Morgunblaðið - 27.03.1994, Page 29
29
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR SUNNUDAGUR 27. MARZ 1994
næddi oft um hann. En framhjá
honum var ekki litið.
Alfred Jolson biskup var óvenju
gáfaður maður. Hann var fljótur
að skilja. Hugsun hans var mjög
skýr og honum var auðvelt að orða
hugsanir sínar. Hann var hámennt-
aður jesúíti ekki einungis í guð-
fræði, heldur í heimspeki, félagsvís-
indum, hagfræði og bókmenntum.
Trúmaður mikill og svo gagntekinn
af trú sinni, að hún mótaði allt
hans líf, öll orð hans og gerðir.
Trúin bjó með honum og mótaði
tilfinningalíf hans, afstöðu hans.
Þaðan kom gleðin, alvaran og hinn
djúpstæði skiiningur á lífi mann-
anna.
Hann hafði fríðan og heiðan svip,
en var fullkomlega laus við alla
hátíðlega tilgerð eða hálfvelgju.
Alltaf Jitríkur og skemmtilegur. Gat
verið skapheitur, hressilegur og
fyrirferðarmikill ef menn vilja orða
það svo, en einstaklega hlýr og gjöf-
ull. í fáum orðum sagt: með gull-
hjarta.
Lát hans var sviplegt og skelfi-
lega ótímabært. Af hjartans þakk-
læti kveð ég góðan vin og sendi
vandamönnum öllum djúpar samúð-
arkveðjur.
Sigríður Ingvarsdóttir,
formaður Carítas.
Margar ólíkar tilfinningar bærast
í bijósti okkar vinanna er við kveðj-
um Alfred Jolson. Tengsl vina og
fjölskyldu eru öll af sömu rót runn-
in. Þörfinni fyrir að vera öðrum til
gagns og gleði, og þá um leið að
njóta þess sem sönn vinátta felur
í sér. Það er erfið tilhugsun að eiga
ekki eftir að hitta biskup Jolson
aftur í þessu lífi. En um það er
ekki spurt þegar reyna skal mann-
eskjurnar til fullnustu.
011 erum við fædd í þennan heim
til þess að hverfa úr honum að lok-
um. í þeim sem tekur við er ekki
síður þörf góðra manna. Gott var
til þess að vita að eiga slíkan vin
sem Jolson var. Samskiptum okkar
í þessu lífi er lokið og minning um
mikihæfan og tryggan mann lifir.
Nú hefur hann yfirgefið þennan
heim og eftir lifir minning í hjörtum
allra sem honum kynntust.
Margt væri hægt að tíunda um
persónuleika Jolsons en stutt símtal
sem annar undirritaðra átti við
hann 16. mars síðastliðinn segir
meira en mörg orð. Það fyrsta sem
Jolson spurði um hvar hvernig vinir
og fjölskylda hefðu það. Lokabón
hans var að koma skilaboðum til
kaþólskra og lúterskra bræðra
sinna að biðja fyrir sér. Við kveðjum
Alfred Jolson með hans eigin orðum
sem hann sagði yfir fermingarböm-
um fyrir nokkrum árum: „Við skul-
um vera sterkir fylgismenn Guðs í
samfélaginu vegna þess að Kristur
er samfélag okkar nú og um alla
tíð.“
Guð blessi minningu Alfreds Jol-
sons.
Ari Gísli Bragason,
Sigurður Arnarson.
Alfred Jolson biskup stendur í
nuga okkar sem óvenju andríkur
boðberi kristindómsins. Páll postuli
talar um óðinn til kærleikans í
Korintubréfi 1:13 með þessum orð-
um sem gjarnan er vitnað í: „En
nú varir trú, von og kærleikur, þetta
þrennt, en þeirra er kærleikurinn
mestur.“
Alfred Jolson var hjartahlýr,
umhyggjusamur, víðsýnn, vitur og
skopskyn hans létti margt sinnið.
Bæði í störfum sínum við Dóm-
kirkju Krists konungs og annars
staðar varð Alfred Jolson biskup
mikilvægur þeim sem honum
kynntust, jafnt kaþólskum sem
mótmælendum.
Hin samkirkjulega hugsjón
breyttist að hans frumkvæði að lif-
andi veruleika í guðsþjónustum í
Skálholtskirkju og í Reykjavík.
Alfred biskup talaði oft um að
hann liti á sig sem íslending. Föður-
afi hans, Guðmundur Hjaltason,
kom frá Nauteyri við ísafjörð. Hann
átti rætur sínar á íslandi. Þess
vegna óskaði hann eftir að hvíla í
íslenskri mold.
Alfred biskup ávann sér vináttu
okkar og aðdáun. Hinn skyndilegi
dauðdagi hans er okkur mikið áfall
og við söknum hans sárt. En hann
verður okkur nálægur, því hann
hefur dýpkað trú okkar á ódauð-
leika sálarinnar og eilíft líf.
Rakel og Esbjörn Rosenblad.
Ég og eiginkona mín Lynn kynnt-
umst Alfred Jolson biskupi fyrst
árið 1988. Síðan hefur hann nánast
verið eins og afí barna okkar. Einn-
ig kynntumst við móður hans, Just-
ine Jolson, er hún dvaldist langdvöl-
um hjá honum í Biskupshúsinu í
Landakoti. Umhyggjan sem hann
sýndi henni í veikindum hennar
verður okkur ávallt minnisstæð.
Þannig kom hann reyndar fram við
alla, ríka sem fátæka, og eignaðist
persónulega vini út um allan heim.
Justine sagði okkur að hún hefði
grátið allan daginn þegar hann fór
að heiman til náms hjá Jesúítaregl-
unni aðeins sautján ára gamall.
Þaðan lá leiðin til fjölda háskóla
og síðan helgaði hann kaþólsku
kirkjunni líf sitt. Jolson biskup
stundaði kennslu víða um heim, þar
til hann var vígður biskup kaþ-
ólskra á íslandi árið 1987.
Þótt hann væri af íslenskum
ættum, varð hann sem útlendingur
að byija á því að læra íslensku frá
grunni og kynnast landi og þjóð.
Gerði hann sér því vel grein fyrir
erfiðleikum margra útlendinga sem
sest hafa hér að. Ævinlega var
hann tilbúinn að hjálpa slíku fólki.
Hann byijaði daginn snemma,
vann að úrlausn ýmissa mála er
snertu kaþólsku kirkjuna og bréfa-
skriftum við vinafólk í mörgum
löndum. Yfír daginn var hann svo
á stöðugum þeytingi um bæinn,
milli þess sem fólk kom í Biskups-
stofu að ræða við hann.
Hann leit oft inn til okkar á dag-
inn. Stundum birtist hann um átta-
leytið að morgni eftir að hafa verið
á fótum í marga klukkutíma. Hann
þáði kaffsopa og var síðan þotinn.
Mér fannst hann helst líkjast nokk-
urs konar íslenskum stormsveip,
alveg óstöðvandi. Seinna um daginn
birtist' hann svo allt í einu og var
þá búinn að keyra son okkar heim
úr skóla.
Gervihnattamóttaka var sameig-
inlegt áhugamál okkar. Það var
skemmtilegt að heyra hann ræða
nýjustu atburði í stjómmálum á
íslandi og erlendis. Ekki hikaði
hann við að segja það sem honum
fannst að betur mætti fara í ís-
lensku þjóðfélagi. Svo var hann
rokinn. Islenskukennarinn var að
bíða eftir honum eða þá að hann
þurfti að vera við messu. Svo um
kvöldið ar hann allt í einu kominn
aftur. Hann ætlaði aðeins að kíkja
á sjónvarpið áður en hann var
hlaupinn eitthvað annað. Hann var
þá yfirleitt orðinn svo þreyttur að
hann sofnaði um leið og hann sett-
ist niður, en vaknaði um leið og
honum var réttur kaffibolli. Hann
settist síðan niður með níu ára syni
okkar og hjálpaði honum með
heimavinnuna. Starfið kallaði þótt
klukkan væri farin að nálgast mið-
nætti og hann var á bak og burt.
Ávallt var hann til reiðu að rétta
fólki hjálparhönd. Ég vissi reyndar
ekki alltaf hvernig ætti að bregðast
við allri þessari hjálpsemi.
Samvinna kirkjudeilda var hon-
um mikið áhugamál og eignaðist
hann fjölmarga vini innan lúthersku
kirkjunnar. Þegar hann fór í löng
ferðalög á vegum kaþólsku kirkj-
unnar, þá sáum við hann ekki í
margar vikur. Það var alltaf ein-
kennilegt þegar hann var í burtu.
Það myndaðist nokkurs konar
tómarúm. Maður var svo vanur að
sjá hann koma þrammandi heim til
okkar á öllum mögulegum og
ómögulegum tímum. Hann var
samt alltaf nálægur á þessum ferð-
um sínum. Hann sendi símbréf til
að láta vita af sér, sendi kort og
hringdi.
Annan mars lagði hann upp í
ferð til Bandaríkjanna. Tveimur
vikum seinna fréttum við að hann
hefði veikst hjá vinafólki í Pittsburg
í Pennsylvaníu. Hann var iagður inn
á sjúkrahús. Hann hringdi og var
bjartsýnn að þetta myndi lagast.
Hann gerði samt allar ráðstafanir.
Hann vildi láta jarða sig við hlið
móður sinnar í grafreitnum við
Landakotskirkju. Honum versnaði
og var hann skorinn upp. Læknarn-
ir voru bjartsýnir og töldu að Jolson
biskup myndi ná sér að fullu. Hann
talaði við eiginkonu mína og börn
í síma. Uppskurðurinn hafði gengið
vel. Hann myndi ná sér að fullu og
hann væri væntanlegur til íslands
innan nokkurra vikna. Fyrir okkur
voru þetta gleðifegnir. Hvernig gat
annað verið. Hann var kraftmikill
eins og virkt eldfjall.
En skyndilega var ferðinni lokið.
Að kvöldi næsta dags kom óvænt
frétt í útvarpinu. Heilsu biskupsins
hafði skyndilega hrakað og hann
var látinn. Okkur og mörgum öðr-
um, sem hafði hlotnast sú gæfa að
kynnast þessum sérstaka manni,
var brugðið. Síminn var þagnaður,
símbréfsvélin stóð og beið, ekki var
lengur von á biskupnum þramm-
andi heim til okkar.
Okkur var hugsað til systur hans,
Mary, barna hennar og annarra
ættingja í Bandríkjunum og hinna
fjölmörgu vina hans út um allan
heim. okkur var hugsað til kaþólska
safnaðarins, presta og nunna, sem
höfðu notið leiðsagnar hans.
Söknuður okkar og allra sem
kynntust honum er mikill. Kannski
er það tóm eigingirni. Við höfum
notið samvista hans svo lengi. Jol-
son biskup var líkast til kallaður til
nýrra starfa. Nýtt ferðalag var
fraumundan. Hann mátti ekki slá
slöku við. Við fylgjum honum í
huganum á þessu ferðalagi hans
og hann mun aldrei hverfa úr hug-
skotssjónum okkar. Megi Guð varð-
veita hann.
Vilhjálmur Knudsen.
Ég er upprisan og lífið. Sá sem trúir á
mig mun lifa, þótt hann deyi. Og hver
sem trúir á mig, mun aldrei að eilífu
deyja.
Aldrei hvarflaði það að mér að
þegar við Alfreð biskup kvöddum
hvor annan fyrr í þessum mánuði
værum við að kveðjast í síðasta
sinn. Hann stendur mér enn þarna
ijóslifandi fyrir hugskotssjónum þar
sem hann stóð við dyrnar hjá sér,
glaðbeittur og fullur tilhlökkunar á
leiðinni til Bandaríkjanna, með far-
angurinn sinn og faðmaði mig að
sér.
Ég þekkti Alfreð biskup ekki
lengi i dögum, mánuðum eða árum
talið. Reyndar aðeins eitt ár og
rúmlega það. En þó að kynni okkar
hafi verið stutt voru þau bæði mik-
il og djúp. Við hittumst hvern ein-
asta dag og þegar annar hvor okk-
ar var erlendis voru bréfaskiptin
dagleg. Ég held að það lýsi vel
hvílíkur maður Alfreð Jolson var,
að þrátt fyrir að kynni okkar hafi
verið svo stutt sem raun bar vitni
og að ég hafi áður misst vini og
ættingja er mér voru kærir þá hef
ég aldrei fundið þvílíka sorg né
upplifað þvílíkan missi sem nú.
Hann gaf mér svo mikið og reynd-
ist mér í alla staði svo vel að það
er einna líkast sem ég hafi ekki
eingöngu misst besta vin minn held-
ur einnig föður. Guðfaðir minn var
hann vissulega en það er ekki það
sem ég á við þegar ég segi að hann
hafí verið mér sem faðir. Hann kom
alltaf fram við mig eins og eigin
son; hann var alltaf til staðar ef
eitthvað bjátaði á, sama hversu
önnum kafinn hann var — ég var
alltaf velkominn hvernig sem stóð
á — hann lét sér alltaf annt um
mig og umhugað um velferð mína.
Já, nokkrum dögum eftir að hann
hafði fengið hjartaáfall og var á
leiðinni í aðgerð skrifaði hann mér
heillar síðu bréf þar sem hann bað
mig að biðja fyrir sér og vera stöð-
ugur í voninni, auk þess sem hann
bað mig fyrir kveðju til fjölskyldu
minnar og vina. Bréfsefnið var
læknisskýrsla og rithöndin bar þess
glögg merki að hann var mjög
Páskatilboó
25% afsláttur
af öllum fatnaði í 3 daga
KflZfllí
Grænatúni 1, Kópavogi, sími 43799
•BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH ft
BOSCH
rafgeymar
rokeypjltse
VERÐ ÁÐUR VERÐ NÚ
l2V-44Ah*2IOA S.748 5.065
12V • 60Ah • 70A 6.S33 5.748
!2V»70Ah«3ISA 7.765 6.835
BRÆÐURNIR
ORMSSOMHF
Lágmúla 9, Sími 38825
•BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH BOSCH •
SJÁ NÆSTU SÍÐU