Alþýðublaðið - 24.02.1959, Blaðsíða 4

Finnland
og íran
i Ctgefandl: Alþý6uflokjcurinn. Ritstjórar:. B«nedikt Gröndal. CHaH J. Á«t-
þórsson og Helgi Ss>mimdaeon (áb). í’ullirúi ritst|ómar: Sigraldi HJéiwvar*-
) son. Fréttaatjóri: Björgvin GHiönKincfewaia. AugtýsáAðaatjórt Pétur Fétai'B-
son. Hitstjómarsímar: lidðl og 14902. Auglýstngaoimi: 14906. AfgreáSaáu-
| nirni: 14806. Aílsetur: AlþfSuhásia. Pnmt«BÍS}» Alj>ý«Bbl. Hrwrfisg. 8—1«.
i .
Listamfn íslands
MENNTAMÁLAKÁÐHERRA hefur flutt á al
: fíingi frumvarp til laga um Listasafn íslands, bygg-
ingarmál þess, stjórm og listaverkakaup. Þar er
íireyft merku máli og tímabæru.
Listasafnið hefur verið til húsa í þjóðminja-
Æafninu eftir að því var búinn staður í núverandi i
iiúsakynnum árið 1951. Sú skipan getur ekki orð-
ið til frambúðar. Þjóðmmjasafnið þarf á öllum
cínum húsakosti að halda í aiáinni framtíð og lista-
. ísafnið stækkar og aðsókn að því vex ár frá ári.
Safngestir munu nú nær tíu þúsund ár hvert og
listasafnið á 1068 málverk og 51 höggmynd. Er að-
t -eins hægt að hafa nokkumhluta þessara listav-erka
til sýnis hverju sirmieins og nú er að safninu búið.
- Ber þess vegna nauðsyn til að leysa byggingarmál
þess innan skamms og koma skipulagi þess og starf
áemi í það horf, sem fyrir menntamálaráðherra
vakir.
Sjálfstæð menningarþjóð getur naumast án
þess verið að eiga Sér listasafn. Engum íslend-
ingi mun heldiu' detta annað í hug en efla eigi
listasafn ríkisins og láta það ná tilgangi síuum.
Það er hinsvegar tímaspursmál, hvenær haíizt
verður handa um að: byggja framtíðarheimili
þessarar stofnunar. En fyrr verður listasafnið
aldrei annað en, vfeir þess, sem verða á og koma
' . skal.
Myndlistin er' í mikilli sókn á íslandi um þess
ar mundir. Okkar gömlu meistarar hefðu vafa- :
laust orðið frægir málarar úti í hinum stóra heimi, .
Og yngri myndlistarmenn rísa upp hver af öðrum
©g geta sér góðan orðstír. Áhugi almennings á
myndlist er einnig ótrúlega mikiil, þegar litið er
* é íslenzkar aðstæður. Allt þetta rennir traustum
' stoðum undir þá ályktun, að íslendingum beri
f.kylda til að muna listasafn ríkisins og búa sembezt
■ að, því í nútíð og fraratíð. Það sannar menningu
* þjóðarinnar og er tákn þess, að hún varðveitir ekki
( aðeins arf fortíðarmnar heldur færir út ríki sitt
og leggur ný verðniæti af rnörkum.
fyrirliggjaralL
■ — 560 x 15
— 600 x J6
— 650 x 1(8
— 750 x 16
; — 750 X 20
— 900 x 20
— 600 x 16 á dráttarvélar
HEILDSALA —SMÁSALA.
Óskum eftir umboðsmönnum utan
Reykjavíkur.
Hars Irading & Co.,
Klapparstíg 20. — Sími 1-73-73.
AÐ er ekki auðvelt að
vera nágrarini Rússa, ef ekki
er stuðnings annarra þjóða að
vænta. Löndin í Austur-Evr-
ópu fengu að kenna á þessari
staðreynd eftir síðustu heims
styrjöld. Stofnun Atiantshafs-
baiidalagsins minnkaði .mögu-
leika Sovétríkjanna á að hafa
áhrif ■ á smáríki. álfunnar. En
nokkrir möguleikar eru enn
fyrir hendi og kommúnista-
foringjarnir hika ekki við að
nota þá. í þeim eí'num .skilur
ekkert milli Krústjovs og
Stalins. Dæmin frá Finnlandi
og íran sanna það.
Þegar Kekkonen Einn-
landsforseti fór í hina frægu
heimsókn sína til Léningrad
á dögunum hélt Krústjov
raeðu, eins og hans er vandi
við öll möguleg tækifæri, og
sagði þar m. a. að samskipti
Finnlands og Sovétríkjanna
væru fyrirmynd þess, sem
vera ætti um samvinnu ekki-
sósíalistiskra og sósíalistiskra
rfkja. „Innanlandsmál lands
yðar snerta oss ekki“. En við
sama tækifæri • gagnrýndi
hann einstaka ráðherra í
stjórn Fagerholms. „Stjórn-
armyndun Fagerhölms olli
okkur áhyggjum,“ sagði hann.
„Það var strax l.jóst„að s.tjórn
hans gat ekki orðið samskipt-
um ríkia vorra til góðs, og að
bski Fagerholms voru þeir
Tanner og Leskinen, sem eru
þekktir fyrir fjandskap sinn í
garð Sovétríkjanna11.

Góð sambúð Finna og Rússa
er sem sagt undir því komin,
að Sovétherrarnir geti vikið
frá ráðherrum í finnsku
stjórninni eftir vild. Og Finn-
ar hafa ekki staðizt hótanirn-
ar.
f þessu sambandi vaknar
gat ekki fallizt á að veita
hafsbandalagið sé til nokkurs
gagns.
Svipaða sögu er að segja frá
íran. Þegar vestræn ríki töp-
uðu áhrifum í Austurlöndum
pær í fyrra vegna stjórnar-
byltingarinnar í írak m. a.
bað stjórnin í Teheran um að-
stoð Bandaríkjanna til þess
að tryggja sjálfstæði lands-
ins. íran er að vísu í Bagdad-
bandalaginu, en það veitir
litla tryggingu og Bandarík-
in eru ekki meðlimir þess.
íran bað um hernaðaraðstoð
til þess að bægja frá árás og
sú spurhing hvort Atlants-
gat ekki fallist á að veita
þeim þá aðstoð, sem um var
beðið, nema því aðeins að það
yrði gert með samningi miíli
ríkjanna, sem Bandaríkjaþing
71
samþykkti. En á sgma tíjna
hélt Sovétstjórnin uppi tauga-
stríði gegn íran. 31. októþer
sendi Sovétstjórnin írans-
stjórn orðsendingu þar sem
minnt var á, að sarpkvæml
samningi landanna frá 1921
hefðu Sovétríkin rétt til þess
að senda herlið inn í íran e£
einhver þriðji aðili hefði í
hyggju að nota íranskt land-
svæði til árásar á Sovétríkin.
Vegna tregðu Bandaríkja-
manna og með þessa hótun
Sovétríkjanna yfir höfði sér,
sáu Íransmenn þann kpst
væns+an að hefja samninga-
umleitanir við Rússa um
griðasáttmála milli landanna.
Samningafundirnir hófust £
janúar og nú var komið að
Bandaríkjunum að verða ó-
rólegir. Bandaríkjastiórn sá,
að hún varð að veita íran ein-
hverja tryggingu gegn er-
lendri íhlutun, og éftir að mál
in snerust þannig voru írans-
‘menn í sterkari samningaað-
stöðu gagnvart Rússum. Samn
ingaumleitanirnar fóru út um
þúfur og íransstjórn hlaut
miklar skammir í rússnesk-
um blöðum.
Aðstæður eru ólíkar í Finn-
landi og íran. íransstjórn ótt-
ast stöðugt byltingu skipu-
lagða frá Irak og innanlands-
ástandið ér hættulegt. Eil
bæði dæmin sýha við hverja
eríiðleika lítið land í ná-
grenni Sovétríkjanna á að
stríða. (Arbeiderbladet).
★ Hvers vegná lækka
unnar kjötvörur ekki?
★ Kjöt hefur lækkað,
vinnulaun og álagn-
ing. /.
k Mistök í Mjólkur-
stöðinni.
k Að munnhöggvast.
„HVERNIG STENDUR Á
I>VÍ,“ segir húsmóðir í bréfi,
„að vörur, seni unnar eru úr
kjöti, hafa enn ekki iækkað?
Ég á hér við pylsur, bjúgu og
þvílíkt. Kjöt hefur lækkað mjög
mikiö svo að það munar yfir
25 af hundraði, en ekki vörur,
sem unnar eru úr því. Þetta
finnst mór og raunar öllum hús-
mæðrum alveg óskiljanlegt. í
fyrsta lagi hefur stórfelld verð-
Jækkun orðið á hráefninu, í
öðru lagi hefur orðið veruleg
lækkun á kaupi þess fólks, sem
starfar við vinnsluna, og í
þriðja lagi hefur orðið iækkun
á álagningu framleiðandans og
seljanda.
HVERS VEGNA LÆKKA
þessar nauðsynjavörur almenn-
ings þá ekki? Sú tilraun, sem nú
er gerð til þess, ekki aðeins að
stöðva dýrtíðina, heldur líka til
þess að færa hana niður — og
virðist að minnsta kosti að ætli
að takast — verður að vera á öll
um sviðum, ekki eitt einasta at-
riði-má hverfa, gleymast eða frí-
. ast við skylduna. Yfirleitt treyst
ir almennihgúr áframhaldandi
viðleitni Alþýðuflokksins ■ til
þess að gera þetta, og með þess-
um orðum mínum vil ég aðeins
vekja athygli á því atriðinu, -
sem virðist ekki hlíta sömu regl
um og önnur. Ég geri það ein-
göngu þtss aö hjáipa til við
þessa viðleilni.“
SAMa JISMÓÐÍR .í\ á;:tar.um
það, að skyr sé. ekki ejns gott
og þnð he1u- verið. „Þap er bú-
íð til úr þ'u T' 1; ’lk eða.n.jólkur-
dufti og þc. ð verður g'.iH á ,lit-
inn,“ se^ir min. Tms ev með
smjörið. Það fer »éú).i.nfi, og
stundum er það jafnvel mislitt.
Svo harðnar það pkki þó að það
sé látið í kæiiókáp. Það eru ein-
hver mistök hjá framleiðslu
Mjólkurstöðvaiienrr.“
■ enneremur-seoir; HÚN:
i,Jlver er það sem ræður pví,
að eggjaframieiðslan skuli vera
einokuð? Til þessa tíma hafa
mörg heimiliihúft liænsni og séð
um þau að öiiu >eyti, en selt síð-
an egg sín til kunningja sinna
Þetta hefur verið smávegis
heimilisframleiðsla. Nú virðist
öllum hafa verið bannað að
selja egg nema þau hafi áður
farið til svokallaðs eggjasölu-
&amlags.
■ERU KAUPMENNIRNIR hér
að verki? Ég veit um marga
smáa eggjaframleiðendur, sem
eru algerlega andvígir þessu
fyrirkomulagi og þykir það
hart, að þeim skuli meinað að
selja framleiðslu sína á sama
h.átt og alltaf hefur verið .ieyfi-
legt hér í Reykjayík. Margir
þeirra eru að hugsa um að
hætta, því að hið nýja fyrir-
komulag veldur þeim auknum
erfiðleikum. Hver er það, sem
ræður þessari óheppilegu ný-
breytni?“
. ÉG VEIT - það ekki og mér
þykir hún skrýtin. Ætli að hér
sé ekkj um.að ræða hina gömlu
reynslu, að stórir eggjaframleið
endur séu með þessu að gera til-,
raun til að eyðileggja hina
mörgu og smáu og hafi getað
bundizt samtökum við kaup-
menn í þessum tilgangi? Það
liggur í augum uppi að vitanlega
eru það hagsmunir þessara aðila
að öll eggjasaia fari gegnum
þeirra hendur.
TRYGGVI ÖFEIGSSON út-
gerðarmaður var að munnhöggv
ast við Alþýðublaðið. Blaðið
átti síðasta örðið. Er útgerðar-
maðurinn þagnaður? Það er
ekki honum líkt eftir því sem
mér .er sagt,
Framhald af 12.sí3u.
sem sýnd var f Þjóðleikhúsinu
á s. 1. vori.
Ballettmeistari Þjóðleikhúss-
ins, Erik Bidsted,, hefur samið
barnadansa fyrir þessa sýn-
ingu og eru það nemendur úr
Listdansskóla Þjóðleikhússins,
sem dansa. Helgi Tómasson,
hinn ungi, efnilegi dansari,
dansar sólódans.
Sex hljóðfæraleikarar úr Sin
fóníuhljómsveit íslands leika
undir stjórn Jan Moravek.
Léikstjóri er Klemenz Jóns-
son, og er þetta í fyrsta sinn,
sem hann er leikstjóri hjá Þjóð
leikhúsinu. Lárus Ingólfsson
hefur gert leiktjöldin.
Þessir leikarar koma fram í
sýningunni: Helgi Skúlason
leikur farandsöngvarann, Bessi
Bjarnason leikur vin hans,
hænsnahirðirinn Tobías, Har-
aldur Björnsson leikur gamla
manninn, Valdemar Helgason
leiki*r þjófótta kóngmn, Ævar
Kvaran leikur bróður. hans
(svárta riddarann), E'milía'Jón-
asdóttir leikur liertogaírú og'
Sigríður Þorvaldsdóttir leikur
prinsessuna.
4 24. febr. 1959 — Alþýðubiaðið
1
rtaí.?': ■