Morgunblaðið - 21.11.1986, Síða 12

12 B
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1986
Undirheima-
borgin
fyrrverandi á
enn í
erfiðleikum
með að losna
við
glæpaorðið
Byggingu gömlu vatnsveitunnar, Water Tower, var lokið árið 1869, en húsiö var
eitt af örfáum húsum í miðborginni sem ekki brunnu til grunna í brunanum 1871.
Gráa byggingin við hliðina á er Water Tower Place, verslunarmiðstöð á átta
hæðum.
| L CAPQNE og hinirskotglöðu
félagar hans úr Mafíunni eru löngu horfnir af
götum Chicago, en svo virðist sem borgin eigi í
erfiðleikum með að losna við það glæpaorð sem
enn loðir við hana frá því í tíð glæpakóngsins.
Þrátt fyrir að Chicago sé þriðja stærsta borgin í
Bandaríkjunum og á meðal stærstu borga heims,
er enn fjöldi manna sem heldur að í Chicago sé
ekki óhætt að ganga aðalgötuna, Michigan_________
Avenue, án þess að eiga á hættu að verða skotinn
í hnakkann af „gangsterum" fortíðarinnar.
Sjálfsagt er Mafían að
einhverju leyti enn
við lýði í Chicago,
sem og í öðrum stór-
borgum Banda-
rikjanna, en í dagiegu Iffi verða
fáir varir við undirheimastarfsemi
hennar. Chicago er glæsileg
stórborg, byggð á fallegum stað
við Michigan vatnið í lllinoisfylki
í Miðvesturríkjunum. Miðborgin
er mjög hreinleg miðað við aðrar
stórborgir, t.d. New York, og
þrátt fyrir háreistar byggingar í
kjarna borgarinnar, er hún langt
því frá að vera frumskógur skýja-
kljúfa. í lllinois, og reyndar
næstum öllum ríkjum í Miðvestr-
inu, er mikið flatlendi og er hægt
að aka klukkustundunum saman
án þess að sjá svo mikið sem
álfhól.
Indíánar nefndu staðinn
„Chicagou"
Á þessu flatlendi höföust
margir ættbálkar frumbyggja
Norður-Ameríku, Indíánanna, við
til forna, og voru þeir hinir fyrstu
Séð yfir austasta hluta
miðborgarinnar. Myndin ertekin
af 96. hæð John Hancock
byggingarinnar.
til aö uppgötva bæjarstæöi
Chicago við Michiganvatn. Á
þessum stað ferjuðu þeir kajaka
sína frá lllinois ánni til Michigan-
vatns og nefndu þeir hann
„Chicagou," vegna sterkrar ang-
an sem lagði af villtum laukum á
svaeðinu.
Frakkinn Pére Marquette og
fransk-kanadíski leiðangursmað-
urinn Louis Jolliet, voru fyrstir
hvítra manna til að finna Chicago
áriö 1674. Töldu þeir bæjarstæð-
ið heppilegt, ekki síst ef hægt
yrði að grafa skurð frá syðri enda
Michiganvatns og lllinois árinnar,
að St. Louis ánni, sem svo renn-
ur í Mississippi fljótið, til að þar
væri komin siglingarleiö allt suð-
ur til Mexikóflóa. Þegar loks var
hafist handa við að grafa skurð-
inn einni og hálfri öld síðar, 1836,
var Chicago orðin myndarlegur
bær og var þá þegar búið að
leggja 10 mílna langa járnbraut
til borgarinnar. Chicago fékk
kaupstaðarréttindi árið 1837 og
11 árum síöar var svo skurðurinn
opnaður. Hann varð borginni
ákaflega mikils virði, þar sem
Chicago öðlaðist með honum
nýtt gildi sem vaxandi hafnar-
bær, þrátt fyrir staðsetningu sína
inni í miðju landi. Allt frá því hef-
ur Chicago verið talin á meðal
mikilvægustu hafnarborga í
heimi.
Bruninn mikli 1871
Chicago byggðist upp með
miklum hraða og voru íbúar
hennar og úthverfa orðnir um
þrjár og hálf milljón rúmri öld
eftir að borgin fékk kaupstaðar-
réttindi. Menning og listir
blómstruðu og þar með talin tón-
listin, því jassinn var fluttur sömu
leið og vörurnar frá Suðurríkjun-
um. Allt virtist ganga Chicago í
haginn, þegar skyndilega tilvist
hennar var stefnt í voða. Suma-
rið 1871 hafði verið mikið þurrka-
sumar í miðvestrinu og virtist
skógareldum í Wisconsin og Mic-
higan aldrei ætla að linna. Enginn
veit enn þann dag í dag hvernig
eldsvoðinn mikli í-Chicago hófst,
en samkvæmt sögusögnum
sparkaði kú ein í fjósi við DeKo-
ven stræti olíulampa um koll,
með þeim afleiðingum að kvikn-
aði í. Eldurinn kom upp um nótt
þann 8. október og breiddist út
á skömmum tíma. Slökkviliðið í
Chicago hafði engan veginn
nægan mannafla eða tækjabún-
að til að ráða niðurlögum eldsins
þegar hann kom upp og þrátt
fyrir að slökkvilið frá New York,
Michiganríki og St. Louis hafi
verið kvödd á staðinn til aðstoð-
ar, máttu Chicagobúar horfa upp
á stóran hluta af borginni verða
eldi að bráð. Um 25 klukkustund-
um eftir að eldurinn gaus upp,
fór óvænt að rigna og kom það
í veg fyrir að eldurinn breiddist
víðar út. En áður en yfir lauk
haföi allt brunnið sem brunnið
gat á um 2.000 ekra svæði og
um 18.000 hús brunnu til grunna.
Um 100.000 manns voru heimil-
islausir, en ekki þýddi að gefast
upp. Stórblaðið Chicago Tribune,
sem þá þegar var orðið eitt af
leiðandi dagblöðum í Banda-
ríkjunum, stappaði í íbúana
stálinu í leiðurum og sameinuð-
ust allir íbúarnir um að byggja
upp borgina að nýju.
Chicago hefur um langt skeið
verið kennd við eigin skóla í arki-
tektúr og í borginni eru margir
verðugir minnisvarðar um þekkta
arkitekta á borð við Mies van der
Rohe og Frank Lloyd Wright.
Árið 1893 fékk Chicago svo gull-
ið tækifæri til að sýna heiminum
að allt var á uppleið aftur eftir
eldsvoðann, þegar heimssýning-
in fór þar fram í nýbyggingunni
á Navy Pier. Fleiri borgir kepptu
um að fá að halda heimssýning-
una, þ.á m. New York og
Washington og þegar baráttan
stóð sem hæst í dagblöðum, fékk
Chicago viðurnefnið „The Windy
City,“ eða skjóllitla borgin. Því
viðurnefni hefur hún haldið síðan
og voru margir sem hölluðust að
því að með viðurnefninu væri