Morgunblaðið - 22.08.1995, Side 16

16 C ÞRIÐJUDAGUR 22. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
HORFT YFIR Elliðavatn. Á undanförnum árum hefur æ fleiri húsum við vatnið verið breytt í íbúðarhús til þess að búa í þeim allt árið. Nýtt hverfi fyrir fjörutíu ný íbúð-
arhús hefur jafnframt verið skipulagt og þar eru húsin tekin að rísa hvert af öðru. Mörg þessara húsa eru stór og glæsileg og byggð á stórum lóðum.
Vid Elliðavatn
ráða kyrrðin og
náttúran ríkjum
Talsverð uppbygging á sér nú stað við Elliða-
vatn og íbúum þar fer fjölgandi. Hér fjallar
Magnús Sigurðsson um byggðina þar i
viðtali við Magnús Hjaltested, bónda á Vatn-
senda, en í landi hans er að rísa nýtt hverfí.
MAGNÚS Hjaltested, óðalsbóndi á Vatnsenda, er þar fæddur og
uppalinn. Jörðin er eignarland og hefur gengið í erfðir mann
fram af manni í þrjá ættliði.
BYGGINGARSVÆÐIÐ í hinu nýja hverfi, Hvarfahverfi, liggur
norðvestan við Elliðvatnsstifluna. Landið er allt stúkað niður i
leigulóðir, en þarna verða byggð um 40 ný hús. Inni á þessu
hverfi eru 10-15 hús, sem standa munu áfram, þannig að hverfið
sýnist að nokkru leyti gamalt og gróið.
ÓVÍÐA eru aðstæður til hestamennsku betri en við Elliðavatn.
Hægra megin á myndinni við hliðina á myndarlegu ibúðarhúsi
við Melahvarf er 70 ferm. hesthús með hlöðu, kaffiaðstöðu og
gerði fyrir utan fyrir hestana.
OVÍÐA hefur íbúðarbyggð
yfir sér fijálslegra yfir-
bragð en við Elliðavatn.
Húsin eru af öllum hugsanlegum
gerðum og flest upphaflega byggð
sem sumarbústaðir. Á undanfömum
ámm hefur æ fleiri húsum á þessu
svæði verið breytt í íbúðarhús til
þess að búa í þeim allt árið og þau
stækkuð og endurbætt um leið,
þannig að þau era nú flest orðin
vel úr garði gerð sem heilsárshús.
Byggðin er hluti af Kópavogi en
er að langmestu leyti í landi jarðar-
innar Vatnsenda vestan megin við
Elliðavatn og neðan Heiðmerkur.
Hinum megin við vatnið er ekki
gert ráð fyrir frekari byggð. Nýtt
hverfi fyrir um íjörutíu íbúðarhús
hefur nú verið skipulagt í Vatns-
endalandi og þar era húsin tekin
að rísa hvert af öðru. Mörg þessara
húsa era stór og glæsileg og byggð
á stóram lóðum. Þeim fjölgar því
stöðugt, sem eiga sitt hús og heim-
ili við Elliðavatn og nú búa þar um
200 manns.
Vatnsendi er eignarland og jörðin
hefur gengið í erfðir mann fram af
manni. Óðalsbóndi þar nú er Magn-
ús Hjaltested. Á Vatnsenda hefur
verið stundaður hefðbundinn bú-
skapur, en nú hefur jörðinni verið
breytt í svokallaða skógræktaijörð
og hafa skógræktarsvæði þegar
verið afmörkuð. Á næstu árum er
því gert ráð fyrir, að hafin verði
mikil skógrækt á jörðinni, aðallega
vestan og sunnan megin við Elliða-
vatn.
Sérbýlið setur svip sinn á byggð-
ina við Elliðavatn, en fjölbýlishús
eru engin. Verð á húsum þar er
auðvitað mjög mismunandi enda
húsin misstór og ólík að allri gerð
og afar misjafnt, hvað í þau er bor-
ið. Oft seljast þau á ívið lægra verði
en sambærileg hús annars staðar á
höfuðborgarsvæðinu. Þetta er samt
síður en svo einhlít regla. Góðar
húseignir á stórum lóðum við Elliða-
vatn eru jafnvel dýrari en sambæri-
legar eignir annars staðar.
Friður og kyrrð
Elliðavatn liggur í dalverpi, sem
hraunstraumur hefur lokað. I vatnið
renna áin Bugða, sem er í rauninni
framhald eða hluti af Hólmsá og
Suðurá, sem kemur úr Silungapolli.
— Við vatnið ríkir friður og kyrrð,
segir Magnús Hjaltested. — Þeir era
margir, sem sækjast eftir að kom-
ast hingað í kyrrðina. Á góðviðris-
kvöldum má hér oft sjá fólk á gangi
meðfram vatninu, enda góður
göngustígur í kringum vatnið.
Sjálfur er ég fæddur og uppalinn
á Vatnsenda og þekki því umhverf-
ið hér mjög vel. Sumarfegurðin við
vatnið er einstök og fuglalíf þar
mikið. Vatnið og umhverfi þess er
líka tilkomumikið á að líta, þegar
náttúran er í vetrardróma. Þá er
vatnið ísilagt og yfirleitt snævi þak-
ið. Göngufólk fer þangað á skíðum
og aðrir stunda þar dorgveiði, en í
vatninu veiðist bæði urriði og
bleikja. Á sumrin era ódýr veiðileyfi
seld bæði á Vatnsenda og hjá borg-
inni, sem á jörðina Elliðavatn.
— Atvinnurekstur er nær enginn
við Elliðavatn, heldur Magnús
áfram. — Sjálfur er ég með lítils
háttar hrossarækt og geri út
vinnnuvélar, auk þess sem ég rek
Sundakaffi við Klettagarða með
bömum mínum. Hér er þó eitt stórt
hænsnabú, sem Þorsteinn Sig-
mundsson, bóndi í Elliðahvammi og
mikill atorkumaður, hefur rekið af
miklum dugnaði í áratugi. í Elliða-
hvammi er elzta íbúðarhúsið við
vatnið í uppranalegri mynd og það
nýtur húsfriðunar. Það var um skeið
orlofsheimili Pósts og síma og síðan
fyrsta upptökuheimili ríkisins. Þor-
steinn keypti svo Elliðahvamm af
ríkisspitölunum og þar er nú lögbýli.
Fyrsta sumarhúsið, sem hér var
byggt, stendur líka enn. Það er
mikið og glæsilegt rautt hús og
stendur nærri vatninu. Þetta sum-
arhús byggði Sveinn M. Sveinsson,
stöfnandi og forstjóri Völundar og
nú á húsið Sveinn Kjartan Sveins-
son, sonur hans, sem var einnig
forstjóri Völundar.
Þar fyrir utan eru allar lóðir hér
leigulóðir og skýrt tekið fram í leigu-
samningum, að ekki sé leyfður á
þeim atvinnurekstur í nokkurri
mynd. Þær eru eingöngu ætlaðar
til útivistar og íbúðar, en húsdýra-
hald bannað. Þetta er samt fyrst
og fremst vamagli og ekki fylgt
stranglega eftir. Hestamennska er
t. d. höfð hér í hávegum og margir
eru með hunda.
Hitaveita og holræsi
Lengi vel var engin hitaveita og
engin skólpveita á öllu íbúðarsvæð-
inu við Elliðavatn, þannig að notast
varð við rafmagnshitun og rotþrær.
í fyrra réðst Kópavogsbær í mikla
holræsagerð á þessu svæði og jafn-
framt lét hitaveitan leggja mikla
stofnæð meðfram Breiðholtsbraut-
inni. Með því sköpuðust möguleikar
á þvi að leggja hitaveitu inn i Vatns-
endaland og innleiða heitt vatn þar,
sem byggðin er þéttust, þar á með-
al í nýja Hvarfahverfið.
Með tilkomu hitaveitunnar urðu
þáttaskil, því að áður hafði fólk
þurft að notast við rafmagn til upp-
hitunnar, sem er mun dýrara en
heita vatnið. Rotþrærnar eru líka
víðast hvar úr sögunni, þannig að
nú er þessum hlutum miklu betur
fyrir komið en áður var.
Samgöngur hafa lika farið batn-
andi á þessu svæði á undanfömum
árum. Vatnsendavegur hefur verið
malbikaður langleiðina í átt að Vífil-
staðavatni og Garðabæ og eftir að
Breiðholtsbrautin var tengd Suður-
landsvegi, hefur Vatnsendalandið
opnast mun betur fyrir alla aðkomu
og byggingaframkvæmdir um leið.
Heimvegir eru hins vegar malar-
bornir og sums staðar þröngir og
sú spurning kemur strax upp, hvort
ekki sé oft ógreiðfært heim að hús-
um við Elliðavatn á veturna vegna
snjóþyngsla? — Snjóraðningur er
hér til fyrirmyndar, segir Magnús
Hjaltested. — Snjóblásarar og snjó-
heflar frá Vegagerðinni fara hér
margar ferðir á dag eftir Vatn-
sendaveginum og Kópavogsbær
lætur hreinsa alla heimvegi og því
er yfirleitt lokið kl. hálf átta á
morgnana. Þetta verk er svo vel af
hendi leyst, að við liggur, að það
sé sópað af útitröppunum hjá fólki.
Allir komast því í vinnu eða skóla.
Auðvitað getur hér orðið ófært í
snarvitlausum veðrum á veturna,
en þá er það yfirleitt ekki nema
örstutta stund, áður en úr því er