Morgunblaðið - 12.05.1995, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 1995 C 7
Bragðskynið
breytisl í
háloftwium
SÉRFRÆÐINGAR í smökkun hjá
British Airways hafa komist að
þeirri niðurstöðu að bragðskynið
breytist eftir því hve hátt uppi
menn eru - þ.e. í flugvél.
Að þeirri niður-
stöðu fenginni hefur
BA í samvinnu við
kampavínsfyrirtæk-
ið Piper Heisieck
þróað og látið fram-
leiða nýja tegund
kampavíns sem
drekka skal í flug-
vél í 35 þúsund
feta hæð. Fyrir-
tækið hefur sam-
ið um fram-
leiðslu á 1,5
milljón smá-
flöskum af
kampavíni fyrir
British Airways
farþega næstu
tvö ár.
Frá þessu
segir í skandin-
avíska frétta-
blaðinu Board-
ing ■
FERÐALÖG
í VÍNHÉRUÐUM Austurríkis
hanga iðulega kransar á stöng til
merkis um að vínbóndinn hafi vín
ársins til sölu. Þetta vín er kallað
Heuriger og það á dijúgan þátt í
því hvað lífíð í Austurríki getur
verið notalegt.
Austurríkismenn fá sér Heurig-
en reglulega. Einn þeirra naut til
dæmis ekki frísins á Ítalíu fyrr en
hann rakst á Heurigen-stöng á
svæði þar sem Habsborgarar réðu
áður ríkjum.
Þegar hann kom heim úr öðru
fríi fékk hann sér Heurigen áður
en hann fór heim með töskurnar
og heilsaði upp á fjölskylduna.
Ferðamenn fara auðvitað líka á
Heurigen. Staðir eins og Grinzing
við Vín eru vinsælir. Þar er margt
um ferðamanninn á hlýjum sumar-
kvöldum og skemmtileg stemmn-
ing. En Austurríkismenn halda sig
yfírleitt á rólegri og fábreyttari
stöðum - alvöru Heurigen-stöð-
um.
Vínbændur Habsborgarakeis-
ara fengu leyfi fyrir nokkur hund-
ruð árum til að selja hluta af vín-
uppskerunni beint til kaupenda.
Þeir settu út stöng til merkis um
að þeir ættu vín og fólkið í kring
og ferðamenn fengu sér hressingu
hjá þeim.
Seinna fengu þeir einnig leyfi
til að selja létta málsverði úr eigin
afurðum með víninu. Vínstofurnar
voru aðeins opnar þegar bændur
höfðu tíma til að sinna gestum og
svo_ lengi sem vín ársins entist.
Á „alvöru“ Heurigen-stöðum
gilda þessar reglur enn. Bændur
skiptast á að hafa opið í nokkra
daga til vikur í senn. Nágrannam-
ir taka eftir Heurigen-krönsunum
og fara þangað sem er opið. Sum
bæjarblöð birta einnig lista yfir
staðina sem hafa Heurigen hverju
sinni.
Hvítvín er mun algengara en
rauðvín og það er oft drukkuð til
hálfs með vatni. Gestirnir drekka
sinn „Spritzte", spjalla saman eða
spila og fara oftast ófullir heim.
■
Arma Bjamadóttir
Morgunblaðið/Anna Bjamadóttir
HEURIGEN-stöngin hékk úti í Michaelerhof við Baden í Austur-
ríki frá 1.- 19. mars nú í vor. Þau hjónin nutu síðdegisvínsopa í
einföldum notalegheitum í Michaelerhof. Lítið vinglas kostaði þar
frá 100 til 250 ísl. krónur.
^■HVERNIGJB
VAR RUTUFERÐIN
Landleiðin til Bagdad
SYRLAND
^ Beirúto
LÍBANOI)
Bagdad
Damasku!
ÍSRAE
Jerúsale
Amman
EINS og alkunna ætti að vera
flestum em engar flugsamgöngur
við írak og hafa ekki verið frá því
Flóastríðinu lauk. Eina leiðin til
íraks er frá Amman í Jórdaníu;
um 1.500 kílómetra leið. Ferðir
eru nú með nýjum og fínum rútum
og farið frá Amman til Bagdad
kostaði 10 jórdanska dínara sem
er rétt um þúsund krónur. Rútan
var nokkuð þéttskipuð. Við lögð-
um af stað kl. 8.30 og í útjaðri
Amman var stoppað og allir þustu
út og komu til baka hlaðnir — í
orðsins fyllstu merkingu, brauðum
og angaði nú rútan eins og bakarí
í morgunsárið næstu klukku-
tímana.
Ég horfði forvitin á samfarþega
mína og velti fyrir mér erindi
þeirra; Bagdad er ekki beinllnis í
alfaraleið ferðamanna nú um
stundir og ég hélt að fáir færu
ótilneyddir til Bagdad nema
kannski blaðamenn. Og það reyn-
ist einatt þrautin þyngri að fá
vegabréfsáritun til Iraks.
Þarna var ung fjölskylda, hann
íraki og hún bresk. Þau sögðust
vera að fara í heimsókn til fjöl-
skyldunnar og ætluðu að stoppa í
tvær vikur. Þárna var írösk kona,
June, sem er Armeni og hún hefur
búið í Bretlandi í 30 ár og ekki
farið heim eins og hún kallaði það
enn frá því 1988. Þegar var stopp-
að við veitingastað og sjoppu
klukkutíma áður en kom að landa-
mærunum drukkum við saman
kók og hún sagði mér að hún
væri dauðkvíðin, hún væri með
þrjár úttroðnar töskur af lyfjum,
mjólkurdufti og fatnaði handa fjöl-
skyldunni.
Alllr útlendingar á eyðnlpróf
fyrir 100 dollara
Ég hafði þá heyrt að írakar
gerðu enga athugasemd við það
sem inn færi í landið af því tagi
og hún róaðist. „Svo vona ég þeir
taki gilt eyðniprófið sem ég fór í,“
sagði hún. Þegar ég hváði fræddi
hún mig á því að hún hefði fengið
þær upplýsingar að allir útlending-
ar yrðu að gangast undir eyðni-
p'róf í sjúkraskýli við landamærin
og borga fyrir 100 dollara. Hún
var með plögg upp á vasann frá
Bretlandi, þýdd á arabísku um að
hún hefði heilbrigt blóð í hvívetna
og vonaði að það yrði tekið gilt.
Herra Adel Ibrahim í sendiráði
íraka í Amman hafði ekki minnst
orði á þetta við mig. June hafði
mestar áhyggjur af því að spraut-
urnar sem væru notaðar til að
taka okkur blóð væru ekki hreinar
og það hafði ég í bamaskap mínum
ekki hugsað út í.
Það var gisin umferð og við
jórdönsku landamærin gekk skoð-
un tiltölulega eðlilega, greiddir 4
jórdanskir dínarar í brottfarar-
skatt, litið lauslega á farangur og
síðan keyrt um einskismannsland
í nokkra kílómetra.
Stór mynd af Saddam fagnaði
okkur við írösku landamærastöð-
ina og nú tók við hin ferlegasta
skriffinnska, farangursskoðun og
fyrirskipun um að útlendingarnir
sem líklega hafa verið tíu alls
færu í lögboðið eyðnipróf. June
veifaði í örvæntingu sínum vott-
orðum en það var engin miskunn,
í eyðnipróf og 100 dollara takk
eins og aðrir.
Ég mundi þá
eftir plaggi sem
herra Adel hafði
látið mig fá og
hann sagði það
ætti að greiða
götu mína við
landamærin. Ég
gramsaði í mínu
dóti og fann
bréfíð og rétti
það farangurs-
skoðunarmann-
inum sem
hneigði sig snar-
lega og skellti
aftur skjóðunni
minni. Svo sýndi ég það manninum
í vegabréfaskoðuninni þar sem
allir aðrir voru á fullu að útfylla
aðskiljanlegar skýrslur og plögg.
Hann hafði engar vöflur á; stimp-
ill í passann og velkomin til íraks.
Það vár ekki minnst á eyðnipróf
né 100 dollara. í Bagdad frétti ég
að blaðamenn og diplómatar væru
undanþegnir þessari rannsókn.
Bflstjórarnir tveir sem skiptust
á að keyra buðu upp á te því nú
tók við æði löng bið eftir öllum
hinum. Ekki má gleyma að sjón-
varpsskjár var í bílnum og var
fljótlega tekið til við að sýna
egypskan trilli. Myndin var síðan
sýnd samtals þrisvar á leiðinni og
undir lokin var ég farin að átta
mig um hvað hún snerist. Það
sakar ekki að geta að þegar ég
fór þessa leið átta dögum seinna
var þessi sama egypska mynd
ekki sýnd nema tvisvar. Þá leið
mér eins og barni sem kann ævin-
týrin sín og nýtur þeirra enn betur
fyrir bragðið
Umkomulaus fjölskylda
send aftur til Bagdad
Við þokuðumst ekki af stað fyrr
en nærri þremur klst. síðar og
vorum stoppuð einu sinni á leið-
inni út fyrir landamærastöðina og
kom í ljós að ein útlend kona hafði
ekki fengið nóg af stimplum svo
við urðum að bíða meðan hún var
færð aftur í vegabréfsskoðun.
Fjögurra manna írösk fjölskylda
hafði bæst í rútuna, fátækleg ung
hjón með tvö berrössuð og sljóleg
börn. Það kom upp úr kafínu að
þau höfðu ekki reitt af hendi til-
skilda upphæð til að fá að fara
út úr landinu og var því snúið við.
Unga konan grét hljóðlausum
þungum gráti og maðurinn hennar
var umkomuleysið og vonbrigðin
uppmáluð.
Eftir hraðbrautum til Bagdad
Svo tók við seinni áfanginn, frá
landamærunum til Bagdad sem er
um sex klst. akstur. Ekki þarf að
kvarta undan vegunum, þeim verð-
ur aðeins líkt við glæsilegustu hrað-
brautir Evrópu. Eg fór þessa leið
nokkru eftir stríðið, þá voru vegir
og brýr í þvílíku ástandi að við
vorum einlægt að fara krókaleiðir.
En nú var til að sjá eins og ekkert
hefði gerst. Einhvers staðar hafa
leynst peningar til að laga vegi og
varla neinir smáaurar dugað.
Tveimur tímum áður en við kom-
um til Bagdad var stoppað til að
fá sér hressingu, það var te og
brauð og kostaði 200 íraska dínara
sem á réttu gengi er um 20 krónur.
Landslagið á leiðinni frá landa-
mærunum er ekki tilkomumikið,
flatlent en ég sá ekki betur en
þarna væri verið að græða upp
stór flæmi í því sem mig minnti
að hefði verið að mestu urð og
gijót.
Svo blöstu loks við ljósin í
Bagdad. Á árum áður hlýnaði mér
um hjartarætur þegar ég kom hing-
að og vélin bjóst til lendingar í
Bagdad, þessari ilmríku, hreinu og
fallegu borg. Nú var þessi tilfinning
kvíða blandin; við hveiju gat ég
búist nú eftir fimm ára viðskipta-
bann og hremmingar sem hafa
kostað mannslíf sem kannski
skiptu mörg hundruð þúsundum.
Umferðarmiðstöðin er rétt hjá
Hótel A1 Rasheed og leigubílstjóri
bauðst til að keyra mig fyrir 600
dínara, það eru 60 krónur og það
er einnig sjötti hluti venjulegra
mánaðarlauna.
Þegar ég kom á A1 Rasheed var
klukkan 2 að nóttu, ferðin hafði
tekið um 17 klukkustundir.
Síðan fóru í hönd dagar í
Bagdad. ■
Jóhanna Kristjónsdóttir