Morgunblaðið - 01.06.1996, Blaðsíða 8
8 C LAUGARDAGUR 1. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
t
;
; H
*
'i
i
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
MAGNÚS Ragnarsson leikur mann sem er gestkomandi hjá bróður sínum í bæn-
um. Hann er vitskertur eftir vinnuslys og á erfitt með að Ijá sig.
RÁÐSKONAN vill komast burt úr því þrúgandi „hvíta myrkri“ sem henni finnst
umiykja sig í sjávarplássinu.
Saga sem gerist í íslensku
sjávarplássi er framlag
Þjóðleikhússins til Listahátíð-
ar. Þóroddur Bjarnason
fór á æfingu og ræddi við
höfund verksins.
NÝTT leikverk eftir Karl Ágúst Úlfs-
son, „í hvítu myrkri", er framlag
Þjóðleikhússins til Listahátíðar í
ár. Tvær forsýningar verða á leik-
ritinu sem frumsýnt verður í haust á Litla
sviði Þjóðleikhússins.
Sagan gerist á litlu hóteli í íslensku sjávar-
plássi þar sem roskin hótelstýra, leikin af
Kristbjörgu Kjeld, og ráðskona hennar, leikin
af Ragnheiði Steindórsdóttur, ráða ríkjum.
Einangrun staðarins og óblið náttúra setja
svip sinn á mannlífið en kvöld eitt gerir af-
takaveður og ferðalangar verða strandaglóp-
ar á hótelinu. Fyrr en varir koma í ljós óvænt
tengsl þejrra við íbúa staðarins.
Karl Ágúsí ritaði verkið upphaflega á
ensku þegar hann var við nám í Ohio-fylki
í Bandaríkjunum og segir að persónur verks-
ins hafi komið til sín og ruðst á pappírinn
hjá honum, eins og hann tekur sjálfur til
orða. „Á einhvem undarlegan hátt, í öllu
sólskininu og flatlendinu úti í Ohio, fór ég
að sjá þetta fólk fyrir mér sem lifir við vá-
lynd veður og býr milli brattra fjalla. Það
Efni leikritsins
kaus sér drama-
tískan búning
eru komin tvö ár frá því ég skrif-
aði fyrstu útgáfu af þessu leik-
riti en leikriti er auðvitað aldrei
lokið fyrr en það er komið á fjal-
imar því það er verið að breyta
og bæta fram á síðustu stundu,"
sagði Karl.
Karl er þekktastur fýrir vinnu
sína í Spaugstofunni sem
skemmti áhorfendum Sjónvarps
í vetur. I hvítu myrkri er drama-
tísk saga þar sem kátínan er
ekki í fyrirrúmi þótt hún leynist
inn á milli. Búast áhorfendur
ekki við einhveiju gríni þegar
þeir koma að sjá leikrit eftir þig?
„Jú', sjálfsagt gera þeir það.
Þetta er stíll sem ég hef tölu-
vert fengist við þó að það hafi
Karl Agúst
Úlfsson
ekki endilega birst mikið af því.
Efni leikritsins kaus sér drama-
tískan búning.“
Þetta er fyrsta verkið sem sett
hefur verið á svið hér á landi
eftir Karl fyrir utan verk sem
hann samdi ásamt félögum sínum
í Spaugstofunni og sýnt var í
íslensku óperanni fyrir nokkrum
árum. Karl segist líta á sig fyrst
og fremst sem leikhúsmann og
þáttagerðina fyrir sjónvarpið líti
hann meira á sem lifibrauð.
Stendur frammi fyrir sömu
spurningum og persónurnar
í leikritinu
Var ekki skrýtið að sitja í miðj-
um Bandaríkjunum og skrifa
leikrit á ensku sem gerist ílitlu sjávarplássi
á íslandi. Átti þetta eitthvert erindi við
Bandaríkjamenn?
„Það era náttúrulega til smáþorp og sjáv-
arpláss í Bandaríkjunum. Þeim fannst þetta
mjög forvitnilegt og ég varð var við að fólk
þekkti þetta litla þrönga samfélag sem ég
er að lýsa. Það er ekki endilega bundið við
ísland þótt aðstæðurnar séu mjög íslenskar.
Ef það eru einhverjir mannlegir þættir í verki,
sem eru einhvers virði, þá gildir það alls stað-
ar.“
Flestir kannast eflaust við persónurnar í
leikritinu. Kynslóðirnar mætast; eldri kyn-
slóðin sem segir frá góðu dögunum þegar
hún var ung og yngri kynslóðin lítur sér nær
í tíma og vill breyta hlutunum. „Fortíðin fær
alltaf á sig einhvern ljóma og atburðir í minn-
ingunni eru orðnir allt aðrir en þeir vora.
Spurningin í gegnum allt verkið er alltaf
hvað sé satt og hvað sé logið. Það era til svo
margar útgáfur af sannleikanum eftir því frá
hvaða sjónarhorni hann er litinn. Spumingin
er líka alltaf; er maður sá sem maður heldur
að maður sé eða er maður eins og aðrir halda
að maður sé. Era það sögurnar sem eru sagð-
ar um mann sem ákvarða hvaða maður mað-
ur er,“ sagði Karl.
Finnur þú ekki fyrir pressu frá þjóðinni,
jafn þekktur og þú ert, og vill hún ekki halda
í grínarann í þér?
„Jú, ég stend frammi fyrir sömu spurningu
og persónurnar í leikritinu; fæ ég að vera
sá sem ég vil vera eða á ég að vera _sá sem
fólk vill að ég sé,“ sagði Karl Ágúst Úlfsson.
Morgunblaoið/Knstmn
Gildi fiðlunnar er að vera
eftir kennara Stradivari
FULLTRÚI frá Sotheby’s uppboðs-
fyrirtækinu afhenti Guðnýju Guð-
mundsdóttur fiðlu eftir fiðlusmiðinn
Nicolo Amati, kennara þekktasta
fiðlusmiðs heims, Antonio Stradivari,
í gærmorgun, en hún lék á hana við
setningu Listahátíðar í Reykjavík í
gærkvöldi. Sotheby’s fyrirtækið lán-
ar fiðluna hingað til lands og verður
hún til sýnis á Listasafni Islands að
tónleikunum loknum. Blaðamaður
Morgunblaðsins var viðstaddur þegar
Guðný tók við hljóðfærinu og lék hún
nokkra lagbúta við það tækifæri.
Henni leist vel á hljóðfærið en þetta
er í annað skiptið sem hún reynir
hljóðfæri af þessari gerð. „Þegar
Sinfónían var á ferð í Færeyjum próf-
aði ég fyrst svona fiðlu, sem þar er
í einkaeign," sagði Guðný. Hún sagði
að litið væri á þessar fiðlur meira
sem safngripi enda væru þær lakari
að gæðum en Stradivarius og Guern-
eri, sem hún leikur á, og vissi hún
ekki um neina fiðluleikara sem not-
uðu svona fiðlu.
Graham Wells frá Sotheby’s sagð-
ist vona að 12-16 milljónir fengjust
fyrir fiðluna á uppboði en að hans
sögn eru bæði til dýrari og ódýrari
Amati fiðlur, þessi væri í milliflokki.
Hann sagði fiðluna vel farna þrátt
fyrir að vera 320 ára gömul.
Hann sagði að sú staðreynd að
fiðlan væri eftir kennara Stradivari
gæfi henni það vægi sem hún hefur.
„Hún er mjög áþekk fyrstu fiðlum
Stradivari enda líkti hann eftir hand-
bragði lærimeistara síns fyrstu árin.
Stradivari gæti jafnvel hafa verið
viðstaddur þegar þessi fiðla var smíð-
uð ,“ sagði Graham Wells.,
Þreföld íslensk ánægja
á sviðinu í Scala óperunni
GUÐJÓN Óskarsson bassa-
söngvari og Kristinn Sig-
mundsson baritonsöngvari
stigu á svið Scala óperunnar
í Mílanó síðastliðið fimmtu-
dagskvöld í fýrsta sinn þegar
tónleikauppfærsla á Rínar-
gullinu, fyrsta hluta Niflunga-
hrings Wagners, var frum-
sýnd við mikil fagnaðarlæti
áhorfenda.
Guðjón sagði í samtaii við
Morgunblaðið að tónleikarnir
hefðu gengið vel og húsið
hefði verið troðfullt. „Það var
mikil stemmning og við„
„risarnir“ frá íslandi, stóðum
okkur vel. Mér fannst stór-
kostleg reynsla að syngja í
húsinu og finna fyrir anda-
naum í því. Ég kann hlutverk-
ið nyög vel og var aðallega
stressaður fyrir húsinu ef eitt-
hvað var.“
Heimsfrægur
sijórnandi
Haim sagði að í raun væru
tónleikarnir þreföld ánægja.
„1 fyrsta lagi að syngja á Scala
og að vera tveir íslendingar
þar á sömu sýningu og svo að
vinna með hinum heimsfræga
sljórnanda, Riccardo Muti.
Það er upplifun að sjá hann
•mnmir
_ Guðjón
Óskarsson
Kristinn
Sigmundsson
stjórna og vinna
með honum.
Hann er geysi-
lega músíkalsk-
ur og nær ölhi
fram úr hljóm-
sveit og söngv-
urum sem hann
kærir sig um,“
sagðí Guðjón
Óskarsson.
Næstu tón-
leikar eru í
kvöld en alls
verða þeir sjö.