Morgunblaðið - 22.05.1983, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. MAÍ 1983
71
Sigursteinn Gunnarsson, tannlæknir og módelsmiður, með konu sinni, Sigurbjörgu Sigurgeirsdóttur, og þremur
sköpunarverka sinna.
Flestir byrja á því að „krassa“
— spjallað við Sigurstein Gunnarsson tannlækni og flugvélasmið
l>að er mikil nákvæmnisvinna að
vera tannlæknir og til þess þarf stöð-
ugar hendur. Það þarf því engan að
undra að til þess starfs veljist yfir-
leitt handlagnir menn. I>að er a.m.k.
óhætt að slá því föstu að tannlæknir-
inn Sigursteinn Gunnarsson á Reyð-
arfirði sé maður handlaginn, því á
milli þess sem hann fyllir upp í hol-
óttar tennur málar hann íslenska
náttúru á léreft og smíðar litlar fjar-
stýrðar rellur. Handverksmaður af
lífi og sál.
Flestir hafa farið til tannlæknis
og séð landslagsmálverk. En það
eru ekki allir sem vita mikið um
fjarstýrðar flugvélar. Við spurðum
Sigurstein um þetta áhugamál
hans:
„Þetta er geysilega skemmtilegt
tómstundagaman, bæði að smíða
vélarnar og fljúga þeim. Þetta er
fyrirtaks iðja fyrir menn sem eru
með flugvéladellu, en hafa ekki
tíma eða peninga til að læra að
fljúga. Því í rauninni gilda alveg
sömu lögmál um fjarstýrðar flug-
vélar og aðrar. Eini munurinn er
sá að flugmaðurinn hefur fast land
undir fótum. En það eru sömu at-
riðin í flugstjórninni sem eru
mestu vandkvæðum bundin, flug-
tak og lending."
— Það þarf þá kunnáttumann til
að stýra þessum rellum?
„Mikil ósköp. Þetta er mikill
vandi. Flestir sem reyna við þetta í
fyrsta skipti byrja á því að
„krassa". Sjálfur var ég tiltölulega
fljótur að koma þremur módelum
fyrir kattarnef. En æfingin skapar
meistarann og ég átti eitt sinn vél
sem ég fór með í 100 flug án þess
að skemma hana.“
— Nú smíðar þú þínar vélar sjálf-
ur. Þurfa menn að gera það eða er
hægt að kaupa tilbúin módel?
— Það er hægt, en þau eru
talsvert dýrari. Það er allt að
helmingsmunur á verði. En satt
best að segja er ekki mjög erfitt að
setja módelin saman sjálfur; það
fylgja nákvæmir leiðarvísar og
fyrir menn sem hafa næmt auga
fyrir fínni vinnu er ekkert mál að
berja saman slíka vél. En það tek-
ur tíma, auðvitað."
— Er þetta dýrt sport?
„Ekki mjög. Ekki miðað við ým-
islegt annað, eins og hesta-
mennsku, golf eða veiðiskap. Og
þetta er hægt að byggja upp smám
saman, menn byrja á ódýrum og
léttum módelum og færa sig upp
eftir skalanum. Eg gæti trúað að
stofnkostnaður væri ekki meiri en
10 þúsund krónur. Og efnið í þess-
ar vélar geta menn keypt hér á
landi."
— Er þetta vinsælt sport hérlend-
is?
„Þetta er orðið býsna almennt.
Það eru starfandi klúbbar bæði 1
Reykjavík og á Akureyri og ég hef
frétt að áhuginn sé mjög að færast
í aukana. Og þetta er ekki aðeins
tómstundagaman, heldur einnig
spennandi keppnisíþrótt."
Björgvin Halldórsson ( viðhafnar-
búningi skipverja á MS Eddu.
uppselt og 200 manns á biðlista svo
að það er verið að íhuga eina til
tvær aukasýningar nú f maí, vegna
pressu frá fólki. Síðan fer ég með
stórt prógram um landið í enduð-
um júlí og út ágúst og svo verður
væntanlega ný plata í haust — eða
með öðrum orðum. Það er nóg að
gera.“
Vanir menn
Þeir eru hvergi smeykir i háloftunum þessir kappar. Enda vanir
menn. Fréttahaukar, sem láta sig ekki muna um að fljúga landshorna
á milli til að smella af mynd og taka menn tali. Þetta eru þeir Ómar
Ragnarsson fréttamaður sjónvarpsins, Ragnar Axelsson ljósmyndari
Mbl. og Þórarinn Guðnason hljóðmaður. Staddir á Skeiðarársandi að
heilsa upp á gullgrafarann Kristinn Guðbrandsson og hans menn.
Þeir flugu í samfloti á Frúnni hans Ómars og MBL-vél Morgunblaðs-
ins og lentu á sandinum. Með þeim í förinni var Árni Johnsen og tók
hann þessa skemmtilegu mynd af þeim félögum að starfi.
Nóg að gera
„Það hefur verið ákveðið að ég fari
jómfrúrferðina með MS Eddu og
komi þar fram nokkur kvöld með
hálftíma dagskrá í reyksal skipsins,"
sagði Björgvin Halldórsson hljómlist-
armaður, er við slógum á þráðinn til
hans nú í vikunni. Það hafði vakið
athygli okkar að þeir félagar, Björg-
vin og Magnús Kjartansson, voru
sérstaklega auglýstir í jómfrúrferð
skipsins og við spurðum Björgvin
nánar út í ferðina.
„Jú, við verðum saman í þessari
ferð, ég og Magnús, og ætlunin er
að vera með tvö prógröm í gangi,
sem eru sett sérstaklega saman
fyrir þessa ferð. Þetta verður
væntanlega að mestu byggt upp á
lögum sem ég hef sungið í gegnum
tíðina og þá Ifka að sjálfsögðu lög
eftir Magnús. Þessi ferð tekur um
það bil viku og það verða aðallega
Islendingar um borð þannig að
prógrömin verða miðuð við það.“
Um aðrar fyrirætlanir nú á
næstunni sagði Björgvin m.a.: „Það
er spurning með rokkhátíðina
miklu. Síðasta kvöldið var auglýst
á laugardaginn fyrir viku en þá var
hjá Bjögga
SPUNNH) UM STAUN
eftir MATTHÍAS JOHANNESSEN
kenning. Hann hlær með sjálfum sér að því, sem kallað er
stalínismi. Hann er ekki til frekar en hægt er að tala um
kristindóm annars vegar og lúþersku hins vegar. Stalín er
bókstafskommúnisti. Og hann leggur sjálfur áhcrslu á að
hann hafi af þessum sökum þurft að heyja styrjöld við
umhverfi sitt og nána samstarfsmenn. Við þjóð sína.
Réttlætir á þeim forsendum harmsöguleg örlög þeirra
sem kvörnin malar í moldina. Annaðhvort þeir eða bolsh-
evisminn! Hann hefur engar áhyggjur af þeirri stefnu
sem hann hefur tekið. Hann stefnir að stéttaupplausn í
anda Marx. Það er ekki heiglum hent að berjast fyrir
slíkri stefnu. Eins og mennirnir eru margvíslegir. Flestir
með marskálksstafinn í töskunni. Stalín hefur stuðzt við
rit Lenins eins og Lenin studdist við rit Marx. Og hver
hefur frekar en hann látið yfirstéttina skjálfa andspænis
byltingu kommúnista? Það er svæsinn rógur að halda því
fram, að hann hafi ekki lesið Marx. Hann er svo sannar-
lega ekki einn af þessum marxistum sem aldrei hafa lesið
Marx. Hann kann Auðmagnið að mestu utan bókar og er
lesnari í öðrum ritum Marx en nokkur annar lærisveinn
Lenins. En hann hefur engan áhuga á Hegel, þeim
„dauða hundi“, þótt sagt sé, að Marx sé Hegel í gervi
hagfræðings. Stalín telur sér trú um, að lífsviðhorf sitt sé
sprottið úr vísindum, en ekki pólitískum trúarbrögðum,
eins og reynt er að halda fram. Samt veit hann vel, að
hann stjórnar guðveldi en ekki einungis þjóðfélagi vísinda
og reynsluþekkingar; að minnsta kosti guðveldi í aðra
röndina. Hann hefur nú að mestu gleymt því eins og
rómversku keisararnir, að hann er maður, en ekki guð.
Jafnvel Svetlana getur ekki minnt hann á það síðustu
árin. Kannski vill hann hafa það svo. Og kannsi er það
ástæðan fyrir því, að hann forðast börn sín og barnabörn.
Guðið er barnlaus forsjón. Stalín kann öðrum fremur þá
list að deila og drottna. Hann sigar einum félaga á annan.
Byggir upp af útsmoginni kænsku kerfi konungsefna, sem
berjast sín á milli í tortímingarstríði fyrir alltsjáandi
augliti hans. Hann hefur meiri áhuga á að halda frið við
óvini sína en samstarfsmenn, að minnsta kosti ef það
hentar honum. f kringum fimmtugsafmælið talaði hann
um „friðsamlega sambúð" við auðvaldsríkin í samtali við
Walter Durantz.
Að lokinni styrjöldinni við Trotsky, Kamenev, Zinov-
iev, Yagoda, Yezhov, Túkachevsky, Búkharin og aðra
félaga, sem nú eru horfnir ofan í óþekktar grafir, er
komið að nýjum krónprinsum: Malenkov, Bería, Krúsj-
eff, Molotov, nei ekki Molotov! — að ógleymdum Zhada-
nov.
Já, Andrei Zhadanov. Arftaki Kíroffs í Leningrað.
Kommissarinn í þessu höfuðvígi lista og skáldskapar,
sálin í varnarstríði Leningraðsbúa gegn blóðherjum Hitl-
ers. Óbilandi, hugrakkur. Það kann Stalín að meta. Og þá
ekki síður stefnu hans í listum og skáldskap, sósíalreal-
ismann. Viðnámið við úrkynjaðri svefnherbergislist borg-
aranna í vestri. Kallað zhadanovstjina. Ástæða til að verð-
launa minna framlag til sósíalismans. Hugsjónaríkur
eldhugi. Veit lítið um margt og mikið um ekkert. Það
líkar Stalín vel. Enginn alvitringur! Þannig eiga stjórn-
málamenn að vera. Skyggja ekki á foringjann! Auk þess
er betra fyrir Zhadanov að fara sér hægt. Aðalsmaður í
aðra ætt, það vita þeir félagar. Mætti nota minni ástæðu.
ef í hart færi. Stalín hefur gaman af því, hvernig Zhad-
anov afgreiðir Önnu Akhmatovu. Tekur son hennar sem
gísl og setur hana sjálfa í stofufangelsi: Þú skalt sýna þig
tvisvar á dag í glugganum. Þá vitum við að þú ert enn á
lífi og hefur ekki framið sjálfsmorð. Gott hjá karli! Hálf
nunna, hálf hóra, segir Zhadanov um skáldkonuna í ein-
setunni. Og Stalín hlær eins og Grúsíumaður þegar hann
heyrir það. Hann er svo ánægður með Zhadanov að hann
hefur ekkert á móti því, að Svetlana giftist syni hans ári
eftir að hann deyr 1949. Yfirlýsing um það, að Stalín hafi
engan þátt átt í dauða krónprinsins. Ekki þessu sinni!
Hann stjórnar ckki hjartslætti allra manna. Aðeins sumra.
Hann stjórnar jafnvel ekki eigin hjartslætti. En hjarta
hans skal nú samt slá undir moldinni. Hann ætlar að