Morgunblaðið - 11.01.1995, Blaðsíða 2
2 B MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
BREYTINGAR A JÚPITER
Morgunblaðið/Jón Páll Ásgcireaon
UNNIÐ er að breytingum á ioðnuskipinu Júpiter ÞH en honum er ætlað það verk að flokka loðnu
um borð og dæia henni yfir í frystiskip.
Sigurborg VE seld
til Hvammstanga
Ellefu menn
atvinnulausir
SIGURBORG VE hefur verið seld ásamt
600 þorskígilda aflaheimildum frá Sæ-
hamri í Vestmannaeyjum til Vonarinnar
á Hvammstanga. Guðjón Rögnvaldsson
hjá Sæhamri segir að salan sé liður í
hagræðingu hjá fyrirtækinu enda sé erfitt að gera út vertíðarbáta nú
um stundir. Hann vill ekki staðfesta söluverð en vikublaðið Fréttir í
Vestmannaeyjum fullyrðir að það sé 193 milljónir króna. Ellefu manna
áhöfn var á Sigurborgu og er hún nú öll án atvinnu en bátum í Vest-
mannaeyjum hefur fækkað úr 45 í 39 frá því í september á síðasta ári.
Hampiðjan
hefur sölu á
nýju flot-
teinatógi
Hentar
grásleppu- og
ýsunetum
HAMPIÐJAN hefur hafið fram-
leiðslu og sölu á fléttuðu flotteina-
tógi fyrir grásleppu- og ýsunet hjá
smærri bátum í sverleikunum 12,
14 og 16 millimetrar. Örn Þorláks-
son hjá söludeiid Hampiðjunnar
segir að tilraunir hafí verið gerðar
á rannsóknastofu fyrirtækisins og
eiga tógin að standast allar þær
kröfur sem sjómenn gera til slíkra
veiðarfæra. Hampiðjan bindur því
miklar vonir við þessa nýjung en
Örn segir að hún sé í senn liður í
því að létta sjómönnum veiðarnar
og svar við erlendri samkeppni.
Fléttað er utan um flotlengjur
sem framleiddar eru í Hampiðjunni
og er þetta nýjung í framleiðslu
fyrirtækisins. Plastflotin eru sam-
hangandi á nylonþræði og er bil á
milli þeirra sem Öm segir að geri
tógið mjög þjált og meðfærilegt.
Hann segir ennfremur að það legg-
ist vel og taki þar af leiðandi lítið
rými um borð í bátunum. Kápan
sem fléttuð er utan um flotlengjurn-
ar er úr kraftefnum. Hún er nún-
ingsþolin og og hefur hátt slitþol.
Að sögn Arnar hefur verið góð
reynsia af kápufléttingu Hampiðj-
unnar á sverara flottógi og ending
mjög viðunandi.
12 mm. tógið er með uppdrift
21 gr/metra, 14 mm. tógið með 38
gr/metra og 16 mm. tógið 57
gr/metra. Vinnsludýpi er allt að 300
metrum. 12 mm. flottógið á að
henta fyrir grásleppunetaveiðar á
öllum stöðum á landinu og bindur
Hampiðjan vonir við að þessi nýi
teinn leysi af hólmi hvoru tveggja
létttóg og hringi sem notuð hafa
verið til þessa. 16 mm flottógið
kemur í staðinn fyrir netahringi á
grynnri ýsunet og segir Örn að það
muni gera alla vinnslu um borð
auðveldari og allt rými muni nýtast
betur.
Lofar mjög góðu
Örn segir að þeir sjómenn sem
þegar hafa róið með þessa nýjung
Ijúki upp um það einum munni að
hún lofi mjög góðu. Hann er því
afar stoltur af þessu fyrsta skrefi
og um. leið vongóður um að teinarn-
ir eigi eftir að slá í gegn. Þegar er
farið að dreifa þeim um byggðir
landsins en grásleppukarlar eru nú
í óða önn að búa sig undir vertíðina
sem hefst í mars. Að auki er fyrir-
hugað að auglýsa hana rækilega
erlendis.
Örn segir að verði á þessum nýju
flotteinum verði haldið niðri þar sem
allir þættir framleiðslunnar séu í
höndum Hampiðjunnar. „I nánustu
framtíð er síðan fyrirhugað að setja
á markaðinn 10 millimetra fléttað-
an blýtein fyrir grásleppunet og
verður hann afar lipur og þægilegur
í meðförum. Við hlökkum til að sjá
hvaða viðtökur hann fær.“
í sambandi vib neytendur
frá morgni til kvölds!
-kjarni málsins!
Sigurborg er 219 brúttólestir og
var smíðuð í Noregi árið 1966.
Guðjón segir að mjög eftirsjá sé í
skipinu. Grundvöllur hafi hins veg-
ar ekki verið fyrir rekstrinum og
aðrir möguleikar hafi því ekki ver-
ið í stöðunni. Hagstæðasta tilboð-
inu var því tekið. „Það er ekki
góður rekstur á þessum vertíðar-
bátum og vandamálið er að stjórn-
völd hafa ekki tekið á því máli en
niðurskurður á kvóta hefur einnig
haft sitt að segja. Þetta hefur kom-
ið sér mjög illa fyrir okkur hér í
Vestmannaeyjum.“ Guðjón segir
að Sæhamar hafi gert allt sem í
hans valdi stóð til að halda Sigur-
borgu en án árangurs. Fyrirtækið
arðar króna á nýliðnu ári.
17.550 tonn að verðmæti 1.430
milljónir króna voru framieidd hjá
HB hf. á síðasta ári, að mestu í
frystihúsi og fiskimjölsverksmiðju
fyrirtækisins. 3.650 tonn af fiski
voru unnin í frystihúsinu sem er
17% aukning frá árinu á undan
og skilaði það 975 milljónum
króna í verðmætum sem er 37%
aukning. Framleiðsla fiskimjöls-
verksmiðjunnar dróst á hinn bóg-
inn saman, magnið um 18% en
verðmætið um 17%. Framleiðslan
á nú tvo báta, Gjafar VE og Guð-
rúnu VE.
Viðbrögðin eru vonbrigði
Elías Björnsson formaður sjó-
mannafélagsins Jötuns harmar þá
fækkun sem orðið hefur á báta-
kosti Vestmannaeyinga síðasta
kastið og hikar ekki við að skella
skuldinni á „hina ágætu fiskveiði-
stjómun sem við búum við,“ eins
og hann kemst að orði. „Viðbrögð-
in eru vonbrigði og aftur von-
brigði. Menn hafa í mörgum tilfell-
um teflt of djarft varðandi kaup á
kvóta sem síðan er skertur um
tugi prósenta á nokkrum árum og
þannig verða þeir mjög skuldsettir.
árið 1994 var 13.900 tonn að
verðmæti 400 milljónir króna.
Sambærilegar tölur frá árinu áður
voru 16.864 tonn að verðmæti 480
milljónir króna. Munurinn liggur
að mestu í því að árið 1993 tók
HB hf. fiskimjölsverksmiðjuna í
Bolungarvík á leigu en þar voru
framleidd ríflega 2.700 tonn sem
eru inn í framleiðslutölum þess
árs. Verðmæti annarrar vinnslu á
vegum fyrirtækisins var 16%
minna í fyrra en árið á undan.
Ég held að menn hefðu ekki verið
í þessum skollaleik ef þetta kerfi
hefði ekki verið til staðar enda
hljóta allir íslendingar að vera
farnir að sjá hvemig þetta virkar.
Það sem ég sagði strax fyrir rúm-
um tíu árum hefur gengið eftir;
þeir sem að eiga peningana eign-
ast kvótann. Þetta hefur breyst í
andhverfu sína; úr litlum ormi í
stórt skrímsli og við erum að súpa
seyðið af því hér í Vestmannaeyj-
um.“
Elías segir að á annað hundrað
manns séu atvinnulausir í Eyjum
um þessar mundir og nefnir Vinnu-
miðlun sem heimild. Hann kveðst
aðeins einu sinni hafa séð slíka
tölu í þessu samhengi í þá tæpu
fjóra áratugi sem hann hefur verið
þar búsettur. Elías segir að það
sé erfitt að gera sér grein fyrir
atvinnuleysi í röðum sjómanna en
þeir sinni öllum störfum jöfnum
höndum. „Ég hef ekki talið sjó-
mennina enda gefur það ekki rétta
mynd af atvinnuleysinu. Markað-
urinn er hins vegar alltaf af þrengj-
ast; eftirspurnin eftir sjómönnum
er að verða minni.“
Aflaverðmæti 1,1 milljarður
HB hf. hefur fimm skip á sínum
snærum. Heildarafli þeirra á árinu
1994 var 69.232 tonn að verð-
mæti tæplega 1.128 milljónir
króna. Frystiskipið Höfrungur III.
landaði 5.831 tonni í fyrra að FOB
verðmæti 525 milljónir króna sem
er 38% magnaukning og 15% verð-
mætaaukning frá árinu áður og
ísfískskipin Sturlaugur H. Böð-
varsson og Haraldur Böðvarsson
skiluðu afla upp á 8.359 tonn að
CIF verðmæti 336 milljónir króna
sem er mun meira en árið áður.
Þá komu loðnuskipin Höfrungur
og Víkingur með rúm 55.000 tonn
af loðnu að landi að CIF verð-
mæti tæplega 267 milljónir króna
en það er töluvert lakari útkoma
en árið 1993.
Aflaverðmæti aukast hjá
Haraldi Böðvarssyni
VERÐMÆTI heildarframleiðslu Har-
aldar Böðvarssonar hf. á Akranesi var
14% meira í fyrra en árið á undan þrátt
fyrir að vinnslumagn drægist saman
um 12%. Þá var verðmæti aflans sem
skip fyrirtækisins skiluðu á land 6% meira en árið 1993 þótt magnið
væri 23% minna. Eins og fram hefur komið í Verinu varð veltuaukning
hjá HB þriðja árið í röð en heildarvelta fyrirtækisins var um 2,5 millj-
Góð veiði hjá
Höfrungi III.
Fréttir vikunnar
Fiskverðsdeilan
á Eskifirði
í hnút
■ HRAÐFRYSTIHÚS Eski-
fjarðai- lagði fram tillögu að
nýjum fiskverðssamningi við
áhafnir togaranna Hólmat-
indsög Hólmaness. Sjómenn
svöruðu með gagntilboði og
var því hafnað. Að mati máls-
aðila er fiskverðsdeilan kom-
in í hnút.
Lítið fundist
af loðnu
■ LOÐNULEIT rannsóknar-
skipanna Bjarna Sæmunds-
sonar og Áma Friðrikssonar
sem hófst 2. janúar síðastlið-
inn hefur litínn árangur borið.
Bræla hefur sett strik í reikn-
inginn en Hjálmar Vilþjálms-
son fiskifræðingur og leiðang-
ursstjóri á Bjama er bjartsýnn
á að loðna finnist þar sem
niikið af smáloðnu sást haust-
ið 1993. Það mun vera vís-
bending mn að töluvert sé af
fjögurra ára loðnu nú.
Alþjóðleg
ráðstefna
í Reykjavík
■ SJÁVARÚTVEGSRÁÐU-
NEYTIÐ gengst fyrir ráð-
stefnu um langtimanýtingu
fiskistofna á Hótel Sögu
föstudaginn 13 janúar 1995
kl. 12.00. Meginviðfangsefni
ráðstefnunnar verður að
ræða leiðir til að ná há-
marksafrakstri fiskistofna
til lengri tíma litíð. Brian
Tobin sjávarútvegsráðherra
Kanada mun meðal annarra
flylja erindi á ráðstefnunni.
Ágreiningiir
umkvóta
Færeyinga
■ IV AN Johannessen sjávar-
útvegsráðherra Færeyja seg-
ir að Færeyingar haíl mikla
þörf fyrir kvóta við Island
en stjóm LÍÚ hefur formlega
kraf ist þess að þeir fái ekki
kvóta hér við land á næsta
fiskveiðiári. Matthias
Bjarnason formaður sjávar-
útvegsnefndar Alþingis vill
að Færeyingar fái áfram
kvóta við Island en leggur
til að skoðaðar verði breyt-
ingar á samningnum, til
dæmis að þeir fái að veiða
hér síld og loðnu.
Flytur ÍS norð-
ur á Akureyri?
■ MIKILL meirilduti eig-
enda íslenskra sjávarafurða
hf., um eða yfir 80% hlut-
hafa, erþví eindregið fylgj-
andi að IS flytji höfuðstöðvar
sinar norður tíl Akureyrar,
svo frcmi sem um það tekst
samstaða að ÍS bjóðist öll
viðskipti við Útgerðarfélag
Akureyringa en þau eru nú
í höndum SH og Coldwater.
Bæjarstjóri seg-
ir lögin gölluð
■ Guðjón Hjörleifsson bæj-
arstjóri í Vestmannaeyjum
segir að lögin um flskveiði-
stjórnun séu gölluð, sakir
þess að þau hindri ekki stofn-
un hlutafélags í sveitarfélagi
um að kaupa skip úr plássinu
en gera það út frá öðm
byggðarlagi.