Morgunblaðið - 09.04.1992, Blaðsíða 12

VZterkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiöill!
VIÐSKIFTIMVINNUIÍF
FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1992
Höföar til
.fólks í öllum
starfsgreinum!
Iðnaður
Umh verfismál áberandi
á ársfundi Iðnlánasjóðs
HAGVÖXTUR og umhverfisvernd eru vel samræmanleg markmið eft-
ir því sem Jens Kampmann, forstjóri Invest Miljo A/S í Danmörku
segir. Kampmann, sem lengi hefur unnið að umhverfismálum þar í
landi, var gestur ársfundar Iðnlánasjóðs á þriðjudag þar sem hann
flutti erindi um þessi mál. Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra, kom einn-
ig inn á umhverfismál í ávarpi sínu. Hann sagði m.a. að mikilvægasta
verkefnið framundan væri að gera viðskipti og framleiðslustarfsemi
samþýðanleg umhverfisvernd þar sem næsta hagvaxtarskeið myndi
byggjast á þessu viðfangsefni.
í ávarpi Geirs A. Gunnlaugssonar,
stjórnarformanns Iðnlánasjóðs, kom
fram að á síðustu misserum hefur
sérstök áhersia verið lögð á fjár-
mögnun framkvæmda vegna um-
hverfisverndar, framkvæmda til end-
urbóta vegna öryggis á vinnustað
og mengunarvarna bæði á vegum
atvinnufyrirtækja og bæjar- og sveit-
arfélaga. Iðnlánasjóður býður upp á
lán til fyrirtækja og sveitarfélaga
vegna umhverfís og mengunarmála
og fjárfestingar til öryggis á vinnu-
stöðum.
Jens Kampmann sagði að það
væri almennt viðurkennt að aukin
framleiðni og þar með aukinn hag-
vöxtur væru eftirsóknarverð mark-
mið, en menn væru þó sífellt að gera
sér betur grein fyrir því að ekki dygði
að auka hana á kostnað umhverfís-
ins.
„Til skamms tíma var álitið að
eina leiðin til að að draga úr mengun
væri að minnka framleiðni," sagði
Kampmann. „Sem betur fer hefur
þetta breyst og í dag er það viður-
kennt æ víðar að sterk tengsl þess-
ara tveggja þátta eru ekki óumflýjan-
leg. Markmiðin um aukinn hagvöxt
og umhverfisvernd þurfa ekki að
vinna hvort gegn öðru. Umhverfis-
vemd hefur yfírleitt í för með sér
bætta nýtingu hráefna og skilar
auknum hagnaði.“
Kampmann benti á að með því að
breyta tæknilegum aðferðum fram-
leiðslunnar í kjölfar tækniframfara
mætti draga verulega mengun án
þess að framleiðni minnkaði. Tækni-
framfarir leiddu einnig af sér betri
nýtingu hráefna og endingarbetri
framleiðslu. Slíkar breytingar væru
ljárfrekar og því væri nauðsynlegt
að fá fjársterka aðila til að leggja fé
í mengunarvaldandi framleiðslu til
að snúa mætti dæminu við. Þá væri
mikilvægi endurvinnslu sífellt að
aukast. Allir þessir þættir stuðluðu
að því að draga úr mengun án þess
að leiða af sér minni framleiðni. Loks
væri mikilvægt að skattlagning og
styrkir yrðu notaðir til að færa starf-
semi frá umhverfisspillandi starfsemi
til þeiirar sem væri hlutlaus eða
umhverfisverndandi.
Japanir með stefnumótun í
umhverfismálum
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra,
sagði að á ráðstefnu sem hann sótti
nýlega um framtíðannarkaðsþróun í
Evrópu og fjallaði um leiðir til að
samræma iðnþróun, hagvöxt og
umhverfisvemd, hefði komið fram
að Japanir virtust vera einna fyrstir
til að átta sig á mikilvægi þess að
samræma umhverfisvemd og fram-
leiðslustarfsemi enda myndi næsta
hagvaxtarskeið byggjast á þessu við-
fangsefni.
Að sögn Jóns kom fram að jap-
anskur iðnaður undir forystu Sam-
taka iðnaðar og ráðuneytis þess hefði
nýlega mótað langtímastefnu þar
sem lagt væri fyrir þarlend fyrirtæki
að miða langtímastefnumótun sína
við umhverfísvemd. Það sjónarmið
hefði komið fram á umræddri ráð-
stefnu að iðnaður á Vesturlöndum
yrði að taka þessa japönsku stefnu-
mótun alvarlega. Á það var bent að
tækist Japönum að ná forskoti á
Morgunblaðið/Árni Sæberg
UMHVERFISMÁL
— Umhverfismál voru mikið
rædd á ársfundi Iðnlánasjóðs í
vikunni. Jón Sigurðsson, iðnað-
arráðherra, sagði m.a. í ávarpi
sínu að Japanir hefðu riðið á
vaðið með langtímastefnumótun
fyrirtækja í umhverfisvernd.
þessu sviði myndu þeir ná undirtök-
unum í næstu stóru bylgju útflutn-
ingsmöguleika í heimlnum sem nú
væri í sjónmáli og myndi tengjast
umhverfismálum.
„Þeir sem ekki halda vöku sinni í
þessum málum hljóta að dragast aft-
ur úr,“ sagði iðnaðarráðherra. „Það
er því mikilvægt að lánastofnanir
atvinnuveganna snúi sér að því að
kanna hvemig þeir geti búið íslensk-
an iðnað undir slíka framtíðarþróun
og taki íjárfestingu í umhverfíssinn-
uðum fyrirtækjum með opnum
huga.“
ð
Fólk
Grafít fær
liðsauka
MANNA Sigríður Guðmunds-
dóttir gekk til liðs við auglýsinga-
sþpfuna Grafít hf. 1. apríl sl. Hún
mun hafa þar yfir-
umsjón með texta-
vinnu og áætlana-
gerð auk þess að
sinna verkefnum á
sviði þjónustu og
samskipta við við-
skiptavini. Anna
Sigríður er fædd
28.08.1959 og
lauk stúdentsprófi
frá Fjölbrautarskóla Suðurnesja
árið 1978. Hún var við nám í dönsku
og íslenskú í Háskóla íslands
1984-1987, en hóf þá störf á aug-
lýsingastofunni Svona gerum við.
Þaðan fór hún til íslensku auglýs-
ingastofunnar þar sem hún hefur
unnið fram að þessu við textagerð
og verkefnaumsjón. Anna Sigríður
sat í stjórn íslensku auglýsinga-
stofunnar. Hún mun verða einn 5
hiuthafa í Grafít og taka sæti í
stjórn félagsins.
Markaðsfulltrúi
hjá AUK hf:
MKRISTINN Ólafsson hefur verið
ráðinn markaðsfulltrúi hjá AUK
hf., Auglýsingastofu Kristínar.
Hann er stúdent frá Menntaskól-
anum við Hamra-
hlíð og útskrifað-
ist sem viðskipta-
fræðingur frá Yið-
skiptaháskó-
lanum í Osló 1991
með markaðsfræði
sem aðalgrein.
Kristinn starfaði
hjá Islensku um-
boðssölunni hf.
1980-1984 við útflutning á físki.
Næstu þijú ár á eftir vann hann
hjá Landssambandi Hjálparsveita
skáta við sölu- og markaðssmál og
1991-1992 hjá Nesskip hf. í flutn-
ingadeil. Eiginkona Kristins er
Laufey E. Gissurardóttir, þroska-
þjálfi, og eiga þau tvö börn.
Nýr markaðs-
sljóri til leigu
■S/IF M. Schalin hóf um síðustu
mánaðarmót störf hjá Utflutnings-
ráði Islands sem
„markaðsstjóri til
leigu.“ Siw út-
skrifaðist sem við-
skiptafræðingur
frá Svenska
handelshögsko-
len í Helsinki,
Finnlandi árið
1987 og lauk MBA
prófí frá Univers-
ity of Western Ontario, London
(Ont.), Kanada 1989. Siw Tiefur
unnið sem viðskiptafræðingur við
landbúnaðarráðuneytið í Kanada
og hjá Ríkisbókhaldi íslands og
sem markaðsfulltrúi við Wartsila
skipasmíðastöðina í Finnlandi.
Einnig hefur hún unnið við hag-
deild Eimskips hf, en árin 1989-
1992 var hún forstöðumaður vef-
deildar Foldu hf./Álafoss hf.
Nýr starfskraft-
ur til Ráðgarðs
MÞÓRUNN Elva Guðjohnsen
hefur verið ráðin til starfa hjá Ráð-
garði hf. Fyrirtækið hefur nýlega
gerst umboðsaðili
á Islandi fyrir
bandaríska ráð-
gjafafyrirtækið
„The Human To-
ueh Consulting,
Inc.“ og mun Þór-
unn Elva sjá um
alla starfsemi á
þeirra vegum hér Þórunn Elva
á landi. Starfsem-
in felst í þjónustuörvun og rekstrar-
ráðgjöf. Þórunn Elva útskrifaðist
sem rafmagnsverkfræðingur frá
H.í. árið 1988. Hún starfaði á
tæknisviði Arnarflugs hf. í eitt ár.
Einnig hefur hún starfað hjá STG
Rafeinda- og stýritækni við hönn-
un hátalarakerfa. Eiginmaður
hennar er Hafsteinn Eggertsson
tannlæknir og eiga þau hjón tvo
syni.
Anna Sigríður
Skattlagning sparifjár yf irvofandi
NEFND um skattlagningu eigna
og eignatekna hefur nú tekið til
við að semja frumvarp í samræmi
við tillögur sínar sem hún kynnti
fyrir skömmu. Við fyrstu sýn virð-
ast tillögurnar kalla á afar flóka
útreikninga á skattstofni eigna-
tekjuskatts, en það var hins vegar
ætlunin með starfi nefndarinnar
að hverfa frá hinum ýmsu flækjum
núverandi kerfis. Þannig má ætla
að við útfærslu á skattlagningu
eignatekna verði það haft að leið-
arljósi að eyðublöð og útreikningur
skattsins verði með eins einföldum
hætti og mögulegt er.
Lítið hefur örlað á umræðu
meðal almennings um eignatekju-
skattinn frá því hugmyndir nefnd-
arinnar voru kynntar. Það kom þó
berlega í Ijós á rabbfundi í stofu
Verðbréfamarkaðs íslandsbanka í
síðustu viku að margir sparifjáreig-
endur eru uggandi um hag sinn
vegna skattsins. Á fundinum rakti
Sveinn Jónsson, aðstoðarbanka-
stjóri Búnaðarbankans, helstu til-
lögur nefndarinnnar og fjallaði um
þær á gagnrýninn hátt. Var að
heyra á fundarmönnum að þeir
hefðu takmarkaðar upplýsingar
um innihald tillagnanna en þeir
vildu gjarnan fá vitneskju um
hvernig hægt væri að komast und-
an skattinum. Heyrðust spurning-
ar á borð við þá hvort eina leiðin
væri að flytja allt sitt sparifé til
útlanda. Þau svör var ein hægt að
gefa að einu gilti hvort vaxtatekjur
kæmu af innlendu eða erlendu
sparifé. Skattur væri lagður á allar
vaxtatekjur.
Sveinn Jónsson rakti í byrjun
meginmarkmið með starfi nefndar-
innar um skattlagningu eigna og
eignatekna. í erindisbréfi nefndar-
innar kemur fram að henni er ætl-
að að samræma skattlagningu
eigna- og eignatekna. í því sam-
bandi er bent á að núverandi kerfi
sé óviðunandi þar sem í því felist
há eignarskattshlutföll, fjölmargar
undanþágur og flóknar álagningar-
reglur. Talið er nauðsynlegt að
samræma skattlagningu við önnur
lönd, afnema eignarskatta fyrir-
tækja og fella niður sérstakan
skatt á skrifstofu- og verslunar-
húsnæði.
Þegar komið var að því að meta
afleiðingar eignatekjuskattsins fór
fundarmönnum ekki að lítast á þlik-
una. Sveinn taldi niðurstöðu af
skattlagningunni geta orðið til-
komu nýs skattabagga upp á tæpa
3 milljarða en að núverandi skattar
yrðu óbreyttir. Verulegar nýjar
flækjur kæmu til sögunnar í álagn-
ingarreglum og samræmi næðist
ekki við önnur lönd> Þá væri ekki
tekið á eignarskatti félaga. Loks
benti Sveinn á að hugsanlega
gæti skatturinn haft mjög óhag-
stæð áhrif á vexti og sparnað og
jafnvel væri hætta á fjárflótta úr
landi. *
Forstöðumenn verðbréfafyrir-
tækja hafa ennfremur látið í Ijós
áhyggjur sínar vegna hins nýja
skatts. í samtölum við Morgun-
blaðið benda þeir á að upptaka
samræmds eignatekjuskatts sam-
kvæmt hugmyndum nefndar fjár-
málaráðherra muni draga úr
sparnaði og leiða til hækkunar
vaxta, að minnsta kosti fyrst í stað.
Telja margir tfmasetninguna
slæma því á sama tíma og hug-
myndin sé að setja á fjármagns-
tekjuskatt verði fjárfesting íslend-
inga gefin algerlega frjáls og hætta
geti verið á að menn flýi með fjár-
magn úr landi.
Þá vekja sérstaka athygli um-
mæli Sigurðar B. Stefánssonar,
framkvæmdastjóra VÍB úm hlut-
verk fjármálafyrirtækja. „Við mun-
um hér, og ég er viss um að önn-
ur fjármálafyrirtækí geri það líka
leita allra leiða til að þessi nýi
skattur komi sem minnst við við-
skiptavini okkar. Þannig er raunin
erlendis, ávöxtun sparifjár snýst
að verulegu leyti um að leita að
hagkvæmustu skattalegu leiðun-
um. Vegna þess að vextir hafa
verið lægri síðustu tvö til þrjú árin
en áður var og eignarskatturinn
hefur hækkað, hefur ráðgjöf við
einstaklinga í vaxandi mæli snúist
um að finna bestu leiðirnar í skatt-
alegu tilliti. Núna verða skattamál-
in margfalt flóknari og þess vegna
mun fólk þurfa í vaxandi mæli að
leita sér ráðgjafar á því sviði." Við
þetta má svo bæta að líklega mun
að sama skapi aukast þörf fyrir
ráðgjöf endurskoðenda í skatt-
framtölum.
Það virðist því Ijóst að fjölmarg-
ir skattgreiðendur munu á næst-
unni þurfa að huga að því hvernig
best sé að ráðstafa sínu sparifé
með hliðsjón af skattinum. Mjög
stór hópur mun þó væntanlega
sleppa við skattinn vegna frítekju-
marksins sem lagt er til að nemi
100-150 þús. kr. fyrir einstakiing
og tvöfalt hærri upphæð.fyrir hjón.
Þá verður að hafa í huga áð skatt-
lagningunni'er ekki ætlað að afla
viðbótartekna en ef af líkum lætur
munu stjórnvöld eiga erfitt með
að standast þá freistingu.
KB