Morgunblaðið - 15.08.1984, Qupperneq 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. ÁGÚST 1984
Halldór Ásgrimsson, sjávarútvegsráðherra:
Loðnuveiðar Færeyinga
geta haft áhrif á veiði-
heimildir þeirra við ísland
— Norðmenn stað-
ráðnir í að forðast
átök við Dani
Álasundi 14. ágúst Frá Hirti Gíslasjni,
blaðamanni Morgunblaðsins.
HALLDÓR Ásgrímsson, sjávarút-
vegsráðberra, hefur á norrænu
fiskimálaráðstefnunni átt viðræður
við starfsbræður sína frá hinum
Noröurlöndunum, þar sem hann
hefur lýst óánægju sinni bæði með
loðnuveiðar Dana og Færeyinga á
gráa svæöinu svokallaða við Jan
Mayen, svo og með veiðar Norð-
manna þar. Hefur hann átalið
Norðmenn fyrir slakt eftirlit með
veiðunum á þessu svæði og segir
að þeir beri ábyrgð á veiðunum og
afli Dana og Færeyinga eigi að
dragast frá hlut Norðmanna.
Þá hefur Halldór gert sjávar-
útvegsráðherra Færeyja, Arnfinn
Kallsberg, grein fyrir því að ætli
þeir sér að stunda loðnuveiðar á
þessu svæði gæti það haft áhrif á
frekari veiðiheimildir þeirra við
ísland. Enn hefur ekki borist svar
frá Færeyingum varðandi þetta
mál, en von var á því í gærkvöldi.
Halldór Ásgrímsson sagði í
samtali við Morgunblaðið að í sér-
stökum viðræðum við ráðherra
hinna Norðurlandanna hefði hann
gert grein fyrir sjónarmiðum
okkar varðandi loðnuveiðarnar og
ýmis önnur mál og þeir fyrir sín-
um. Sagði hann að það kæmi mjög
skýrt fram hjá Norðmönnum að
þeir reyndu allt sem þeir gætu til
að komast hjá árekstrum á hinu
umdeilda svæði við Jan Mayen og
fylgdust vegna þessa sáralítið
með veiðum Dana og Færeyinga.
Þetta gráa svæði sem um er deilt
er á hafsvæðinu milli Austur-
Grænlands og Jan Mayen. Á því
svæði hafa Norðmenn og Islend-
ingar náð samkomulagi um mið-
línu milli Jan Mayen og Græn-
lands, en Danir og Evrópubanda-
lagið hafa ekki viðurkennt þá
miðlínu og telja sig eiga rétt 200
mílur austur frá Grænlandi. Hall-
dór sagði að ráðherrarnir væru þó
sammála um að litlar líkur væru
Halldór Ásgrímsson
á að samkomulag um skiptingu
aflakvóta á þessu næðist áður en
Grænland gengur úr EB, þar sem
aðeins væru 4‘/i mánuður til
stefnu. Norðmenn teldu mikil-
vægast að ná samkomulagi um
kvótaskipti áður en hægt yrði að
komast að niðurstöðu um miðlínu,
en sér sýndist hæpið að ákveða
hlut Grænlendinga nema fyrir
lægi hvaða svæði væri miðað við,
hann væri þvi hlynntur því að
fyrst yrði komist að niðurstöðu
um miðlinu og síðan farið að ræða
um aflakvóta.
Halldór sagði ennfremur að
engin niðurstaða hefði orðið af
viðræðum hans við sjávarútvegs-
ráðherra Noregs, Thor Listau, en
þeir segðust ætla að reyna að lita
betur eftir veiðunum á þessu
svæði, þeir virtust hins vegar
staðráðnir í því að komast af öll-
um mætti hjá árekstrum þarna.
„Við teljum þá ganga alltof
langt í þessari viðleitni sinni og
höfum því sagt að við teljum þá
ábyrga fyrir veiðum á þessu
svæði, og veiðar Dana og Færey-
inga verði að dragast frá kvóta
þeirra. Norðmenn eru með alltof
mörg skip á þessum veiðum og því
er hætta á að þeir fari verulega
fram úr kvóta sfnum, enda virðist
vera um mjög lítið eftirlit þarna
að ræða. Um helgina voru þeir
með 52 skip þarna á veiðum, en
alls hafa 50 skip fengið leyfi til
veiðanna, en burðarmagn þeirra
er eitthvað meira en leyfilegt
aflamagn," sagði Halldór Ás-
grímsson.
„Þá höfum við rætt ýmis fleiri
mál og ég hef lagt áherslu á aukið
samstarf á sviði hafrannsókna.
Hjá okkur íslendingum hafa
stofnmælingar verið aðalatriðið,
en möguleikar á frékari nýtingu
auðlinda hafsins og samspils milli
stofna hefur setið á hakanum hjá
okkur. Norðmenn hafa ákveðið að
auka fjármagn á þessu sviði og
með því að þjóðirnar skiptist á
upplýsingum og skipti með sér
verkum á sviði hafrannsókna má
tvímælalaust ná góðum árangri.
Það var því ákveðið að halda und-
irbúningsfund um þetta mál til
skipulagningar frekara samstarfs
þannig að rannsóknir þjóðanna
yrðu samræmdar."
Grænlendingar taka nú í fyrsta
skipti þátt í norrænu fiskimála-
ráðstefnunni og meðal þess sem
rætt hefur verið eru áhrif út-
göngu þeirra úr EB, en Grænlend-
ingar hafa gert samning við
bandalagið um sölu á verulegum
hluta mögulegs afla við Grænland
til næstu fimm ára og fá í staðinn
sem samsvarar um einum millj-
arði danskra króna. Þá hefur ver-
ið rætt hér um selveiðar og ástand
laxastofna. Hjálmar Vilhjálms-
son fiskifræðingur flutti fyrirlest-
ur um loðnurannsóknir við ísland
og auk þess verða fluttir fyrir-
lestrar um þróun fiskveiðisam-
vinnu eftir almenna útfærslu í
200 sjómílur og ennfremur verður
flutt erindi um þorskkiak. Auk
þess hefur ráðstefnugestum verið
boðið í skoðunarferðir um ná-
grenni Álasunds.
Sjávarútvegsráðherra Noregs:
Samkomulag milli íslands, EB og
Noregs náist fyrir næsta sumar
Osló, 14. ágÚ8t. Frá frétUriUra Mbl. Jin Erík Lauré.
„NORÐMENN munu þrýsta á um
að þríhliða samkomulag milli
okkar, íslendinga og Evrópu-
bandalagsins náist fyrir sumarið
1985. Takist það ekki, er mikil
hætta á, að upp komi missætti,“
segir sjávarútvegsráðherra Norð-
manna, Thor Listau. Hann segir
einnig að slíkt samkomulag sé enn
þýðingarmeira en ákvörðun deili-
línunnar milli Jan Mayen og
Grænlands.
„Við stefnum að þríhliða sam-
komulagi við ísland og EB, þann-
ig að hægt verði að ákvarða
heildarkvóta til skiptingar milli
þeirra landa, sem hlut eiga að
máli. Með þeim hætti kemst regla
á veiðar við Jan Mayen,“ segir
sjávarútvegsráðherrann.
Sjávarútvegsráðherra Dana,
Henning Grove, er kominn til
Noregs til þess að taka þátt í
norrænu fiskimálaráðstefnunni í
Álasundi. Á ráðstefnunni munu
sjávarútvegsráðherrar Noregs og
Danmerkur ræða skiptilínuna
milli Grænlands og Jan Mayen og
einnig skiptingu loðnukvótans á
þessu umdeilda svæði.
Utanríkismálanefnd:
Einhugur um viðbrögð
Utanríkismálanefnd Alþingis
hélt fund síðastliðinn mánudag,
þar sem rædd var staðan í Jan
Mayen-málinu í Ijósi þeirra svara,
sem borist hafa frá Dönum og
Norðmönnum við mótmælum ís-
lenskra stjórnvalda vegna loðnu-
veiða við Jan Mayen.
Eyjólfur Konráð Jónsson,
formaður utanríkismálanefndar,
sagði í samtali við Morgunblaöið
að ákveðið hefði verið að senda
Dönum, Norðmönnum og Evrópu-
bandalaginu mótmælaorðsend-
ingu í framhaldi af þeirri stöðu
sem nú er komin upp í málinu og
hefðu nefndarmenn verið einhuga
um þau atriði, sem leggja beri
áherslu á. Utanríkisráðuneytinu
var falið að ganga frá og senda
erindi íslenskra stjórnvalda til
Dana, Norðmanna og EB, en ekki
íslendinga
er unnt að greina frá innihaldi
orðsendinganna fyrr en þær hafa
borist í hendur aðila málsins.
Orðsendingin hefur ekki verið
send, en að sögn Geirs Hall-
grímssonar er verið að afla við-
bótarupplýsinga. Þá hefur einnig
verið beðið eftir niðurstöðum úr
viðræðum Halldórs Ásgrímsson-
ar, sjávarútvegsráðherra, við
starfsbræður sína í Álasundi.
Ljósm. Mbl. Bjarni.
Kaledon í Reykjavíkurhöfn.
Kvikmyndun leiðangurs Scotte:
Kaledon á leið
til Grænlands
SKÚTAN Kaledon lét úr Reykjavík-
urhöfn síðdegis í gær, en skútan
hafði hér viðkomu til birgðaöflunar.
Um borð í skútu þessari er auk
áhafnar hópur kvikmyndagerðar-
manna sem vinnur að gerð leikinnar
myndar, Hinsti staður á jarðríki.
Mynd þessi fjallar um leiðangur
Scott á Suðurpólinn, 1910. Á Græn-
landi verða Suðurskautsatriði mynd-
arinnar kvikmynduð á næstu tveim-
ur vikum.
Christopher Spencer, skipstjóri
hinnar þrímastra seglskútu sem
kennd er við búrhval, sagði að-
spurður að unnið hefði verið að
myndinni undanliðna sex mánuði.
Kvað hann gerð myndar þessarar
vera mjög umdeilda því að í henni
væri sýnt að Scott, sem hingað til
hefði verið mærður fyrir hetju-
skap, hefði alls ekki sinnt undir-
búningi Suðurheimskautsfarar
sinnar sem skyldi og væru váleg
afdrif leiðangursmanna hans sök.
„Lýsti til að mynda Peter Scott,
sonur heimskautafarans, yfir því í
Daily Mail á mánudag að í mynd-
inni kæmi fram argasti rógburður
og vonaðist hann til þess að mynd-
in yrði úthrópuð á frumsýningu,"
sagði Spencer að lokum.
Martin Shaw fer með hlutverk
Scotts í myndinni, en leikstjóri er
Ferdinand Fairfax.
Peningamarkaður
Peningamarkaður Morgun-
blaðsins, þar sem birt er yfirlit
yfir gengisskráningu, vexti
inn- og útlána viðskiptabank-
anna og greint frá lífeyris-
sjóðslánum, er á blaðsíðu 27.
Röng nöfn
ÞAU leiðu mistök urðu í Morgun-
blaðinu í gær, að röng nöfn voru í
tveimur fréttum.
í frétt á bls. 2 um Hólahátíð
misritaðist nafn Sverris Krist-
inssonar, er gefið hefur út nýja
ljósprentun Guðbrandsbiblíu og í
frétt á bls. 41 um útgáfu Stúdenta-
tals MR 1959, misritaðist nafn Jó-
hönnu Kristjónsdóttur, sem sæti á
í ritnefnd.
Morgunblaðið biður þau Jó-
hönnu og Sverri afsökunar á þess-
um mistökum.
íslensk sjúkrahús:
Útlendingar þurfa að
leggja fram tryggingu
ERLENDIR ferðamenn og aðrir út-
lendingar, sem þurfa að gangast
undir uppskuröi eða aðrar aðgerðir á
sjúkrahúsum hér á landi, þurfa að
leggja fram tryggingu fyrir greiðslu
á kostnaði sem þessu fylgir. Að sögn
Jóhannesar Pálmasonar, forstjóra
Borgarsjúkrahússins, fer það eftir
því hvaöan útlendingarnir eru,
hvernig innheimta gengur fyrir sig.
„öll Norðurlöndin og Bretland
eru með gagnkvæma samninga við
Island og er sjúkrakostnaður fólks
frá þessum löndum innheimtur í
gegnum sjúkratryggingakerfi við-
komandi lands. Ef sjúklingurinn
kemur frá landi, sem ekki hefur
svona samning við ísland, þarf að
leita upplýsinga um hvar hann er
tryggður og er síðan innheimt hjá
viðkomandi félagi. Oft hefur fólk
einhver skírteini sem sýna hjá
hvaða félagi það tryggir.
Það hefur komið fyrir að fólk hef-
ur engar slíkar upplýsingar á sér og
ekki er vitað hvort viðkomandi hafi
tryggingu eða ekki. En sjúklingur-
inn fær samt sem áður alla þá þjón-
ustu sem hann þarfnast. Innheimt-
an er þá vandamál, sem við verðum
að leysa síðar. Oftast gengur það
vel.
Alltaf er talsvert um það að er-
lendir ferðamenn séu lagðir inn á
Borgarspítalann, sérstaklega yfir
sumarmánuðina. Við verðum senni-
lega meira varir við þá hér, vegna
þess að slysavarðstofan er hér til
húsa. Ef fólk slasast úti á iandi er
það flutt hingað. En auðvitað eru
erlendir sjúklingar einnig lagðir
inn a hin sjúkrahúsin eins og geng-
ur og gerist," sagði Jóhannes að lok-
um.