Morgunblaðið - 27.09.1995, Qupperneq 2
2 B MIÐVIKUDAGUR 27. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Ómar Össurarson
Gott hal, 15 til 18 tonn, tekið í gloríutrollið í Smugunni.
Góðar horfur á
sfldarsölu í haust
„Horfur síldar
tci ís • » á komandi vertíð eru
lö meo sammnga a mjög góðar,“ segir
• x »• , n Víkingur Gunnarsson
svipuðu verði og 1 fyrra hjá íslenskum sjávar-
afurðum. „Það er næg
eftirspurn eftir síld á hefðbundna markaðinum. Það sem veldur okkur
áhyggjum er að menn fari með síldina í bræðslu. Bræðslurnar virðast
vera að eltast við kvótann og ef það gengur eftir náum við kannski ekki
að uppfylla alla okkar samninga."
Víkingur segir að ÍS sé búið að
gera fyrirframsamninga um sölu á
frystri síld og verðin séu mjög svipuð
og í fyrra. „Það er auðvitað mjög
misjafnt eftir mörkuðum, en í heild-
ina litið eru verðin mjög svipuð frá
1994. Pundið hefur þó heldur lækkað
óg við vonumst eftir hækkun sem
samsvarar því til Bretlands. Aðrir
markaðir eru svipaðir."
■■ Menn eru almennt bjartsýnir á
komandi síldarvertíð að sögn Víkings.
„Við reiknum með að þeir sem fram-
leiði síld fyrir okkur ætli sér að fram-
leiða síld til manneldis, enda búnir
að sérhæfa sig í því. Það er því full
ástæða til bjartsýni og við ætlum að
auka við okkur frá því í fyrra.“
Næg eftirspurn
„Undirbúningur síldarvertíðar er í
gangi núna og sölumenn okkar er-
lendis eru i viðræðum við kaupend-
ur,“ segir Gylfi Þór Magnússon fram-
kvæmdastjóri markaðsmála hjá Söl-
umiðstöð hraðfrystihúsanna.
„Á þessu stigi viljum við ekki tjá
okkur meira um stöðuna, en við reyn-
um að standa eins vel að undirbún-
ingi síldarvertíðar og við höfum gert
á undanförnum árum.“
Gylfí segist ekki sjá ástæðu til að
gefa upplýsingar um verðþróun, því
FURUHO
Sala / þjónusta
Skiparadíó hf
Fiskislóð 94
Sími 552 0230
það sé margt sem spili inn í þau mál
þegar nær dregur vertíðinni sjálfri
og lokastigi samninga.
„Við teljum eftirspurn vera
næga,“ segir Gylfí. „Á síðasta ári
framleiddum við tæp 9 þúsund tonn
af síld hér innanlands og um 3 þús-
und tonn af síld og makríl í erlendum
fiskiskipum og við vonumst til að
innanlandsframleiðslan verði ekki
minni en hún var í fyrra.“
Óvissa um A. Evrópu-markað
„Við höfum gengið frá sölu nú þegar
á um 50 þúsund tunnum til Skandin-
avíu og svo vinnum við að frekari
samningum bæði þangað og á aðra
markaði," segir Gunnar Jóakimsson
hjá Síldarútvegsnefnd. Hann segist
vona að Sildarvinnslan nái að standa
við gerða samninga, en segist þó
hafa áhyggjur af mikilli ásókn í kvót-
ana til bræðslu.
„Við erum að vonast til að vera
a.m.k. með svipað magn á vestræna
markaðinn og í fyrra. Hins vegar
náðum við að selja töluvert til Austur
Evrópu, í fyrra og árið þar áður, en
það er erfitt að segja til um hversu
mikið það verður í ár, vegna slæms
ástands í þessum löndum og mikils
framboðs á frystri og saltaðri sfld.
Auk þess hækkuðu innflutningsgjöld
þangað í vor.“
Gunnar segir að meira framboð á
síld en eftirspum hafi áhrif á verð
og haldi þeim niðri. „Eins setur inn-
ganga Finnlands og Svíþjóðar í ESB
okkur í vanda, en það eru mjög mikil-
vægir markaðir. Inngangan þýðir
háa tolla á saltsíld og saltsíldarflök,
bæði krydd- og edikverkuð flök sem
eru mikilvægustu afurðirnar bæði
hvað magn og verð varðar.“
FRÉTTIR___________________
Átján skip fá að veiða
á Flæmska liattinuni
Enn óljóst hvernig
1.200 veiðidögum verður
skipt milli rækjuskipa
IÁTJÁN íslenzk fiski-
skip fá að stunda
rækjuveiðar í um 1.200
daga á Flæmska hatt-
inum á næsta ári sam-
kvæmt nýgerðu sam-
komulagi aðildarþjóða
NAFO, fiskveiðinefndar Norðvestur-Atlantshafs. Fjöldi skipa og veiðidag-
ar byggjst á sókn okkar á þessi mið nú í ár, en þá hefur sóknin verið mest
frá upphafi. Þetta svarar til rúmlega tveggja mánaða veiði að meðaltali
á skip miðað við að öll stundi þau veiðar. Enn er óákveðið hvert fyrirkomu-
lagið verður, hvort skipin fái úthlutað dagafjölda miðað við sókn og hvort
ný skip fá aðgang að veiðunum eða ekki.
Tillaga um veiðistjórnun með
þessum hætti var lögð fram af Dön-
um fyrir hönd Færeyinga og Græn-
lendinga, Eistlandi, Lettlandi, Lithá-
en og Noregi, _en áður hafði verið
hafnað tillögu Islands um kvóta og
tillögu um veiðbann. Til þessa hafa
rækjuveiðar á Flæmska httinum
verið öllum heimiiar án takmarkana.
Skylda að nota fiskiskilju
Samkvæmt tillögunni verður lág-
marks möskvastærð við rækjuveiða
rá þessu svæði 40 millimetrar á
næsta ári.
Notuð skal fiskiskilja með 22
millimetra mesta bili á milli rimla.
Fari meðafli af botnfiski, sem
fiskveiðistjórnun á svæðinu tekur
til, yfir 5% í holi, skal þegar haldið
á önnur mið í að minnsta kosti 5
sjómflna íjarlægt til að forðast frek-
ari meðafla.
Sérhvert aðildarríki skal tak-
marka fjölda skipa, sem veiðamar
stunda á næsta ári við þann fjölda
skipa, sem veiðarnar stundaði á
tímabilinu 1. janúar 1995 til 31.
ágúst 1995.
Veiðidagar takmarkaðir
Sérhvert aðildarríki skal tak-
marka ijölda veiðidaga á svæðinu
Morgunblaðið/Birgir Þórbjarnarson
Skylda verður að nota fiskiskilju
við rækjuveiðarnar á næsta ári.
við fjölda veiðidaga skipa sinna á
einu af árunum frá og með 1993
til og með 31. ágúst yfírstandandi
árs.
Ríki sem eiga aðild að samkomu-
laginu og hafa engar rækjuveiðar
stunda á Flæmska hattinum, mega
stunda veiðar á næsta ári á einu
skipi í 100 daga. Sama á við þær
þjóðir sem lágmarks reynslu hafa
af þessum veiðum.
Hvert aðildarríki skal tilkynna
NAFO fyrir 1. desember 1995 hver
fjöldi fiskiskipa frá því verður á
næsta ári. Byrjað verður að telja
veiðdaga við komu skipa inn á veiði-
svæði og talningu lýkur við brottför
af því. Stundi skipin bæði veiðar á
rækju og botnfiski í sömu veiðiferð-
inni, teljast aðeins dagar við rækju-
veiðarnar.
Veiðunum stjórnað í samvinnu
við útgerðarmenn
Að sögn Arnórs Halldórssonar,
lögfræðings í sjávarútvegsráðuneyt-
inu og fulltrúa íslands á fundi
NAFO, er enn óá-
hvernig
íslenzku
verður
innan
marka.
kveðið
veiðum
skipanna
stjómað
þessara
Hann segir, að sú
vinna hefjist brátt
og verði hún í sam-
vinnu við útgerð-
armenn.
Skipin hafa
mjög mismikla
reynslu af þessum
veiðum. Sum hafa
verið þar mánuð-
um saman í nokk-
ur ár, en önnur
mun skemur.
Óljóst er hvort skipunum verður
úthlutað dagaíjölda í samræmi við
úthaldsdaga þeirra á þessu ári.
Einnig er óljóst hvort nýjum skipum
verður heimilað að koma inn í veið-
arnar. Loks kemur til greina að
úthlutaður dagafjöldi verði fram-
seljanlegur, þannig að útgeðir geti
bæði selt eða keypt dagafjölda af
öðmm, hluta dgafjöldans eða dag-
ana alla. Aðeins er miðað við fjölda
skipa innan ársins og þarf þar ekki
að vera um sömu skip að ræða og
hafa stundað veiðarnar áður.
„Þetta er fáránlegt,
hreinlega klikkun“
Snorri Snorrason andvígur
veiðitakmörkunum á
Flæmska hattinum
„Menn eru miklu
en
meira
óánægðir,“ segir
Snorri Snorra-
son, útgerð-
armaður á Dal-
vík, um viðbrögð
útgerðamanna við nýlegri samþykkt á ársfundi NAFO, Fiskveiðiráðs
Norður-Atlantshafs. Þar segir að taka eigi upp sóknarstýringu á Flæmska
hattinum og að íslendingar skuldbindi sig til að hafa ekki fleiri en 18
skip við veiðar þar.
„Þetta er fáránlegt, hreinlega
kiikkun," segir Snorri. „Menn voru
alveg óundirbúnir. LÍÚ var aðeins
látið vita klukkan þijú á föstudegin-
um að málið yrði borið upp á fundin-
um. Það eru spánný vinnubrögð að
láta hagsmunasamtök aðeins vita
klukkutíma fyrir lokun á föstudegi,
þegar málið er tekið fyrir á mánu-
degi.“
Snorri segist gjaman vilja fækka
í öðrum sendinefndum erlendis,
fyrst hægt sé að senda aðeins einn
mann á svona stóran fund: „Það
hefði ekki átt sér stað ef fundurinn
hefði verið um Síldarsmuguna eða
Smuguna."
Lifum ekki á sjentilmennskunni
einni saman
Það sem Snorra fínnst kostuleg-
ast er að samkvæmt sínum upplýs-
ingum hafi tillagan verið samþykkt
mótmælalaust: „Það voru ekki
greidd um hana atkvæði, sem þýðir
að allar þjóðir hafa 60 daga frest,
ef þær vilja mótmæla. En Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegsráðherra,
virðist ætla að samþykkja þetta.
Það finnst mér óskiljanlegt. Hann
segir að ísland hafi lagt til að tek-
inn yrði upp kvóti, en sóknarstýring
hafi orðið fyrir valinu, sem hann
telji ekki fullnægjandi sjálfur, en
samt ætlar hann ekki að gera neitt.
Málið snýst ekki um hagsmuni
Kanada sem strandríkis
Hjá minni útgerð lifum við ekki
á sjentilmennskunni einni saman.
Við þurfum aura líka, og þeirra
þurfum við að afla með einhveiju
móti. Samþykktin hefur í för með
sér dauðadóm fyrir mig og mína
líka. Það mun koma til uppsagna
sjómanna svo tugum skiptir. Við
töldum okkur hafa a.m.k. tvö ár til
að safna veiðireynslu í Flæmska
hattinum, en núna verða það aðeins
tveir mánuðir. Nú getum við aðeins
veitt í tvo mánuði á næsta ári, en
bjuggumst við að geta veitt allt
árið. Ef á að senda einn mann undir-
búningslaust á svona fundi getum
við alveg eins látið borðfána fylgja
með þar sem stendur: við samþykkj-
um allt sem þið segið.“
Eitt finnst Snorra stórkostlegt
bíó í þessu máli:„ Það var ekki ver-
ið að þjóna hagsmunum Kanada
sem strandríkis, heldur kemur til-
lagan frá Danmörku fyrir Færeyjar
og Grænland, Eistlandi, Lettlandi,
Litháen og Noregi. Þetta eru þau
ríki sem hafa trúlega mesta veiði-
reynslu. Þau eru að reyna að bjarga
sínum hag, en ekki Kanadamanna,
sem hafa tiltölulega litla veiði-
reynslu á þessum slóðum. Þarna eru
góðir vinir okkar að svína á okkur
og beinlínis útiloka okkur eins og
hægt er frá veiðum þarna.“
Að sögn Snorra komu tíðindin
svo flatt upp á hann að daginn
áður en hann heyrði tíðindin í sjón-
varpinu hafði hann staðfest kaup
á tækjabúnaði í skipið upp tuttugu
milljónir: „Skipstjórinn á Klöru
Sveinsdóttur, sem líka var keypt í
því skyni að veiða á þessum mið-
um, var alveg jafn undrandi. Auk
þess veit ég að formaður sjávarút-
vegsnefndar Alþingis og fleirí
þingmenn heyrðu tíðindin fyrst í
sjónvarpinu."
Noregur ekki undirritað
Hafréttarsáttmálann
Snorri segist ekki vita til að
Noregur sé búinn að undirrita Ha-
fréttarsáttmálann: „Ef þeir ætla að
geta treyst á eitthvað af þessari
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í
New York, væri kannski eðlilegra
að þeir byijuðu á að skrifa undir
Hafréttarsáttmálann, því sam-
þykktirnar eru að verulegu leyti
byggðar honum.“