Alþýðublaðið - 24.12.1933, Page 6

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
GLEÐILEG JÓL!
Jón Stgurpúlsson
(verzlunin).
GLEÐILEG JÓL!
V ö r u húsi'ð.
xxxxxxxxxxxx
GLEÐILEG JÓL!
V er z I u,n i n B j a rm i,
Skólavörðustíg 12.
XXX,XX>0<)0<XXX
u u
n m
£$ GLEÐILEG JÓL! ^
£3 u
æ æ
ö Bmáný Bmónýssop,
Hafnatstræti 19. £3
12 12
12 .12
12 12
121212121212Í21212121212
XXXXX)OOOCXXX
GLEÐILEG JÓL
og farsælt nýtt ár
xn!eð þökk fyrir við-
skiftin á hinu liðna!
Þvottahús Regkjapíjair.
XXXXXXXXXXXX
LESBÓK A L ÞÝ Ð U
Ritstjóri: Þórbergur Þórðarson.
Frá Árna á Valbjarnarvöllum.
Sönn draugasaga.
Skrásett af Þórbergi Þórðarsyni.
Um miðbik siðustu aldar bjó
á Vaibjarnarvöllum í Btorgar-
hneppi bóndi sá, er Sigurður hét.
Hjá hionum var virunumaður, Árni
að natni, röskleikamaður og
dygðahjú. Vildi Sigurður bóndi
með engu móti missa hann úr
þjónustu sinni. Ámi fór til sjáv-
ar á hverri vertíð, eins og þá
tíðkaðist, og reri ha!nn frá Bjer-
ingstanga, sem er miili Voga og
BrunJnastaða.
Nú var það einn vetur öndverð-
an, að Sigurður bóndi tekur
kraríklieika nokkurn, ien fylgdi þó
oftast fötum fram eftir vetri. Líð-
ur nú að þeim tíma, að Árni
vininumaður býst áð fará í veri'ð,
eins og venja hans var, á útlið-
andi þorna eða góu. Þegar Árni
fer að heiman, stauiast Sigurður
bóndi með honum út að valiar-
garði, þó að vesæil væri. Þar
niamur hamn staðar og segir: „Nú
mun ég heim hverfa og ekki
lengra fara að þessu sinni, og er
það ætlun mín, að við miuinum
eigi oftar sjást.“
„Heldur þú,“ segir Árni, „að ég
imuni fajja; í sjóinin á þessari ver-
tíð?“
„Ekki held ég það, en þó segir
mér svo hugur um, að lítil gifta
muni fylgja för þinni á Suöur-
land að þessu sinni. Hitt mun og
sanni nœr, að ég mun brátt lúka
skuld þeirri, er allir eiga að
gjalda. Vil ég nú þakka þér alla
þina dygð og trúmensku, er þú
hefir sýnt mér í þjónustu þinni.
Má ég þér það litlu launa, svo
sem þó verðugt og skylt væri. En
þess vil ég biðja þig, ef þú skyld-
i:r einhvern tíffla verða mín var
í návist þinni, að hlýða bending-
um mínum, ef þú skynjar þær,
því að eila mun ver fara.“
Skilja þeir nú að svo mæitu,
og staulast bóndi heim til bæj-
ar, en Árni fer leiðar simrnar til
Suðurlands. Gekk honum ferðin
greiðlega suður. Hitti hann for-
mann siinn og aðra skipsfélaga,
og búast þeir umí í verbúð sinni
á Bjeringstanga og taka síðan til
róðra. Reru þeir á sexmaninafari
og voru sjö á. Ber nú ekkert til
tíðinda, og líður vertíð fram und-
ir páska.
Aðfaranótt miðvikudags fyriT
skírdag dreymir Árna draUm.
Hann þykist liggja í rúmi sínu
,þar í verbúðiríni, og heyrir han:n
fiormann kajla þá háseta til róðr-
ar. Skinnkiæða þeir sig og búast
af skyndingu. Verður Árni síð-
búnastur, svo að þeir hafa þegar
lirundið fram skipinu, er hapn
kemur fram á sjávarbakkann. En
þiegar hann kemur þar að, þykir
hionum kynlega við bregða. Þykir
honum brimsúgur mikill vera í
lendilnjguinini. Er skipið að velta&t
'átfi í brimlöðninu, og er ekki annr
að eftir af þvi en stefni, kjölur
og kjalsíður, en byrðinginn. sá
hann hvergi. Sér hanjn hásetana
á hlaupum ýmist upp í flakið eða
út úr því niður í brimsveljand-
anin. Eru þeir með mikinn galsa
og háreysti og kalla til Árna að
flýta sér. í þeim svifum verður
hann þesis var, að gamli húsbóndi
hans er istaddur hjá honum Blak-
ar hanin handi við kinn Árna til
þess að bægja honum upp frá
sjónum, og leggur svo napran
nístingskuida af hendi Sigurðar,
að Árni vaknar .við og hefir þá
óþolandi verk í kinninmi. Getur
Árni ekki sofnað aftur, enda’ líður
brátt að þeim tíma, að formaöur
kallar þá tii að róa. Treystist
Árni ekki til að fara á sjó sök-
um verkjarins í kinninni. Var
iekki trútt um, að hinir hásietarnír
gerðu gys að og köiluðu skrópa.
Reru þeir um morguninm. Þenn-
an dag var útsymningsruddi og
brim, og fórst skipið með ailri
áhöfninini. Rættist þannig spá Sig-
urðar bónda, áð lítið yrði Áma
úr þeasari vertíð. Hélt nú Ámi
heiím tii sín nokkru fyrir lokin
og fréttir þá, að Sigurður bóndi
hefði dáið á vertí'ðinni.
Segir nú ekki af Árna fyr en
næsta vetur. Þá réð hann sig í
skiprúm hjá formanni, sem átti
heima á Álftanesi, en reri frá
Bjeringstanga. Skipshöfn sú var
ekki tilbúin að fara strax suður,
en ætlaði að leggja af stað nokkr-
um dögum síðar. Hyggur nú Ámi
gott tii að velja sér hentugan
Istað í verbúðinni, áður ien himir
ikomi og heldur því IieiÖar sinnar
suður á Strönd. Kemur hann við
á Brunnastöðum, og er honum
þar ráðið frá að faría í verbúðdna
fyr en fleiri komi, því að þar sé
iríjög reimt, síðan skipstapinn varð
veturinn áður. Ámi heldur, að
hann láti það ekki letja sig og
svarar því til, áð það sé ekki
nema gaiman að hitta kunningj-
ana aftur.
Búðinni var svo háttað, að
niðri voru geymd skinnklæði og
föggur sjómanna, en uppi var loft
Og á því rúm þeirra. Gluggi var
á stafniinuim uppi, e|n í miðri búð-
inni var stigi upp á loftdð, og var
hleri yfir uppgöngunini. Árni fer
nú upp á loftið með rúmfatnað
sinn og býr um sig, sem honum
þykir hentast, lokar útidyrum og
Ipfthferanum vandlega, fær sér
bita og legst síðan fyrir. Ekki
hafði hanin iengi legið, þegar hann
heyrir útidyrahurðinni á verbúð-
inni svift upp haríkategá, og er
eios og inin, komi margir menn í
skinnklæðum. Heyrir hanm, að
svakkar mjög í þeim, eins og
þeár séu brókarfullir, og heyrist
honum leka úr þeim bleyta. Hefst
nú hinn rammasti djöfládanz niðri
í verbúðinni, og er eins og þetcr
Iiemji hver annan og alt, sem fyrir
verður, með blautum skinnklæð-
um. Bráðlega vixðist honum leik-
urinn færast að stigalnium og
heyrir hann marlfe í honum, en
svo var venjulega, þegar um halnin
var gengið. Fer nú Áma að hætta
að standa á sama, og sprettur
hann á fætur, ejn í sarna bili er
hleranum hiundið upp,og upp úr
gatinu kemur piltur einn harla.
ófrýnilegur. Dregur sá aðra brók-
arskálmina á eftir sér, en veifar
til Árna skinnstakksdruis'lum, sem-
ihann heidulr á í hiendilnni, eins og.
hann vilji slæma til hajnls. í sömfu
svipan verður Ámi var við gamia
húsbónda sinn, og virðist honum
sem hann vilji rétta sér hjálpax-
hönd, ienda fer svo, að þessi að-
komupiltur hröklast aftur niður
stigann. Lokar nú Ámi hleralnium
og ber á hann verskrinu sína
og annað það, sem handbært var
þar á lioftinu, sezt siðan sjálfur
tofan á og ætlar að bíða þarna til
miorguns, ef takast megi áð verj-
ast ásóknum þeirra, sem niðri
eru, en þar heldur áfram sami
gauragaingurinin. Eftir litla stund
finnur Árni, að hlerinn er farinn
að lyftast upp með þung.
um hnykkjum, og er eins.
og aflið að neðan færist
jafnt iog þétt í aukana. Tekur
Árni á ölium kröftúm sínum til
þess að halda hleranum niðri..
En áður en hann varir, er hon-
um þeytt upp með þvi helj-
arafli, áð Árni sendist frarn á
loftið og út um gluggann og nið-
ur á hláð. Skilur hann ekkert í,
með hvaða fádæmum þetta befir
orðið, ien finnur þó, að hann er
óbnotinn. Stendur Árni upp og
tekur til fótanna, þáð mest hann.
mátti, og hleypur alt, hvað af
tekur, hei’m að Brunnastöðum, en:
alla leiöina heyrir hann svakkið í
skinnklæðuinum á eftir sér í
myrkrinu. Virtist bonum, sem
skinnklæðin gerðu þeim niokkuð
ógreáða'm um hlaupin. Árni liend-
ist sem óður væri inn I bæ á
Brunmastöðum, anarast upp á báð-
stofuloft og Upp fyrir vinhu-
mann, sem þ.ar var háttaður i
rúmi. Var hann þá nær daluða
en lífi af skelfingu og feið þegar í
ómegiin. Stumraði fólk yfir honum,
fram undir morgun. Ra'knaði hann:
þá ioks við, en varð aldnei sam-
ur maður eftir þetta. Hár hans:
var orðið grátt um morguninn,
en hafði verið dökt kvöldið áður..
Eftiir þetta var sem Árni fesíi
hvergi yndi, og varð hanin lítill
auðnumáður.
(Skrásett eftir frásögn Jóns Sig-
lúrðssionar bónda á Hankagili 29.
nóv. 1933, en honum sagði Hall-
gríimur sonur Sigurðar bónda á
Valbjarnárvöllum. Hallgrimur fór
tii Vesturheimis nálægt 1888 og
!dó í Mikliey. — Þ. Þ.)