Morgunblaðið - 05.10.1983, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. OKTÓBER 1983
47
Og það var rétt, ég lét berast með
straumnum og hafnaði i til-
beiðslutjaldinu góða! Ég furðaði
mig á staðarvalinu fyrir
kjarnorkutal. Greinilega var
þarna mikill fjöldi stúdenta og
Vancouver-búa. Nú, fundurinn
hófst með því að fundarstjóri —
kona — bauð söfnuðinn velkom-
inn, minnti á að við værum á helg-
um stað og bæri aðhaga sér í sam-
ræmi við það. í ræðustólinn gekk
Caldicott og byrjaði að tala. Kon-
an var hrífandi og framsögn henn-
ar frábær, næstum því of góð. Hún
talaði einnig með höndunum með
slíkum tilburðum að mér datt
ósjálfrátt i hug Rauða-Sonja í
myndasögu Morgunblaðsins um
Villimanninn. Slíkur var stíllinn
og tilþrifin að ekki var hægt ann-
að en hrífast, enda fékk hún títt
og mikið klapp margra áheyrenda.
Þessi ræða hafði greinilega verið
þrautæfð heima fyrir framan
stóran spegil. Þegar þessi glæsi-
lega kona hvað eftir annað bretti
upp peysuermarnar, þá var greini-
legt hvað hún meinti.
Er á ræðuna leið fór ég að hugsa
hvort raunverulega þyrfti svona
mörg orð til að lýsa ógn kjarn-
orkusprengjunnar. Ein mynd af
Hirosima í rúst — méli — eftir
kjarnorkusprengju sagði allt. En
svo tók þetta að skýrast, því inn í
orðaflauminn tók hin frábæra
leikkona að flétta nöpru háði um
sandkassastrákana, aðallega í
Washington, og lýsingu á andlegu
atgervi Reagans, forseta Banda-
ríkjanna. Henni tókst að segja að
hann væri hreint ekkert ‘bjartur’
(bright = gáfaður) þannig, að
a.m.k. yngra fólkið skellihló. Ekki
skal fjölyrt um þessa ræðu, en hún
var greinilega flutt á skökkum
stað. Þessi einstefnuræða hljóm-
aði undarlega í þessu helgaða
tjaldi — hún hafði villst þangað
inn. Við múra á rauðu torgi hefði
betur átt við, því það þarf engan
kjark til að tala með þessum hætti
í hinum frjálsa heimi. Þar tapa
menn hvorki frelsi, geðheilsu né
lífi fyrir að taka stórt upp í sig. —
í lok þessa minnisstæða fundar
tilkynnti fundarstjóri að komið
væri að kvöldbænum í tjaldinu
þar sem allir væru velkomnir. Þá
hraðaði ræðuskörungurinn sér á
brott og stærstur hluti áheyrenda,
því eftir svo góðan friðarfund er
ekki þörf fyrir bænamál! Næsta
dag endurflutti Caldicott ræðu
sína lítið breytta á sjálfu þinginu í
Plenary Hall og klykkti þar út
með því að leggja til að Alkirkju-
ráðið yfirtæki þing Sameinuðu
þjóðanna — og konur, yfirtækju
stjórn þess!
Það var munur að fá svona tal í
staðinn fyrir eitthvað leiðinlegt
frá Orðsins þjónum hjá Samein-
uðu Biblíufélögunum!
Dorothee Soelle er nafn á öðrum
kvenskörungi, sem lét ljós sitt
skína yfir þingið. Hún mun vera
þekkt kona og merk talin af mörg-
um. Hún talaði svo sterkum orð-
um um ‘hégóma og tómleika’
(emptyness) lífsins á Vesturlönd-
um að manni bókstaflega sortnaði
fyrir augum. Voru ragnarök upp
runnin?
Yfirvegaður maður umtalaði
síðar á þinginu þessa ræðu og
sagði: Trúið mér, í mínu landi og
hjá minni vestrænu þjóð er margt
annað að finna — sem betur fer —
en hégóma og tómleika.
Vera má að konum liggi nú svo
á að vekja á sér athygli, að þær
þessvegna gæti sín ekki og ‘tali
yfir sig’, gleymi að kapp er best
með forsjá.
Pauline nokkur Webb talaði við
morgunguðsþjónustu í tjaldinu á
fyrsta degi heimsþingsins. Þar var
betra jafnvægi í tali. Hlýja og
sannfæringarkraftur fylgdi orðum
hennar, þótt þau væru á köflum
skörp. Gráu hárin hennar voru
líka fleiri en hjá hinum fyrr-
nefndu. En þessar konur gleymast
manni ekki.
Gyðingar þurfa ekki
aðstoð Alkirkjunnar
Aðalframkvæmdastjóri Al-
kirkjuráðsins, Philip Potter, sem
áður hefur verið nefndur í pistlum
þessum, er vörupulegur maður og
mikill persónuleiki. Oft þurfti
hann að sitja fyrir svörum hjá
fréttamönnum fjölmiðla. Auðvit-
að lét þing Alkirkjunnar sig ekk-
ert muna um að fordæma duglega
stjórn ísraels fyrir meðferðina á
Palestínuaröbum og hernám Vest-
urbakkans, Jerúsalem gömlu m.a.
Eftir þessa fordæmingar-sam-
þykkt þingsins var Potter spurður
að því af fréttamanni, hvers vegna
þingið hefði ekki gert neina sam-
þykkt varðandi meðferðina á Gyð-
ingum í Sovétríkjunum. „Gyð-
ingar hafa verið færir um að sjá
um sig sjálfir," svaraði hann. „Við
verðum að hjálpa þeim, sem ekki
hafa aðra sér til hjálpar." Þetta er
líka sjónarmið — en með slagsíðu
finnst ýmsum.
Mið-Ameríka
Og auðvitað voru stóru orðin
ekki spöruð þegar þing Alkirkj-
unnar fordæmdi Bandaríkjastjórn
fyrir afskiptin af löndum Mið-
Ameríku.
Við umræðuna um ályktunina á
þinginu tók til máls ungur biskup
frá Bandaríkjunum, fæddur og
uppalinn í Rússlandi af rússnesk-
um foreldrum. Hann lagði til
nokkra orðalagsbreytingu á álykt-
uninni, annað hvort sleppa að
nefna sérstaklega Bandaríkin, eða
geta þá fleiri, sem hlut eiga að
máli þarna í Ameríku-miðjunni.
Mikið fjaðrafok varð út af þessari
hugmynd og henni mótmælt í há-
um hljóðum. Biskupinn ungi leyfði
sér í rósemd að fylgja eftir máli
sínu, en var auðvitað kveðinn í
kútinn — og kaffærður á eftir.
Athyglisvert er hve málsmet-
andi, landflótta Rússar á Vestur-
löndum fá hörð viðbrögð er þeir
opna munninn, Já, þeir þurfa ekki
einu sinni að vera landflótta. Sak-
arov í Gorki sagði nýverið skoðun
sína á ‘hinum meðaldrægu’ í
V-Evrópu og hefur síðan verið
‘bombarderaður’ með þúsundum
bréfa frá löndum sínum. Fyrr má
nú rota ...
ísland —Kenýa
í þingsalnum sátu fulltrúar í
stafrófsröð eftir landanöfnum og
þeir sátu því saman okkar ís-
lensku þingmenn og Kenýamenn-
irnir — og nöfn landanna voru tvö
saman á vegg yfir sætunum. Mér
fannst þetta táknrænt, þótti vænt
um það, og hugsaði til ísl. kristni-
boðanna í Chepareria í Kenýa. {
mér vaknaði löngun til að hitta að
máli einhvern Kenýamanninn —
og það varð eins og fyrir góða
handleiðslu. Við gengum saman í
rólegheitum í góða veðrinu þarna
um háskólahverfið, ég og ungur,
myndarlegur skólamaður frá
Kenýa, George Ngumi, og rædd-
umst við sem kristnir bræður. Ég
sagði honum frá starfi íslend-
inganna í Pokot-héraði og bað
hann segja mér í hreinskilni,
hvort þörf væri fyrir íslenska
menn þarna — raunveruleg þörf.
Hann brosti fallega og sagði: Já,
bróðir, það er þörf, mikil þörf.
Þarna býr snautt og óupplýst fólk,
sem hægt er að gera mikið fyrir á
öllum sviðum. Þökk fyrir framtak
ykkar, ég ætla að ræða það nánar
við biskupinn ykkar, sem hjá mér
situr á þinginu. Sjáumst í Kenýa,
sagði hann, er við kvöddumst.
í kirkju Vestur-íslendinga
í Vancouver
Einn daginn barst mér bréf,
dagsett 2/8 ’83, frá Þjóðræknisfé-
lagi Islendinga í Vesturheimi (Ice-
land National League), undirritað
af hjónunum Robert og Linda Ás-
geirsson. Bréfið innihélt boð um
að koma til guðsþjónustu í Luth-
eran Church of Christ í Vancouver
sunnudaginn 7. ágúst kl. 11 f.h.,
þar sem biskupshjónin íslensku
yrðu viðstödd og biskupinn mundi
prédika. Síðan eftir messu hress-
ing i safnaðarheimilinu og sam-
vera með löndum. Ekki nóg með
það, heldur boðaði bréfið að við
Islendingarnir á heimsþinginu
yrðum sóttir í stúdentabæinn —
og skilað þangað aftur að áliðnum
degi.
Lengi, lengi hafði mig dreymt
um að komast í kynni við Vestur-
íslendinga á heimaslóðum þeirra,
ekki síst í kirkjunni. Og skemmst
er frá því að segja, að þetta varð
dýrlegur dagur, sem ekki mun
gleymast. Guðsþjónustan hafði
verið svo rækilega kynnt af út-
varpinu í Vancouver — af ís-
landsvini, konu af finnskum ætt-
um er þar starfar — að landarnir
komu að langar leiðir til að sjá og
heyra Pétur biskup í kirkju Is-
lendinganna í Vancouver, sem
þýskumælandi söfnuður hefur nú
einnig afnot af eftir að tala ísl.
safnaðarmanna er nú komin niður
í eina sextíu úr 400—500 manns,
er best lét, ef ég man rétt.
Biskipshjónin hlutuðust til um
að ég var fenginn til að lesa guð-
spjall dagsins úr íslenskri Biblíu,
og það þótti mér mjög vænt um að
fá að gera og reyndi að lesa hægt
og skýrt fyrir landa mína, sem
flestir voru nokkuð við aldur.
Biskup hélt síðan mjög góða
ræðu — aðallega á er.sku — og
fléttaði í hana sitthvað af því, sem
heimsþingið var að fást við.
Sálmasöngurinn var hressilegur,
en við orgelið var ung stúlka af
þýskum ættum, sem lék mjög vel.
Yfir veitingum í safnaðarheim-
ilinu hélt biskup létta og glaðlega
ræðu á íslenzku yfir löndum
okkar, því hann hafði orðið þess
var að sumir höfðu orðið fyrir
vonbrigðum í messunni, að hann
ekki skyldi predika á íslensku, því
þeir höfðu ýmsir komið langan veg
til að heyra islenskuna og síðan
heilsa uppá sjálfan biskupinn og
frú hans. Gaman var að spjalla við
landana þarna og heyra kjarna-
mál þeirra sumra. Aðrir fóru á
milli mála eftir þörfum og
skemmtu sér konunglega við tal-
æfingarnar — spurðu frétta ‘að
heiman’ og báðu fyrir kveðjur á
ýmsa bæi. Ekki mun þessi sam-
vera gleymast mér og liðið var á
daginn er við kvöddum og ókum á
brott með hjónunum Robert og
Lindu.
Elliheimilið Höfn
var næsti viðkomustaður okkar til
að heilsa upp á elstu landa okkar
þarna í Vancouver. Þetta heimili
var reist og rekið af Vestur-
íslendingum einum til skamms
tíma eða þar til almannatrygg-
ingar tóku nýverið að greiða fyrir
dvöl þar, en þá varð að opna heim-
ilið einnig fyrir öðrum en Islend-
ingum.
Þarna gerði biskup okkar góða
komu, því hann efndi til helgi-
stundar með löndunum sínum
gömlu. Og þar fór Pétur biskup á
kostum með sínu hlýja viðmóti og
einlæga tali. Öllum leið vel meðan
hann talaði. I lokin var beðið sam-
an á íslensku Faðir vor og síðan
sungið Son Guðs ertu með sanni.
Sannfærður er ég um að þetta
gamla fólk mun lengi tala um
heimsóknina og helgistundina
með Pétri biskupi. Hugsi kvaddi
ég þetta aldraða fólk af íslenskum
stofni, fannst það dálítið einmana
og yfirgefið — og langt að heiman.
Bara að biskupinn okkar gæti
komið þarna oftar — eða einhver í
hans stað og haft heigistundir
með þessu aldraða fólki. Það er
fátítt núorðið var mér sagt.
Eftir þessa heimsókn fóru hjón-
in góðu, Robert og Linda, með
okkur í sýningarferð um Vancouv-
erborg, síðan upp í nærliggjandi
fjöll í svif-fari á strengjum. Þar
var ægifagurt útsýni vfir borgina
og út á Kyrrahafið. I lokin buðu
þau okkur í ljúffengan kvöldverð á
kínverskan veitingastað og óku
okkur síðan heim á dvalarstaði
okkar í stúdentabænum. Gestrisni
og umhyggja þessara hjóna var
mikil — meiri en títt er, trúi ég.
Megi þau hljóta ríkuleg laun fyrir.
Lok 6. heimsþings
Alkirkjuráðsins
Þingið fjallaði um fjölda mála-
flokka og einstök mál í minni og
stærri nefndum og á þinginu
sjálfu. Málamergðin reyndist of
mikil, því í óefni var komið á loka-
degi og hespa varð af mál, sem
greinilega voru látin ‘fæðast fyrir
tímann’ og urðu því ófullburða. Á
lokafundi þingsins vöktu menn at-
hygli á að í ýmsum fyrirliggjandi
ályktunum skiluðu sér alls ekki
viðhorf, sem fram hefðu komið og
samþykkt verið í þingnefndum.
Flutningsmenn þingsályktana ját-
uðu hreinskilnislega að ályktana-
smiðir hefðu alls ekki haft svig-
rúm til að lesa nærri öll nefndar-
álitin, hvað þá vinna úr þeim og
taka tillit til þeirra við mótun
ályktana, sem fram voru lagðar á
síðasta degi þingsins.
Ýmsir þingmenn voru að vonum
óhressir yfir þessum vinnubrögð-
um og spurðu hvort gögn nefnd-
anna gætu a.m.k. ekki fylgt við-
komandi ályktunum þingsins til
hinnar nýju miðstjórnar Álkirkju-
ráðsins. Ekki gat aðalfram-
kvæmdastjórinn lofað þinginu því,
sagði af því slæma fyrri reynslu,
en kvaðst skyldi athuga hvað hægt
væri að gera til að kynna mið-
stjórninni meginefni skjalabunk-
anna. Mikil tímapressa var þarna
í lokin og varð ‘Mr. Moderator’ —
þingforsetinn — að skera ræðu-
tíma þingmanna miskunnarlaust
niður og keyra mál áfram. Öllu
varð að ljúka fyrir brottför þing-
fulltrúa næsta morgun og ekkert
gat beðið — því 7 ár voru í næsta
þing! Hertir og vanir þingmenn og
stjórnendur gátu þannig komið
ýmsu of lítið yfirveguðu í gegnum
þingið, málum, sem gætnir þing-
menn vildu endursenda þing-
nefndum til nýrrar og betri um-
fjöllunar. Tími leyfði það ekki.
Hvort þetta voru glöp eða ‘aðferð’
(taktik) að láta mál þannig hrann-
ast á síðasta dag þingsins, og
keyra þau gegn, það skal ég ekki
um segja, en vanir menn hlutu
fyrirfram að gera sér grein fyrir
þessu.
Ef ekki er litið á kirkjuþing sem
‘alvöruþing’ — heldur málskrafs-
þing — þá gerir þetta kannski
ekkert til. Og þó vilji kirkjan láta
taka sig alvarlega, er hún ályktar
um margvísleg, flókin þjóðfé-
lagsmál nútímans, þá verður hún
að vanda sín vinnubrögð og nota
sama ‘áttavita’ (leiðarljós) við alla
siglingu Alkirkjuskútunnar. Og
áfram verður siglt. Við sem vorum
með í þessari ‘sjöttu ferð’ erum
reynslunni ríkari og gætum lengi
haldið áfram að segja ‘sjóferða-
sögur’ sem ekki hafa verið skráðar
í þessum pistlum mínum.
Að heilsast og kveðjast ...
Það snart mig djúpt að sjá og
heyra oft hina einlægu og hlýju
heilsan og ávörp kristinna bræðra
og systra í þessum mikla söfnuði.
Ef okkur kristnum lærðist al-
mennt betur þessi kærleiksríki
umgengnismáti, þá mundi margt
breytast til hins betra. Við eigum í
okkar daglega máli hinar feg-
urstu, kristnu kveðjur — stuttar
og laggóðar: sæll/sæl — blessað-
ur/blessuð. Ef við leggjum við
nýjan, hlýjan tón, þá myndi hinn
sanni friður og vellíðan, sem við
sækjumst öll eftir, verða mun rík-
ari á meðal okkar manna. En upp-
spretta þessa friðar er friðurinn
frá Guði, sem er æðri öllum skiln-
ingi ...
Það var gott — stundum sárt —
að vera með ‘gjörvallri Kristí
kirkju’ í Vancouver í 18 daga. Nú
þykir mér enn vænna um hana
móður mína — kirkjuna — en áð-
ur. Það sem ég hefi sagt um hana
‘sitthvað’ i þessum pistlum, bið ég
góðviljaða menn hugleiða i ljósi
þess. Kannski á mér eftir að
aukast skilningur og innsýn til
þess síðar að meta með öðrum
hætti, en ég nú hefi gert. Þökk
fyrir samfylgdina lesandi góður.
Okkar kristna samfélag/þjóðfélag
er hvorki betra né verra en við, ég
og þú. Við getum reynt að bæta úr
með því að ‘þroskast að visku og
vexti, og náð hjá Guði og
mönnum’. (Jóhs. 2:52.)
Hermann Imrsteinsson er fram-
kvæmdastjóri Lífeyrissjóds SÍS og
formaður sóknarnefndar og bygg-
ingarnefndar Hallgrímskirkju.
Firmakeppni
í knattspyrnu
veröur á vegum Aftureldingar í íþróttahúsinu viö
Varmá dagana 22. og 23. október.
Upplýsingar og þátttökutilkynningar í símum 75327
Einar og 27530 Þórarinn.
Seiðafóðrarar
Framleiöum fóðrara fyrir allar geröir seiöa. Geta
fóörað í allt aö 24 tíma. Upptrekktir, rafmagns ekki
þörf. Getum hannaö fóörara eftir breytilegum aö-
stæöum.
Laxmenn, sími 38373 eftir kl. 7.