Morgunblaðið - 11.06.1993, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. JÚNÍ 1993
C 3
Börn drekka tvisvar
til þrisvar sinnum meira af
sykruðum svaladrykkjum en af vatni
Votn er ókeypis,
vatn er nlls staðar,
vntn er sykurlaust,
vntn er drykkur
náttúrunnnr.
NEYSLUVENJUR barna og unglinga hafa
löngum verið fullorðnum áhyggjuefni og jafn-
vel hneykslunarhella. Þó verður að segjast
eins og er að fullyrðingar um lélegt viður-
væri barna og unglinga á Islandi hafa oftar
en ekki byggst á getgátum eða einhvers kon-
Síðastliðinn vetur gekkst Mann-
eldisráð íslands loks fyrir könnun
meðal skólabarna sem var m.a.
ætlað að svara þeirri grundvallar-
spurningu hvort bömin okkar fái
nægilega holla og næringarríka
fæðu. Niðurstöður hennar koma
líklega bölsýnismönnum nokkuð á
óvart, því þær sýna að skortur á
nauðsynlegum næringarefnum
telst varla almennt vanda-
mál meðal skólabama
hér þótt því sé ekki
að neita að einstaka
böm sýni merki um
ófullnægjandi viður-
væri. Vöxtur og þroski
bamanna ber þessari
niðurstöðu ekki síður
vitni, því óvíða verða
börn hávaxnari en hér
og hefur meðalhæð farið
hækkandi s.l áratugi.
Hvert barn borðar
167 g
sykurs á dag
Þótt böm og unglingar
líði ekki skort er samt hægt
að benda á nokkur atriði í
mataræði þeirra sem brýnt
er að færa til betri vegar.
Þar ber fýrst að nefna sykur-
neyslu. Hvert bam borðar að
jafnaði hvorki meira né minna
. en 167 g af sykri og samsvarar
það þeim desilítrum af strásykri.
Þegar dreginn er frá sá sykur sem
er í fæðutegundum frá náttúmnn-
ar hendi, t.d. í ávöxtum, mjólk og
ávaxtasafa, verða enn eftir 96 g
af hreinum, viðbættum sykri sem
hvert innbyrðir á dag. Svo mikil
sykurneysla hefur vart verið skráð
í neyslukönnun meðal nágranna-
þjóða.
Hver er ástæðan fyrir þessu
mikla sykuráti íslenskra bama?
Sökudólgar em margir en því er
ekki að neita að gosdrykkir og
aðrir sykraðir svaladrykkir eiga
dijúgan þátt í sykurneyslunni.
Neysla gosdrykkja og svaladrykkja
hefur aukist jafnt og þétt hin síð-
ari ár og nú er svo komið að böm
drekka 2svar-3svar sinnum meira
af sykmðum svaladrykkjum en af
vatni. Vatnsdrykkjan er eitt glas
á dag, svaladrykkir rúmur hálfur
lítri að meðaltali. Sætir drykkir em
á boðstólum við flest tækifæri og
á flestum stöðum, með matnum
heima, með nestinu, á íþróttastöð-
um og sundstöðum, svo ekki sé
minnst á sjoppur og skyndibita-
staði. Vatnið hefur gleymst, e.t.v.
vantar markaðsstjórann, því hvaða
ar tilfinningu fyrir ástandinu. Fram til ársins
1992 höfðu aðeins tvær skipulagðar rannsóknir
verið gerðar á mataræði skólafólks hér á landi,
sú fyrri fór fram á Vestfjörðum árið 1939, hin
síðari í Reykajvík árið 1977 en Baldur Johnsen
læknir stóð fyrir báðum rannsóknunum.
vara ætti að vera í betri samkeppn-
isaðstöðu en vatnið: Vatn er ókeyp-
is, vatn er alls staðar, vatn er syk-
urlaust, vatn er drykkur náttúr-
unnar.
Af hverju ekkl vatn ekkl í
nestistímum?
Það er óneitanlega umhugsunar-
efni að vatn stendur nemendum
yfirleitt ekki til boða í nestistímum
nema sopi úr krana í þvottalaug.
í öllum skólum í þéttbýli eru seldir
drykkir í nestistíma. Mjólk er ævin-
lega á boðstólum en oftast eru þar
líka sætir drykkir, kókómjólk, safi
og svaladrykkir. Mjólkin á í vök
að verjast þar sem hún er í sam-
keppni við sætu drykkina og er
minna selt af mjólk en af öðrum
drykk sem á annað borð er til sölu
í skólunum. Óvinsældir mjólkur
innan skólans má að nokkru rekja
til ófullnægjandi kæliaðstöðu og
erfiðleika við dreifingu á þessari
viðkvæmu vöru, því svo mikið er
víst að börn og unglingar eru yfir-
leitt hrifin af mjólk svo framarlega
sem hún er ísköld og fersk. Þegar
á heildina er litið er enginn drykk-
ur sem skákar mjólkinni að vin-
EITT OG ANNAD
FYRIR ÚTLITIÐ
Boucheron-rakakrem fyrlr
herra
Herrar, sem hrifnir eru af Bouc-
heron-rakspíra, eiga nú kost á
rakakremi frá sama fyrirtæki.
Kremið er notað á andlit eftir
rakstur og er sagt mýkja húðina
og gefa henni þann raka sem hún
þarfnast.
Baðlína frá Oriflame
sé það borið á líkamann þar sem
appelsínuhúð hefur enn ekki mynd-
ast.
Onflame hefur sent frá sér bað-
línu sem unnin er M f'
úr sjávaijurtum. K W * J'Í jfjj
Sápa með grófum ^ ■ i : „T'Sj if
kornum er sögð
örva blóðrásina og
kremið Body
Slender á að hafa róandi áhrif þeg-
ar það er borið á raka húðina. Fljót-
andi baðsápa er hluti af baðlínunni
og einnig kremið Body Therapy sem
sagt er fyrirbyggja appelsínuhúð,
Terracotta-andlitsfarði frá
Guerlain
Láttur og þunnfijótandi and-
litsfarði er nýjasta nýtt f Terra-
cotta-línunni frá Guerlain, sem fyrst
kom á markað fyrir 9 árum. Þetta
er sólargel sem annað hvort er borið
á andlitið beint eða ofan á
rakakrem. Farðinn er til í þremur
litatónum og bráðlega koma á
markað hérlendis naglalökk og
varalitir í sömu tónum auk tveggja
nýrra augnaháralita. ■
ZANCASTER
Vissirðu að LANCASTER snyrtivörurnar
eru á sama verði hér og í Evrópu?
ÍSFLEX HF. einkaumboð á íslandi

sældum meðal barna og unglinga,
ekki einu sinni sætu svaladrykkim-
ir, því mjólkumeysla bama er rúm-
ir þrír fjórðu lítrar á daga að jafn-
aði borið saman við rúman hálfan
lítra af svaladrykkjum.
í Mýrarhúsaskóla á Seltjarnar-
nesi hefur verið bryddað upp á
þeirri ágætu nýbreytni að bera
fram könnu með ísköldu vatni í
nestistíma. Börnin hafa með sér
mál eða boila að heiman sem þau
geyma í hólfi í skólastofunni og
hefur einn nemandi þann starfa
að koma með vatnið rétt eins og
aðra drykki fyrir nestistíma. Þetta
er dæmi um einfalda og ódýra
aðgerð sem getur haft áhrif til að
minnka neyslu sætra drykkja, því
gagnstætt því sem margir halda
eru börn sólgin i kalt vatn. Þau
eru flest þyrst þegar þau koma úr
frímínútum og það er í rauninni
sjálfsögð þjónusta að bjóða þeim
vatn til að slökkva þorstann. Syk-
urneysla barna og unglinga minnk-
ar því aðeins að þeim sé gert auð-
veldara að velja hollan mat og
drykk. Vatn þarf að vera aðgengi-
legt, ekki aðeins í skólum, heldur
einnig í íþróttamannvirkjum og
sundstöðum. Hver veit nema það
verði komin vatnskanna í hveija
skólastofu þegar skólarnir he§a
starf að nýju næsta haust? ■
Laufey Steingrímsdótlii*
Höfundur er skrífstofustjórí Mann-
eldisráðs
^SHEER
FNERCY.
SOKKABUXUR
- Þunnar
- Fallegar á fæti
- Hæfilega glansandi
- Endingargóðar
Orkugjafinn frá Leggs,
sokkabuxur sem gefa daglangt
fótanudd.
Nú í nýjum umbúðum.
Islensk /////
Ameríska
Uppblásinn púði sem
auðveldar mæðrum brjóstagjöf
FLESTAR mæður
kannast við eymsli í
herðum á meðan á
brjóstagjöf stendur.
Dönsk móðir og hús-
gagnahönnuður,
Helle Byrn að nafni,
fékk hugmynd að
hönnun stuöningsp-
úða til lausnar þessu
vandamáli nótt,eina
er hún gaf syni sínum brjóst.
Hún hófst þegar handa og lét
síðan reyna á púðann á dönskum
fæðingarheimilum. Þar fékk hann
frábærar viðtökur og hóf Helle þá
þegar frainleiðslu.
Segja má að þar sé
kominn fyrsti stóll
barnsins.
Verslunin Epal,
Faxafeni 7, hefur nú
hafíð innflutning á
bijóstgj afapúðum
þessum, en þeir eru
framleiddir úr mjúku
plastefni, TVC. Þeir
eru uppblásnir, en seldir sam-
anbrotnir í gjafaöskjum á 1.550 kr.
Púðaver eru einnig fáanleg í ýmsum
litum á 435 kr. stykkið. ■
B-Súper, sterkari B-vítamín
B-SÚPER inniheldur 11 náttúruleg B-vítamín.
Þau eru mikilvæg fyrir efnaskipti likamans,
heilbrigða starfsemi ýmissa líffæra,
tauganna og húðarinnar.
Einnig nauðsynleg fyrir heilbrigðan
hárvöxt og til blóðmyndunar.
B-SÚPER er sterk blanda
allra B-vítamína.
Guli miðinn tryggir gæðin.
Fœst í apótekum og beilsuhillum
matvöruverslana.
eilsuhúsið
Kringlunni sími 689266 Skólavörðustíg sími 22966