Morgunblaðið - 07.10.1995, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER 1995 C 7
TONLIST
Selfosskirkja
SAMSPILSTÓNLEIKAR
Flytjendur: Camilla Söderberg,
Hörður Áskelsson, Marta Guðrún
Halldórsdóttir, Ólöf Sesselja Ósk-
arsdóttir. Mánudagur 2. október
1995.
VERK norður-þýskra barokk-
meistara voru viðfangsefni flytjend-
anna í kirkjunni í kvöld. Það var
reyndar ævintýri líkast þegar komið
var fram á Kambabrún, á leið aust-
ur, að líta Ölfusið sem eitt stjörnu-
haf svo langt sem sjónin gat teygt
sig. Ljósin í Hveragerði, Selfossi,
Stokkseyri og Þorlákshöfn runnu
um stund saman í eitt ljósahaf og
augnablik sá maður inn í þá fram-
tíð þegar óslitin byggðin hlekkjar
þessa staði saman, þeir verða ekki
lengur til sem einstaklingar og
byggðin þá heitir Ölfusbær eða Ölf-
usborg, með u.þ.b.. tvær milljónir
íbúa. Skyldu milljónirnar þá verða
hamingjusamari en þúsundirnar í
dag? Það er víst jafn ómögulegt að
svara þessu og svara sovésku kon-
unni sem langaði til að eignast bíl
en vegna kerfisins varð að bíða í
mörg ár eftir að sú ósk rættist, ef
óskin þá rættist nokkurn tíma.
Undirritaður stakk því að konunni
að biðtíminn kynni að styttast veru-
lega ef þjóðin tæki upp kapitalisma.
Ljósadýrð
og september-
tónleikar
Konan hugsaði sig litla stund um
og spurði síðan: Heldur þú að við
yrðum hamingjusamari? Svar hafði
ég ekki tilbúið. En fagurt og magn-
að er umhverfi Selfosskirkju með
lygnt og ógnandi fljótið á aðra hönd
sem lítur út eins og saklaus sund-
laug í stjörnublikinu en engu þyrm-
ir sem það fær hönd á fest. Það
eru kannske fyrst og fremst þessir
töfrar, þessar andstæður, sem halda
saman byggð á þessu landi, frekar
en viturleg og ástrík handleiðsla
ráðsmannanna okkar í öllum tilvik-
um. Ráðsmennskan við kirkjuna á
bökkum Ölfusár virðist þá vera
framsýn og viturleg. í upphafi tón-
leikanna var Tómasi Guðmundssyni
prófasti þakkað hans stóra framíag
til tónlistarmála kirkjunnar og þar
með að stuðla stórum að september-
tónleikahaldi kirkjunnar í upphafi,
tónleikahaldi sem nú er komið á
fastan fjárhagslegaii grunn og hef-
ur hlotið lof og fastan sess í tónlist-
arlífi Sunnlendinga.
Tónleikamir hófust á Kantötu
eftir G.Ph. Telemann nr. 41 fyrir
sópran, blokkflautu og fylgirödd.
Nokkra stund tók í byijun að sam-
ræma tempóið og kannske endaði
fyrri arían í því að verða í hraðara
lagi. Rafmagnsorgel hafði verið
fengið að láni til tónleikahaldsins.
Líflaus tónn rafmagnshljóðfærisins
fellur ekki vel að tóni blokkflaut-
unnar né heldur söngraddarinnar
og því erfitt að ná hreinum og lif-
andi samhljómi þessa þriggja hljóð-
færa. Þarna hefði þurft að koma
til lítið „positiv". Camilla er framúr-
skarandi blokkflautuleikari og mús-
iserar fram í fíngurgóma, hún má
þó passa sig á að yfirtúlka ekki,
en við það jaðraði í kvöld. Þessi
barokk-karlar skila sér best í ein-
faldri, hreinni meðferð, meira þurfa
þeir ekki. Marta Guðrún Halldórs-
dóttir söng í öllum verkunum utan
tveim, Prelúdíu (og fúgu) í D-dúr
eftir Buxtehude, sem Hörður spilaði
á hið ágæta orgel kirkjunnar og
hljómaði ágætlega niður til okkar
áheyrenda, en orgelið og kirkjan
eru eins og samlynd systkin, en
þannig á það líka að vera. Hitt
verkið var Sónata í f-moll fyrir
blokkflautu og orgel, sem Camilla
og Hörður léku ágætlega, en þó
glytti á vandamálið með stemmn-
inguna milli þessara tveggja hljóð-
færa. Marta er músikölsk vel og
söngvön og fallegast söng hún ljóð-
in þijú úr ljóðabók Schemelli svo
og síðasta verkið á efnisskránni,
aríuna úr kantötu nr. 39, „Höc-
hster, was ich habe“, eftir J.S.
Bach. í þessum tveim verkefnum
söng hún veikt, en þá naut röddin
sín best við hljómburð kirkjunnar.
í sterkum söng virkaði röddin dálít-
ið sár en alla meðferð þarf að miða
við þann hljómburð sem fyrir hendi
er, einnig þarf hún, sem einsöngv-
ari, að gleyma hluta af kórtradisjón-
inni. En fallegir tónleikar voru þetta
sem þakka skal, um leið og kirkj-
unni, organista hennar, tónlistar-
nefnd og aðstandendum öðrum skal
óskað til hamingju með það mikla
tónlistarstarf sem fram fer innan
kirkjunnar og þar með þessa ár-
vissu steptembertónlistardaga, sem
í ár teygðu sig fram á 3. október.
Ragnar Björnsson
Svart og hvítt
KVIKMYNDIR
Bíóborgin
NEIEREKKERT SVAR
■k -k
Leikstjóri Jón Tryggvason. Handrit
Jón Tryggvason og Marteinn Þórs-
son. Tónlist Þorvaldur Bjarni Þor-
valdsson. Kvikmyndatökustjóri Ulfar
H. Hróbjartsson. Klipping Jón
Tryggvason. Aðalleikendin- Heiðrún
Anna Björnsdóttir, Ingibjörg Stef-
ánsdóttir, Skúli Gautason, Ari Matt-
hiasson, Roy Scott, Michael Liebman,
Magnús Jónsson. Íslensk-Norsk gerð
af Glansmyndum í samvinnu við
Nordisk Film Development og RÚV.
1995
NÝR kvistur, Nei er ekkert svar
er vaxinn í íslenskri kvikmyndaflóru
og hann næsta kynlegur. Einhver
mundi kalla hann „flippaðan“. Útlit
hennar er mjög sérstakt en langar
senur setja mark sitt á hana, stund-
um með tilætluðum árangri, í önnur
skipti trufla þær frásögnina. Þá er
myndin í svart/hvítu sem er harla
fátítt en á vel við innihaldið og
myndbygginguna. Það geggjaðasta
við Nei er ekkert svar er sj álft hand-
ritið og persónumar sem eru skyld-
astar þeim í Veggfóðri og Sódóma
Reykjavík en ganga þó mun lengra.
Þá ber myndin þess merki að hafa
verið gerð fyrir smámynt, engu að
síður hafa kvikmyndagerðarmenn-
inir unnið hálfgert kraftaverk fyrir
þær rétt rúmu 30 milljónir sem
þeir skröpuðu saman, einkum hjá
stórframleiðandanum norska, Peter
Borgli.
Aðalpersónurnar era systur sem
þekkjast lítið, Sigga (Heiðrún Anna
Bjömsdóttir) og Dídí (Ingibjörg
Stefánsdóttir), ólíkar einsog hvítt
og svart. Sigga er dagfarsprúð
sveitastúlka, ljós og björt og hug-
leiðir að giftast sveitamanninum
sínum (Magnús Jónsson) en Dídí
er dökk yfirlitum, forhert borgar-
barn á kafi í hverskonar rugli og
þráir það heitast að komást af landi
brott. Kemur Sigga til Reykjavíkur
til að kynna sér hagi systur sinnar
og er ekki fyrr komin til höfuðborg-
arinnar en Dídí hefur platað hana
til að hjálpa sér að stela eiturlyfja-
sendingu frá tveimur, erlendum
dópmöngurum. Þá koma til sögunn-
ar íslenskir kollegar þeirra, hópur
glæpamanna og allir vilja systurnar
feigar og upphefst allsheijar elt-
ingaleikur.
Heldur groddaleg blanda sem
borin er á borð fyrir áhorfendur:
eiturlyf, nauðganir, morð, barsmíð-
ar og persónurnar allar hálfgerð
úrhrök utan Sigga. Þetta fer sjálf-
sagt fyrir brjóstið á sumum en
mergur málsins er sá að efnið og
efnistökin era öll farsakennd og
HELDUR groddaleg blanda sem borin er á borð fyrir áhorfend-
ur: eiturlyf, nauðganir, morð og barsmíðar.
fáranleikinn jafnan í fyrirrúmi.
Bakgrannurinn á sér tæpast stoð í
íslenskum raunveruleika, því er Nei
er ekkert svar hreinræktuð fantasia
þar sem seinheppnir, krambúleraðir
krimmar gera hver mistökin á fæt-
ur öðrum, þetta eru broslegar per-
sónur sem minna á lúðana hans
Tarantinos. Kvenpersónurnar era
kjaftforar, öskrandi á allt og alla ,
útlit Dídíar minnir óneitanlega á
Umu Thurman karakterinn í Reyf-
ara. Svo þessi djöfulskapur allur
er á léttu nótunum og oft á tíðum
meinfyndinn. Það er þvi hin undar-
legasta ráðstöfun að banna þetta
óvenjulega sprell unglingum innan
16, sem er strangasti dómur sem
íslensk mynd hefur fengið til þessa
hjá eftirlitinu. En vitaskuld er það
unga fólkið sem myndin höfðar
fyrst og fremst til.
Nei er ekkert svar er ákaflega
óhefðbundin að allri gerð, kvik-
myndagerðarmennirnir hafa gengið
með óvenjulega drauma í kollinum
og haft getu til þess að láta þá
rætast. Utkoman er svart/hvít á
flestan hátt. Margt frumlegt og
meinhæðið á meðan annað gengur
síður upp, heildarútkoma létt og
hress en ekkert ýkja merkileg.
Væri forvitnilegt að sjá hvers þeir
Jón, Úlfar og Marteinn væru megn-
ugir með fullar hendur fjár. Þá
fengjum við heldur engan kynlegan
kvist.
Sæbjörn Valdimarsson
NÚ STENDUR yfir sýning á
myndum Birgis Schiöth „Heima
er best eldhugar og afreks-
menn“ á Mokka við Skólavörðu-
stíg.
I kynningu segir: „A sýnmgu
Birgis gefst fólki færi á að
skyggnast á bakvið tjöldin og
tengja saman nokkur nöfn og
andlit er tilheyra þessari ann-
ars mjög svo mislitu og ósam-
FRA sýningunni á Mokka.
Eldhugar
o g afreks-
menn
stæðu myndlistarfjölskyldu.
Nafn og andlit Birgis er hins
Morgunblaðið/Ásdís
vegar lítt þekkt stærð í heimi
myndlistarinnar. Hann á
hvorki verk í eigu Listasafns
Reykjavíkurborgar né Lista-
safns íslands, hvorki bönkum
né öðrum stofnunum, enda þótt
hann sé kominn á eftirlauna-
aldur og hafi haldið fjölda sýn-
inga í gróðurstöðvum og fé-
lagsheimilum vítt og breitt um
landið.“
Síðasta
sýningar-
helgi
SÝNINGU Haf-
dísar Olafsdótt-
ur í Gerðarsafni
í Kópavogi lýkur
á morgun,
sunnudag. Sýn-
ingin heitir Vatn
og tengjast
myndirnar allar
hafi og vatni.
A sýningunni
eru stórar tré-
ristur og ein-
þrykk af koparplötum. Þetta er
fjórða einkasýning Hafdísar. Hún
hefur einnig tekið þátt í fjölda sam-
sýninga bæði hér heima og erlendis.
Hún stundaði nám við Myndlista-
og handíðaskóla Íslands 1975-1981
og hefur kennt við sama skóla frá
1985.
HAFDÍS
Ólafsdóttir
MENNING
/LISTIR
NÆSTU VIKU
MYNDLIST
Kjarvalsstaðir
Kjarval - mótunarár 1885-1930,
Kristín Gunnlaugsdóttir, Forn leirl-
ist frá Perú og Konur og vídeó.
Ásmundarsafn
Stillinn í list Ásmundar fram á
haust.
Listasafn íslands
Haustsýn. Safris Ásgríms Jónss. til 26.
nóv.
Gerðuberg
Inga Ragnarsd. sýnir til 16. nóvem-
ber. Hlynur Hallsson tii 15. okt.
Gallerí Fold
Haukur Dór sýnir til 8. október.
Bima Matthíasd. í kynningarhomi.
Gallerí Sævars Karls
Árni Ingólfsson sýnir.
Gallerí Sólon íslandus
Myndlistarsýn. 8 myndlistarmanna.
Gerðarsafn
Hafdís Ólafsdóttir, Þóra Geirsdóttir
og Kristín Geirsdóttir sýna til 8.
okt.
Gallerí Birgis Andréssonar
Frank Reitenspiefi og Margrét
Magnúsdóttir sýna til 15. okt.
Listasafn Siguijóns Ólafssonar
Sýning á völdum andlitsmyndum
eftir Sigurjón Ólafsson stendur í
allan vetur.
Listhúsið Laugardal
Eva Benjamínsdóttir sýnir til ára-
móta.
Nýlistasafnið
Austurrískir myndlistarm. sýna til
15. okt.
Mokka
Birgir Schiöth sýnir til 27. okt.
Gallerí Stöðlakot
Margrét Salóme sýnir til 15. okt.
Gallerí Greip
Kristinn Már sýnir til 15. okt.
Listhús 39
Þorfinnur Sigurgelrss. sýnir til 16.
okt.
Nýlistasafnið
Jörgen Knudsen og Kurt Johannes-
sen flytja gjöming.
Vinnustofa Ástu Guðrúnar
Yfirlitssýn. Ástu Guðrúnar, Hall-
veigarstíg 7, út okt.
Við Hamarinn
Samsýn. sex myndlistarmanna.
Hafnarborg
Valgerður Hauksdóttir sýnir til 16.
okt.
Gallerí Allra handa, Akureyri
Gunnar Rafn Jónsson sýnir til 10.
okt.
TONLIST
Laugardagur 7. október
Sverrir Guðjónsson kontratenór og
Guðrún Óskarsdóttir semballeikari
á Kjarvalsstöðum kl. 16.30. Lúðra-
sveitin Svanur í Stykkishólmskirkju
kl. 17.
Sunnudagur 8. október
Orgeltónleikar vegna. stofnunar
minningarsjóðs Páls ísólfssonar í
Hallgrímskirkju kl. 17. Minningar-
tónleikar um Sigríði og Ragnar H.
Ragnar i sal Grunnskóla ísafjarðar
kl. 20.30.
Þriðjudagur 10. október
Tónleikaröð LR hvert þriðjudags-
kvöld kl. 20.30. í kvöld 3-5 hópur-
inn, kvintettar og tríó._____
LEIKLIST
Þjóðleikhúsið
Þrek og tár lau. 14. okt.
Taktu lagið, Lóa lau., sun. 8. okt.,
mið., lau.
Stakkaskipti lau. 7. okt., fös.
Sannur karlmaður lau. 8. okt., fim.,
fös.
Borgarleikhúsið
Lína Langsokkur sun. 8. okt., lau.
Súperstar miðnætursýn. fim. 12.
okt., lau.
Tvískinnungsóperan fmmsýn. lau.
7. okt., mið.
Hvað dreymdi þig, Valentína? sun.
8. okt., mið., fös., lau.
íslenska leikhúsið
í djúpi daganna lau. 7. okt.
Möguleikhúsið
Ævintýrabókin frams. lau. 7. okt.,
lau.
Loftkastalinn
Rocky Horror miðnætursýn. lau.
7. okt., fim., fös.
Hafnarfjarðarleikhúsið
Hermóður og háðvör sýnir Himna-
ríki, lau. 7. okt., mið., fim., fös., lau.
íslenska óperan
Carmina Burana frumsýn. lau. 7.
okt., fös.P lau.
Kaffilcikhúsið
Ársafmæli Kaffileikhússins lau. 7.
okt.
Haustvísa í Hlaðvarpanum sun. 8.
okt.
Sápa þtjú frams. fös. 13. okt., lau.