Morgunblaðið - 04.01.1984, Blaðsíða 19

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. JANtJAR 1984
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. JANÚAR 1984
19

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 250 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 20 kr. eintakiö.
Björgunarsveitin
og
Landhelgisgæslan
Verðuga athygli vakti þegar
Halldór Ásgrímsson, sjáv-
arútvegsráðherra, lét þá skoð-
un í ljós á fundi í Sjómannafé-
lagi Reykjavíkur að Landhelg-
isgæslan ætti að taka að sér
starfrækslu björgunarsveitar
varnarliðsins á Keflavíkur-
flugvelli. Taldi sjávarútvegs-
ráðherra búnað þessarar sveit-
ar varnarliðsins „í einu orði
sagt stórkostlegan", sagðist
hann vilja vera raunsær og við
ættum að „ganga hreint til
verks og fara þess á leit við
Bandaríkjamenn, að við yfir-
tökum þessa starfsemi". Þá
hefur verið sagt frá því í Morg-
unblaðinu að Steingrímur Her-
mannsson, forsætisráðherra,
hafi rætt um það við sendi-
herra Bandaríkjanna á íslandi,
hvort íslendingar gætu yfirtek-
ið björgunarstörfin og sagði
forsætisráðherra: „Það er allt-
af spurningin, hvort Atlants-
hafsbandalagið leggur til tæk-
in og íslendingar sjá um rekst-
urinn." Formaður og varafor-
maður Framsóknarflokksins,
forsætisráðherra og sjávarút-
vegsráðherra, eru þannig sam-
stiga í þessu máli og forsætis-
ráðherra hefur þegar tekið það
upp við sendiherra Bandaríkj-
anna.
Samkvæmt nýsamþykktum
fjárlögum fyrir árið 1984 verða
útgjöld vegna Landhelgisgæsl-
unnar í ár 141 milljón króna.
Er þetta lægri fjárhæð en varið
er til að reka björgunarsveit
varnarliðsins ef marka má töl-
ur frá blaðafulltrúa liðsins sem
birtar voru í Morgunblaðinu en
þar segir að launa- og rekstr-
arkostnaður sveitarinnar sé
um 150 milljónir króna á ári.
Starfsmenn Landhelgisgæsl-
unnar eru 115—120 um þessar
mundir en um 50 sérþjálfaðir
menn starfa í björgunarsveit
varnarliðsins. Tæki björgun-
arsveitarinnar, 3 þyrlur og
Hercules-vél, eru metin á 500
til 600 milljónir króna. Svo
virðist sem forsætisráðherra
og sjávarútvegsráðherra ráð-
geri að íslendingar leggi til
mannafla en Bandaríkjamenn
og Atlantshafsbandalagið fé og
tæki.
Hér skal ekki dregið í efa að
íslendingar geti náð sömu
leikni og Bandaríkjamenn í
björgunarstörfum með tækja-
kosti varnarliðsins og þann
fjárhagslega bakhjarl sem
björgunarsveit þess hefur. En
fleira mælir gegn tillögum for-
sætisráðherra og sjávarút-
vegsráðherra en með þeim. Hér
skulu nefnd þrjú atriði: í fyrsta
lagi er það ekki leiðin til að
losa um tengslin við varnarlið-
ið að haga málum þannig að
rekstur jafn mikilvægs þáttar
og björgunarsveitarinnar sé yf-
irtekinn af íslendingum en á
kostnað Bandaríkjamanna. I
öðru lagi myndi það draga úr
björgunar- og öryggisþjónustu
á íslandi ef sjálfstæð starfsemi
Landhelgisgæslunnar á þessu
sviði legðist niður, hið tvöfalda
kerfi með þjónustu varnarliðs-
ins og gæslunnar hefur reynst
vel og er eðlilegt að viðhalda
því. I þriðja lagi er það ekki
rétta leiðin í samstarfi Land-
helgisgæslunnar og varnarliðs-
ins að gæslan verði með einum
eða öðrum hætti hluti af varn-
arliðinu, miklu brýnna er að
styrkja sjálfstæða stöðu Land-
helgisgæslunnar á sem flestum
sviðum og í samvinnu við varn-
arliðið þar sem hún er báðum
aðilum hagkvæm.
Bylting
í Nígeríu
Herinn hefur tekið völdin í
Nigeríu og nýju stjórn-
endurnir bera það helst fyrir
sig að fjármálaspillingin sem
þrifist hefur á fjögurra ára
tímabili lýðræðislegra stjórn-
arhátta hafi verið orðin svo
mögnuð að við svo búið mætti
ekki standa. Af löngu og mikil-
vægu viðskiptasambandi við
Nígeríu er okkur íslendingum
kunnugt um að sveiflurnar þar
eru miklar og ekki hefur olíu-
auðurinn fært þjóðinni ein-
tóma hamingju. Þvert á móti
sýnist hún hafa lent í þeirri
blindgötu sem þeir rata helst
inn á sem ekki kunna fótum
sínum forráð. Hvað við tekur í
landinu núna er óljóst en það
er örugglega rétt hjá Ólafi
Björnssyni, formanni Skreiðar-
samlagsins, að ekki hætta Níg-
eríumenn að borða skreið þótt
herinn hrifsi einu sinni enn
stjórnartaumana í sínar hend-
ur. í yfirlýsingu nýju her-
stjórnarinnar var býsnast yfir
því að Nígeríumenn væru orð-
nir að „skuldugri betlaraþjóð".
Ætli herstjórnin að hressa upp
á andlit þjóðarinnar út á við
getum við vænst þess að hún
sjái um að skreiðarskuldin við
íslendinga verði greidd en hún
nemur nú 770 milljónum króna.
Það er sem sé mikið í húfi fyrir
okkur að vel takist til með
stjórn mála í Nígeríu og illt til
þess að vita ef herinn er betur
til forystu fallinn en kjörnir
fulltrúar.
Bormennirnir fjórir sem voru á vakt þegar Morgunblaðsmenn bar að garði. Frá vinstri talið: ísleifur Tómasson mastursmaður, Jakob Guðmundsson pallmaður, Ingi
Þóröarson vaktformaður og Valgeir Hauksson pallmaður. Moreunbimaíð/KEE.
Attunda borholan í uppsiglingu á Elliðaáasvæðinu:
„ÞAÐ ER mikið rétt, við komum
þarna niður á tiltölulega öfluga æð á
1037 metra dýpi á Þorláksmessu,
sem var það opin að skolvatnið skil-
aði sér ekki upp. Það hefur verið
tekin ákvörðun um að fóðra hana af
og halda áfram borun,“ sagði Arni
Gunnarsson yfirverkfræðingur hjá
Hitaveitu Reykjavíkur, aðspurður
um framgang mála á Vindheima-
svæðinu í Breiðholti, þar sem bor-
inn Dofri hefur nagað sig niður í
moldina undanfarið í leit að heitu
vatni.
Hitaveita Reykjavíkur hefur
þrjú vinnslusvæði, Laugarnes-
svæðið í Laugardalnum, þar sem
eru 12 virkjaðar holur, Reykja-
nessvæðið í Mosfellssveit um 36
vinnsluholur og Elliðaársvæðið,
þar sem fyrir eru 7 virkjaðar hol-
ur og sú áttunda í uppsiglingu.
„Elliðaársvæðið er minnsta
vinnslusvæði Hitaveitunnar,"
sagði Árni, „og ástæðan fyrir því
að við erum að bora þarna er sú,
að í kjölfar stækkunar og leng-
Ein af krónum
Dofra. Um 50 kfló-
gramma þung, gerð
úr sérstöku hertu
stáli. „Gífurlega dýr,
á við góðan Benz,“
sögðu bormenn um
verðmæti krónunn-
ar.
ingar á dælunum á svæðinu á síð-
astliðnu ári, eygjum við mögu-
leika á að geta dregið meira niður
í svæðinu og aukið þannig vatns-
töku úr því. En til þess þurfum
við á viðbótarholu að halda. Það
er því alls ekki um nýtt vatn að
ræða úr þessari holu, heldur erum
við að gjörnýta svæði sem við
þekktum fyrir."
Árni sagði að vatnið úr nýju
holunni hefði mælst tæplega 110
stiga heitt, en meðalhitastig úr
holum svæðisins er 93 stig. Heild-
arvinnslugeta holanna sjö á Ell-
iðaársvæðinu er 650 tonn á klst.
og gefa bestu holurnar um 160
tonn á klst. Bestu holurnar á
Mosfellssvæðinu gefa allt upp í
360 tonn á klst.
Notaleg tilfinning
að koma niður á æð
„Því er ekki að neita að það er
alltaf notaleg tilfinning sem fylg-
Haraldur Sigurðsson verkstjóri (t.v.) og Auðunn Snæbjörnsson vélstjóri
standa framan við borinn Dofra.
ir því að koma niður á opnun, þá
finnur maður árangur erfiðis
síns,“ sagði Auðunn Snæbjörns-
son vélstjóri, en hann hefur um-
sjón með tækjabúnaðinum sem
heldur Dofra gangandi. Morgun-
blaðsmenn gerðu sér ferð upp að
borsvæðinu fyrr í vikunni og tóku
bormenn tali.
I einu borgengi starfa fjórir
bormenn, borstjóri, verkstjóri og
vélstjóri. Tveir bormannanna eru
á palli, sem kallað er, einn í
mastri og einn er vaktformaður.
Það er unnið á þrískiptum vökt-
um fimm daga vikunnar, en bor-
inn kældur um helgar.
„Það er ómögulegt að segja
hvað holan kemur til með að gefa
mikið af sér þegar upp er staðið,"
sagði verkstjórinn Haraldur Sig-
urðsson. „Þessi æð sem við kom-
um niður á, viðist vera nokkuð
sæmileg, en hins vegar gætum við
borað allt að þúsund metra til við-
bótar og fengið fleiri opnanir og
afkastamælingin fer ekki fram
fyrr en borun er lokið."
Sögðu bormenn að jarðvegur-
inn væri frekar linur á þessu
svæði og því gengi greiðlega að
bora, en hins vegar væri alltaf
hætta á hruni þegar jarðvegurinn
væri laus í sér.
Komið niður á opnun á
rúmlega þúsund metra dýpi
Tveir höfiindar ráðnir
að Þjóðleikhúsinu
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ hefur nú ráðið
höfunda fyrir árið 1984 og urðu Sig-
urður Pálsson og Nína Björk Árna-
dóttir fyrir valinu að þessu sinni;
Sigurður fyrstu sex mánuði ársins
og Nína Björk síðari hluta ársins.
Sigurður Pálsson fæddist 30.
júlí 1948 á Skinnastað í Norður-
Þingeyjasýslu, varð stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavík
1967, stundaði síðan nám í leik-
húsfræðum og bókmenntum við
Sorbonne-háskólann í París og
lauk þaðan magisterprófi og
DEA-prófi, þ.e. fyrri hluta dokt-
orsgráðu. Ennfremur lauk hann
prófi í kvikmyndaleikstjórn frá
CLCF kvikmyndaskólanum í Par-
ís. Hann var kennari við Leiklist-
arskóla SÁL 1974—75 og við
Leiklistarskóla íslands frá stofn-
un hans til ársins 1977.
Sigurður hefur sent frá sér
þrjár ljóðabækur, Ljóð vega salt
(1975), Ljóð vega menn (1980) og
Ljóð vega gerð (1982). Hann hef-
ur samið þrjú leikrit fyrir Nem-
endaleikhús, Leiklistarskóla Is-
lands og heita þau Undir suðvest-
urhimni (1976), Hlaupvídd sex
(1977) og Miðjarðarför (1983).
Þá hefur hann töluvert fengist
við þýðingar og má þar á meðal
nefna Svalirnar, eftir Jean Gen-
et, Hótel Paradís, eftir Georges
Feydeau (fyrir Þjóðleikhúsið).
Þeir settu handjárn á blómin, eft-
ir Arrabal og Þegar vonin ein er
eftir, eftir Cordelier.
Loks hefur Sigurður fengist við
leikstjórn, m.a. í sjónvarpinu, en
þar stýrði hann leikriti Steinunn-
ar Sigurðardóttur, Líkamlegt
samband í norðurbænum.
Nína Björk Árnadóttir fæddist
Nina Björk Árnadóttir
7. júní 1941 að Þóreyjarnúpi í
Vestur-Húnavatnssýslu. Hún var
Sigurður Pálsson
við nám í Leiklistarskóla Leikfé-
lags Reykjavíkur 1961—1964 og
við framhaldsnám í Danmörku
1973-1975.
Nína Björk hefur unnið marg-
vísleg störf meðfram ritstörfum,
en hún hefur sent frá sér sex
ljóðabækur og átta leikrit hennar
hafa verið sýnd á leiksviði og í
sjónvarpi, en að auki hefur hún
þýtt skáldsögur, leikrit og ljóð.
Ljóðasöfn hennar eru: Ung ljóð
)1965/1981), Undarlegt er að
spyrja mennina (1968), Börnin í
garðinum (1973), Fyrir börn og
fullorðna (1975), Mín vegna og
þín (1977) og Svartur hestur í
myrkrinu (1982).
Þjóðleikhúsið hefur sýnt tvö
leikrit hennar, Hvað sögðu engl-
arnir? (1979) og Súkkulaði handa
Silju (1982), en önnur leikrit
hennar eru Hælið, Geimið, Fóta-
tak (L.R. 1972), Steinarnir hans
Mána, Steinninn sem hló og Það
sem gerist í þögninni, en síðast-
talda verkið var flutt í útvarp
1981.
(Frétutilkynning)
Brynjólfur Bjarnason forstjóri BÚR. Mor(funblaSið/KOE.
Bæjarútgerð Reykjavíkur:
Brynjólfur Bjarna-
son hóf störf sem
forstjóri um áramótin
BRYNJÓLFUR Bjarnason tók í
fyrradag við starfi forstjóra Bæjar-
útgerðar Reykjavíkur, en fram-
kvæmdastjórarnir Einar Sveinsson
og Björgvin Guðmundsson létu af
störfum á gamalársdag. Eins og
fram hefur komið í fréttum eru
fyrirhugaðar ýmsar rekstrarbreyt-
ingar á starfsemi BÚR, m.a. á að
ráða fjóra deildarstjóra til að ann-
ast hin ýmsu rekstrarsvið.
Brynjólfur Bjarnason er fædd-
ur 18. júlí 1946, sonur Bjarna
Björnssonar og Kristjönu Brynj-
ólfsdóttur. Hann varð stúdent
frá Verzlunarskóla íslands 1967
og lauk prófi frá viðskiptadeild
Háskóla íslands 1971. Á árunum
1971—1973 stundaði hann nám
við University of Minnesota og
lauk þaðan prófi í rekstrarhag-
fræði. Brynjólfur var deildar-
stjóri Hagdeildar Vinnuveit-
endasambands íslands 1973—76,
en frá árinu 1976 hefur hann
verið forstjóri Almenna bókafé-
lagsins. Brynjólfur er kvæntur
Kristínu Thors og eiga þau fjög-
ur börn.
Kristján Jóhannsson forstjóri Almenna bókafélagsins. Morgonblaðið/RAX.
Kristján Jóhannsson
tók við starfi for-
stjóra AB um áramótin
KRISTJÁN Jóhannsson tók við
starfi forstjóra Almenna bókafé-
lagsins um áramótin af Brynjólfi
Bjarnasyni, nýráðnum forstjóra
Bæjarútgerðar Reykjavíkur.
Kristján starfaði áður sem hag-
fræðingur hjá Félagi íslenskra
iðnrekenda.
Kristján er fæddur 4. janúar
1951, sonur Jóhanns Gíslasonar
og Vilborgar Kristjánsdóttur.
Hann stundaði nám í Kaup-
mannahöfn, tók HA-próf frá
Viðskiptaskólanum í Kaup-
mannahöfn 1978 og cand. merc,-
próf frá sama skóla vorið 1981. Á
námsárum sínum starfaði hann
hjá Danmarks Statistik og um
tíma hjá Privatbanken. Hann
hóf störf hjá Félagi íslenskra
iðnrekenda sumarið 1981 og hef-
ur starfað þar fram að þessum
tíma, auk þess að kenna rekstr-
arhagfraeði í viðskiptadeild Há-
skóla íslands. Kristján er
kvæntur Ingibjörgu Sigurðar-
dóttur meinatækni og eiga þau
tvö börn.