Morgunblaðið - 22.11.1986, Blaðsíða 53
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. NÓVEMBER 1986
53
vart syni mínum, sem var þeim
mjög hjartfólginn. Svona voru þau
þessi gömlu hjón, alltaf gefandi.
Þau söfnuðu ekki veraldarauði og
gerðu ekki víðreist um dagana. Eina
utanlandsferð fóru þau þó, til Edin-
borgar. Var sú ferð lengi í minnum
höfð og trúi ég því að hún amma
hafi tekið sig vel út í peysufotunum
en þau bar hún við öll hátíðieg
tækifæri. Amma missti mikið þegar
afi dó, enda höfðu þau búið saman
í meira en hálfa öld. Hún flutti á
elliheimilið Hombrekku í Ólafsfírði
þegar það var tekið í notkun fyrir
fáum árum. Þar líkaði henni vel en
sárt þótti okkur að sjá hana aðeins
einu sinni á ári, þar sem allir henn-
ar afkomendur em fluttir í burtu.
En í Ólafsfírði vildi hún vera. Eiga
allir þeir sem sýndu ömmu um-
hyggju þegar við vomm víðs fjarri
þakkir skildar.
Nú er tómlegt að Aðalgötu 3,
þegar amma og afí em bæði farin,
en minningamar lifa. Hvert sem
litið er í húsinu sjást ummerki um
þau. Inniskómir hans afa á sínum
stað og svuntan hennar ömmu
hangir inni í skáp. Amma skildi vel
við húsið sitt, fægði silfrið og stífaði
dúkana sína. Hún lagði ríkt á við
okkur sem komum og dvöldum í
húsinu að ganga vel um. Innilegar
þakkir til Huldu Steingríms fyrir
að hafa hugsað um húsið í mörg
ár. Það er ekki öllum gefíð að fá
að kynnast ömmu sinni og afa, en
því nauðsynlegra er það fyrir þá
sem eiga þess kost að rækta það
samband. Við eigum ómetanlegan
fjársjóð þar sem þetta fólk er og í
hraða nútímans má það ekki gleym-
ast. Mér fínnst ég svo rík að hafa
fengið að alast upp með og kynn-
ast ömmu minni og afa. Nú er orðið
hljótt í húsinu þeirra nema örfáar
vikur á ari þegar afkomendumir
koma þangað í heimsókn. Langri
vegferð og gæfuríkri er lokið. Hvíli
þau í friði og hafí þökk fyrir allt.
Bergþóra
Þinur — Abies
Dagar styttast nú ört og inn-
an skamms kemur að því að
barrtré og barrtijágreinar fara
að sjást hér á markaði til skreyt-
inga fyrir jól. í því sambandi
er kannski ekki úr vegi að vekja
hér aðeins athygli á einni
ættkvísl barrtijáa sem æ meira
hefur færst í vöxt að nota í
áður nefndu skyni, en það er
ÞINUR (Abies). A meðal al-
mennings er þinurinn oftast
nefndur eðalgreni. Það er
rangnefni og kemur örugg-
lega til af því að þetta sama
heiti er notað yfir ættkvíslina
hjá frændum okkar Dönum,
Norðmönnum og Svíum.
Ættkvíslin ÞINUR (Abies)
aðskilur sig samt talsvert vel frá
greni, sem ber fræðiheitið
PICEA. Væri vissulega æskilegt
að fólk lærði að greina í sundur
og festa sér í minni mismuninn,
því að í reynd eru það mjög ein-
föld einkenni, sem dæmið snýst
um, en þau eru eftirfarandi:
A þintegundum eru nálar
(öðru nafni barr) oftast flat-
vaxnar, mjúkar og mjög oft
aðeins sýldar á endum. Þær eru
fastar á greinunum, en þegar
þær falla af eða eru slitnar
lausar þá verður jafnan eftir
kringluleitt ljóst ör. Könglar
þintegunda eru uppstæðir og
oft áberandi fjólubláir á lit þeg-
ar þroski þeirra nálgast. Við
fulla þroskun hrynur köngul-
hreistur þeirra alveg í sundur.
Hjá grenitegundum eru nálar
oftast mun stinnari og jafnan
oft nokkuð yddar. Þær eru fer-
strendar (tígullaga) eða í stöku
tilvikum flat-þrístrendar og
þegar þær falla eða slitna af
verða eftir á greinunum áber-
andi framstæðir nabbar. Barr-
lausar greinar eru því alsettar
smá fellingum og eru mjög hrjú-
far viðkomu. Innanhúss í hlýju
og þurru lofti falla nálar grenis
gjaman fljótt, en á þin innþoma
þær yfirleitt aðeins en sitja
áfram furðu fastar. Könglar
grenitegunda eru og hangandi
við þroskun og falla að lokum
af í heilu lagi. Bæðiþinur og
greni tilheyra Þallarætt og sama
gildir um fura. Samtals era um
40 þintegundir kunnar. Margar
Þinur. Eitt einkennið: Uppstæðir köngiar.
þeirra teljast til skrautlegustu
og tilkomumestu tijáa vegna
fagurs vaxtarlags, áferðar og
áhrifamikils vöxtugleika. Barr
þintegunda er ýmist gljáandi
grænt eða blágrænt. Oft hjúpað
silfraðri slikju. Stundum er það
næstum snjóhvítt að neðan
vegna áberandi breiðra vax-
ráka.
Asamt greni, fura og ýmsum
öðram barrtijám mynda þinteg-
undimar barrskógabeltið á
norðurhveli jarðar. Þær eru
dreifðar. Syðst hefst þinur við
í fjalllendi Guatemala og nyrst
era heimkynnin nálægt heim-
skautsbaugi í Asíu.
Óli Valur Hansson.
Til lesenda:
í næsta þætti, laugard. 29.
nóv., væntum við þess að les-
endur geti fengið nokkra tilsögn
við gerð (bindinguj á aðventu-
kransi, með tilliti til þess að
aðventa gengur í garð næsta
dag. Af þeirri ástæðu verður
síðari hluti greinar Óla Vals
Hanssonar um ÞIN ekki birtur
fyrr en laugard. 6. des. nk.
*
Bama og blómahátíð
í Mýjabæ í dag
í dag bjóöum viö öll börn velkomin í Nýjabæ. Tilefnið er opnun barnahorns í
kjallaranum. Kötturinn sem venjulega fer sínar eigin leiöir leggur leið sína í
barnahorniö í dag og meö honum veröa kýrin, hesturinn og hundurinn. Dýrin
veröa í barnahorninu klukkan 14 og skemmta börnunum með leik og söng, svo
geta börnin líka leikið sér með ótal skemmtileg leikföng í barnahorninu, lesiö í
bók, litað eða horft á teiknimyndasýningar meöan foreldrarnir versla í róleg-
heitunum.
í dag opnum viö líka glæsilegan blómamarkað í kjallaranum. Þarer mikiö úrval
af fallega skreyttum jólablómum, þurrskreytingum, jólarósum og fl.
En Nýibær er meira en kjallarinn. Á þremur hæðum eru fjölmargar sérverslanir
meö úrvalsvörur og matvöruverslun Nýjabæjar er einstök, Leiöin liggur í Nýjabæ
í dag.
Opið til kl. 4
m
RŒR
VORUHUSÍÐ EIÐ/STORG/