Morgunblaðið - 20.11.1992, Blaðsíða 2

%
seer HaaMavovi .
MÖRGUNBLAÐIÐ
FASTEIGNIR
kJIsT
FÖSTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1992
Það sem nú slldir er aó
byg^a á beztu stöðunum
Húsid stendur á horai Borg-
artúns og Kringlumýrar-
brautar, þar sem Klúbbur-
inn stóð áður. Það verður
fimm hæða og talsvert á
fjórða þúsund fermetrar.
Húsið verður sett í sölu í
vor, þá tilbúið að utan með
frágenginni lóð.
— segir Olafur 8. Björns-
son byggingameistari
Á horni Borgartúns og Kringlumýrarbrautar er að rísa mikið og veg-
iegrt hús, sem á eftir að setja mikinn svip á umhverfi sitt. Húsið verð-
ur flmm hæða og talsvert á fjórða þúsund fermetrar, en framhlið þess
mun snúa út að Esjunni og sjónum. Á jarðhæð hússins verða þjónustu-
fyrirtæki en skrifstofur á efri hæðunum. Það er Ólafur S. Bjömsson
byggingameistari, sem byggir húsið en hönnuður þess er Sigurður
Kjartansson arkitekt.
r.orftur (»í óorgartúnl)
Manmirkjaþing
Islenzlcur byggiiigar-
Iönaöur á tímamótum
MANNVIRKJAÞING verður haldið að Hótel Loftleiðum nk. miðviku-
dag. Megintema þingsins að þessu sinni er “íslenzkur byggingariðnað-
ur á tímamótum." Ákveðið var að halda þingið á þessum tíma í ár,
vegna þess að nú er verið að ræða fjárlög og framkvæmdaáætlanir
sveitarfélaga fyrir næsta ár.
En er það ekki bjartsýni að byggja
svona stórt hús í öllum sam-
drsettinum? — Það horfir nokkuð
öðru vísi við með hús af þessu tagi
en íbúðarhúsnæði, segir Ólafur. —
Ég geri fastlega ráð fyrir, að mörg
fyrirtæki eigi eftir að fara úr hús-
næði á lakari stöðunum í skrifstofu-
húsnæði á beztu stöðunum. í dag
gildir nefnilega að byggja á beztu
stöðunum og ég tel þetta einn bezta
fáanlegan staðinn á öllu höfuðborg-
arsvæðinu. Þaðan eru greiðar sam-
göngur beint niður í miðbæ Reykja-
víkur, í Sundahöfn og einnig suður
til Hafnarfjarðar og Keflavíkur.
Húsið verður^ett í sölu í vor, þá
tilbúið að utan með frágenginni lóð.
— Ég lít svo á, að eftirspum eigi
eftir að aukast eftir nýju atvinnuhús-
næði áður en hún eykst aftur eftir
nýju íbúðarhúsnæði, því að það er
atvinnuustarfsemin, sem borgar fólki
launin, segir Ólafur. — Ég tel því,
að uppsveiflan verði fyrr í atvinnu-
húsnaeði en í íbúðarhúsnæði.
— Þetta verður vandað hús, held-
ur Ólafur áfram. — Það verður með
hefðbundinni einangrun að inn-
anverðu en hraunað að utan. Reynt
verður að hafa það eins viðhaldsfrítt
og kostur er, einkum gluggana en í
húsinu verða álgluggar, sem hægt
verður að snúa við til þess að þrífa
þá. Það á þvi ekki að þurfa flokk
manna til að þrífa þá hálfsmánaðar-
lega á móti norðanáttinni og sjónum
eins og sums staðar.
Góð bílastæði verða við húsið og
akstursbraut upp að því, en aðkoman
verður að húsinu norðanverðu og á
hún að vera í senn þægileg og falleg
að sögn Ólafs. Lóðin er hönnuð af
Stanislas Bohic landslagsarkitekti og
henni verður skilað fullfrágenginni.
Byijað var á framkvæmdum við
húsið fyrir rúmum mánuði og ætl-
unin er að koma þremur hæðum upp
fyrir áramót. Þak hússins verður
háreist valmaþak og í þvi verður lit-
að stál. Húsið er 16x36 metrar salur
hver hæð. Svalir eru á húsinu austan-
verðu og vestanverðu og eru þær
jafnframt hugsaðar til lýmingar á
húsinu, ef bruni verður. Öll sameign
verður mjög vönduð. Engar súlur
verða í húsinu, þannig að hver hæð
verður opið pláss, sem hægt verður
að stúka niður eftir vild.
— Þetta hús er hannað með nú-
tímaþarfir fyrir augum, segir Ólafur
S. Bjömsson að lokum. — Nú er allt
húsnæði af þessu tagi að breytast
og kröfumar orðnar miklu strangari
en áður. Það er minna af lokuðum
herbergjum en var, en meira rými
stúkað niður í bása. Því tel ég, að
þetta húsnæði muni henta afar vel
fyrir nútíma skrifstofustarfsemi. Það
væri t. d. mjög hentugt fyrir trygg-
ingafélög og aðra slíka starfsemi.
Undanfarin ár hefur Mannvirkja-
þing verið einn mikilvægasti
vettvangurinn hér á landi til þess að
ræða stöðu og framtíðarhorfur ís-
lenzks byggingariðnaðar, sagði Gest-
ur Ólafsson arkitekt, en hann er einn
þeirra, sem skipuleggja þingið. —
Nú bendir flest til þess, að á næstu
árum muni ísland tengjast aðliggj-
andi markaðssvæðum betur og því
má búast við aukinni samkeppni og
fijálsari markaði hér á landi á þessu
sviði eins og mörgum öðrum. Þetta
verður sérstaklega rætt á þessu
Mannvirkjaþingi.
Undanfarin ár hefur orðið mikil
og hröð þróun í hvers konar upplýs-
ingavinnslu og upplýsingamiðlun í
byggingariðnaði. Sagði Gestur, að
aðstandendur Mannvirkjaþings
hefðu tekið upp samband við alþjóð-
leg samtök upplýsingamiðstöðva í
byggingariðnaði (Intemational Uni-
on of Building Centers) og nú væri
unnið að því að koma upp upplýs-
ingabanka um íslenzkan byggingar-
iðnað, sem yrði samhæfður erlendum
upplýsingabönkum. Stefnt er að því,
að þessi upplýsingabanki verði starf-
hæfur nú í vor.
MARKAÐURINN
GREIÐSLIMAT
Umsækjandi um húsbréfalán
þarf að fá svokallað greiðslu-
mat áður en hann tekur ákvörðun
um íbúðarkaup eða húsbyggingu.
Greiðslumat er úttekt á geiðslugetu
og jafnframt sam-
anburður á henni
og greiðslubyrði
og segir til um hve
dýrri íbúð um-
sækjandinn er tal-
inn geta fest kaup
á_ eða byggt.
Greiðslugetan
ræðst einkum af
eigin fé og launum umsækjandans
en greiðslubyrðin af lánum hans.
Afgreiðslur í húsbréfakerfinu mið-
ast við að greiðslubyrði umsækj-
anda fyrstu árin eftir íbúðarkaup
fari að jafnaði ekki yfir 20% af
heildarlaunum hans, að teknu tilliti
til vaxtabóta. Rík áhersla er lögð
á að greiðslumatið segir til um
hámarksverð íbúðar, ekki það
íbúðarverð sem umsækjandi á að
leita að.
Tilgangxir
Með greiðslumatinu í húsbréfa-
kerfínu voru í fyrsta skipti tekin
upp þau vinnubrögð við lánveiting-
ar til einstaklinga hér á landi, að
hafa skipulagða hliðsjón af raun-
verulegum aðstæðum viðkomandi.
Nokkurs misskilnings hefur hins
vegar stundum gætt varðandi til-
gang þess.
Því hefur verið haldið fram að
greiðslumatið sé óþarfa afskipta-
semi Húsnæðisstofnunar. Henni
komi ekki við hve' dýrar íbúðir
umsækjendur kaupa eða byggja,
það sé réttur hvers og eins að fá
þau húsbréf sem hann vill. Þetta
er rangt. Ef það væri undir um-
sækjendum sjálfum komið hve dýr-.
ar íbúðir þeir kaupa eða byggja
mundi hættan á útlánatöpum Hús-
næðisstofnunar aukast og kostnað-
ur við láveitingar þar með. Það
kæmi niður á öllum lántakendum.
Nokkuð hefur borið á því að
umsækjendur um húsbréfalán telji
að þeir verði að festa kaup á eins
dýrri íbúð og getið er um í greiðslu-
matinu. Þennan hugsunarhátt ber
að varast. Greiðslumatið er einung-
is leiðbeinandi og segir til um há-
marksverð íbúðar sem umsækjandi
getur hugsanlega keypt eða byggt.
Umsækjendur hafa kvartað yfír
því að greiðslumatið gefí til kynna
að þeir geti fest kaup á mun dýr-
ari íbúð en þeir telja sjálfír og að
greiðslumatið sé því allt of hátt.
Um þetta er það að segja, að eng-
in leið er að gefa út eina ákveðna
reglu um greiðslugetu. Hún er mjög
mismunandi eftir einstaklingum.
Greiðslumatið er hins vegar tilraun
til að gefa viðmiðun sem getur gilt
fyrir alla, en, eins og áður segir,
sem algjört hámark.
íbúðarverð
íbúðarverð, sem kaupandi eða
byggjandi stendur undir, ræðst af
eigin fé hans og þeim lánum sem
hann á möguleika á og hefur
greiðslugetu til að standa skil á.
Flestir sem sækja um greiðslumat
fá umsögn um íbúðarverð sem
byggir á því að viðkomandi taki
húsbréfalán til 25 ára og skamm-
tímalán til 4 til 5 ára, mismunandi
eftir lánastofnunum og einstakling-
um. Eins og áður segir er miðað
við að greiðslubyrði umsækjanda
fari ekki yfir 20% af heildarlaunum
hans fyrstu árin, þ.e. fyrstu 4 til 5
árin. Það ræðst af lánstíma þeirra
skammtímalána sem umsækjand-
inn tekur, Greiðslubyrðin eftir það
er í flestum tilvikum lægri.
Greiðslumatið fer fram hjá bönk-
um og sparisjóðum og öðrum fjár-
málastofnunum. Auk þess sem það
tryggir skjóta afgreiðslu á það að
leiða til þess að í því komi fram
sem réttastir lánamöguleikar hvers
og eins.
Ráðgjöf
Þó svo að greiðslumatið í hús-
bréfakerfínu segi til um að miða
skuli við að greiðslubyrði umsækj-
anda fari ekki yfír 20% af heildar-
launum, að teknu tilliti til vaxta-
bóta, skal enn áréttað að hér er
um hámarksviðmiðun að ræða.
Ráðgjöf er svo allt annar hlutur.
Reynslan bendir til að þessi viðmið-
un sé ekki fjarri sanni fyrir þá sem
hafa laun upp að meðallaunum, en
í hæsta lagi fyrir þá sem hafa laun
þar yfir. I fljótu bragði hefði mátt
búast við að þessu væri öfugt far-
ið. Þetta skýrist hins vegar m.a.
af því að skatthlutfall fer hækk-
andi með hækkandi tekjum og
vaxtabætur og bamabætur vega
þyngra hjá þeim sem hafa lægri
tekjur. Auk þess ráða Iaun að sjálf-
sögðu miklu um þann lífsstíl sem
fólk velur sér.
Reynslan af greiðslumatinu í
húsbréfakerfinu hefur hingað til
verið góð. Það fer ekki á milli
mála að fleiri og fleiri eru meðvit-
aðri um nauðsyn þess að lánafyrir-
greiðsla hvers konar taki mið að
aðstæðum, en ekki eingöngu löng-
un, vilja eða hvort nægjanlegt veð
eða ábyrgðir era fyrir hendi.
Vettvangur
húsbréfaviðskipta
Kaupum og seljum húsbréf.
Önnumst vörslu og eftirlit með útdrætti
húsbréfa.
• .
Veitum faglega rágjöf um húsbréfaviðskipti.
Onnumst greiðslumat.
M
LANDSBRÉF HF.
Landsbankinn stendur meö okkur
Suöurlandsbraut 24, 108 Reykjavlk, síml 91*679200, fax 91-678598
■ LÖggilt verðbréiafyrirtæki. Aöili aö Veröbréfaþingi íslands.