hann gaf mér
klukkustundar frest til að svara af
eða á um hvort ég þæði hana og
gaf í skyn, að gerði ég það ekki
hefði ráðherra í hendi sér hver ör-
lög mín yrðu (sem kennara),
uppsagnarbréfið væri á borðinu
hjá vélritunarstúlkunni.
Eg hafnaði stöðunni og krafðist
að fá að halda stöðu minni í ÞMS.
Hinn 17. nóvember fékk ég bréf
frá Ingólfi fræðslustjóra hvar í
voru munnlegar upplýsingar til
mín frá Ingvari Gíslasyni,
menntamálaráðherra, segjandi að
í framhaldi af því leyfi, sem ég
hafi verið í (frá því ég „skrópaði"
þann 26. október) um óákveðin
tíma, hafi ráðuneytið komist að
þeirri niðurstöðu, vid rannsókn á
mínum hlut i deilumálunum í
Þelmerkurskóla, að ég verði leyst-
ur frá starfi við skólann.
Hver var þessi „hlutur minn í
deilumálunum”, sem réttlætti
þessa niðurstöðu? Því hefur eng-
inn skilgreint hann og komið hon-
um á framfæri? Sigurður Helga-
son, sem rannsakaði málið, sagðist
ekki hafa fundið neina misbresti á
mínu starfi við Þelamerkurskóla.
I sjálfu uppsagnarbréfinu, sem
dagsett er 18. nóvember ’82, er
þetta orðað þannig:
„.. .Með tilliti til þess að þér
hafið mjög blandast inn í hin erf-
iðu deilumál við Þelamerkurskóla,
hefur ráðuneytið ákveðið að veita
yður lausn...“ Jú, vissulega bland-
aðist ég inn í málin, en hvernig og
hvers vegna?
í bæði „munnlega” bréfinu og
sjálfu uppsagnarbréfinu er mér
boðin staða við grunnskóla Akör-
eyrar. Þá stöðu þáði ég eftir að
Guðmundur Árnason, fram-
kvæmdastjóri KÍ hafði komið
norður og kynnt sér málið.
Hans niðurstaða varð sú, að
ekkert væri því til fyrirstöðu að
hefja mál á hendur ríkinu og
knýja fram laun út starfsárið og
e.t.v. bóta, en benti mér á, að það
gæti tekið 2—3 ár að reka það.
Eg taldi hér nóg komið af mála-
skakinu, og ákvað að hafast ekki
frekar að, auk þess, sem aðgerðir
ráðuneytisins virtust í heild vera
nokkurs konar viðurkenning á
mínum málstað, þrátt fyrir allt:
Sturla rekinn, ég fluttur til í starfi.
Hvað hefur
gerst síðan?
Síðan þetta gerðist hefur margt
undarlegt gerst. Ráðherra hefur
hætt við að reka Sturlu skóla-
stjóra, en sett hann í orlof á yfir-
fullum launum, þ.e. föst laun skóla-
stjóra, yfirvinna skólastjóra,
tækjavarsla, lestímar og gæslu-
vaktir (þær sem urðu til að uppúr
sauð endanlega) alls, hátt í tvöföld
venjuleg laun skólastjóra.
Ekki nóg með það, heldur skal
maðurinn, sem ekki gat stjórnað
litlum skóla í Hörgárdal, nú send-
ur til útlanda til að kynna sér
„skólamál í dreifbýli“. Ef þessi ferð
er hugsuð sem endurhæfing fyrir
Sturlu, skulum við bíða og sjá
hvað kemur til baka, en ef túlka
má þessa ráðstöfun sem viður-
kenningu á hugmyndum hans
varðandi stjórnun skóla, og ætlun-
in sé að gera hann að „sérfræðingi
í skólamálum dreifbýlisins", er
ljóst, að ég og skoðanabræður
mínir í kennarastétt þurfa að fara
að líta eftir annarri vinnu.
Akureyri, 14. janúar '83.
Kjartan lleiðberg.
Arnarfiugsíélin á Fáskrúðsfjaróarflugtelli. Á innfelldu myndinni eru for
svarsmenn Arnarflugs, sem til Fáskrúðsfjarðar knmu: Guómundur Magn
ússon fiugrekstrarsljóri, (irn llelgason forslöðumaður innanlandsdeild
ar. Arngrímur Jóhannsson yfirflugstjóri og Sigurjón Johannsson starfs-
maður markaósdeildar.
. ■ s ■ . - ____ _____________
Morgunblaðið/ Albert Kemp.
Arnarflug með reglu-
bundið flug til Fá-
skrúðsfjarðar í marz
Káskrúðsfirði. 31. janúar.
SÍÐASTLIÐINN laugardag komu
hingað forráðamenn frá Arnarflugi
á skrúfuþotu félagsins, sem er sjö
sæta. Ræddu þeir við hreppsnefnd
Búðahrepps um reglubundið flug
hingað. Þeir könnuðu hér aðstæður
og lentu nokkrum sinnum á vellin
um, sem er nýbúið að gera, en
brautin er 710 metra löng. Létu þeir
allvel af aðsla'ðum við völlinn.
Fyrir rúmu ári hófust viðræður
við ráðamenn Arnarflugs um
hvort ekki m.vndi ver möguleiki á
að hefja hingað áætlunarflug ef
hreppsnefnd Búðahrepps fengi
heimild til að lagfæra þann flug-
völl, sem fyrir var. Sú heimild
fékkst á síðasta ári með samþykki
Flugráðs og fyrirgreiðslu þing-
manna kjördæmisins um fjárveit-
ingu á árinu 1983. Það var á síð-
astliðnu sumri, sem framkvæmdir
hófust við lengingu og breikkun
flugvallarins og var hann lengdur
upp í 710 metra, breikkaður og
hækkaður upp. Fjármögnun þess-
ara framkvæmda var meðal ann-
ars fólgin í þvi, að Landsbanki ís-
lands lánaði um helming þess
fjár, sem til þurfti.
Nú er áformað að koma upp
nauðsynlegustu tækjum og að-
stöðu fyrir farþega á vellinum.
Reiknað er með að hefja hingað
reglubundið leiguflug síðari hluta
marzmánaðar. Miklar vonir eru
bundnar við að þetta muni allt
takast og verður þá bætt verulega
úr samgöngumálum Fáskrúðs-
firðinga og fleiri. — Albert