Morgunblaðið - 12.11.1989, Side 28

28 C
o
MORGUNBLAÐIÐ
VELVAKAIMDI
SUNNUDAGUR 12. NOVEMBER 1989
„ þ&gar 'eg sa-gbi cÁ Z sih>num <4 useq
6 ötti écj vi<5 eftir skattlogm'ngtj.! "
TM Reg. U.S. Pat Oft.—alt rights reserved
© 1989 Los Angeles Times Syndicate
Þegar ég fer hingað veðja
ég alltaf við konuna mína
um að ég verði kominn
heim fyrir miðnætti. Að
vinna veðmál er það besta
sem hún veit ...
Ég er þér þakklát fýrir að
stökkva kattaskröttunum
á braut...
. eeru að /zfa. þ/G?"
Nú er tími
éndurskins-
merkjanna
í skammdeginu eykst til muna
hætta á slysum á gangandi vegfar-
endum. Ástæðan er m.a. sú, að
ökumenn koma ekki auga á þá fyrr
en um seinan.
Til að koma í veg fyrir slík slys
skipta endurskinsmerki sköpum. Sé
vegfarandi dökkklæddur og án end-
urskinsmerkja sjá bílstjórar hann
ekki fyrr en í 20 til 30 metra fjar-
lægð. Hafi hann hins vegar end-
urskinsmerki glampar á merkin allt
að fimm sinnum fyrr.
Þeir sem þurfa að vera á ferð-
inni utanhúss í skammdeginu ættu
ekki að hugsa sig tvisvar um, held-
ur verða sér úti um endurskins-
merki. Þau fást í apótekum um land
allt og einnig í mörgum öðrum
verslunum.
Foreldrar eru beðnir að huga
sérstaklega að þessum málum, svo
og kennarar og fóstrur. Kennarar
ættu t.d. að setja sem algjört skil-
yrði að hver einasti nemandi sé með
endurskinsrperki.
Þeim fer ijölgandi sem skokka
sér til heilsubótar. Þeir eru oft á
ferðinni á og við miklar umferðar-
götur. Fyrir þá getur skipt miklu
máli að hafa endurskinsmerki. Til
eru sérstök skokkbelti og einnig er
hægt að setja- endurskinsborða á
viðeigandi fatnað. Umferðarráð
hvetur skokkara til að vera ekki á
ferðinni á miklum umferðargötum,
því þannig valda þeir hættu og
geta truflað bílaumferð.
Umferðarráð hvetur alla lands-
menn til að verða sér úti um end-
urskinsmerki nú í vetrarbyijun. Þau
eru ódýrt, einfalt og þægilegt ör-
yggistæki í umferðinni.
Umferðarráð
Á FÖRIMUM VEGI
„Þið íslendingar
eruð ekki sjómenn,
heldur
sjóræningjar
helvítin ykkar“
Morgunblaðið/Þorkell
Lóðsarnir (f.v.) Lúðvík
Lúðvíksson, Halldór
Valdimarsson og Sigurð-
ur Þorgrímsson skoða
sjókort af hafnarsvæðinu
í Reykjavík.
Hrein afturför að
kalla lóðs skipa-
þj ónustuvarðslj óra
MIKIÐ og merkilegt mannlíf er við höfnina í Reykjavík þótt daglega
fari flestir borgarbúar á mis við það. Þar starfa margir menn og
ólíkir, e.k. þverskurður af þjóðfélaginu. Þar eru lóðsarnir í lykil-
hlutverki. Þeir sem vísa skipunum síðasta spölinn til hafhar og aftur
út í öruggan sjó þegar þau hafa lestað eða losað.
Hafnsögumennirnir, eða lóðsinn,
hafa eins og margir aðrir orð-
ið fyrir barðinu ,á þeirri óþurftar
áráttu sem hefur verið fólgin í því
að heilu starfsstéttirnar hafa verið
nefndar upp. Jafnvel stéttir eins og
lóðsarar sem eiga sér mörghundruð
ára sögu. „Nú kallar kerfið okkur
varðstjóra í skipaþjónustu og yfir-
lóðsinn skipaþjónustustjóra. Með
gömlu nöfnunum vissu allir við hvað
var átt en nú gætu menn haldið
áð við ynnum í einhveiju kaupfé-
lagi. Þetta er hrein afturför," sögðu
Lúðvík Lúðvíksson og Halldór
Valdimarsson, sem voru á hafn-
söguvaktinni á fimmtudag.
Þeir eru öfundsverðir af starfsað-
stöðu sinni uppi á fimmtu hæð í
Hafnarhúsinu. Þaðan er óborgan-
legt útsýni yfir hafnarsvæðið og
umgjörð þess, sem ijallahringurinn
frá Snæfellsjökli í Hengil. Lúðvík
sagði eina góða tengdum jöklinum.
„Ég var að lóðsa ítalskt skip út og
hann blasti við í allri sinni tign.
Bað ég skipstjórann að giska á fjar-
lægðina í jökulinn. 10-20 sjómílur,
sagði hann og trúði mér ekki þegar
ég sagði þær vera nær 80. Fór
hann inn í kortaklefa til að sjá hvort
ég væri að ljúga að sér. Þaðan kom
hann að vörmu spori. Opnaði veð-
'uanka og bauð skipveijum að veðja
á lengdina í jökulinn. Þeir skutu
allir á 10-12 mílur og töpuðu því
Víkverji skrifar
Yíkveiji vék á sl. sumri að þeirri
staðreynd hve lífeyrissjóðimir
eru máttvana (nema e.t.v. ríkis-
tryggðir sjóðir) þegar kemur að
lífeyrisgreiðslum, þótt eignir sjóð-
anna skipti tugum milljarða króna —
og að opinberir aðilar bítist um það
fé. Eigendur sjóðanna — lífeyris-
þegamir — helðu lítið af þeim fjár-
munum að segja.
Lífeyrissjóðakerfíð hefur af og til
komið til umræðu á Alþingi — og
flestir virst sammála um að það sé
meingallað, en samt hefur ekkert
gerst og allt hjakkað í sama farinu.
Engu er líkara en ráðamenn á hvetj-
um tíma sjái ofsjónum við að almenn-
ingur fái sjálfur að ráðstafa þessari
eign sinni.
xxx
ú hefur verið lögð fram á Al-
þingi þingsályktunartillaga þess
efnis að skipuð verði nefnd er fái það
hlutverk að móta reglur um eigin
eftirlaunasjóði landsmanna og gera
tillögur um hvernig hægt væri að
gera upp réttindi launþega í núver-
andi lífeyrissjóðum. Fyrsti flutnings-
maður er Guðni Ágústsson.
í greinargerð með tillögunni er
viðruð sú hugmynd að við upphaf
ævistarfs eignist hver einstaklingur
eigin eftirlaunareikning í umsjón
banka, tiyggingarfélags eða þeirra
aðila sem til þess hafa hlotið tilskilin
leyfi, og fylgir eftirlaunareikningur-
inn viðkomandi einstaklingi út starfs-
ævina. Greiðsla í sjóðinn yrði með
sama hætti og nú er til lífeyrissjóð-
anna.
xxx
Eftirlaunasjóðirnir yrðu að sjálf-
sögðu verðtryggðir og einstakl-
ingamir fengju með reglubundnum
hætti yfirlit um greiðslur í sjóð sinn
og eignastöðu. Staðan yrði því skýr
og auðskilin. Yrði það mikil breyting
frá því sem nú er þar sem lífeyris-
þegar skilja alls ekki þá fjárþröng
sem lífeyrissjóðimir em í þegar kem-
ur að lífeyrisgreiðslum. Finnst þeim
sú fjárþröng skjóta nokkuð skökku
við þá milljarða króna, sem þeir em
færii' um að lána í opinber sjóða-
kerfi eða festa í fasteignum.
Eigandi eftirlaunasjóðs gæti farið
að fá greiðslu úr honum við 65-70
ára aldur og yrði hann endurgreiddur
að fullu á t.d. 20 ámm. Þær greiðsl-
ur yi-ðu miklum mun hærri en lífeyr-
issjóðimir gi'eiða nú og skattfijálsar
þar sem búið er að skattleggja pen-
ingana sem vinnulaun. Við andlát er
sjóðurinn eign eftirlifandi maka eða
erfðafé aðstandenda, en samkvæmt
núverandi kerfí em aðeins greiddar
makabætur. Þegar svo maki fellur
frá rennur allur sparnaður viðkom-
andi einstaklings til lífeyrissjóðanna
sjálfra.
x x x
Igreinargerð með þingsályktunar-
tillögunni er einnig bent á að það
fyrirkomulag sem þar er lagt til
myndi styrkja stöðu banka og pen-
ingastofnana og getu til stóraukinnar
þjónustu bæði við einstaklinga og
atvinnulífið, og að allur sparnaður
eftirlaunasjóðanna yrði varðveittur í
heimabyggð hvers og eins gagnstætt
þvi sem nú er hjá mörgum lifeyris-
sjóðum á landsbyggðinni.
Það verður fróðlegt að fylgjast
með hvort einhver hreyfing kemst á
málið með þessari tillögu — en fyrri
reynsla hvetur ekki til bjartsýni.