Morgunblaðið - 18.01.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 1996 B 7
VIÐSKIPTI

ðS
Stólpi fyrir
Windows
Kerfisþróun ehf.
Fókotero 108
Sim: S68*e055 F*cc 5ÖFS83i
Natfeng ihra«n<S>c<&fttfum
s-'efgr www tr#knet Í%J6uouc\
th&sZA
CfgíoA Ou$Mumfes«n
t «J«þí6KEÍ<
ÚW'flN* 1®5 VS96 *s \&t*i&ur 5«*W»R»
Þungt undir
fæti hjá
Windows 95
Tölvupistill
Windows 95 notendaskilin hlutu mikla um-
fjöllun og sölu þegar þau komu á markað
fyrir hálfu árí. Ámi Matthíasson komst að
því að heldur hefur hallað undan fæti undan-
farið, segir frá Office-forritapakkanum, nýju
íslensku forriti og óhugnanlegum tölvuleik.
EKKERT forrit hefur fengið aðra
eins kynningu og Windows 95, nýj-
asta útgáfa notendaskilanna fyrir
PC-samhæfðar tölvur. Salan var í
samræmi við tilstandið, því
frammámenn hjá Microsoft ætla að
búið sé að selja fjórar milljónir ein-
taka og þrjár milljónir til sem fylgi-
búnað í tölvum. Eftir rífandi gang
framan af virðist nú aftur á móti
komið bakslag í seglin, því salan
fer hríðminnkandi ytra. Upphafleg
áætlun Microsoft var að á hálfu
öðru ári myndu seljast hátt í tutt-
ugu milljón eintök af Windows 95,
en nú stefna menn á tólf milljóna
eintaka sölu, sem er vissulega harla
gott, en nokkur samdráttur þó.
Helsta skýring þess hve dregur
úr sölu er að þeir sem biðu spennt-
ir eftir betri útgáfu af Windows en
3.1 og höfðu til þess nógu öfluga
tölvu hlupu til og keyptu sér eintak
af nýrri útgáfu, en grúi tölvunot-
enda notar Windows 3.1, eða 3.11
og er hæstánægður með. Kostir
Windows 95 eru aftur á móti marg-
ir og þeim sem notað hafa það að
staðaldri um einhvern tíma bregður
í brún þegar þeir þurfa að vinna í
3.x útgáfu aftur. Það er því óhætt
að búast við aukinni sölu á ný, sér-
staklega eftir því sem fjölgar forrit-
um sem nýta sér kosti Windows
95 til fulnustu.
Flaggskipið Office
Eðlilega var Microsoft í fremstu
röð þeirra sem sendu frá sér hug-
búnað til að nýta Windows 95 og
þar er Office flaggskipið. í Office
er nýjasta útgáfa á Word, 7.0, Pow-
erPoint 7.0 og Excel 7.0, en í sum-
um uppfærslunum er útgáfunúm-
ersbreytingin allmikil, til að mynda
var síðasta útgáfa á Access númer
2. Office er síðan með einskonar
möppu, svokallaðan Binder, sem
heldur utan um forritin, auðveldar
mjög að skipta á milli þeirra og
samnýta gögn. Einnig fylgir í pakk-
anum „filofaxið“ Schedule+ 7.0.
Svonefndri Professional útgáfu
fylgir einnig Access 7.0.
Fátt er um byltingarkenndar
breytingar á forritunum í Office-
pakkanum, en þó eru þau öll endur-
skrifuð fyrir 32 bita umhverfið og
keyra því hvert um sig í eigin minn-
isrými sem gerir þau stöðugri. Sitt-
hvað má og finna sem gerir vinnu
þægilegri og þannig er hjálpartexti
allur endurskrifaður og afskaplega
gagnlegur, til að mynda má spyija
spurninga með venjulegum setning-
um. Það er helst að hraðamunur
finnist á Excel frá útgáfu 5.0 í 7.0
en Office-pakkinn var reyndur á
90 MHz Pentium tölvu með 16 Mb
af innra minni. Word 7.0 virtist líka
öllu sprækara en Word 6.0. Helsti
galli Office-pakkans er Schedule+,
sem er varla nema hálfköruð út-
gáfa.
95-útgáfa af Stólpa
íslenskir forritarar hafa tekið vel
við sér og þegar eru komin á mark-
að forrit sniðin að Windows 95 og
reyndar einnig að Windows NT.
Þannig sendir Kerfisþróun hf. frá
sér um þessar mundir Windows
95-útgáfu af Stólpa viðskiptahug-
búnaðinum. Að sögn manna hjá
Kérfisþróun fór hálft annað mannár
í að íslenska Stólpa, en hann er
byggður á bandaríska forritinu
MTX. Stólpi er hannaður í Micro-
soft Access og fellur fyrir vikið
einkar vel að Office-pakkanum sem
getið er áður, hefur reyndar fengið
sérstaka viðurkenningu sem MS
Office-samhæfður hugbúnaður. Að
sögn Kerfisþróunarmanna býður
Stólpi upp á öll almenn bókhalds-
kerfi og heildarlausnir, en tilbúið
er í nýju útgáfunni fjárhagsbók-
hald, skuldunautakerfi, lánar-
drottnakerfi og sölukerfi, en í sum-
ar segja þeir að berist pantana-
kerfi, birgðakerfi og fleiri síðan
eftir því sem verkast vill.
Litla bókin um Windows 95
Um líkt leyti og Windows 95 kom
á markað sendu ýmsir frá sér
handbækur um notendaskilin og
hvemig mætti helst nýta þau. Einna
best hugnast mér Litla bókin um
Windows 95 eftir Baldur Sveinsson
kennara við Verslunarskólann. Hún
hefur þann kost að vera lítil og
handhæg, en þó upp full af upplýs-
ingum sem gagnast bytjendum og
jafnvel lengra komnum. Bókin er
ríkulega skreytt skýringamyndum
sem eykur gildi hennar.
Það hefur staðið í mörgum að
semja eða snara tölvubókum á ís-
lensku, enda tölvan svo ungt fyrir-
bæri að ekki er komin ýkja traust
hefð fyrir tölvu-íslensku. Baldur
kemst lipurlega frá flestu, en ekki
kann ég við að sjá Dialog Window
þýtt sem samtalsglugga. Betur færi
á að kalla slíkt tilmælaglugga.
Blóðbað á geisladisk
Geisladiskavæðingin sem nú
gengur yfir einkatölvuheiminn á sér
ekki síst skýringu í því að forrit eru
orðin svo umfangsmikil að þau bein-
línis kalla á geisladisk; hver hefur
ekki lent í því að setja inn á tölvu
forrit sem var á þriðja tug diskl-
inga? Mestu hefur þó líklega ráðið
þróunin á leikjamarkaðnum, því þar
blómstrar geisladiskaútgáfan. Bæði
er að myndefni er orðið slíkt í leikj-
unum að ekki rúmast á disklingum
með góðu móti, en á geisladisk má
koma fyrir efni sem þurft hefði
yfir 450 disklinga til, aukinheldur
sem það er einfaldlega miklu ódýr-
ara að gefa leikina út á geisladisk-
um en disklingum. Við þetta bæt-
ist svo að með geisladiskaútgáfu
er gamall fjandi leikjaframleið-
enda, ólögleg afritun, nánast úr
sögunni.
Líklega þætti flestum nóg að
hafa leik sem er 650 Mb, en meðal
umtöluðustu leikja í heimi í dag er
Phantasmagoria, sem Skífan flytur
inn. Hann er hvorki meira né minna
en á sjö geisladiskum, rúm fjögur
gígabæti. Allt þetta pláss fer undir
myndefni leiksins, en hann er í raun
gerður uppúr kvikmynd; myndskeið
eru flutt í tölvutækt form og raðað
þannig saman að úr verður leikur.
Fyrir vikið eru allar hreyfirigar að-
alpersónanna afskaplega eðlilegar
og umhverfi ekki síst. Leikurinn
gengur annars út á par þar sem
karlinn missir vitið og eykst blóð-
baðið eftir þvi sem líður á leikinn.
Umfangið hefur vakið mikla at-
hygli sem vonlegt er en ekki hefur
vakið minni athygli hve óhugnaður-
inn er mikill eftir því sem morðin
verða viðurstyggilegri. Reyndar
þótti framleiðanda best að merkja
diskinn sem svo að hann sé bannað-
ur innan átján ára ytra, samsvarar
banni innan 16 ára hér á landi, en
margar verslanir hafa neitað að
selja leikinn vegna innihaldsins, þá
helst er nauðgunaratriði í leiknum
sem vakið hefur deilur.
Margt bendir til að IBM hafi enn einu sinni veðjað á rangan hest með kaupunum á Lotus
Notes að verða
undir í slagnum
við Iutranet
FYRIR um tveimur árum vakti nýr hugbún-
aður frá Lotus Development mikla hrifningu
meðal forráðamanna og stjómenda fyrir-
tækja. Heitir hann Notes og umfaðmar allt
það nýjasta í fyrirtækjarekstri, vinnuhópa,
lárétta stjórnun, aukna ábyrgð starfsmanna
og fijáls samskipti. Fyrir árslok 1994 höfðu
selst tvær milljónir eintaka af þessum pakka
og í júlí á síðasta ári keypti IBM Lotus fyr-
ir 3,5 milljarða dollara, rúmlega 227 millj-
arða ísl. kr.
Þegar hér var komið sögu skaut Internet
eða alnetið upp kollinum með öllum sínum
margmiðlunarmöguleikum og var ekki annað
að sjá en Veraldarvefurinn byði upp á það
sama og Notes en bara rniklu ódýrara. Nú
telja margir, að Notes sé búið að vera og IBM
hafi enn einu sinni veðjað á rangan hest.
Meiri vöxtur
Þessum slag er langt í frá lokið en margt
hefur þó breyst á einu ári. Það nýjasta er
tilkoma Intranets, nettengingar innan fyrir-
tækja, sem er ekki byggð á Notes, heldur
á þeirri tækni, sem notuð er á Veraldarvefn-
um. Intranet er nátengt Internetinu, notast
við sama búnað og sama tölvutungumálið.
Munurinn er aðeins sá, að Internet er al-
heimsnet og öllum opið en Intranet tekur
eingöngu til fyrirtækja. Um er að ræða
einkanet innan fyrirtækja og útibúa þeirra
og Internet er lokað úti með eins konar
„eldvarnarvegg“.
Internet er á allra vörum en vöxturinn í
Intranetinu hefur þó verið enn meiri. Sam-
kvæmt könnun, sem gerð var í desember,
nota 22% af 1.000 stærstu fyrirtækjunum
í Bandaríkjunum Intranet og Netscape Com-
munications, sem er fremst í framleiðslu
hugbúnaðar fyrir Internet, áætlar, að 70%
af sölu fyrirtækisins séu vegna Intranets.
Salan í netþjónum, tölvunum, sem geyma
og dreifa upplýsingum á Veraldarvefnum,
er nú að 43% vegna Intranets og talið er,
að hún verði komin fram úr Internetinu
fyrir lok næsta árs.
Fjölþjóðafyrirtæki eins og Levi Strauss,
Eli Lilly, Lockhees Martin og AT&T hafa
tengt þúsundir starfsmanna sinna saman
með Intranetinu og kostirnir eru þeir sömu
og á Internetinu. Vefurinn opnar öllum dyrn-
ar að margmiðluninni.
í stað þess að ljósrita og fjölfalda innan-
hússkýrslur sér netþjónninn um að koma
boðunum til allra og starfsmennirnir, hvar
sem þeir eru niðurkomnir, geta spjallað sam-
an eins og sætu þeir yfir kaffibolla við sama
borð. Netþjónninn getur líka gætt skýrslurn-
ar lífi og litum, auðgað þær með myndum
og hljóði.
Þyngra í vöfum
Þetta er raunar nákvæmlega það sama
og Notes býður upp á en munurinn er þó
sá, að þar til nýlega kostaði það um 10.000
kr. á notanda. Það hefur líka haft þann ljóta
sið að hægja jafnvel á hinum öflugustu net-
kerfum og viðhaldið eða eftirlitið með því
er mikið. Hugbúnaðurinn á Vefnum kostar
oft minna en 2.600 kr. á notanda og hann
notar netkerfin betur en Notes. Svo er fyrir
að þakka stöðugum framförum í framleiðslu
hugbúnaðar fyrir Internet.
Notes virðist nú vera í sömu sporum og
móðurtölvan gagnvart einkatölvunni. Dýr
og ofvaxin afurð, sem enginn kann að meta
nema risafyrirtæki. Það kemur því ekki á
óvart, að Lotus skuli vera að endurhanna
Notes og í desember lækkaði IBM verðið
verulega eða næstum niður í það, sem er á
hugbúnaði fyrir Vefinn. Þá hafa verið til-
kynntar ýmsar breytingar á því, sem eiga
að gera það að almennu Intranet-tæki.
Þessi tilkynning virðist hafa friðað marga
notendur Notes, sem voru famir að hóta að
hætta að nota það, en ef því er ætlað að
keppa við Intranet, verður að gera meira en
að þóknast núverandi notendum. Lotus spáði
því í fyrra, að Notes-notendur yrðu orðnir
20 milljónir fyrir lok næsta árs en þeir em
nú aðeins 3,5 millj. og um 70% sölunnar
hafa verið til notenda, sem fyrir eru.
Augljóst er, að Notes mun eiga á bratt-
ann að sækja gagnvart Vefnum og hugbún-
aði fyrir hann frá Microsoft, Netscape,
Oracle og fjöldanum öllum af nýjum Inter-
net-fyrirtækjum. Það getur því orðið einhver
bið á að IBM fái einhvern arð af 227 millj-
arða kr. kaupunum á Lotus.
(Heimild: The Economist)