Morgunblaðið - 14.11.1996, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1996 B 11
VIÐSKIPTI
Einkavæðing Datacentralen, dönsku systurstofnunar Skýrr
Sala undir helmingi hluta-
bréfa er óáhugaverð
Einkavæðing þjónustufyrirtækja á tölvusvið-
inu í opinberri eigu hefur gengið yfir Dan-
mörku. Sigrún Davíðsdóttir ræddi við
Hans Gronberg hjá CSC Datacentralen um
hana og aðstæður á litlum mörkuðum.
FYRIRTÆKI eins og Skýrr á það á hættu að einangrast á litlum
markaði, ef það tengist ekki öflugum samstarfsaðila, að mati
yfirmanns Datacentralen.
ÞAÐ vekur varla áhuga fjár-
festa að kaupa 30 prósenta hlut í
ríkisfyrirtæki eins og Skýrr og
færir fyrirtækinu aðeins fé, en
hvorki þekkingu né tækni. Fyrir-
tæki af þessu tagi á á hættu að
einangrast á litlum markaði, ef
það tengist ekki öflugum sam-
starfsaðila. Þannig metur Hans
Gronberg aðstoðarframkvæmda-
stjóri CSC Datacentralen í Dan-
mörku stöðuna á upplýsingamark-
aðnum, en Datacentralen var þar
til í sumar ríkisfyrirtæki að banda-
ríska fyrirtækið Computer Science
Corporation, CSC, keypti meiri-
hluta danska fyrirtækisins. Til-
hneiging til einkavæðingar er
greinileg í Danmörku, því nú
stendur til að einkavæða Kom-
munedata, sem er í eigu sveitarfé-
laganna og hefur séð um verkefni
fyrir þau og sams konar áætlanir
eru uppi um tölvumiðstöð dönsku
landbúnaðarsamtakanna.
Hver vill kaupa 30
prósent í ríkisfyrirtæki?
Gengið var frá kaupum CSC á
75 prósenta hluta Datacentralen
13. júní. Samkvæmt fréttum
danskra blaða var kaupverðið um
500 milljónir danskra króna, eða
rúmir fimm milljarðar íslenskra
króna, en það verð hefur ekki ver-
ið staðfest. Hans Gronberg segir
að salan hafi lengi verið til tals,
en framan af hafi ríkið aðeins
áætlað að selja 25 prósenta hlut.
Eftir nánari athugun varð þó ofan
á að selja 75 prósent, því minni
hlutur en fimmtíu prósent gæti
varla talist viðunandi fyrir hugsan-
lega kaupendur.
Þegar Gronberg er
spurður hvort CSC
Datacentralen gæti haft
áhuga á að kaupa 30
prósenta hlut í Skýrr er
það fyrsta sem hrekkur
af vörum hans hver hafi eiginiega
áhuga á þijátíu prósenta hluta í
ríkisfyrirtæki yfirleitt. Um hugs-
anlegan áhuga CSC Datacentralen
á Skýrr segist hann ekki vilja tjá
sig, en segir almennt gilda um
slíka sölu að hún færi seljanda
ekkert annað en fjármagn. Kaup-
andi vilji auðvitað tryggja sér áhrif
með kaupum sínum og þau fáist
ekki í slíku tilfelli. Hér sé ekki um
að ræða kaup til að mergsjúga
verðmæti úr fyrirtæki, sem síðan
verði skilið eftir, heldur markvissa
uppbyggingu, sem sé beggja hag-
ur. Danska ríkið hafi svo tryggt
sér áframhaldandi áhrif með eign-
arhluta sínum og samningsákvæð-
um um neitunarrétt.
Norrænt samstarf
milli stofnana hliðstæðra
Datacentralen og Skýrr
hefur lengi verið fyrir
hendi og Gronberg segir
því að það séu persónu-
leg tengs] milli fyrir-
tækjanna tveggja. Út frá danskri
reynslu hljóti fyrirtæki eins og
Skýrr að eiga í erfiðleikum með
að halda í við tækniþróun og þekk-
ingu og geti vart verið annað en
einangrað og þau sjónarmið hafi
eimitt ráðið miklu um sölu Datac-
entralen.
Forsendur sölunnar að
skapa vaxtarbrodd
Hans Gronberg segir að for-
sendur sölunnar hafi verið að
Datacentralen hafi ekki átt sér
neina vaxtarmöguleika í Dan-
mörku, sem í alþjóðlegu samhengi
sé lítill markaður, þó hann sé tutt-
ugu faldur íslenski markaðurinn.
Þeir hjá Datacentralen hafi metið
það sem góðan kost
bæði fyrir fyrirtækið og
stóra viðskiptavini eins
og danska ríkið að tengj-
ast stórum aðila, sem
geti ekki aðeins fært
fyrirtækinu íjármagn,
heldur miklu frekar möguleika til
að fylgja tækniþróun og nýrri
þekkingu. Salan til CSC hafi verið
ein leið til þessa og sú sem varð
ofan á. Um leið njóti Datacentra-
len innviðaþróunar, sem ella hefði
ekki verið kostur á.
Gronberg undirstrikar að valið
á kaupanda skipti auðvitað miklu
máli og í því sambandi álíti for-
stöðumenn Datacentralen að sam-
starfið við CSC hafi verið einkar
heppileg leið. CSC sé stofnað 1969
eins og Datacentralen og líkt og
danska fyrirtækið sé bakgrunnur
þess verkefni í opinbera geiranum.
CSC sé fyrirtæki af vesturströnd
Bandaríkjanna, hafi lengi haft
augun á Evrópu og afstaða þess
sé á margan hátt mjög evrópsk.
Þó CSC sé stærsta fyrirtæki í
heimi á sínu sviði, upplýsingasöfn-
un og -úrvinnsla, með 600 útibú
um allan heim og 40 þúsund
starfsmenn, fari lítið fyrir fyrir-
tækinu. Salan hafi því verið þægi-
leg ogjákvæð reynsla fyrir starfs-
fólk Datacentralen, þó enn sé of
snemmt að segja til um langtíma-
áhrif. Stefna CSC sé að nýta sér
þekkingu, sem fyrir sé í hveiju
landi, en ekki að steypa alla starf-
semina í eitt mót. Fyrir CSC sé
salan liður í langtíma áætlun um
að auka markaðshlut sinn, sem
óraunhæft sé að ná með því að
freista þess einungis að ná til fleiri
viðskiptavina, heldur sé raunsærra
að kaupa upp fyrirtæki til þess
arna. Arsvelta þess er nú fimm
milljarðar Bandaríkjadala.
Úm þá nýju möguleika sem
opnast við söluna segir Gronberg
að Datacentralen hafi í mörg ár
haft erlend verkefni, meðal annars
í Asíu en einnig á nýju grannsvæð-
unum í Eystrasaltlöndunum,
Sankti Pétursþorgarsvæðinu og
fyrir framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins í Brussel. Nú muni
athyglin beinast meira að hinum
Norðurlöndunum, líka að íslandi,
því CSC Datacentralen sé norræn
miðstöð CSC, sem aðeins hafi
óbein tengsl þar. Ársvelta Datac-
entralen er nú milljarður
danskra króna á ári, en
Gronberg segir markm-
iðið að tvöfalda hana
fyrir aldamót og síðan
sé stefnt á fimm millj-
arða markið næstu árin
þar á eftir.
Þörfin eftir að vaxa er því ljós-
lega fyrir hendi hjá CSC Data-
centralen. Hvort athyglin beinist
svo sérstaklega að Islandi síðar
meir á eftir að koma í ljós, en þá
er spurning hvort einkavæðing-
aráætlanir Skýrr duga til að draga
að sér athygli erlendis frá og þá
um leið þekkingu og tækniupp-
byggingu.
ÞingESBfell-
urfrákröfu
um sjónvarps-
kvóta
Strassborg. Reuter.
EVRÓPUÞINGIÐ hefur fallið frá
kröfum sínum um auknar takmark-
anir á magni Hoilywoodefnis í evr-
ópskum sjónvarpsstöðvum og
kemst þannig hjá uppgjöri við ríkis-
stjórnir ESB-landanna.
Mikill meirihluti Evrópuþing-
manna vildi bindandi úrskurð um
að 51% sýningartíma evrópskra
sjónvarpsstöðva yrði varið til að
sýna evrópskt efni, en hugmyndin
fékk ekki mógu mörg atkvæði til
að unnt yrði að neyða ríkisstjórnir
ESB-landa til samninga.
Þar með er lokið langri deilu um
tilskipun ESB frá 1989 um sjónvarp
án landamæra, sem þingmenn hafa
reynt að fá endurskoðun á til að
koma í veg fyrir að efni evrópskra
sjónvarpsstöðva sé að langmestu
leyti frá Hollywood.
„Voldugir hagsmunir hafa sigr-
að,“ sagði þingmaður úr brezka
Verkamannaflokknum og benti á 6
milljarða dollara greiðsluafgang
Bandaríkjamanna í viðskiptum við
ESB í sjónvarpsgeiranum.
„Þetta er meiriháttar áfall fyrir
evrópska sjónvarpsiðnaðinn,“ sagði
formaður menningarmálanefndar
þingsins.
Menningarráðherrar ESB höfðu
tekið fram að þeir vildu ekki setja
hömlur á mikilvæga, bandaríska
útflutningsgrein.
Þingmenn kristilegra demókrata
og fleiri á þinginu féllust á fríverzl-
unarrök óháðra evrópskra sjón-
varpsstöðva og afstaða þeirra réð
úrslitum.
------»-»■♦-----
Fleiri stórfyr-
irtækiíParís
en London
London. Reuter.
PARIS er sú borg Evrópu, þar sem
flest milljónafyrirtæki starfa, og
hefur tekið við því hlutverki af Lond-
on samkvæmt nýrri könnun.
í París starfa 1750 fyrirtæki, sem
hafa meira en eina milljón ecu eða
1.3 milljónir dollara í sölutekjur á
ári, samkvæmt handbók upplýsinga-
fyrirtækisins Dun & Bradstreet
(D&B) um 63.000 helztu fyrirtæki'
Evrópu, Tyrklands og ísraels.
London er í öðru sæti með 1700
fyrirtæki. í fyrra var London í efsta
sæti með 1550 fyrirtæki samanborið
við 1500 í París.
Madrid og Mílanó eru í þriðja og
fjórða sæti í ár með yfir 1000 fyrir-
tæki hver borg. Næst koma Ham-
borg, Vín, Istanbul, Miinchen, Barc-
elona og Róm.
Það á ekki að
steypa alla
starfsemina í
eitt mót
Ekkikauptil
að mergsjúga
verðmæti úr
fyrirtækinu
Stærsti viðburður á sviði upplýsingatækni hér á landi til þessa
Ráðstefna um
Scandic Hótel Loftleiðir
26. - 27. nóvember

.... Iltfip
► Network Compute:
► Sjáðu hana ...
► Prófaðu ha
i j |1 í I
■
TEYMI
http://www.oracle.is/

5sssmsssar|| ss
’crrl'd hr. íyrírEcfncrí
Oracle •
Sun •
Netscape •
Legato •
Skýrr •
Þróun •
Intranet •
deCode •
Unisys •