Morgunblaðið - 26.01.1995, Blaðsíða 12
RÁÐ H.F.
CONSULTANTJS
LÖGFRÆÐI OG
REKSTRARRÁÐGJÖF
^ STOFNANIR SVEITARFÉLÖG
@ FYRIRTÆKI EINSTAKLINGAR %
^SGARÐASTR. 38,
RVK.g 552-8370^
VIÐSKIPri AIVINNULÍF
FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
Sífellt fleiri fyrirtæki ráða erlenda háskólanema tímabundið til starfa
Fjárfesting sem
má græða á
FIMMTÁN íslensk fyrir-
tæki nýttu sér þjónustu
AIESEC, Alþjóðafélags
viðskipta- og hagfræði-
nema, og réðu erlenda há-
skólanema til þess að sinna
fyrir sig sérvérkefnum á
síðasta ári. Að sögn
Brands Þórs Ludwigs, hjá
AIESEC á íslandi, hefur
þessum fyrirtækjum ijölg-
að frá ári til árs undanfar-
ið og helst væru það minni
fyrirtæki sem hefðu upp-
götvað kosti þessarar þjón-
ustu.
Fiskútflutningsfyrirtækið
FISCO hf. er eitt þeirra fyrirtækja
sem hafa nýtt sér þjónustu AI-
ESEC, en undanfarin tvö ár hefur
fyrirtækið ráðið 5 erlenda háskóla-
nemendur til að sinna sérverkefn-
um.
Að sögn Karls Jóhannessonar,
markaðsstjóra FISCO, hefur þessi
rá4stöfun reynst fyrirtækinu vel.
Með því að skipuleggja vel komu
slíkra nema mætti hiklaust græða
á þeirri fjárfestingu sem þarna
væri um að ræða. „Þau markmið
sem við höfum sett okkur með
tímabundinni ráðningu erlendra
háskólanema hafa undantekn-
ingalaust náðst,“ sagði Karl.
Ódýrar upplýsingar
Starfsmiðlun AIESEC hefur
verið starfrækt hér á landi frá
árinu 1961 og þau fyrirtæki sem
hafa nýtt sér miðlunina skipta
tugum.
„Það færist í vöxt að fyrirtæki
taki nema í starfsnám," segir
Brandur Þór hjá AIESEC íslandi.
„Það má segja að mesti vöxturinn
sé hjá smærri fyrirtækjum sem sjá
sér þama leik á borði til að nálg-
ast upplýsingar á ódýran máta.“
Brandur Þór sagði að þó vöxtur-
inn væri mestur hjá smærri fyrir-
tækjum hefðu mörg stórfyrirtæki
nýtt sér þessa þjónustu. Til dæmis
mætti nefna Tollvörugeymsluna
sem hefði óskað eftir og fengið
háskólanema frá írlandi til þess
að vinna að úttekt á fríverslunar-
svæði þar í landi.
„íslensk fyrirtæki geta notað
fyrir:
SKRIFSTOFUNA?
Él
Ljósritunarpappír, tölvupappir, faxpappír,
bréfabindi, plastmöiDpur, skrifblokkir,
stílabækur, gatarar, hettarar, pennar o.m.fl.
Hagstætt verð.
Líttu við og skoðaðu úrvalið!
Með allt á hreinu !
REKSTRARVÖRUR Rfi
RÉTTARHÁLSI 2*110 REYKJAVÍK • SÍMI: 587 5554
nemana til að afla upplýs-
inga um markaði í heima-
landi þeirra og jafnvel til
að koma á samböndum við
væntanlega erlenda við-
skiptavini. Það eru jafnvel
dæmi um að nemar hafi
sinnt markaðsrannsóknum
í heimalandi sínu fyrir við-
komandi fyrirtæki áður en
þeir koma hingað til lands
til starfa,“ sagði Brandur
Þór.
AIESEC var stofnað í
Stokkhólmi árið 1948 með
það að markmiði að efla
tengsl á milli þjóða í Evrópu. AI-
ESEC er nú starfrækt í yfír 800
háskólum í 84 löndum.
Fólk
Breytingar hjá
Lýsi hf.
■NOKKRAR skipulagsbreytingar
hafa orðið hjá Lýsi hf. eftir að nýr
forstjóri, Baldur Hjaltason, tók við
um áramótin. Rekstri fyrirtækisins
hefur verið skipt upp í fjögur svið,
framleiðslu, fjármál, markaðsmál og
vöruþróun. Baldur mun veita vöru-
þróunarsviði forstöðu ásamt sínu
forstjórastarfi. Þá hefur verið skipuð
framkvæmdastjórn sem skipuð er
forstjóra, framkvæmdastjóra fram-
leiðslusviðs og framkvæmdastjóra
Qármála.
WHAUKUR M. Stefánsson er
framkvæmdastjóri framleiðslusviðs
Lýsis hf. Hann er fæddur 24. apríl
1955 og útskrifaðist frá St. Pauli
Tekniska skola sem tæknifræðing-
ur árið 1977. Að því loknu hóf Hauk-
ur nám í verkfræði við Lunds Tekn-
iska Högskola og lauk þaðan Msc
prófi í vélaverkfræði 1982. Hann
starfaði hjá Landssmiðjunni hf.
1982-1986 en það ár hóf hann störf
sem verksmiðjustjóri hjá Lýsi hf.
UANDRI Þór Guðmundsson hefur
verið ráðinn framkvæmdastjóri fjár-
T o r g i ð
Baldur Haukur
málasviðs auk
þess sem hann
mun sinna mark-
aðsmálum. Andri
er fæddur 24.
september 1966.
Hann útskrifað-
ist frá viðskipta-
og hagfræðideild
HI árið 1992. Á
AndriÞór meðan námi stóð
og eftir nám var Andri rekstrar-
stjóri kvikmyndahússins Regnbog-
ans en réðst að því loknu til Al-
menna bókafélagsins sem mark-
aðsstjóri. Að undanförnu hefur
Andri starfað við ráðgjöf. Andri var
m.a. formaður Vöku, félags lýð-
ræðissinnaðra stúdenta og í stjórn
Stúdentaráðs Háskóla íslands.
Peningana eða „fittið
ií
2.000-
1.500-
1.000-
500-
HJÁ bönkum og spari-
sjóðum eru menn á einu
máli um að útgáfum inni-
stæðulausra ávísana hafi
fækkað til muna eftir að
notkun debetkorta varð
almenn. Það er hins veg-
ar ómögulegt að fá upp-
lýsingar um það hversu
tekjur banka og spari-
sjóða vegna innistæðu-
lausra ávísana hafa
minnkað í kjölfarið - þar
mun vera um að ræða
viðkvæmar tölur sem
menn vilja ekki að spyrj-
ist út.
Á meðfylgjandi línuriti
sést hve útgáfa ávísana
minnkaði á síðasta ári.
Að sama skapi sést fjölg-
unin í debetkortafærsl-
um, en þó er merkjanlegur munur
þar á sem skýrist væntanlega af
því að vaxandi fjöldi fólks kýs að
nota beinharða peninga í viðskipt-
um. Þannig voru í desember 1993
bókaðar um 2.723 þúsund ávísan-
ir samanborið við um 1.417 þús-
und í desember 1994. Þá voru
bókaðar um 702 þúsund debet-
kortafærslur. Alls er fækkun bók-
ana milli ára 22%.
Þrátt fyrir að sjá megi svart á
hvítu hversu mikið debetkorta-
færslum hefur fjölgað á kostnað
ávísana er ekki þarmeð sagt að
innistæðulausum viðskiptum hafi
fækkað hlutfallslega jafnmikið. Það
er nefnilega hægt að „fara á fit"
með debetkortum nema viðeig-
andi ráðstafanir séu gerðar.
Þar sem um er að ræða debet-
kortafærslur fyrir lægri upphæð
en 5.000 krónur er aöeins könnuð
að meðaltali fimmta hver færsla
handahófskennt. Og kostnaðurinn
við að fara á „fit‘‘ með debetkorti
er sá sami og þegar gefnar eru
út innistæðulausar ávísanir enda
er um sama „fit“-lista að ræða hjá
bönkunum. í desember sl. var
fjöldi útgefinna ávísana undir
5.000 krónum 53% af heildarút-
gáfunni og má gera ráð fyrir að
hlutfall debetkortafærslna undir
5.000 sé ekki lægra.
Tékkanotkun 1993 og 1994
og notkun debetkorta 1994
3.000 þús. faerslur -
2.500-
Tékkar1993-
Ú. Tékkar 1994-7
—
Debetkort 1994
J FMAM J J Á S O N D
Síhringikort
I bankakerfinu ætlast menn eðli-
iega til þess að viðskiptavinirnir
viti hvað þeir eiga inni á reikning-
um sínum. Hins vegar hefur þar
orðið vart við óánægju þeirra sem
fara í gegn með innistæðulausar
debetkortafærslur þar sem við-
skiptavinirnir virðast almennt
standa í þeirri trú að alltaf sé kann-
að hvort innistæða sé fyrir hendi.
Tæknin bjóði jú upp á slíkt eftirlit.
Það er rétt, tæknin býður upp
á svokölluð „síhringikort" þar sem
allar færslur eru kannaðar. Slík
kort fá aðilar sem bankarnir
treysta illa og hafa slæma sögu
að baki í tékkaviðskiptum. Sam-
kvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins geta menn farið fram á
að sett verði „síhringi" í segulrönd-
ina á debetkortum þeirra, en í
flestum tilfella mun það þó vera
viðkomandi banki sem óskar eftir
slíku.
Ekki var hægt að fá uppiýsingar
um fjölda „síhringikorta" í banka-
kerfinu. Hins vegar er ástæða þess
að menn fá ekki sjálfkrafa „síhringi-
kort“ sögð^sú að það myndi auka
til muna álagið á Reiknistofu bank-
anna og tefja alla afgreiðslu veru-
lega.
Endurskoðun
tékkaiaga
Þessa dagana er verið
að vinna að endurskoðun
á tékkalögum og má búast
við að viðskiptaráðuneytið
fái sérstaka greinargerð
um málið i byrjun mars nk.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins má
vænta þess að um viða-
miklar breytingar verði að
ræða.
Meðal þess sem nefnt
hefur verið sem líklegt til
þess að taka breytingum
er hin svokallað tíu daga
regla sem bankar og
sparisjóðir fara eftir varð-
andi innistæðulausar ávís-
anir, og nú innistæðu-
lausar debetkortafærslur.
Til þessa hefur reglan verið sú
að innistæðulausar ávísanir eru
ekki færðar fyrr en á tíunda degi
og þá er viðkomandi reikningi lok-
að. Reikningshafi fær þá ekki að
stofna nýjan tékkareikning næstu
tvö árin og gildir bannið í öllum
bönkum og sparisjóðum. Viðkom-
andi getur hins vegar verið með
debetkort, enda gildi þá síhringi-
reglan sem talað er um hér að
framan.
Samkvæmt því sem næst verð-
ur komist eru allar líkur á að endur-
skoðun laga um tékkaviðskipti
muni m.a. leiða til þess að hróflað
verði við 10 daga reglunni og þá
til styttingar.
Það er greinilegt að frekari
breytingar bankakerfisins varðandi
tékka- og debetkortaviðskipti eru
í deiglunni. Almenningur hefur
fylgst vel með hverju skrefi bank-
anna frá því að umræðan um de-
betkortin kom upp og þær aðgerð-
ir bankanna sem framundan eru
verða væntanlega undir smásjá
viðskiptavina þeirra. Verði þeir
ekki sáttir má búast við að þeim
fjölgi enn sem sjái sér hag í að
nota beinharða peninga sem
helsta greiðslumiðilinn.
HKF