Morgunblaðið - 03.05.1992, Blaðsíða 48

Bögglapóstur
um ollt lofld
MORGUNBLAÐID, AÐALSTRÆTI 6, 101 REYKJA VÍK
SIMI 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 3. MAÍ 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Samningur-
inn um EES
undirritaður
Brussel, frá Kristófer M. Kristinssyni,
fréttaritara Morgunblaðsins.
GERT VAR ráð fyrir að ráð-
herrar Evrópubandalagsins
(EB) og Fríverslunarbandalags
Evrópu (EFTA) undirrituðu
samninginn um Evrópskt efna-
hagssvæði í borginni Óportó í
Portúgal síðdegis í gær. Flestir
utanríkisráðherrar aðildarríkja
EB voru staddir í Óportó í gær
auk Jacques Delors forseta
framkvæmdastjórnar EB.
Samningurinn um Evrópska
efnahagssvæðið er umfangsmesti
viðskiptasamningur sem gerður
hefur verið. Með honum eru rúm-
lega 380. milljón manns í nítján
þjóðríkjum skapaðir möguleikar til
óheftra samskipta. Samningurinn
tryggir íbúum aðildarríkjanna við-
skiptafrelsi, atvinnufrelsi, fjárfest-
ingafrelsi og frelsi til að stofna
fyrirtæki innan ríkjanna nítján.
Morgunblaðið/Svavar B. Magnússon
Hákarlar fyrir þorrablótið
Það þykir ekki tíðindum sæta þó einn og einn hákarl slæðist með í
aflann, en skipverjum á Sigurbjörgu ÓF frá Ólafsfírði þótti nóg um
að fá sex stóra hákarla í síðustu veiðiferð. Skipið var að veiðum á
grálúðuslóð út af Víkurál og kom inn til löndunar í vikunni, en auk
hákarlanna voru þeir með rúm 100 tonn af frystum afurðum. Hákarl-
arnir verða verkaðir á Ólafsfirði og skipshöfnin mun væntanlega
gæða sér á þeim á næsta þorrablóti. Það er ung Ólafsfjarðarmær,
Hólmfríður Vala, sem er að skoða þessa vænu hákarla á myndinni.
Fjórtán trillur sokkið eða
hlekkst alvarlega á 1 vetur
FJÓRTÁN smábátum hefur hlekkst alvarlega á í vetur og flestir sokk-
ið. Elr þetta veruleg aukning frá því sem verið hefur. Frá því í byrjun
síðasta árs hafa tuttugu smábátar farið. Af þeim 28 mönnum sem voru
á bátunum fórust 2. 26 mönnum var bjargað, mörgum naumlega af
Hótun fest
kattarhræ
SÍ AMSKÖTTUR, sem hafði ver-
ið drepinn og kveikt í, lá á
tröppum húss í Garðabæ þegar
telpur sem eiga heima þar fóru
út úr húsinu á föstudag. Hjá
hræinu lá hótunarbréf þar sem
þess var krafist að 50 þúsund
krónur yrðu afhentar á til-
teknum stað og tíma ella myndi
einhver hljóta verra af.
Samkvæmt upplýsingum blaðs-
ins er hótunarbréfíð prentað út
úr tölvu og er talið að því hafi
verið komið þama fyrir á tímanum
frá því um miðnætti og fram und-
morgun 1. maí. Bréfínu er ekki
^^ueint gegn nafngreindu fólki og
kötturinn sem drepinn hafði verið
tilheyrði ekki fólki í húsinu.
Lögreglan í Hafnarfírði stað-
festi í gær að þetta mál hefði kom-
ið upp og væri þar til rannsóknar.
RLR hefði verið tilkynnt um málið
og tæki líklega við rannsókn þess.
nærstöddum batum.
í mörgum tilvikum hefur ekki tek-
ist að skýra óhöppin til fulls. Skip-
veijar telja sig oft hafa brotið gat á
bátana með því að sigla á trjá-
drumba en ofhleðsla er líka stundum
talin meðorsök. Þá hefur í nokkrum
tilvikum verið hægt að rekja óhöppin
til slæms frágangs á búnaði bát-
anna. Páll Hjartarson siglingamála-
stjóri segir að flest slysin megi rekja
til mannlegra mistaka. Hann segir
ekki óeðlilegt að slysum og óhöppum
hafí íjölgað í takt við stækkun smá-
bátaflotans, en óhöppin væru allt of
mörg. „Við erum alla daga að vinna
að því að tryggja öryggi báta og sjó-
farenda en árangurinn er ekki betri
en þetta,“ segir Páll. Kristinn Ing-
ólfsson slysaskráningamaður hjá
Siglingamálastofnun segir að eig-
endur smábáta ofmætu stundum sjó-
hæfni þeirra. Þeir færu á sjó í verra
veðri en eldri trillukarlar hefðu treyst
sér til og í góðu fískeríi væri hætta
á að menn hlæðu bátana meira en
þeir þyldu með góðu móti.
Örn Pálsson framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda
segir að samtökin hafí verulegar
áhyggjur af fjölgun óhappa, ekki síst
þar sem rannsóknaraðilum hefði ekki
tekist að leiða í ljós viðhlítandi skýr-
ingar. Nauðsynlegt væri að finna
hugsanlega galla á bátunum og lag-
færa þá.
í þeim tilgangi að auka öryggið
hefur verið ákveðið að í sumar þurfi
allir bátar undir 30 tonrium að til-
kynna staðsetningu tvisvar á dag,
eins og í vetur. Undanfarin sumur
hafa einungis opnir bátar þurft að
tilkynna sig tvisvar, um miðjan dag-
inn og aftur á kvöldin, en þilfarsbát-
ar aðeins þurft að tilkynna sig á
daginn.
Sjá Af innlendum vettvangi á
bls 14.
Eldur borinn að
Faxamarkaði
ELDUR var borinn að rusli sem
safnað hafði verið í fiskikar við
gafl Faxamarkaðarins við
Reykjavíkurhöfn síðdegis í
fyrradag. Við gaflinn stóðu
nokkur hundruð fiskikassar í all-
hárri stæðu og náði eldurinn að
læsa sig í þá.
Lögreglumaður af miðborgarstöð
ruddi fiskikassastæðunum um koll
og dreifði þeim svo eldurinn náði
ekki að læsast í húsið.
Jón Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðherra;
Islensku stafimir verði í sam-
ræmdu hugbúnaðarkerfi EES
Gæti kostað okkur milljarða í breytingar og aðlögun á hug-
búnaðarkerfum á næstu tveimur áratugum ef svo verður ekki
JÓN Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðherra, hefur beint því til
sendihei-ra íslands í Evrópurbandalagsríkjunum og innan EFTA að
þeir leggi ríka áherslu á það gagnvart öllum samstarfsþjóðum okk-
ar innan Evrópska efnaliagssvæðisins að séríslenskir bókstafir eins
og þ og ð verði í því samræmda hugbúnaðarkerfi sem þar er í
undirbúningi. Jón Baldvin sagði í samtali við Morgunblaðið að það
gæti kostað milljarða útgjöld vegna breytinga á hugbúnaðarkerfum
á næstu tveimur áratugum til dæmis, ef íslensku bókstafirnir yrðu
útilokaðir.
Jón Baldvin sagði að innan mjög
skamms tíma stæði til að taka
ákvörðun um samræmingu á stafa-
gerð í hugbúnaðarkerfinu sem yrði
notað innan Evrópubandalagsins
og Evrópska efnahagssvæðisins.
Reyna ætti að ná allsheijarsam-
komulagi um stafagerðina. Þetta
sýndist við fyrstu sýn vera tiltölu-
lega sakleysislegt en ef íslensku
sérstafirnir yrðu ekki inn í stöðlun-
um gæti þetta varðað milljarða
útgjöld burtséð frá öllu öðru. Ef
þyrfti að gera breytingat' á öllum
hugbúnaðarkerfum vegna þessa
gæti það kostað á næstu áratugum
ófyrirsjáanlega fyrirhöfn og fjár-
muni.
„Við höfum falið sejndiherrum
okkar, sérstakleg^. í EFTA-ríkjum
og Evrópubandalagsríkjum, að
taka upp þetta mál. Við erum að
semja við 19 þjóðir um samræmt
efnahagskerfí. Á okkar öld þýðir
það ekki hvað síst upplýsingakerfið
og það er lykilatriði að allt sem
varðar upplýsingasamskipti og
upplýsingamiðlun, sem öll fer fram
í tölvukerfum nú þegar og gerir
það í enn vaxandi mæli á komandi
árum, sé á sameiginlegu tungu-
máli. Þess vegna munum við reyna
til hins ýtrasta að fá þessar aðildar-
þjóðir til að fallast á að innan hins
Evrópska efnahagssvæðisins hljót-
um við að reyna að tryggja sameig-
inlegttölvumál," sagði Jón Baldvin.
Hann sagði að ef okkur mistæk-
ist þetta væri það ekki aðeins
spurning um óhemjumikil útgjöld
vegna aðlögunar og breytinga á
þessu alþjóðlega tungumáli heldur
beinlínis áfall fyrir stöðu okkar í
framtíðinni gagnvart umheiminum.